اگر کرونا اجازه دهد، اکران نوروزی سال آینده چگونه خواهد بود؟

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ سال جاری را در شرایطی خاص، با شیوع ویروس کرونا در کشور به پایان می‌رسانیم و ادامه داشتن این وضعیت برای حفظ سلامتی افراد و مقابله با این ویروس تا پس از نوروز 99 قطعاً اکران نوروزی تحت‌الشعاع آن قرار گرفته و احتمال می‌رود که سال آینده خبری از اکران نوروزی نباشد و فیلم‌های انتخاب شده پس از فروکش کردن تب کرونا و باز شدن سینماها رنگ پرده نقره‌ای را به خود ببینند.

با این حال با توجه به اینکه چند فیلم برای اکران نوروزی انتخاب شده و به نظر می‌رسد فیلم‌های منتخب برای اکران امسال نسبت به سال‌های گذشته پکیجی متفاوت را تشکیل داده‌اند؛ در گفت‌وگو با چند منتقد سینما به تحلیل و بررسی این پکیج و نسبت آن با نوروز و مخاطبان سینمای ایران پرداختیم که در ادامه می‌خوانید:

شهرام خرازی‌ها: گویا پکیج اکران نوروز را برای نفروختن فیلم‌ها انتخاب کرده‌اند/ «درخت گردو» برای نوروز امسال فیلم مناسب‌تری بود

شهرام خرازی‌ها، منتقد سینما و تلویزیون، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: معمولاً در ایام نوروز یک پکیج متنوع در ژانرهای مختلف برای تماشاگران تدارک دیده می‌شود که به نظر می‌آید با توجه به این موضوع انتخاب فیلم‌های نوروز امسال به خوبی صورت نگرفته است.

خرازی‌ها تصریح کرد: به جز فیلم سینمایی «خوب بد جلف: ارتش سری» باقی آثار مناسب نوروز نیستند. منظور من این نیست که فیلم‌های نوروز قطعاً باید کمدی باشند ما در سال‌های اخیر اکران فیلم‌های غیرکمدی موفقی در نوروز داشتیم، هر چند که  با توجه به جوی که در حال حاضر در جامعه با ویروس کرونا و تحریم‌های اقتصادی وجود دارد شاید فضای تلخ و لحن جدی برای نوروز چندان مناسب نباشد اما مردم دیگر مثل گذشته فقط به دنبال دیدن فیلم‌های کمدی در نوروز نیستند.

او افزود: مردم در نوروز به یک انرژی و شادی دوچندان نیاز دارند که همه فعالیت‌های فرهنگی هنری در ایجاد این جو می‌توانند کمک کنند که سینما نیز به خودی خود نقش مهمی در این بین ایفا می‌کند اما قطعاً با فیلم‌های انتخاب شده برای اکران نوروز این نیاز مهم پاسخ داده نمی‌شود و انتخاب‌ها برای اکران نوروز نسبت به سال‌های گذشته بسیار متفاوت است.

این منتقد در ادامه تصریح کرد: قطعاً نسبت به سال‌های گذشته گزینه‌های مناسب برای اکران نوروز کمتر بوده و اگر فیلم‌های سی‌وهشتمین جشنواره فجر را ملاک قرار دهیم تعداد فیلم‌های مناسب برای اکران نوروز بسیار کمتر از سال‌های قبل است اما با این شرایط قطعاً گزینه‌های بسیار بهتری نسبت به آثار انتخاب شده در بین همین آثار وجود دارد.

خرازی‌ها با تأکید بر کم‌فروش بودن فیلم‌های انتخاب شده، گفت: چینش فیلم‌ها به قدری نابخردانه صورت گرفته که مشخص است مغز متفکر اقتصادی پشت انتخاب‌ها نبوده و انتخاب‌ها به قدری بد صورت گرفته که گویا هدف نفروختن فیلم‌ها و ضربه زدن به گیشه سینماها بوده. اکران نوروزی همیشه یک فرصت باد آورده تبلیغاتی برای تهیه‌کننده‌ها بوده که بتوانند با سیل سرازیر شده از مخاطبان به سمت سینماها سال را با موفقیت در گیشه آغاز کنند اما عجیب است که این فرصت به این راحتی از دست رفته است و قطعاً با فیلم‌های انتخاب شده شاهد این سیل نخواهیم بود.

این منتقد در ادامه اظهاراتش تصریح کرد: همانطور که در تلویزیون با مشکل کنداکتورنویسی مواجه هستیم و گویا متخصصی در این زمینه نداریم یا نمی‌خواهیم از متخصصان استفاده کنیم، در چینش برنامه‌های اکران نیز هیچ تخصصی دیده نمی‌شود. ما با برنامه اکرانی بیمار و آفت‌زده روبرو هستیم که وضعیت بد خود را در اکران نوروز 99 نشان داد و پکیج انتخابی برای اکران نوروز در اوج آسیب‌پذیری است.

او در پایان افزود: از نظر من فیلم سینمایی «درخت گردو» با وجود اینکه فیلم بسیار تلخی است، برای اکران در نوروز امسال با توجه به جو و فضای جامعه انتخاب بسیار مناسب‌تری بود. این فیلم که مسأله‌اش حمله شیمیایی صدام به سردشت است با توجه به وضعیت امروز جامعه که درگیر اپیدمی کرونا شده می‌توانست گزینه مناسبی باشد چرا که درک موضوع مطرح شده در این شرایط بیشتر است و فیلم با وضعیت ما همانطور که تأکید کردم همخوانی بیشتری دارد و به نوعی در این شرایط جامعه را به همدلی در برابر فجایع دعوت می‌کند. به نظر من فیلم تلخ «درخت گردو» از فیلم‌هایی که برای اکران نوروز انتخاب شده‌اند بسیار اثر مناسب‌تری بود.

سعید مستغاثی: فیلم‌های خارجی گزینه‌های مناسب‌تری برای اکران نوروز هستند

سعید مستغاثی، منتقد سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: متأسفانه انتخاب فیلم‌های اکران نوروز هیچ ربطی به مخاطب‌شناسی ندارد و تنها مسأله‌ای که در انتخاب فیلم‌ها تأثیرگذار است لابی و ارتباط یک سری افراد با کمیسیون اکران و وزارت فرهنگ و ارشاد است.

مستغاثی تصریح کرد: به همین دلیل بررسی این موضوع که فیلم‌های انتخاب شده برای اکران نوروز به لحاظ مخاطب‌شناسی چقدر آثار مناسبی هستند کاری بیهوده است چرا که مخاطب در این انتخاب‌ها حتی ذره‌ای در نظر گرفته نمی‌شود و همانطور که تأکید کردم تنها لابی و ارتباط افراد است که تعیین‌کننده و تأثیرگذار است.

او افزود: فیلم‌هایی که در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر دیدیم عمدتاً فیلم‌هایی زیر خط استاندارد سینما و ناامیدکننده بودند، آثاری که اکثراً آن‌ها را می‌توان یأس‌آور و چرک‌نما دانست. معدود فیلم‌هایی که شاید برای اکران عمومی کمترین امیدی به آن‌ها وجود داشته باشد نیز اکثراً کمدی‌های سخیف و مبتذلی هستند که ارزش یک بار دیدن هم ندارند. به همین دلیل در سال جاری انتخاب فیلم‌ها در شرایطی صورت گرفت که حق انتخاب بسیار کم بود و در واقع موجودی کمتری در دسترس مسئولان تصمیم‌گیرنده قرار داشت.

این منتقد در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: به نظر من در این شرایط اکران فیلم‌های خارجی انتخاب بسیار بهتری است. مسئولان اگر به جای انتخاب فیلم‌های ایرانی چند اثر خارجی را برای اکران در نظر می‌گرفتند قطعاً شاهد اکران بهتری بودیم. در جشنواره سی‌وهشتم به غیر از 5 یا 6 فیلم قابل بحث دیگر هیچ فیلم خوبی که بتوان برای اکران به آن‌ها امیدوار بود وجود نداشت.

مستغاثی در پایان تصریح کرد: گیشه سینما‌های کشور سال‌هاست که با مشکلات بسیاری روبرو است و تنها 5 یا 6 درصد مردم کشور به سینما می‌روند. در این شرایط نمی‌شود با فروش‌های میلیاردی که با بلیت‌های گران و مخاطب یک یا دو میلیون نفری احساس غرور و افتخار داشت. پول‌هایی که در سینمای ایران از راه‌های غلط هزینه می‌شود و امورات برخی افراد را می‌گذراند شرایطی را ایجاد کرده که معضل اکران از مسائل چندم سینما به حساب می‌آید.

امیررضا نوری‌پرتو: اکران نوروز امسال تحت‌الشعاع ویروس کرونا/ برنامه‌ریزی غلط در اکران دلیل شکست فیلم‌ها در گیشه

امیررضا نوری‌پرتو، منتقد سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: پیش و پس از انقلاب اکران نوروز و عید فطر برای تهیه‌کننده‌ها بسیار مهم بود و برای گرفتن اکران نوروزی رقابتی سخت وجود داشت، این رقابت همچنان وجود دارد اما در یک دهه اخیر وضعیت کمی تغییر کرده است.

نوری‌پرتو تصریح کرد: همچنان برای پخش‌کننده‌ها و تهیه‌کننده‌ها فیلم‌های کمدی اهمیت بیشتری دارند و با توجه به اینکه ماه رمضان به ایام نوروز نزدیک شده است تهیه‌کننده‌ها می‌دانند که فیلمشان قبل از نوروز اکران را آغاز می‌کند و شانس اکران سه ماهه دارد. به همین دلیل رقابت همچنان به شکل عجیبی وجود دارد.

او افزود: بسیاری از فیلمسازان و صاحبان آثار در تلاش هستند که فیلم‌شان در چهار ماه اول سال اکران شود و پس از ماه چهارم تقریباً میل و رغبت برای اکران فیلم کمتر می‌شود. در سالی که گذشت این وضعیت بیشتر به چشم می‌خورد چرا که به دلیل وقایع آبان و دی اکران خیلی مرده‌ای را در این دو فصل شاهد بودیم.

این منتقد در ادامه گفت: در ترکیب‌بندی اکران سال 98 مشکلات بسیاری وجود داشت و این مشکلات باعث شد تا فیلم‌های مدعی چون «دختر شیطان» و «زهر مار» نتوانند در گیشه موفقیت چندانی کسب کنند. به نظر می‌رسد تجربیات سال گذشته سینماگران و مسئولان اکران را به نتایجی رسانده که در نوروز سال 99 ترکیب اکران را خیلی کمدی محور نکرده‌اند و با توجه به ترکیب جدیدی که دیده می‌شود نمی‌شود پیش‌بینی دقیقی از میزان فروش فیلم‌ها داشت.

او در ادامه گفت: در سال‌های 95 و 98 دو فیلم «ابد و یک روز» و «متری شیش‌ونیم» با وجود اینکه آثار کمدی نبودند با اکران در نوروز جزو فیلم‌های پرفروش سال شدند و با توجه به حال و هوای فیلم «شنای پروانه» و نقدهای مثبتی که بر این فیلم نوشته است احتمال می‌رود که هر چند «شنای پروانه» با محدودیت سنی اکران می‌شود، از این فیلم نیز استقبال صورت گیرد.

نوری‌پرتو تأکید کرد: نباید فراموش کنیم امسال اکران نوروزی تحت‌الشعاع شیوع ویروس کروناست و حتی شاید تعطیلی سینماها به ایام نوروز کشیده شود و اگر شیوع این بیماری ادامه داشته باشد و تعطیلی سینماها را شاهد نباشیم قطعاً با ریزش مخاطب مواجه خواهیم بود. در شرایطی عادی بدون شک «خوب بد جلف: ارتش سری» و «شنای پروانه» از شانس بیشتری برخورددار هستند.

این منتقد در پایان اظهار داشت: امیدوارم هر چه زودتر وضعیت کشور به حالت عادی برگردد و شیوع ویروس کرونا نیز کنترل شود. امسال اگر فیلم‌های جشنواره فجر را ملاک قرار دهیم باید بگویم که برای اکران سال آینده نمی‌تواند وضعیت اقتصادی خوبی را پیش‌بینی کرد اما همه می‌دانیم که وضعیت اقتصادی فیلم‌ها و سینمای ما به فروش در گیشه مربوط نمی‌شود و بسیاری از فیلم‌ها پیش از ساخت هزینه‌شان تأمین می‌شود. بسیاری از سینماداران و پخش‌کننده‌ها به فیلم‌ها راه نیافته به جشنواره امید دارند که هنوز نمی‌توان تحلیلی درباره آن‌ها داشت. سال گذشته دلیل شکست بسیاری از فیلم‌های سینمایی در گیشه، برنامه‌ریزی غلط در اکران بود.

آرش خوشخو: اگر کرونا اجازه دهد «شنای پروانه» پرفروش می‌شود

آرش خوشخو، منتقد سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: تجربه سال گذشته و شکست فیلم سینمایی «تختی» در اکران نوروزی موجب شد مسئولان اکران در انتخاب فیلم‌ها با احتیاط عمل کنند و از انتخاب‌ها مشخص است که دیگر تصمیم بر این نبوده که همه فیلم‌ها، آثاری پرفروش باشند.

خوشخو تصریح کرد: هر چند که گفته شده فیلم‌های اکران نوروز 99 بر اساس قرعه‌کشی انتخاب شده‌اند اما مشخص است که اینگونه نیست و فیلم‌ها، انتخاب شده و به شکلی تعمدی آثار مدعی در گیشه تعدادشان کمتر از سال‌های گذشته است.

او افزود: اگر ویروس کرونا اجازه دهد فیلم سینمایی «شنای پروانه» قطعاً جزو آثار پر فروش سال آینده خواهد بود. همانطور که پیش‌تر گفتم اکران‌های نوروزی امسال نسبت به گذشته بسیار لاغرتر است و یک مخاطب حرفه‌ای سینما نهایتاً دو یا سه بار به سینما می‌رود در حالیکه سال‌های گذشته مخاطبان حرفه‌ای تا 5 بار می‌توانستند به سینما بروند. این وضعیت به نفع تهیه‌کننده‌ها و به ضرر سالن‌دارها است.

این منتقد در ادامه گفت: ما با پدیده‌ای در چند سال اخیر رو به رو هستیم که برخی تهیه‌کننده‌ها، سالن‌دار نیز هستند و در این شرایط اگر کمتر به انتخاب‌ها اعتراض وجود دارد حتماً شرایط ایده‌آل تصور می‌شود. انتخاب‌ها برای تهیه‌کننده‌ها بسیار خوب است ولی دوست‌داران سینما از این انتخاب رضایت نخواهند داشت.

خوشخو با اشاره به فیلم‌های سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر، اظهار داشت: فیلم‌هایی که پیش‌بینی می‌شود در اکران عمومی با اقبال مخاطب روبرو شوند و پر فروش باشند بیشتر خارج از جشنواره بودند. اگر قرار بود برای نوروز همه فیلم‌ها پرفروش باشند به غیر از «خوب بد جلف: ارتش سری» فکر می‌کنم فیلم «روز صفر» نیز می‌توانست انتخاب مناسبی باشد که قطعاً برای مخاطبان ایرانی علاقه‌مند به سینمای اکشن اثر جذابی است. قطعاً برای فیلم «روز صفر» در اکران نوروزی اتفاق خوبی رخ می‌داد و البته چند فیلم دیگر هم هستند که به جشنواره فجر راه نیافته و فکر می‌کنم بتوانند با موفقیت در گیشه ظاهر شوند.