چالش‌های پیش روی نخست وزیر جدید عراق چیست؟/ روابط ایران و عراق به چه سمت و سویی‌ خواهد رفت؟

«مجید قنادباشی»، کارشناس مسایل جهان عرب، در خصوص چالش‌های پیش روی نخست وزیر جدید عراق به خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا گفت: مصطفی الکاظمی مشکلات و مسائل بسیار زیادی را باید حل کند، مشکلاتی که کم نیستند. بخشی از آن مسائل بزرگ و کلانی است که چون نیاز به زمینه‌سازی برای حل دارد، مسلما در دوران نخست‌وزیری او حل و فصل نخواهد شد. البته مهم‌ترین کاری که در ابتدای راه دارد، تکمیل کابینه است زیرا همه اعضای کابینه رأی نیاورده اند و او باید افرادی را برای تکمیل کابینه‌اش، معرفی کند و این یکی از کارهای اولیه، است. 

او ادامه داد: زمینه‌سازی برای انتخابات هم از دیگر چالش های پیشروی‌ الکاظمی است که این یک موضوع بسیار مهم و اختلاف برانگیز، با توجه به قومیت‌های مختلف در عراق است. اختلافات سیاسی و رقابت‌های سیاسی بین احزاب و ائتلاف‌ها از موضوعاتی است که نیاز به فوریت در اجرا و عمل، دارد.

قنادباشی‌ مطرح کرد: مسئله دیگر مربوط به مشکلاتی که است که از زمان صدام کشور عراق داشته است. صدام هیچ‌گاه برق، مخابرات و زیرساخت‌های مربوط به آموزش و پرورش را در مراحل اولیه هم انجام نداده است، یعنی عراق از نظر زیرساخت‌های اقتصادی و فرهنگی در مرتبه بسیار پائین و عقب ماندگی قرار دارد. بعد از دو جنگ آمریکا و جنگ علیه ایران و جنگ‌های داخلی داعش که 8 سال طول کشید، مسائل اقتصادی روی هم انباشته شده که باید حل شود. همه می‌دانند اشتغال، بیکاری و فساد مسائل زمان‌بری است. دو مشکل بسیار مهم دیگر، اشتغال جوانان و دیگری فساد در دستگاه سیاسی عراق، است.

این کارشناس حوزه سیاست خارجی بیان کرد: مصطفی الکاظمی مشکلات زیادی پیش‌رو دارد البته عراق کشور ثروتمندی است و از نظر سرمایه هیچ مشکلی ندارد. عراق یکی از کشورهای نفت خیز است و مخازن غنی نفت را در اختیار دارد. البته که ارزش نفت و درآمدها کاهش پیدا کرده اما خیلی فرق می‌کند با کشورهایی که درآمدی ندارند. عراق جمعیت زیادی ندارد و جمعیت آن نزدیک به 38 میلیون نفر است؛ درآمد کافی دارد و اینها دست الکاظمی را برای حل مشکلات باز می‌گذارد و به او کمک می‌کند.

کارشناس مسائل جهان عرب گفت: چالش‌ دیگر الکاظمی امنیتی است. فعال شدن مجدد داعش و وجود آمریکایی‌ها در این کشور که سعی می‌کنند داعش را زنده کنند یکی از مشکلات او است. یکی دیگر از مسائلی که باید به دنبال حل آن باشد این است که قانونی را اجرا کند که مجلس تصویب کرده و آن قانون، اخراج آمریکایی‌هاست. این قانون  تصویب شده که آمریکایی‌ها دیگر نباید در عراق باقی بمانند و قاعدتا همه نگاه‌ها به اوست تا این مشکل را حل کند. طبیعتا آمریکایی‌ها مقاومت می‌کنند و هم کشورهای منطقه و هم عناصری در داخل عراق و همه اقوام، کوشش می‌کنند تا با آمریکا همسویی کنند البته تعدادشان اندک است ولی این یک مشکل بزرگی برای الکاظمی است.

او  با ادامه مشکلات پیش‌رو الکاظمی گفت: او دو دسته مشکل دارد، یک‌سری مشکلات کلان و بزرگ و یک‌سری مشکلات فرعی، مشکلاتی که فوریت دارند و مشکلاتی که باید در دراز مدت حل شوند. مشکلات بزرگ همان بیکاری و فساد  است و مشکلات کوچک مسائل اجتماعی و راه اندازی دانشگاه‌ها و... است. در حال حاضر تکمیل کابینه و برگزاری انتخابات در فوریت‌ بوده و جزو مسائل اختلاف برانگیز است. در مسئله مبارزه با فساد ممکن است خیلی مخالفت کنند.

قنادباشی درخصوص روابط ایران و عراق گفت: پیوندهای ایران و عراق بسیار عمیق است و هر دولتی بیاید روابط ایران و عراق خیلی نمی‌تواند، تغییر  پیدا کند چون ما اشتراکات تاریخی، فرهنگی و مذهبی داریم. همچنین سابقه همکاری خوب دو کشور بعد از صدام که در عرصه دفاع از عراق و منطقه در مقابله با جنایات غرب در قالب داعش بوده، سبب شد، روابط ما نزدیک‌تر هم شود. ایران برادری‌ اش را به عراق ثابت کرده و آنها هم محبت‌های زیادی در اربعین به زوار‌ داشتند. در هیچ جای دنیا دو ملت در کنار هم پیاده‌روی نمی‌روند و این موضوع سبب، پیوند عمیق شده که بین ما ایجاد شده است. 

او در پایان گفت: عراقی‌ها طرف اقتصادی مناسبت‌تر از ایران پیدا نمی‌کنند و ما هم همین طور. عراق به دلیل داشتن منابع نفتی مشتری خوبی برای کالاهای صادراتی ایران است. ایران هم چون کارهایش مانند دوران استعماری نیست و افسون‌طلبی نداریم و کالاهای صادراتی به عراق، کرایه زیادی نیاز ندارد و بیمه‌ کالاها هزینه اش زیاد نمی‌شود، طبیعتا برای عراقی ها بهترین طرف تجاری هستیم و بالعکس. هر دولت و دیدگاهی بیاید نمی‌‌توانند رابطه با ایران را خیلی تغییر دهند و پیوند عمیقی است. مردم عراق برخلاف اعتقادات برخی مزدوران به این نتیجه رسیدند که برای روابط با ما اهمیت قائل شوند.