تعیین دستمزد معضل همیشگی سینما؛

راهکارهای نظام‌مند شدن دستمزدها در سینمای ایران

|
۱۳۹۹/۰۳/۲۳
|
۰۸:۰۱:۰۰
| کد خبر: ۱۰۱۳۴۵۹
راهکارهای نظام‌مند شدن دستمزدها در سینمای ایران
دستمزدها در سینمای ایران همیشه موضوعی مورد بحث و حاشیه‌ساز بوده اما برخلاف آنچه که عموم مردم تصور می‌کنند بحث اصلی درباره دستمزدها مربوط به بالا بودن میزان آن برای اهالی سینما نیست. اهالی سینما همواره به پایین بودن دستمزدها و نبود امنیت شغلی اعتراض داشته‌اند اما هیچگاه معیار و ملاک مشخصی برای تعیین دستمزد در سینمای ایران مشخص نشده است.

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، برخلاف تمامی مشاغل که هر سال میزان مشخصی به حقوق و دستمزدها اضافه می‌شود، در سینما این اتفاق رخ نمی‌دهد و فرمول مشخصی برای تعیین دستمزدها وجود ندارد.

در گفتگو با چند تهیه‌کننده عوامل تاثیرگذار در تعیین دستمزد اهالی سینما و معیارهای تعیین‌کننده آن را مورد بررسی قرار دادیم که در ادامه می‌خوانید.

علیخانی: برای تعیین دستمزد باید اعضای صنوف خانه سینما درجه‌بندی شوند

عبدالله علیخانی، تهیه‌کننده سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: میزان دستمزد عوامل پشت صحنه و همچنین بازیگران بر اساس معیار مشخصی تعیین نمی‌شود، هر کس هر چقدر که دلش بخواهد به تهیه‌کننده میزان دستمزد را اعلام می‌کند و در نهایت دستمزد بر اساس توافق دو طرف مشخص می‌شود.

علیخانی تصریح کرد: دستمزدها در سینمای ایران به شکل عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، اینکه می‌گویند دستمزدها با ملاک و معیار مشخصی بالا نمی‌رود درست است اما اگر این مسأله مطرح باشد که دستمزدها تغییر نمی‌کند، خیر اینگونه نیست و ما هر سال شاهد افزایش دستمزد هستیم که در بسیاری مواقع این افزایش دستمزد هیچ منطقی ندارد.

او افزود: زمانی می‌توان دستمزدها را در چارچوب درستی قرار داد که عوامل سینما در گروه‌بندی‌های مشخصی قرار بگیرند و اتحادیه تهیه‌کنندگان، وزارت ارشاد و صنوف خانه سینما با همکاری یکدیگر اعضای صنوف را درجه‌بندی کنند و بر اساس این درجه‌بندی که می‌تواند رده‌بندی A تا C باشد میزان دستمزدها مشخص شود اما امروز دستمزدها ملاک و معیار مشخصی ندارد و قطعاً نمی‌توان در این وضعیت به شکل دقیقی میزان افزایش دستمزدها را مشخص کرد.

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «شب‌های تهران» در ادامه گفت: با این حال من بعید می‌دانم درجه‌بندی اعضای صنوف در سینمای ایران امکانپذیر باشد. این اتفاق از بدو پیدایش سینما در ایران تا امروز رخ نداده و فکر می‌کنم امکان اجرایش در ایران وجود نداشته باشد چرا که ما همه با هم تعارف و رودربایستی داریم و جسارت تعیین درجه و ایستادگی بر معیارهایی که مشخص کرده‌ایم را نداریم.

این تهیه‌کننده تأکید کرد: این بهترین کار برای رسیدن به یک ملاک مشخص در پرداخت دستمزدها است اما قطعاً اعضای صنوف به این درجه‌بندی تن نمی‌دهند و آن را قبول نمی‌کنند. همه ادعای درجه یک بودن دارند و اگر به آنها بگویی که تو باید بر اساس یک درجه دو یا درجه سه دستمزد بگیری به او بر خورده و این درجه‌بندی را نمی‌پذیرد. اگر این اتفاق رخ دهد می‌توان میزان دستمزدها را بر اساس تورم مشخص کرد به طوری که دیگر حقی از کسی ضایع نشود و هزینه فیلمسازی در ایران نیز منطقی می‌شود.

علیخانی در پایان اظهار داشت: زمانی تهیه‌کننده‌ها موظف بودند افرادی را در پشت صحنه پروژه‌های خود استفاده کنند که عضو صنف باشند و این وضعیت باعث شده بود که تقریباً همه سر کار باشند و بیکاری به حداقل برسد. متأسفانه امروز هیچ سازماندهی و ساز و کاری وجود ندارد که امنیت شغلی را برای اهالی سینما تضمین کند و دستمزدها بر اساس معیار و ملاکی مشخص بالا برود. بحث درجه‌بندی که مطرح کردم به نظرم همین الآن نیز اجرا شده و می‌بینیم عوامل بر اساس تجربه، کار و مهارتشان دستمزد خود را مشخص می‌کنند اما وقتی قرار است درجه بندی شود از برچسب‌ها ترسیده و آن را نمی‌پذیرند. بهتر است این تعارف را کنار بگذاریم و صنوف باید جسارت تعیین درجه‌بندی اعضای خود را داشته باشند.

سمواتی: در خانه سینما بیکار‌ها برای افرادی که سرِ کار هستند تصمیم می‌گیرند/ ساماندهی دستمزدها و بسیاری از مشکلات سینما به ضرر یک عده است

امیر سمواتی، تهیه‌کننده سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: ماجرای دستمزد عوامل پشت صحنه و بازیگران سینما همیشه یکی از مشکلات اساسی سینمای ایران در حوزه تولید بوده که هیچ‌وقت این مشکل حل نشده و همچنان بدون هیچ ملاک و معیار مشخصی دستمزدها در هر پروژه با توافق بین تهیه‌کننده و عوامل تعیین می‌شود.

سمواتی تصریح کرد: از بین بردن این وضعیت و فراهم کردن یک شرایط مناسب در تعیین میزان دستمزد عوامل تولید فیلم از وظایف خانه سینما و اصناف است اما متأسفانه آنها به این موضوع هیچ اهمیتی نمی‌دهند و هیچ تلاشی در راستای ایجاد یک وضعیت ایده‌آل برای تعیین دستمزدها ندارند.

این تهیه‌کننده در ادامه اظهاراتش گفت: ما در عصر تکنولوژی هستیم، فضای مجازی انجام اکثر کارهایی که مجبور بودیم برای انجامشان از خانه خارج شویم را برایمان آسان کرده، چرا خانه سینما با راه‌اندازی یک پایگاه اطلاعاتی از اعضای خود و سوابقشان آن‌ها را درجه‌بندی و در رده‌های مختلف قرار نمی‌دهد تا وضعیت تعیین دستمزدها برای همه روشن شود و ما شاهد اینقدر بلاتکلیفی و بلبشو در حوزه دستمزدها نباشیم.

این تهیه‌کننده در ادامه گفت: امروز تعیین دستمزدها فقط با روابط فامیلی و دوستانه و توافقات صورت می‌گیرد و معمولاً کسانی سر کار هستند که این روابط را داشته باشند. در چنین شرایطی در حق کسانی که هیچ رابطه‌ای ندارند اجحاف می‌شود. من نمی‌دانم اعضای هیأت مدیره خانه سینما در جلساتشان چه می‌کنند و برای چه کارهایی تصمیم می‌گیرند که هنوز مسائل ابتدایی سینمای ایران از جمله همین مسأله بلاتکلیف مانده است. فیلمنامه‌هایی که نوشته می‌شوند معمولاً بدون هیچ ارزیابی دقیق خریداری می‌شوند و اختلاف قیمت‌ها به قدری عجیب است که همه چیز بیشتر به بازار سیاه شباهت دارد چرا که ما در سینمایمان کمیته مقایسه، نظارت و ارزیابی نداریم.

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «دربند» تأکید کرد: فقط اصناف خانه سینما هستند که باید به این مسأله ورود کنند و این بلبشو در میزان تعیین دستمزدها را از بین ببرند. مشکلاتی که در سینمای ایران وجود دارد در هیچ شغلی دیده نمی‌شود. همه مشاغل در صنوف مختلف دستمزدها و میزان قیمت محصولاتشان مشخص است و اهالی سینما نیز حق دارند که از این بلاتکلیفی نجات پیدا کرده و در کنار تعیین دستمزدها به منصفانه‌ترین شکل ممکن از امنیت شغلی و بیمه برخوردار شوند. خانه سینما طی سال‌های اخیر فقط در مسائل مهمی چون تأمین امنیت شغلی وعده داده و ادعا کرده اما در عمل هیچ اتفاقی برای اهالی سینما رخ نداده است.

سمواتی تصریح کرد: اگر این ساماندهی در بین اعضای صنوف وجود داشته باشد و اطلاعات اعضا ثبت شده و صنوف مسئولیت‌پذیر باشند؛ وضعیت برای تهیه‌کننده‌ها نیز بهتر می‌شود. تصور کنید اگر یک صدابردار کارش را به درستی انجام ندهد و به تعهداتش عمل نکند، تهیه‌کننده برای احقاق حقش و پیگیری مطالباتش در جهت انجام کاری که صدابردار به آن متعهد شده هیچ کاری نمی‌تواند انجام دهد و اصناف نیز مسئولیت هیچ کاری را بر عهده نمی‌گیرند؛ پس خانه سینما چه وظیفه‌ای دارد و در جلسات هیأت مدیره‌اش که مدام در خبرها می‌خوانیم چه موضوعاتی مطرح می‌شود؟

او در پایان گفت: پایگاه اطلاعاتی که به آن تأکید دارم می‌تواند با امتیازدهی از سوی تهیه‌کننده‌هایی که با افراد کار کرده‌اند، امتیازدهی از سوی اعضای صنوف و... میزان درجه‌بندی افراد را مشخص کند اما متأسفانه هیچ‌وقت چنین اتفاقی در سینمای ما رخ نمی‌دهد چرا که این اتفاق به ضرر عده‌ای است که بیکار و اتفاقاً جزو مدیران هستند. متأسفانه امروز در خانه سینما افراد بیکار برای کسانی که سر کار هستند تصمیم می‌گیرند و چون هیچ درکی از وضعیت امروز فیلمسازی ندارند شاهد تصمیم‌گیری درستی نیستیم. باید تصمیم‌گیرندگان و مدیران خانه سینما کسانی باشند که خودشان مشغول کار هستند، نه کسانی که مدت‌هاست سر صحنه فیلمبرداری نرفته‌اند و درکی از شرایط فعلی ندارند.

ردایی: بعید می‌دانم امسال دستمزدها بیشتر شود/ به همدلی اقشار مختلف سینما نیاز داریم

مسعود ردایی، تهیه‌کننده سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: میزان دستمزد عوامل سینما معمولاً براساس توافقاتِ بین عوامل و تهیه‌کننده مشخص می‌شود. قاعدتاً امکان سازماندهی میزان دستمزدها در سینمای ایران وجود ندارد و به طور کل فکر می‌کنم انجام این کار در سینما غیرممکن باشد.

ردایی خاطرنشان کرد: در سینما تخصص‌های متفاوتی وجود دارد که هر متخصص انتظار دستمزدی مناسب با کارش دارد، دستمزد در هر فیلم با توجه به کاری که قرار است فرد در آن اثر انجام دهد متفاوت است و نمی‌شود میزانی تعیین کرد و گفت از این مبلغ، میزان دستمزد بیشتر یا کمتر نشود. یک تهیه‌کننده نیز با توجه به کاری که دارد و فیلمی که قرار است ساخته شود عوامل را انتخاب می‌کند.

او در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: به عنوان مثال من برای یک فیلم سه چهره‌پرداز را انتخاب می‌کنم، با آنها وارد مذاکره می‌شوم و هر آنچه که در تولید فیلم برای من حائز اهمیت است که مدنظر قرار داده و چهره‌پرداز را انتخاب می‌کنم. ممکن است یک تهیه‌کننده مبلغ برایش مهم باشد و پایین‌ترین دستمزد را انتخاب کند یا یک تهیه‌کننده به کیفیت فکر کند و بالاترین کیفیت را انتخاب کند. دستمزد در نهایت با مقایسه کار قبلی فرد و دستمزدی که قبلاً گرفته تعیین می‌شود.

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «مالاریا» تأکید کرد: در نهایت باید بپذیریم که ملاک‌ها و معیارها در تعیین دستمزدها قابل مشخص شدن نیست و دستمزدهای قبلی فرد و کاری که کرده ملاک دستمزد او می‌شود. در مشاغل دیگر یک آیین‌نامه‌ وجود دارد که بر اساس آن میزان دستمزدها تعیین شده و افراد اجازه کمتر یا بیشتر کردن دستمزدشان را ندارند اما متأسفانه این کار در سینما تقریباً غیرممکن است.

ردایی خاطرنشان کرد: امسال سینمای ایران در شرایط ویژه‌ای قرار دارد، شیوع ویروس کرونا سینما را مدت‌هاست تعطیل کرده و خسارت وحشتناکی به سینمای کشور وارد شده است. بهتر است در این شرایط افرادی که درآمد و دستمزد بیشتری دارند برای بهبودی وضعیت و فراهم شدن شرایط کار دستمزدها منطقی‌تر شود تا تهیه‌کننده‌ها نیز بتوانند از عوامل پشت صحنه بیشتری استفاده کنند و بیکاری که به وجود آمده به نوعی از بین برود و مشکل تا حدی حل شود.

او افزود: فکر می‌کنم امسال تهیه‌کننده‌ها نتوانند دستمزدها را افزایش دهند و میزان دستمزد همان اندازه که سال گذشته بوده باقی بماند، در این شرایط امیدوارم افرادی که دستمزدهای بیشتری می‌گرفتند شرایط را درک کنند. باید برای زنده نگاه داشتن سینمای ایران و به اصطلاح چرخیدن چرخ تولید همه با هم شرایط را درک کنیم و به اقشار کم درآمد سینما نیز فکر کنیم. وقتی تولید از بین رفته و اکران فیلم‌ها نیز تعطیل شده قطعاً وضعیت اقتصادی نیز به گونه‌ای نیست که بتوان انتظار بیشتر شدن دستمزدها را داشت و در این شرایط باید به فکر فراهم شدن شرایط کار و جلوگیری از تعطیلی باشیم؛ مسأله مهم سینمای ایران، امروز حفظ کار است و باید کاری کنیم که بیکاری سینماگران از بین برود چرا که بسیاری از افراد شغل و حرفه‌ دیگری جز این کار ندارند.

صباغ‌سرشت: اولین قدم برای نظام‌مند شدن دستمزدها در سینما قانون‌پذیری افراد است

سحر صباغ‌سرشت، تهیه‌کننده و بازیگر سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: من سمت‌های مختلفی در سینما را تجربه کردم، هم به عنوان بازیگر مقابل دوربین قرار گرفته‌ام و هم در پشت صحنه حضور داشتم و همیشه مسأله تعیین دستمزد عوامل دغدغه اهالی سینما و به خصوص تهیه‌کننده‌ها و سرمایه‌گذارها بوده است.

صباغ‌سرشت خاطرنشان کرد: در کشورهای پیشرفته نهادی صنفی چون خانه سینما یا سندیکاهای مربوط به این حوزه به شکلی رسمی، شفاف و مشخص در سایتی که یک پایگاه اطلاعاتی از افراد است اطلاعاتی چون فیلم‌شناسی، جوایزی که فرد کسب کرده و... را قرار داده و افراد بر اساس توانمندی و این اطلاعات دسته‌بندی شده‌اند و به همین نسبت دستمزدها مشخص شده است.

او افزود: من این تجربه را در ساخت فیلم سینمایی «یک روز دیگر» به کارگردانی حسن فتحی داشتم. حدود دو سوم عوامل تولید این فیلم خارجی بودند و من آن زمان که در پاریس بودیم برای انتخاب برخی عوامل به این سایت مراجعه کردم. به عنوان مثال در انتخاب صدابردار این فیلم که یک صدابردار حرفه‌ای و درجه یک می‌خواستیم از همین طریق به علم و آگاهی رسیدیم و فرد مورد نظرمان را پیدا کردیم. میزان دستمزد صدابردار و رزومه‌اش در این سایت با جزئیات مطرح شده بود و ما بدون هیچ مشکلی توانستیم با او همکاری کنیم.

این تهیه‌کننده در ادامه گفت: اما از آنجا که ما همیشه از شفاف‌سازی می‌ترسیم و معمولاً شفاف‌سازی برایمان دردسرساز بوده، این پایگاه اطلاعاتی و این ساماندهی را در بین اعضای صنوف نداریم و حتی در راستای رسیدن به این وضعیت شفاف هیچ قدمی برنمی‌داریم. من به عنوان یک تهیه‌کننده قطعاً تجربه‌ام از فرشته طائرپور کمتر است و باید بپذیرم در این درجه‌بندی از او پایین‌تر هستم و طبیعتاً دستمزدم کمتر است اما بسیاری افراد این دسته‌بندی‌ها را نمی‌پذیرند و معمولاً این کار دردسر و حاشیه‌ساز است و اختلافات بسیاری بین اهالی سینما با این کار به وجود می‌آید. به عنوان مثال یک فیلمبردار باسواد و جوان که اطلاعات روزش از یک فیلمبردار پیشکسوت بیشتر است و بالطبع توانایی بیشتری برای انجام برخی کارها دارد باید دستمزد بیشتری بگیرد اما اگر این درجه‌بندی به صورت شفافی مطرح شود ممکن است خیلی از پیشکسوتان ناراحت شده و اعتراض کنند. اختلافات در بین اهالی سینما به قدری زیاد است که حتی صنوف و خانه سینما نیز نمی‌توانند در این زمینه کاری انجام دهند.

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «فصل نرگس» اظهار داشت: ما اصولاً در کشورمان کار صنفی را بلد نیستیم و هیچ‌وقت نتوانسته‌ایم در این زمینه خوب عمل کنیم. معمولاً در خانه سینما افرادی که سرشان شلوغ است و سرکار هستند وارد درگیری‌های صنفی نمی‌شوند و وقتی برای کار صنفی انجام نمی‌دهند و به کار خود فکر می‌کنند، به همین دلیل یکدستی در کار صنفی به وجود نمی‌آید و همه با هم در راستای رسیدن به یک هدف عمل نمی‌کنند و هیچ کاری به نتیجه نمی‌رسد. به نظر من اشکال اصلی در خودمان است و تا زمانی که با هم همدل و در راستای رسیدن به یک هدف نباشیم به نتیجه نمی‌رسیم.

او افزود: تا زمانی که خودمان تصمیم به رعایت قانون نگیریم وضعیت به همین شکل است. اگر خانه سینما با سخت‌گیری و قاطعیت این پایگاه را راه‌اندازی کند نیز امکان دارد مبالغ مشخص شده در قراردادها دروغین شود و افراد مبلغ دیگری دریافت کنند اما فکر می‌کنم با این اتفاق رخ دهد و خانه سینما بهتر است با قاطعیت درجه‌بندی را انجام دهد؛ چرا که فکر می‌کنم وجود قانون از بی قانونی بهتر است.

صباغ‌سرشت با اشاره به مشکلات اقتصادی که در سینما نیز رسوخ کرده، گفت: مشکلات اقتصادی نیز در این بین مزید بر علت شده و ما نمی‌توانیم یک میزان قیمت و دستمزد را برای مدتی طولانی مشخص کنیم. من پیش از نوروز برای ساخت یک فیلم برآوردی داشتم که الان با گذشته دو ماه تمام برآوردهایم تغییر پیدا کرده و این تغییرات امنیت کار برای تهیه‌کنندگان را نیز به حداقل رسانده است.

 بابائیان: دستمزدها در سینمای ایران هیچ حساب و کتابی ندارد

داریوش بابائیان، تهیه‌کننده سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: تفاوت بسیار فاحشی در دستمزدهای عوامل پشت و جلوی دوربین وجود دارد و معمولاً بازیگرانی که می‌توانند در فروش فیلم تأثیرگذار باشند بخش زیادی از بودجه فیلم صرف دستمزد آنها می‌شود و این میزان دستمزد در جوان یا باتجربه بودن کارگردان نیز تأثیر دارد؛ اگر یک کارگردان جوان باشد و بخواهد از یک ستاره سینما استفاده کند باز دستمزد تفاوت دارد با اینکه کارگردان باتجربه‌ای در پروژه باشد. به طور کل مسائل بسیاری در تعیین قیمت‌ها وجود دارند که شرایط را بسیار پیچیده کرده‌اند.

بابائیان تصریح کرد: دستمزدها در سینمای ایران هیچ حساب و کتابی ندارد، همه چیز به رابطه و توافق طرفین بستگی دارد. در بخش پشت صحنه ما افراد زیادی داریم که عاشق سینما هستند و تازه از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده و دنبال کار می‌گردند. آنها حتی حاضر هستند با انگیزه به صورت رایگان کار کنند تا وارد عرصه هنر و سینما شوند، بسیاری از این افراد توانایی بالایی دارند و حتی در این عرصه رقابت هم ایجاد شده اما چون هیچ نظارت و ساماندهی وجود ندارد بعضاً این افراد جای عوامل باتجربه را هم می‌گیرند و این حجم از نیروی با انگیزه برای کار به نوعی یک بلبشو ایجاد کرده و شرایط را پیچیده‌تر می‌کند.

او افزود: جوانان با تکنیک روز دنیا آشنا هستند و بسیاری از آنها به قدری خود را به اثبات رسانده‌اند که حتی تهیه‌کننده‌ها ترجیح می‌دهند از آنها استفاده کنند تا افراد باتجربه اما از آنجا که شاید این قشر دغدغه اصلی‌اش حضور در سینما باشد، دستمزد پایین‌تری نیز می‌گیرند و این وضعیت می‌تواند باعث شود که باتجربه‌ها خانه‌نشین یا بیکار شوند یا آنها هم با دستمزد کم کار کنند.

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «چپ دست» اظهار داشت: بسیاری از افرادی که در پروژه‌های تلویزیونی حضور دارند هیچ ارتباطی با دنیای فیلمسازی ندارند و رابطه‌ای وارد می‌شوند و چون حقوقشان طبیعتاً کمتر است تهیه‌کننده‌ها و سرمایه‌گذارها نیز از حضور آنها استقبال می‌کنند. در سینما نیز ازدحام بیش از حد نیرو باعث شده تا به هر کس در سال دو یا سه فیلم برسد و دستمزدی که در این چند فیلم می‌گیرد نتواند جوابگوی زندگی او باشد.

این تهیه‌کننده تصریح کرد: از طرفی خانه سینما نمی‌تواند نظارت دقیقی بر مسائل داشته باشد. بسیاری از کسانی که امروز در پروژه‌ها حضور دارند حتی عضو خانه سینما نیستند و این وضعیت باعث شده عملاً خانه سینما نتواند نظارتی بر حضور اعضایش در پروژه‌ها داشته باشد. اگر قرار باشد نظارتی بر دستمزدها صورت بگیرد باید بگویم بدون شک مبلغی که به افراد می‌رسد با آنچه که در قرارداد نوشته شده تفاوت دارد.

بابائیان در پایان گفت: خانه سینما برای ساماندهی وضعیت و روشن شدن میزان دستمزدها بهتر است با جدیت به این مسأله ورود کند و بین افرادی که عضو خانه سینما هستند و کار می‌کنند و افرادی که عضویت صنوف را ندارند یک تعادل ایجاد شود تا یک نهاد صنفی به مسائل معیشتی سینماگران نظارت داشته باشد.

حبیب اسماعیلی: افزایش دستمزدها در سینمای ایران بر اساس یک ملاک و معیار مشخص امکان‌پذیر نیست

حبیب اسماعیلی، تهیه‌کننده سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: در این سال‌ها همیشه میزان دستمزد عوامل پشت و جلوی دوربین تغییر پیدا کرده و هیچوقت ثابت نبوده اما اگر بخواهیم بگوئیم این تغییرات بر چه اساس بوده، فرمول چندان مشخصی را نمی‌توان در آن پیدا کرد و همیشه بر اساس نیازی بوده که پروژه به افراد داشته است.

اسماعیلی در ادامه گفت: درباره بازیگران این موضوع بسیار متفاوت است، هر بازیگر اصطلاحاً مدتی محدود روی بورس است و در این مدت دستمزدها مدام در حال تغییر است و بر اساس معیار و ملاکی مشخص کم یا زیاد نمی‌شود اما میزان دستمزد بازیگران با عوامل پشت دوربین تفاوتی فاحش و بسیار زیاد دارد و معمولاً تیم بازیگران چند برابر تیم پشت صحنه دستمزد می‌گیرند. البته باید این مسأله را پذیرفت که یک بازیگر به اندازه فردی که در بین عوامل فنی است امکان حضور در چند پروژه در طول سال را ندارد و در سه یا چهار فیلم می‌تواند بازی کند اما یک نفر از عوامل فنی می‌تواند در دوره‌ای کوتاه در سه یا چهار پروژه حضور داشته باشد.

او افزود: دستمزدها در سینمای ایران بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شوند و معمولاً هر بار که قرار بر کنترل دستمزدها و تعیین ملاک و معیار بوده، هیچکس نتوانسته دستمزدها را کنترل یا منطقی کند. به نظر من تجربه این سال‌ها ثابت کرده که این کار در سینمای ایران امکانپذیر نیست و ما نمی‌توانیم مثل دیگر مشاغل انتظار داشته باشیم که دستمزدها در سینما نیز با درصد و ملاک مشخصی هر سال افزایش پیدا کند. من از سال 58 که در سینمای ایران کار می‌کنم هیچوقت ندیدم که یک برنامه‌ریزی نتیجه‌بخش در تعیین دستمزدها حاصل شود.

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «سرکوب» تصریح کرد: خانه سینما در این سال‌ها خواسته با سخت‌گیری‌ها و وضع قوانین در دستمزد سینماگران یک ملاک و معیار ایجاد کند اما تقریباً هیچ‌وقت موفق نبوده و هر بار که سخت‌گیری‌ها بیشتر شده زیرمیزی‌ها نیز بیشتر شده و قراردادها شکل و شمایل یک کار تشریفاتی گرفته و افراد بیشتر از آنچه که در قراردادها مطرح شده دریافت کرده‌اند. واقعاً امکان ایجاد یک شرایط مشخص برای تعیین دستمزدها در پروژه‌های سینمایی وجود ندارد و من به شخصه هیچ راهی برای رسیدن به این هدف نمی‌بینم.

این تهیه‌کننده تاکید کرد: یکی از معدود راه‌هایی که تا حد کمی در بهتر شدن وضعیت دخیل بوده شریک کردن افراد اصلی فیلم که دستمزد بیشتری از دیگران داشته‌اند در فیلم بوده؛ به طوری که افراد درصدی از فیلم را به نسبت دستمزدشان شریک می‌شوند و در زمان فروش با توجه به میزان فروش فیلم درصدی که مشخص کرده‌اند را به عنوان سهم خود دریافت می‌کنند. این روش تا حدی جواب داده و باعث شده تا تهیه‌کننده‌ها نیز با خیالی راحت‌تر به سراغ ساخت فیلم بروند اما اینکه بگوئیم میزان دستمزد عوامل از حدی بیشتر نباشد یا کفی برای پرداخت دستمزدها تعیین کنیم قطعاً برخی افراد بیکار می‌شوند و در حق کسانی که رابطه کمتری دارند و شرایط حضور در پروژه‌های مختلف برایشان سخت‌تر است اجحاف می‌شود.

نظر شما