ضرورت نگاه راهبردی به الزامات حقوق بین‌الملل ورزشی

به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا، نشست تخصصی «حقوق بین‌الملل و ورزش: امکانات و ظرفیتها» با حضور حجت‌الاسلام سید محمدرضا میر تاج‌الدینی (نماینده مردم تبریز ،آذرشهر و اسکو ) دکتر سید مجید تفرشی (معاون امور بین‌الملل ستاد حقوق بشر )دکتر امیر ساعد وکیل (دبیر کمیسیون حقوقی کمیته ملی المپیک) دکتر روزبه وثوق احمدی (عضو کمیته حقوقی فدراسیون جهانی کشتی )دکتر فرشید طهماسبی (مدیرکل دفتر امور بین‌الملل وزارت ورزش و جوانان )رامین زارع (رئیس اداره همکاری‌های دینی ،فرهنگی ، هنری و ورزشی وزارت امور خارجه)دکتر بهنام نقی پور گیوی (عضو گروه جامعه‌شناسی ورزشی پژوهشگاه علوم ورزشی )هوشنگ نصیر زاده (عضو هیات ریسه سازمان لیگ فوتبال ایران )و به میزبانی موسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران روز سه شنبه 21 خرداد ماه برگزار شد. 

در ابتدای نشست دکتر عابداکبری مدیرعامل موسسه ابرار معاصر تهران در تبیین ضرورت برگزاری نشست ضمن تاکید بر نقش انکارناپذیر ورزش در حوزه‌های سیاست ورزی عنوان داشت: امروز ورزش با جامعه، دولت، حکومت و نهاد‌های حاکمیتی و ناگزیر، لزوم تدوین و تنظیم قواعد و مقررات حقوقی درزمینه ارتباط با افراد، دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و حتی نهاد‌های غیر حاکمیتی پیوند یافته و ورزش با حقوق بین‌الملل پیوند خورده است. پیامد این امر، تنظیم و سازمان‌دهی قواعد و مقرراتی است که از خلال آن، تکالیف و حقوق افراد در قلمروِ ملی و بین‌المللی رقم می‌خورد و نقض این تعهدات با پیامد لزوم جبران خسارت همراه خواهد بود، و اقدامات ذی‌ربط در قالب هنجار‌های حقوقی، نظم و نسق می‌یابد. این پیوند در سطوح ملی، فراملی و بین‌المللی قابل‌بررسی و تحلیل است. عدم توجه مناسب به این موضوع می‌تواند چالش‌های امنیتی در سطوح مختلف ملی و بین‌المللی به دنبال داشته باشد. دولت‌ها در مقام بازیگران اصیل حقوق بین‌الملل و فرد در مقام غایت حقوق بین‌الملل نقش‌های متفاوتی را در حوزه ورزش  ایفا می‌کنند که این خود، زمینه برخی چالش‌های جدی در حقوق بین‌الملل ورزشی را برای کشور فراهم می‌سازد. بر اساس همین ضرورت‌ها موسسه تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران با همکاری دفتر امور بین الملل وزارت ورزش و جوانان نشستی تخصصی  امروز را با عنوان «حقوق بین‌الملل و ورزش، امکانات و ظرفیت‌ها» برنامه‌ریزی نموده است. 

در ادامه دکتر سید مجید تفرشی به عنوان نخستین سخنران این نشست با تاکید بر این موضوع که امروز مردم و سیاستمداران اقبال زیادی به ورزش و چهره‌های ورزشی دارند به ظرفیت‌های زیادی که در ورزش در راستای ارتقای سطح روابط دو یا چند جانبه با سایر کشورها وجود دارد راهکارهایی را پیشنهاد نمودند. معاون امور بین‌الملل ستاد حقوق بشر پیشنهاد کردند تا  ضمن تشکیل کمیته‌ها و NGOهای مختلف درزمینه حقوق بین‌الملل، به ابعاد حقوق بشری ورزش توجه جدی صورت  و اعلام آمادگی نمودند تا این امر در یک تعامل سازنده از طریق تقویت بخش‌های حقوقی در وزارت ورزش فراهم شود.

سخنران بعدی این نشست هوشنگ نصیر زاده عضو هیات رئیسه سازمان لیگ فوتبال ایران بود وی با انتقاد از عملکرد برخی فدراسیون های ورزشی در عدم توجه به مباحث حقوق بین الملل در ورزش عنوان داشت: دانش و اطلاعات بین‌المللی خودمان را باید در مورد ورزش به عنوان یک پدیده جهانی بالا ببریم .ما باید در ورزش طوری برنامه‌ریزی کنیم تا شادابی به جامعه تزریق شود این مسئله می‌تواند گامی مثبت در جهت اداره کشور تلفی شود. 

در ادامه دکتر طهماسبی مدیرکل دفتر امور بین‌الملل وزارت ورزش و جوانان گفتند: وظیفه ما این است که به عنوان نهاد اجرایی کمک کنیم تا دیپلماسی ورزشی در ادبیات کارگزاران سیاست خارجی کشور نهادینه شود. هرچند با  توسعه مفاهیمی، چون حقوق بشر، که ماهیتاً فرازمانی، فرامکانی و فراشرایطی و مبتنی بر کرامت ذاتی انسان هستند، مرز‌های تصنعی میان حقوق ملی، فراملی و بین المللی درنوردیده شده است، به گونه ایکه حقوق ورزشی با تأکید بر نقش ورزش در توسعه پایدار جوامع بشری، از طریق توانمندسازی فرد و ناگزیر، تعمیق روابط بین المللی دولت از طریق مشارکت در روند‌های ورزشی، به آهستگی به وحدت و انسجام هنجار‌های ورزشی ماورای مرز‌های ملی می پردازد.

پس از دکتر طهماسبی نوبت به دکتر روزبه وثوق احمدی رسید. دکتر وثوق احمدی که خود نمونه بارزی از فرصت سوزی جمهوری اسلامی ایران در از دست دادن کرسی های بین المللی ورزش است در ادامه به اهمیت کسب کرسی در نهادهای بین المللی ورزشی پرداختند و درخواست داشتند تا حمایت های لازم از افرادی که موفق به کسب کرسی های بین المللی می شوند صورت پذیرد. 

دکتر بهنام نقی پور گیوی نیز به ورزش را به عنوان یک از کنشگر جدید در حوزه دیپلماسی و فعالیت‌های دیپلماتیک در عرصه جهانی به عنوان نمود و گفت:رویدادهایی مثل المپیک و جام جهانی توانسته است در سطوح مختلف ملی و بین‌المللی ،تسهیل‌کننده بسیاری از ظرفیت عظیم در سطح جهانی باشد. ایشان مسائلی ازجمله وجود افراد غیر مرتبط ، بی‌دانش و بعضاً نالایق در عرصه مدیریتی ورزش کشور ،نبود استراتژی تدوین‌شده در این حوزه و عدم آشنایی کافی مدیران ورزشی به زبان انگلیسی ،اصول مذاکره ،مبانی حقوق بین‌المللی ورزشی و عدم درک کافی مسائل  را ازجمله علل چالش‌ها و مشکلات ورزش ایران در عرصه بین‌المللی دانستند. از نظر ایشان شناسایی و احصاء صحیح چالش‌ها ،افزایش آگاهی نسبت به قوانین و مقررات بین‌المللی ،مطالعات روش‌های کشورهای پیشرو در عرصه بین‌المللی در حوزه ورزشی و تدوین برنامه استراتژیک در این زمینه می‌تواند ازجمله راهکارهای کاهش و رفع مشکلات از یک‌سو و دستیابی به اهداف تدوین‌شده از سوی دیگر باشد.

دکتر امیر ساعد وکیل  دبیر کمیسیون حقوقی کمیته ملی المپیک نیز در نشست حقوق بین الملل و ورزش عنوان داشتند: ما اساساً در نظام حقوق ملی کشور خود ، حقوق مدون ورزشی نداریم و در این زمینه دچار خلأ هستیم.

وی همچنین گفت: ما با خودمان در ورزش رودروایسی داریم از یک‌طرف می‌خواهیم انتظارات فرهنگی را برآورده کنیم و از طرف دیگر  نگاه تجارت مابانه به ورزش داریم.

این نشست در روز سه‌شنبه 20 خرداد 1399 در موسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران برگزار شد.