راه طولانی واردات، تا خودکفایی و صادرات بنزین/ کلمه واردات بنزین جای خود را با صادرات آن عوض کرد

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا؛ در دولت نهم و دهم شاهد آن بودیم که ایران به دلیل نیاز به واردات بنزین، از همین ناحیه تحت تحریم قرار گرفت و این مساله توانست جریان اقتصادی کشور را با موانعی جدی مواجه کند.

بنزین نه تنها در ایران، بلکه در همه جهان به عنوان مهم‌ترین موتور محرکه حمل و نقل شناخته می‌شود و همین موضوع آن را به مهم‌ترین فرآورده نفتی تبدیل کرده است.

ایران پیش از این در مقاطعی که با افزایش مصرف مواجه می‌شد، ضمن تلاش برای تولید بیشتر، دست به واردات بنزین می‌زد و از این راه نیاز جاده‌های خود را برطرف می‌کرد.

از این رو نیاز ایران به بنزین و دشواری برای تامین این نیاز، دشمن را واداشت که ایران را از این درگاه خاص یعنی داد و ستد فرآورده‌های نفتی تحریم کند.

کشور آمریکا سال‌هاست که سیاست تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران را دنبال می‌کند. تحریم‌ها از طرف آمریکا موضوع جدیدی نیست و این تحریم‌ها همواره بازار نفت ایران را هدف قرار داده است. چراکه اگر آمارهای اقتصادی کشور را تحت بررسی قرار دهیم به این مساله برمی خوریم که میزان مصرف فرآورده‌های نفتی کشور، همیشه بیش از تولید بوده و بخش عمده‌ای از درآمدها نیز به صادرات نفت خام وابسته بوده است.

اما با موضوع تحریم ایران از ناحیه واردات بنزین، نیاز جدی کشور به این فرآورده نفتی شدت گرفت. برنامه تحریم بنزین در سال 1386 در مبارزات انتخاباتی آمریکا برای انتخاب جانشین بوش آغاز شد. اوباما نامزد پیروز انتخابات نیز معتقد بود با تحریم واردات بنزین می‌توان شرایط سختی را بر ایران در جریان پرونده هسته‌ای تحمیل کرد؛ بنابراین موضوع بنزین به یک موضوع سیاسی امنیتی تبدیل شد.

دولت نیز در آن سال‌ها نتوانست اقدامی جدی را در راستای رفع این چالش انجام دهد و به رغم تشویق مردم برای استفاده از سوخت‌های جایگزین و سهمیه‌بندی سوخت، همچنان نیاز به واردات بنزین حس می‌شد و از این رو حربه تحریم بنزین از سوی آمریکا ادامه یافت.

این در حالی است که پس از برجام مساله توسعه طرح‌های پالایشگاهی به صورت جدی مطرح شد و درس‌هایی که از آن تحریم‌ها در یاد مانده بود، عاملی شد برای حرکت به سمت افزایش روز افزون فرآورش نفت و تولید بنزین.

از این رو اگر به روند تولید و مصرف نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی ایران در طول چند سال اخیر نگاه کنیم، شاهد تفاوتی اساسی خواهیم بود که حاکی از کاهش وابستگی کشور به صادرات نفت و واردات فرآورده‌های نفتی است.

در نتیجه اکنون بخش قابل ملاحظه‌ای از نفت و گاز در کشور مصرف می‌شود و وابستگی فنی و مهندسی صنعت نفت به خارج از کشور به حداقل رسیده است.

نماد حرکت به سمت قطع وابستگی کشور به خارج و خودکفایی در بنزین، احداث پالایشگاه ستاره خلیج فارس به عنوان بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی جهان است.

این پالایشگاه که از خوراک میعانات گازی استفاده می‌کند، علاوه بر افزایش چشمگیر تولید بنزین در کشور، عاملی شد برای استفاده از میعانات گازی که در شرایط تحریم امکان صادرات آن وجود ندارد.

نتیجه این تلاش‌ها این بود که با وجود افزایش مصرف بنزین در کشور، میزان واردات در سال 97 به حدود صفر رسید و اندک اندک کلمه واردات بنزین جای خود را با صادرات آن عوض کرد.

علیرضا صادق‌آبادی، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، در آن سال خبر داد واردات بنزین از مهرماه به صفر رسیده و ایران در تولید بنزین خودکفا شده است.

وی همچنین چندی بعد در بهمن ماه 97 از آغاز صادرات بنزین به کشورهای همسایه خبر داد.

رساندن کشور از واردات و تحریم‌های سنگین، به خودکفایی و صادرات، موضوعی بود که با همت و پشتکار جوانان توانمند ایرانی صورت گرفت؛ مساله ای که این روزها منتقدان به هیچ عنوان نگاهی به آن ندارند و کسی هم نیست که چنین کار بزرگی را به آنها یادآوری کند.

راه طولانی واردات تا خودکفایی و صادرات بنزین راهی بود که جوانگرایی وزیر نفت و همت مدیری جوان که همه توان خود را روی بهره‌وری پروژه‌ها و دور ماندن از حاشیه‌های سیاسی و اقتصادی می‌گذاشت، آن را هموار کرد تا امروز آمریکا دیگر نتواند از نیاز ایران به بنزین به عنوان یک اهرم فشار استفاده کند. 5