مسعود دلخواه کارگردان و بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: برای زنده ماندن حرفه تئاتر در همه جای دنیا راهکارهای مختلفی پیشبینی شده و اهالی تئاتر پیشنهاداتی به دولتها ارائه دادهاند که بعضاً موفق بوده و در حال اجرا است. به عنوان مثال در کشور انگلیس یک صندوق حمایت از تئاتریها تأسیس شده که کمپانیهای بسیاری از جمله خود دولت به این صندوق پول واریز میکنند.
دلخواه در ادامه گفت: دولت انگلیس بودجهای متناسب و قابل توجه را برای حمایت از اهالی تئاتر در نظر گرفته تا در این وضعیت اسفبار بتوانند امرار معاش کنند. در بسیاری از کشورها از جمله کشور خودمان شاهد اوجگیری موج دوم بیماری کرونا هستیم و طبیعی است که اهالی تئاتر با وجود خطرهایی که احساس میشود برای فرار از بیکاری و امرار معاش به فعالیت دوباره فکر کنند چرا که منبع درآمد خود را از دست دادهاند و معمولاً کاری جز این بلد نیستند. این تصمیم قابل درک است اما همه میدانیم که میزان تماشاگر و در آمد به حداقل رسیده و تئاترها در شرایط ویژهای روی صحنه میروند به طوری که حتی در این شرایط ویژه مثلاً برای 50 درصد از سالن که خالی است بودجهای در نظر گرفته نشده است.
او افزود: مردم نگران سلامتی خود هستند و اهالی تئاتر هم جان خود را در خطر قرار داده تا بتوانند به حرفهشان برای امرار معاش ادامه دهند. بیکاری برای اهالی هنر تنها به لحاظ مالی آسیبزننده نیست بلکه به لحاظ روانی نیز هنرمندان در زمان بیکاری افسرده میشوند و آسیب میبینند. کرونا موجب شکوفایی هنرهای فردی و نابودی هنرهای جمعی شده و برای احیای این هنرها از جمله تئاتر باید به دنبال راهحلهای موجود رفت.
این کارگردان در ادامه گفت: یکی از راهحلهای موجود حمایت تلویزیون است. تلویزیون شبکههای متعدد بسیاری دارد و هر کدام از این شبکهها میتوانند دقایقی از کنداکتور روزانه خود را به تئاتر اختصاص دهند. به هر حال صداوسیما بخشی از رشد فرهنگی جامعه را بر عهده دارد و باید به تئاتر به عنوان یک کار فرهنگی و هنری توجه داشته باشد. رادیو هم میتواند در این بین به کمک هنر نمایش بیاید. تلویزیون با پخش تلهتئاترها قطعاً بسیار کمککننده است اما نمیتوان آن را کافی دانست.
بازیگر فیلم سینمایی «روز بلوا» اظهار داشت: متأسفانه تلویزیون محدودیتهای بسیاری دارد و میبینیم هر اثری که از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز گرفته مورد تأیید این رسانه نیست. تلویزیون معتقد است آثاری که از این رسانه پخش میشوند مخاطب میلیونی دارند و باید ممیزی بیشتری برای آنها در نظر گرفت اما این شرایط برای پخش در فضای مجازی نیز وجود دارد و باید برای پخش تلهتئاترها در اینترنت هم باید مجوزی جداگانه گرفت. همین وضعیت باعث شده تا کار سختتر شود و امید تئاتریها به این گزینهها به حداقل برسد. تلویزیون سعی دارد شرایط خود را تحمیل کند و این تحمیل سختگیریهایی دارد که باعث میشود تا اصل موضوع که حمایت از تئاتر است فراموش میشود و اهالی تئاتر با مشکل جدید ممیزی مجدد روبرو میشوند.
دلخواه تصریح کرد: نباید جلوی هیچ فعالیت تئاتری گرفته شود و باید از راههای ممکن برای حمایت و دفاع از تئاتر استفاده کرد و باید در راستای رسیدن به این هدف گروههای تئاتری که بیشتری خسارت را دیدهاند در اولویت قرار بگیرند تا دغدغه نان در آوردن از طریق تئاتر به حداقل برسد. در قدم دوم باید راههای جلوگیری از بیکاری اهالی تئاتر بررسی شود و یکی از این راهها ضبط نمایشها است و در نهایت میتوان با اجازه اجرای نمایشهای کم جمعیت مثل نمایشهایی با 2 - 3 یا 4 بازیگر و عوامل است.
این کارگردان در ادامه تأکید کرد: برگزاری جشنواره تئاتر فجر هم امساب در هالهای از ابهام است. قطعاً جشنوارهها در تعامل با گروههای خارجی با مشکلات فراوانی روبرو خواهند بود و بعید است که بتوان شاهد برگزار جشنواره تئاتر فجر بود. در این صورت اگر جشنواره تئاتر فجر برگزار نشود میتوان به اختصاص بودجه آن برای حمایت از اهالی تئاتر امیدوارم بود ولی ممکن است جشنواره اسپانسرهایی داشته باشد که تنها در صورت برگزاری جشنواره بودجه را تزریق کنند و در این صورت بهتر است همه جوانب در نظر گرفته شود و در بهترین شرایط جشنواره برگزار شود تا منفعت مالی نیز برای گروههای تولیدی همراه داشته باشد. حتماً در هر برنامه حمایتی باید گروههای تئاتر شهرستانها نیز مدنظر قرار بگیرند.
دلخواه در پایان اظهار داشت: دولتمردان و رئیس جمهور بر اساس قولهایی که به هنرمندان دادهاند امروز باید به طور جدی وارد عمل شوند و کاری انجام دهند. در جلسات دولت باید همواره گوشهای مباحث به فرهنگ و هنر و اهالی هنر مربوط باشد. شنیدهام که معاون اول رئیس جمهور در یکی از جلسات معضل اهالی تئاتر را مطرح کردهاند اما باید به مشکلات به صورت عملی رسیدگی شود. به نظر من مرکز هنرهای نمایشی باید در تصمیمگیریها و جلساتی که دارد نظر اعضای صنوف را نیز مدظر داشته باشد و در جلسات یک نفر از اعضای صنف نیز میتوانند شرکت داشته باشند. برای دستیابی به حقوق شهروندی هنرمندان، اشتغالزایی و رفع مشکلات مالی در جلسات مسئولان باید نمایندهای از اعضای صنوف نیز حضور داشته باشند.