به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، سریالسازی در کشور ما محدود به دو رسانه تلویزیون و شبکه نمایش خانگی میشود و بین این دو رسانه تفاوتهای بسیاری وجود دارد و مخاطبان هر کدام نیز میتوانند از اقشار مختلف جامعه باشند. بسیاری بر این عقیدهاند اگر کیفیت آثار تلویزیون و شبکه نمایش خانگی در یک سطح باشد قطعاً میزان مخاطبان این رسانه کاهش پیدا میکند اما برخی این تعامل را مثبت ارزیابی کرده و موضوعاتی مثل نظارت بر محتوا و دستمزدها را مطرح کردهاند.
به هر حال باید پذیرفت هر تغییری میتواند اتفاقات مثبتی در پی داشته باشد اما در سریالسازی همیشه مهمترین مسأله جلب رضایت مخاطب بوده که باید ببینیم تلویزیون با نگاهی که به سریالسازی دارد آیا صدور مجوز از سوی صداوسیما برای شبکه نمایش خانگی به طور کل اتفاق مثبتی است یا خیر.
قطعاً ریزش مخاطب از شبکه نمایش خانگی و تلویزیون میتواند خطرات فرهنگی بسیاری برای ما داشته باشد و نیاز است که پیش از این اتفاق، مشکلاتی که میتوان پیشبینی کرد را با دقت از پیش رو برداشت و به حل آنها فکر کرد.
در گفتوگو با دو سینماگر این موضوع را مورد بررسی قرار دادیم که در ادامه میخوانید:
صداوسیما تفاوتهای سریالسازی در شبکه نمایش خانگی و تلویزیون را میفهمد
کاظم معصومی کارگردان سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: سریالسازی در شبکه نمایش خانگی و تلویزیون به لحاظ زیباییشناسی و قواعد دراماتیک قطعاً تفاوتی با هم ندارند و در هر دو اثر لازم است که فیلمساز مخاطب را با قواعد دراماتیک درگیر اثر کند اما به لحاظ حرفهای برای ساخت تفاوتهایی در مسائلی مثل امور اداری وجود دارد.
معصومی خاطرنشان کرد: تفاوتها همانطور که اشاره کردم به مسائلی غیر از قواعد دراماتیک مثل پوشش بازیگران مربوط میشود. در بسیاری از آثار سینمایی ما پوششی وجود دارد که این پوشش از تلویزیون قابل پخش نیست و با وجود اینکه این فیلمها ممکن است محتوای بسیار خوبی داشته باشند تلویزیون نمیتواند آنها را پخش کند. به نظر من وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از یک سوی بام و صداوسیما از سوی دیگر بام افتادهاند. وزارت ارشاد بدون توجه به قوانین حاکم فضا را به شکلی باز گذاشته که پوششها به شکلی است که امکان پخش فیلمها از تلویزیون وجود ندارد و تلویزیون نیز به قدری سختگیریهای بیهوده دارد که در تولید مشکلات بسیاری برای فیلمسازان ایجاد کرده. بارها شده که ما در خیابان صحنهای را فیلمبرداری کردهایم و سردر مغازهای در تصویر بوده و تلویزیون در پخش برای ما مشکل ایجاد کرده است.
او افزود: منظور من از باز بودن فضا در وزارت ارشاد مربوط به نشانههای ظاهری است وگرنه به نظر من هرچقدر که دست فیلمنامهنویسان برای پرداختن به موضوعات مختلف باز باشد شاهد اتفاقات بهتر هستیم و این کاملاً به نفع نظام جمهوری اسلامی است. به عنوان مثال میتوان به موضوع فساد اشاره کرد، اگر دست فیلمسازان و اهالی فرهنگ باز بود میتوانستند به این موضوع بپردازند اما متأسفانه وزارت ارشاد با سختگیری بیمورد این اجازه را نداد و این اتفاق کاملاً به نفع مفسدان اقتصادی رخ داد. نگرش خفقانآور ضد قانون اساسی است و باید دست فیلمنامهنویسها باز باشد تا بتوانند به موضوعات مختلف بپردازند. شکی نیست که این وضعیت به نفع کشور و نظام جمهوری اسلامی است.
کارگردان مجموعه تلویزیون «روزهای بیقراری» در ادامه تأکید کرد: آزادیهایی که در وزارت ارشاد شاهد بودیم به ظواهر مربوط میشود؛ به عنوان مثال بازیگران در فیلمهای شبکه نمایش خانگی به جای گریم، آرایش میشدند، قطعاً باید جلوی این آزادیها گرفته شود. آزادی که منجر شود فیلمساز برای جذب مخاطب به جذابیتهای ظاهری بازیگر تکیه کند بی ارزش است؛ فیلمساز باید با قواعد درام مخاطب را مجذوب خود کند. امروز در سینما شاهد انواع رقص و... در فیلمهای طنز هستیم و اینها تفاوتی با سینمای پیش از انقلاب ندارند، فقط دیگر خبری از کاباره نیست و در واقع ما کاباره را به خانهها بردهایم.
این کارگردان تصریح کرد: جلوی ساخت بسیاری از فیلمنامههای من در وزارت ارشاد به بهانه سیاهنمایی گرفته شده و یا اصلاحاتی بر آنها اعمال شده که من هیچگاه زیر بار این اصلاحات نرفتم. وزارت ارشاد طی این سالها نسبت به بسیاری از فیلمسازان قصور زیادی کرده و حق خیلی از افراد ضایع شده است. تلویزیون هم از سمت دیگر بام افتاده و سختگیریهای اشتباه و بیمورد بسیاری در آن دیده میشود.
معصومی در پایان گفت: به نظر من قطعاً تفاوتهایی بین سریالسازی در شبکه نمایش خانگی و تلویزیون وجود دارد که صداوسیما نیز این تفاوتها را میفهمد و به آنها توجه میکند. در تلویزیون ما سریالهای بسیار خوبی مثل «سربداران» داریم که شبکه نمایش خانگی و وزارت ارشاد هیچگاه نتوانستهاند اثری با این کیفیت بسازند اما کار ضعیف هم در تلویزیون ما بسیار زیاد است. من در تلویزیون کار ضعیف دیدهام اما به نظر من در این رسانه هیچگاه اثری مبتذل ساخته نشده است اما در سینما آثار مبتذل بسیاری میتوان نام برد. به نظر من برای قضاوت درباره عملکرد تلویزیون در شبکه نمایش خانگی نیاز به زمان داریم، باید ببینیم که چه کسانی در شورای صدور پروانه ساخت حضور دارند و آیا باز هم در این حوزه مافیایی شکل میگیرد یا خیر؟ با توجه به اینکه صدور مجوزها به سیما فیلم داده نشده تلویزیون این تفاوتها را درک کرده و مورد نظر قرار داده است.
امیر پوررحمانی: سریالهای شبکه نمایش خانگی به لحاظ کیفی ضعیفتر و به لحاظ محتوایی بهتر خواهند شد
امیر پوررحمانی، تهیهکننده تلویزیون، در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا اظهار داشت: صدور مجوزهای شبکه نمایش خانگی توسط صداوسیما رقابت بین دو رسانه را از بین میبرد و در این صورت طبیعی است که شاهد افت کیفیت در شبکه نمایش خانگی باشیم.
پوررحمانی تصریح کرد: اما از آنجا که هر تغییری میتواند اتفاقات مثبتی نیز با خود به همراه داشته باشد کنترل سریالهای شبکه نمایش خانگی به لحاظ محتوایی میتواند اتفاق مثبتی در این رسانه باشد. در تولیدات اخیر شبکه نمایش خانگی شاهد افت کیفیت سریالها بودیم و فیلمنامهها بسیار ضعیف و بیجهت کشدار شده بودند و محتوای آثار نیز دچار اشکالاتی بود که به نظر من اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نظارتی بر محتواها داشت این اتفاق رخ نمیداد و همچنان رقابت بین دو رسانه وجود داشت.
او افزود: همیشه محدود شدن، مشکلاتی به وجود میآورد، میشد به جای اینکه صدور مجوزها کاملاً به تلویزیون سپرده شود، بین صداوسیما و وزارت ارشاد تعاملی ایجاد شود که نمایندگانی از تلویزیون بر تولیدات نظارت داشته باشند اما به لحاظ اجرایی شبکه نمایش خانگی در اختیار وزارت ارشاد باشد. به نظر من با وجود اینکه تلویزیون قصد دارد تفاوتهایی بین آثار تولیدی خود و شبکه نمایش خانگی قائل شود، در نهایت به دلیل حاکم بودن یک نگاه و نظر تولیدات شبکه نمایش خانگی به سمت ضعیفتر شدن میروند.
این تهیهکننده در ادامه اظهار داشت: قطعاً به لحاظ کیفی آثار دچار افت خواهند شد ولی معتقدم به لحاظ محتوایی شاهد وضعیت بهتری در شبکه نمایش خانگی خواهیم بود. ممکن است تلویزیون تصمیم داشته باشد که سریالهای شبکه نمایش خانگی را پس از مدتی پخش کند، در این صورت از همان ابتدا نگاه خود را در آثار غالب میکند و طبیعتاً دیگر شاهد درامهای عاشقانه که پرطرفدار هستند اما به شدت تکراری شدهاند نخواهیم بود و به لحاظ بصری تفاوتهای بسیاری به وجود میآید که بدون شک مخاطبان از دیدن سریالهای شبکه نمایش خانگی صرف نظر میکنند.
تهیهکننده مجموعه تلویزیونی «آسمان همیشه ابری است» تأکید کرد: یکی از نکات مثبت در این اتفاق میتواند کنترل دستمزدها باشد. در شبکه نمایش خانگی متأسفانه کنترلی روی دستمزدها نبود و این باعث شده بود که هزینه تولید در سینما و تلویزیون به مراتب بیشتر شود. اگر تلویزیون در این حوزه نظارت کند قطعاً اتفاقات مثبت بسیاری را شاهد خواهیم بود.
پوررحمانی در پایان گفت: بهتر بود شبکه نمایش خانگی مثل کانون فکر کودکان و نوجوانان با شورایی متشکل از نمایندگانی از صداوسیما، نمایندهای از معاونت فرهنگی مجلس شورای اسلامی و نمایندگانی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با مدیریت اجرایی وزارت ارشاد به فعالیت خود ادامه دهد. اگر از همان ابتدا بر تولیدات و تصویب فیلمنامهها نظارت بود این اتفاق رخ نمیداد.