خبرگزاری برنا لرستان – گروه ورزشی: در چشم اندازی عام اشترانکوه لرستان را با دریاچه فیروزه ای گهر می شناسند. ارتفاعاتی مملو از تلاء لو رویا ،آرامش و لذت بردن از صفای کوهستان که به آلپ ایران وحتی خاورمیانه موسوم است ؛ اما مدتی است که سقوط های مرگبار نیمرخی دیگر ازچهره اشترانکوه نشان می دهد؛ نمیرخی خونین وخشن از مرگ هایی دلخراش که بیشتر ناشی از ناآشنایی کوهنوردان با منطقه و عدم اطلاع دقیق از ابعاد فنی چگونگی صعود به مسیر سختگذری به نام "کول جنو" است.
قله "کول جنو" یا "کول جنون" با ارتفاع 3850 متر از سطح دریا واقع در شرق اشترانکوه جلوه شکوهمند وپرهیمنه ای از رشته کوه های زاگرس را در پیش چشم می نهد ؛مسیری که به خاطر بعد فنی آن سالهاست کوهنوردان بسیاری را به جذبه خودبرای عبور از شرایطی صعب العبور و سپس گام نهادن بر نوک قله اش می کشاند ولی این کشش فقط هیجان و افتخار فتح قله را برای کوهنوردان به ارمغان نیاورده است بلکه جانباختن به دلیل سقوط های جانخراش ومدفون شدن در بهمن وبوران تیغه ودیواره سنگی این کوهستان مرتفع را با خون کوهنوردان بسیاری نیز رنگین کرده است .
* کول جنو پنجمین قله فنی کشور
رییس هیئت کوهنوردی وصعود های ورزشی لرستان در خصوص اهمیت وجایگاه قله کول جنو اشترانکوه در کوهنوردی کشور به برنا می گوید: کول جنو استرانکوه با ارتفاع 3850 متر نسبت به سطح دریا جزء پنجمین دیواره های فنی کشور است که سالهاست مورد توجه کوهنوردان حرفه ایی قرار گرفته و این کوهنوردان برای اینکه قابلیت های فنی ومهارت های تکنیکی خودرا نشان دهند به این کوه صعود می کنند .
آرش قیاسیان در خصوص تاریچه صعود حرفه ایی به این قله بیان می کند: نخستین صعود های زمستانه وحرفه ای به کول جنو در اوایل دهه 60 توسط کوهنوردانی به نام های حسن نجاریان کوهنوردملایری و مرحوم ناصر خوشه چین کوهنورد اراکی انجام گرفت وهمچنین اولین پناهگاه این مسیر توسط ناصر خوشه چین در ارتفاع 2200متری احداث شد .
او می افزاید : کول جنو در شرایط زمستانی یکی از فنی ترین و تکنیکی ترین کوه های کشور با درجه سختی بالا است که صعود در آن نیازمند به مهارت فوق العاده ویژه و آموزش های خاص از جمله یخ وبرف دارد . ولی متاسفانه با توجه به کوتاه مدت بودن زمان فتح این قله و عدم آشنایی وفقدان تجارب لازم برخی از کوهنوردان باترکیب بندی وارنج تیمی ناقص به منطقه ورود کرده و دچار حادثه می شوند.
به گفته رییس هیئت کوهنوردی لرستان این عوامل باعث مرگ های جانخراش و حوادث دردناکی برای کوهنوردی کشور شده است به طوریکه در سال 96 شاهد مرگ 9 کوهنورد مشهدی در این مسیر بودیم که بازتاب زیادی در سطح کشور وبین المللی داشت.
قیاسیان با بیان اینکه تاکنون 16 کوهنورد در مسیر کول جنو جان باخته اند ، یادآور می شود : نخستین مرگ کوهنوردان در کول جنو در سال 84 به خاطرسرمازدگی و ریزش بهمن رخ دادکه در این حادثه 4 کوهنورد اراکی وکرمانشاهی جانباختند ؛ در آذر ماه سال 96 نیز 9 کوهنورد مشهدی در مسیر فنی وسخت گذر کول جنو براثر وقوع بهمن جان خودرا از دست دادندکه در نوع خود از جمله حوادث دلخراش کوهنوردی کشور به حساب می آید.
اوبا بیان اینکه کوهنوردان ضمن توجه به شاخص های فنی وایمنی کوهستان در منطقه کول جنو به صورت کرده های 2 یا 3یا 4 نفره وارد منطقه شوند ، تاکید می کند: توصیه ما این است که قبل از صعود به این قله سخت گذر هماهنگی لازم با هیئت کوهنوردی استان صورت گیرد و در شرایط زمستانه ضمن پیش بینی آب وهوای منطقه واستفاده از راهنمایان محلی ،مجرب ومورد تایید هیئت استان وهمچنین رعایت قانون ساعت 14وبادر اختیارداشتن ابزارهای فنی لازم درکنار آمادگی بدنی قوی وبالا ضمن پشتیبانی هیئت ازنا وارد منطقه شوند .
*شومن های کوهنورد به سمت کول جنو نیایند
ظاهرا آسیب فضای مجازی جامعه کوهنوردی را نیز بی نصیب نگذاشته است آنچنانکه رییس هیئت کوه نوردی لرستان معتقد است شومن های کوهنورد جای کوهنوردهای حرفه ایی را گرفته اند .
قیاسیان می گوید: فضای مجازی خصوصا ایسنتاگرام که حیطه هیجان انگیزتری برای انتشار تصاویراست باعث شده که علاقه مندان به کوهنوردی در یک فضای هیجانی دچار وسوسه فتح قله های فنی کشور ازجمله کول جنوشوند قله هایی که صعود آنها نیازمند مهارت های تکنیکی بالایی است و همین موضوع خود عاملی است برای وقوع حوادث و مرگ های دلخراش کوهنوردان و مصیبت برای خانواده ها و جامعه کوهنوردی .
به گفته او در این شرایط برآمده ازتاثیرفضای مجازی رسالت حقیقی ورزش رها شده و ماشاهد ورود ورزشکارانی به صورت شومن در حرفه کوهنوردی هستیم که فقط قصد این دسته از کوهنوردان نمایش صعود به قله به هرقیمتی است .این درحالی است که تا پیش از این گروه های کوهنوردی حرفه ایی ضمن اخلاق مداری واحترام به طبیعت و حرمت ورزش با تمکین به تجربه کوهنوردان پیشکسوت ومربیان وگوش به فرمان بودن رهنمودهای آنان اقدام به صعود می کردند ولی متاسفانه نزد شومن های کوهنورد نگاه علمی وفنی وجودندارد وبیشتر تحت تاثیر فضای مجازی هستند.
*ضرورت واکاوی روانشناسانه صعودهای مجازی کوهنوردان
البته انعکاس عکس وتصویر رخدادهای ورزشی بحثی جدا ومهم در عرصه اطلاع رسانی وحتی حیطه هنر است ، ولی آسیب های فضای مجازی در ورزش کشور خصوصا در کوهنوردی که ورزشی سخت ومرگ آفرین نیز است یک چالش ومعضل بوده که مدتی است تاثیر منفی آن بر ذهن کوهنوردان کم تجربه وخام بین صعود ومرگ رابطه مستقیم ایجادکرده است وما شاهدصعود در فضای مجازی هستیم تا صعود حرفه ایی .
قیاسیان براین باور است: در ورزش حرفه ایی یک ورزشکار واقعی وکاربلد درفضاپوشش رسانه ایی یا لااقل در فضای مجازی امروزی با سند ومدرک وتشریح بعد فنی صعودخودرا نمایش می دهد ولی صعودهای شومنی نتیجه اش مرگ کوهنوردان به علت شتابزدگی وخودنمایی است .
او ادامه می دهد: انتظار است وزارت ورزش وجوانان نسبت به این موضوع که در حال رخ نمایی به صورت یک معضل است ورود کند وآن را به عنوان یک آسیب مورد بررسی های اجتماعی و روانشناسی قرار دهد همچنین فدراسیون کوهنوردی برای معرفی کوهنوردان زبده وبااخلاق که کوهنوردی تهاجمی را در برنامه خود قرار نمی دهند به صورت سالیانه بهترین کوهنوردان استان ها که واجد شاخص های فنی وزیست محیطی هستندرا معرفی کندتا حرفه ایی ها وغیر حرفه ایی ها از هم بازشناخته شوند .
*به کار گیری اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری ازمرگ کوهنوردان درکول جنو
شک نباید کرد اقدامات پیشگیرانه بهترین راهکار برای جلو گیری از وقوع حوادث دلخراشی است که مرگ کوهنوردان را درمناطقی مثل کول جنو رقم می زند و این اقدامات نیز به بحث استاندارد سازی وایمن سازی منطقه ومسیرهای رایج آن مربوط می شود .
قیاسیان بیان می کند: یک سری اقدامات پیشگیرانه را می توانیم انجام دهیم ولی متاسفانه با محدودیت اعتباری در هیئت مواجه هستیم .
او احداث ونصب علایم هشدار دهنده ، هماهنگی بافرمانداری ازنا برای تامین نیرو جهت ثبت وصدور مجوز صعود به منطقه ضمن همکاری باهیئت کوهنوردی استان وازنا را از جمله اقدامات پیشگیرانه عنوان می کند و می گوید:نصب روشنایی در مسیر های رایج صعود از جمله مسیرموسوم به "شصت خدا" که یکی از مسیرهای مهم ورایج کول جنو وبعضا مسیری برگشتی محسوب می شود می تواند از اقداماتی باشد که توسط مسئولین انجام گیرد ؛البته ما چندماهی است که برای نصب روشنایی در خواست کمک کرده ایم ولی هنوز هیچگونه همکاری با ماصورت نگرفته است.
رییس هیئت کوهنوردی لرستان با بیان اینکه مسیرقله کول جنو فقط دارای یک پناهگاه است که این پناهگاه نیز به تعمیر و تجهیز نیاز دارد ، یادآورمی شود: احداث یک قرارگاه در پایین دست نیز یک ضرورت در راستای اقدامات پیشگیرانه در وقوع حوادث ومرگ کوهنوردان است .
*ورود کوهنوردان بدون مجوز ممنوع شود
اما اقدامات پیشگیرانه فقط به استاندارد سازی در بعد تجهیزات منتهی نمی شود بلکه جلوگیری از ورود بدون مجوز کوهنوردان به منطقه نیز از مهمترین اقداماتی است که می تواند خطروقوع حوادث مرگ آفرین را در کوهستانهای صعب وسخت گذر کاهش دهد؛ اقدامی درخورکه توجه دولت و رعایت قوانین رادر حفظ جان شهروندان تایید می کند.
قیاسیان ورود افراد بدون مجوزجهت صعود به قله را یک اقدام مهم وپیشگیرانه عنوان می کند و براین باور است بایدبا هماهنگی فرمانداری ،دهیاری و حتی احداث یک پاسگاه انتظامی در منطقه از ورود کوهنوردان بدون مجوز براس صعود به کول جنو جلوگیری شود .
او با بیان اینکه این استاندارد سازی در بحث ایمنی منطقه به وسیله صدور مجوز بر روی درآمدزایی دولت نیز موثر استف تاکید می کند: می توان با گرفتن مبالغی به عنوان هزینه صعود از گروه های کوهنوردی برای دولت و هیئت کوهنوردی نیز درآمدزایی کرد وهم به این شیوه صعود به قله را با مدون وبرنامه ریزی بهتر برای کوهنوردان غیر حرفه ایی ومرگ آنان مسدود کرد.
رییس هیئت کوهنوردی لرستان با بیان اینکه برای استاندارد سازی این منطقه نیازمند کمک های عمرانی هستیم ، اضافه می کند: از مسئولین استانی خصوصا استاندار محترم لرستان تقاضاداریم در اقدامات پیشگیرانه واجرای استاندارد های لازم در کول جنو تا پایان شهریورماه سال جاری کمک های لازم انجام شود تا بتوانیم از وقوع حوادث احتمالی طی زمستان امسال جلوگیری کنیم. الان کشف ویافتن جسدهر کوهنورد جانباخته در کول جنو هزینه های سنگینی برای تیم های امداد ونجات در بردارد درحالیکه با صرف بودجه کمتری برای استاندارد سازی می توان اقدامات پیشگیرانه را در جلوگیری از وقوع حوادث مرگ آفرین به انجام رساند .
*لزوم اقدام سریع مسئولین جهت ایمن سازی کول جنو
درجه سختی وفنی کول جنون بسیار بالا ومشکل آفرین است و صعود های زمستانه در این کوهستان سخت گذر کاررا هم برای کوهنوردان وهم هیئت کوهنوردی استان وحتی تیم های امداد ونجات مشکل می کند.
قیاسیان با بیان اینکه مرگ کوهنوردان در کول جنواشترانکوه در حال رکورد زدن است پیش بینی می کند که اگراقدامی از ناحیه مسئولین برای ایمن سازی کول جنو صورت نگیرد در آینده مشکلات مضاعفی برای کوهنوردان ایجاد خواهدشدوشاهدمرگ های دلخراشی به مراتب بیشتر وبدتر خواهیم بود وخانواده های بیشتری داغدار می شوند وعلاوه براین برای دولت نیز هزینه برخواهد بود.
به نظر می رسد کول جنو درحال تبدیل شدن به یک قتلگاه برای علاقه مندان به ورزش پرطرفدار کوهنوردی است هیئتی ورزشی مثل هیئت کوهنوردی لرستان بدون بودجه و حمایت مالی هیئتی با دستان بسته خواهد بود که فقط می تواند همراه تیم های امداد ونجات پیکر خونین یامدفون شده دربرف کوهنوردان را از تیغه کول جنوبه سمت دامنه ها پایین بکشد درحالیکه جلوگیری از مرگ های دلخراش ودر پی آن داغدارشدن خانواده ها نیازمند حمایت واقدام سریع مسئولین برای ایمن سازی این منطقه چشمگیر در نظرگاه کوهنوردان است پیش از آنکه چهره دلفریب و آرامش بخش آلپ ایران با سقوط های مرگباروخونین در کول جنو رنگین وخشن شود.
گزارش : رضا جودکی نژاد