رضا صائمی، منتقد سینما و تلویزیون، در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: در گذشته بازیگرانی که ترجیح میدادند برای ادامه فعالیت حرفهایشان از ایران خارج شده و در کشورهای دیگر اعم از شبکههای ماهوارهای حضور داشته باشند افراد شناختهشدهتری بودند و این روند کمکم به شکلی ادامه پیدا کرد که امروز افراد کمتر شناخته شده این کار را انجام میدهند.
صائمی تصریح کرد: یکی از عوامل اصلی در شکلگیری این روند مشکلات داخل کشورمان بود. به نظر من باید به این معضل به جای نگاه برون متنی، نگاهی درون متنی داشته باشیم و این مشکل را از این منظر مورد بررسی قرار دهیم که یک سری مشکلات داخل ساختار خودمان وجود دارد که فضا را برای فعالیت برخی هنرمندان یا علاقهمندان به هنر مسدود کرده و به آنها اجازه فعالیت یا پیشرفت نمیدهد.
او افزود: در این مورد میتوان مزدک میرزایی را مثال زد که شاید محدودیتها و چارچوبهایی که وجود دارد مانعی بزرگ بر سر راه او برای پیشرفت و ساخت برنامههای متفاوت بود و به همین دلیل ترجیح داد از ایران برود و کارش را خارج از کشور در شبکهای ماهوارهای ادامه دهد. از طرفی مشکل معیشتی را نیز نباید نادیده گرفت؛ امروز ما وضعیت اقتصادی خوبی نداریم و بیکار و بیپولی گریبان همه مردم را گرفته که قطعاً هنرمندان نیز از این قاعده مستثنی نیستند و همه به دنبال یک راهکار برای نجات خود از این معضل میگردند و شاید برخی ترجیح میدهند اینگونه معضل بیکاری و بیپولی خود را حل کنند چرا که قطعاً افراد شناخته شده امکان انجام هر کاری برای درآمدزایی برایشان وجود ندارد و شرایط همکاری با کشورهای دیگر برای آنها بیشتر فراهم است و به همین دلیل نباید این افراد را مورد قضاوت اخلاقی قرار داد.
این منتقد در ادامه گفت: اما در این میان برخی افراد هستند که دچار توهمات بسیاری از توانایی خود هستند و بدون هیچ تجربه و رزومه موفقی ادعا میکنند که در کشور جایی برای آنها وجود ندارد و کسی قدر آنها را نمیداند؛ این افراد برای دستیابی به آرمانی سطحی به شبکههای خارجی میپیوندند که معمولاً به موفقیت هم نمیرسند و شکست میخورند و در نهایت اصطلاحاً از یک جا مانده و جای دیگر رانده میشوند.
صائمی در ادامه اظهار داشت: این مسأله را نباید با همکاریهای بینالمللی هنرمندانمان اشتباه بگیریم. این افراد که خود را در کشور به عنوان یک هنرمند به اثبات رساندهاند ممکن است به دلیل توانمندی و شایستگی که دارند پیشنهاداتی به آنها شود که در خارج از کشور با پروژههایی همکاری کنند. اصغر فرهادی، لیلا حاتمی و پیمان معادی از نمونههایی هستند که در این مجموعه قرار میگیرند و در واقع پس از تبدیل شدن به چهره محبوب در کشور قصد دارند به چهرهای جهانی تبدیل شوند که هیچ ایرادی در آن نیست. پیمان معادی از معدود بازیگران بینالمللی ما است که به دلیل توانایی و تسلطش به زبان انگلیسی ارتباط خوبی با سینماگران جهانی دارد و در پروژههای مختلف نیز به عنوان بازیگر نقشآفرینی کرده است. آنچه که در این بحث مورد انتقاد من است کسانی است که به نوعی مهاجرت و ارتباط خود را با کشور قطع میکنند ولی نباید این نکته را هم فراموش کرد که در ابتدا اشاره کردم این مسأله را باید از منظر یک مشکل درون متنی مورد نقد و تحلیل قرار داد.
این منتقد در پایان خاطرنشان کرد: البته نباید فراموش کرد این مشکل در تمام مشاغل وجود دارد و افراد در شغلهای مختلف پس از موفقیت شاید تصمیم بگیرند فعالیت خود را به صورت بینالمللی ادامه دهند اما در عرصه فرهنگ و هنر به دلیل ملاحظاتی که وجود دارد این اتفاق با حساسیت بالایی رخ میدهد. این حساسیت در حوزه نمایش بیش از پیش دیده میشود و البته افراد بسیاری برای شهرتطلبی یا توهمات بسیار که از توانایی خود دارند از امکان هنر نمایش در مطرح شدن سوءاستفاده میکنند.