حوزه تجهیزات پزشکی باید یک رکن مستقل باشد /نظارت در کشور ما سلیقه‌ای و سیاسی است/ در بحث ماسک مقصر اصلی وزارت صمت است/ پیشنهاد می‌دهیم سازمان تجهیزات پزشکی تشکیل شود

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ «کشیک سلامت» به تهیه‌کنندگی سهیل سلیمانی شب گذشته در ششمین برنامه با موضوع «چرایی نداشتن یک صنف واحد در تجهیزات پزشکی و عدم نظارت مناسب بر آن» میزبان رضا مسائلی؛ عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران واحمد مسلمی؛ و احمد مسلمی؛ رئیس هیات مدیره انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی بود.

رضا مسائلی؛ عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:

مشکل ما ضعف قانون است

من چندان قایل به وجود مافیا در حوزه تجهیزات پزشکی نیستم‌. علی‌رغم زحماتی که دوستان در وزارت بهداشت می‌کشند اما چون ساختار ما با ماموریتمان در این حوزه هم‌خوانی ندارد، مشکل آفرین شده است. شاه‌بیت مشکلات ما در این زمینه ضعف قانون است. مجلس در سال‌های گذشته هم به این مساله ورود نکرده است. سازمان‌ها ورود و اعمال مدیریت می‌‌کنند که این در اثر ضعف قانون به وجود می‌آید. نیازمند عزم سیاسی هستیم.

از دنیا عقب هستیم! 

با پیشرفت علم، مصرف تجهیزات پزشکی و رجوع مردم افزایش یافت. مسئولان نمی‌توانند امروز حوزه تجهیزات پزشکی را به عنوان رکن مستقل نبینند چون کشور عقب می‌ماند. سازمان‌هایی مثل غذا و دارو فکر می‌کنند اگر تجهیزات پزشکی به صورت مستقل باشد، آن‌ها ضعیف می‌شوند؛ درصورتی که سازمان غذا و دارو با جداشدن تجهیزات پزشکی در حوزه خود متمرکز می‌شود. ما علی‌رغم ۶۵ قانون‌گذاری در حوزه نظارت بر تجهیزات پزشکی از دنیا عقب هستیم و از لحاظ علمی هم حتی به این حوزه توجه نکرده‌ایم. 

شرکت‌های خصوصی پتانسیل بالایی برای ما هستند

ما در حوزه دارو ۹۶ شرکت داریم که خصولتی هستند اما در تجهیزات پزشکی بیش از هزار شرکت وجود دارد که ۹۹ درصد آن‌ها خصوصی هستند. این‌ها پتانسیل بالایی برای ما هستند که باید توجه ویژه به آن شود. بعد از کلمه تجهیزات پزشکی کلمات بی‌کیفیت، تقلبی و مافیا به ذهن می‌آید که رسانه باید تلاش کند تا کلماتی مانند تولیدملی و فناوری را انگاره‌سازی کند. افکار عمومی در این حوزه تمایل به اخبار بد دارد. این باید تبدیل به مطالبه عمومی از مسئولان شود که چرا این حوزه مغفول مانده است.

بودجه ما گنگ است

یکی از نقصان‌ها در کشور ما این است که افراد سلیقه‌ای به قوانین نگاه می‌کنند. شان نظارتی مجلس در این حوزه باید نظارتی سیستماتیک باشد که نظارت در کشور ما سلیقه‌ای و سیاسی است. بودجه ما هم گنگ است. حوزه بودجه باید شفاف و قابل پایش باشد. در حوزه ماسک، کوتاهی صورت گرفت. دستگاه‌های نظارتی باید هماهنگی بیشتری داشته باشند. همپوشانی مسئولیت‌ها هم مشکل بزرگی است که یک کار را چند دستگاه اجرایی انجام می‌دهند. قیمت‌گذاری هم تکلیف شفافی ندارد. اطلاعات باید در اختیار همه قرار بگیرد. سرمایه‌گذار باید بداند میزان واردات کشور و اندازه بازار چقدر است اما این اطلاعات در اختیار آنان قرار نمی‌گیرد. باید قوانین مورد بازنگری قرار گیرد و تجهیزات پزشکی به صورت رکن دیده شود که مشکلات رفع شوند. تفاهم‌نامه‌ای بین وزارت علوم و بهداشت در حال شکل‌گیری است که مثلا تجهیزات از کار افتاده دراختیار دانشکده‌های فنی برای مطالعه قرار بگیرد، اساتید و طرح‌های تحقیقاتی مشترک داشته باشند و از ظرفیت دو وزارت‌خانه برای پیشرفت تجهیزات پزشکی استفاده شود.

احمد مسلمی؛ رئیس هیات مدیره انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی:

 مهم‌ترین چالش ما مربوط به بخش مصرفی است  

حجم بازار تجهیزات پزشکی در دنیا ۴۰۰ میلیارد دلار و در ایران ۲/۲ میلیارد تومان است که ۶۰ درصد از نیاز کشور در داخل و ۴۰ درصد از واردات تامین می‌شود. از این جهت رو به رشد هستیم. مهم‌ترین چالش ما در بیمارستان‌ها مربوط به بخش مصرفی است. هزینه تجهیز هر تخت بیمارستانی حداقل یک و نیم میلیارد تومان می‌شود. ۶۰ درصد هزینه دریافتی از بیمار برای دارو و تجهیزات پزشکی مصرف می‌شود. بحث نگهداشت تجهیزات هم اهمیت دارد و باید برای آن برنامه داشت که مثلا زمانی که آزمایشی انجام می‌شود درست باشد و نیاز به تکرار نباشد. برای نگهداشت باید چهار تا هفت درصد از قیمت دستگاه و تجهیزات را صرف نگهداشت کرد اما متاسفانه سازمان مدیریت و وزارت بهداشت یک ریال بودجه تعیین نکرده است. بیمارستان‌ها باوجود مشکلاتی که در پرداختی حقوق پرسنل دارند، از درآمد اختصاصی خود برای نگهداشت تجهیزات هزینه می‌کنند. این باعث می‌شود تا هزاران دستگاه در انبارها بماند.

اول باید تداخلات رفع شود

 نکته مهم تداخل قیمت‌گذاری در چند وزارت‌خانه است. مسئول قیمت‌گذاری در کل کشور سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان است اما در چند سال اخیر وزارت بهداشت مصوبه‌ای از دولت گرفتند که تجهیزات پزشکی را این وزارت‌خانه قیمت‌گذاری کند. این یکی از اشتباهات است. ۸۰ درصد تجهیزات را وزارت بهداشت می‌خرد، دستگاهی که خود خریدار است نمی‌تواند قیمت‌گذاری کند. درحالی که اصل بر رقابت است. انجمن‌ها و سندیکاها هم تاثیری در تعیین قیمت ندارند. من در این مدت از بیست جا ماسک خریدم و تست کردم که خیلی از آن‌ها تاییدیه‌ هم داشتند اما غیراستاندارد بودند و قیمت‌ها متفاوت بود. چرا وزارت بهداشت اجازه داد وزارت صمت به این حوزه بیاید. زمانی که نمی‌توانیم مشکل همین ماسک را حل کنیم چطور انتظار داریم مشکل ۱۹۰ هزار کالا رفع شود؟! اول باید این تداخلات رفع شود و بعد از سندیکاها استفاده واقعی شود.

وزارت صمت سازمان تخصصی نیست

اصلی‌ترین مساله نظارت واحد است. من از تولیدکننده‌ای اطلاع دارم که چهار دستگاه نظارتی به فاصله سه روز انبارش را پلمپ کرده است. در بحث کیفیت وزارت بهداشت باید نهاد نظارتی باشد. من در مورد بحث ماسک مقصر اصلی را وزارت صمت می‌دانم. این وزارت‌خانه، سازمان تخصصی نیست.  ۱۴ سال است که دو دستگاه نظارتی اعضای ثابتی دارند. باید به این مساله توجه شود؛ شاید تعدادشان هم کم باشد.  دو حوزه در تجهیزات پزشکی هست که شامل کسب و کار تجهیزات پزشکی و صلاحیت علمی و فنی می‌شود. در حوزه کسب و کار هر کارآفرینی می‌تواند وارد شده و سرمایه‌گذاری کند اما در حوزه علمی فقط متخصصان باید حضور داشته باشند. 

به داروسازان اجازه داده‌اند که مسئول فنی باشند

اگر مسئولان فنی در مراکز نباشند اتفاقی مانند انفجار کلینیک سینا اطهر که در اثر نشت اکسیژن بود، بارها تکرار می‌شود. وزارت بهداشتی قانونی گذاشت که هر مرکز پزشکی باید یک مسئول مهندس پزشکی داشته باشد اما از مسئولان وزارت بهداشت بپرسید که بیمارستان‌ها چند متخصص مهندسی پزشکی را ملزم به حضور به عنوان مسئول فنی کرده‌اند؟ حتی به داروسازان اجازه داده‌اند که مسئول فنی باشند. مسئول فنی باید مهندس پزشکی باشد. رشته داروسازای حتی واحدی برای تجهیزات پزشکی ندارد. دانشگاه با عجله در حال طراحی دو واحد درسی است که داروسازها ۳۰ واحد تجهیزات پزشکی را در قالب دو واحد بخوانند!  به دولت پیشنهاد می‌دهیم سازمان تجهیزات پزشکی تشکیل شود.

عوامل «کشیک سلامت» عبارتند از: طراح، تهیه‌کننده و کارگردان: سهیل سلیمانی؛ مجریان: دکتر حسین قناعتی، دکتر مهدی جعفری؛ مدیر تولید: امیرحسین باقرپور؛ تدوین: سپهر میرزایی؛ گرافیک: رضا وارسته؛ عکاس: دانیال منتظری؛ تصویربردار آیتم‌ها: سپهر میرزایی، امیرحسین باقرپور؛ صدابردار: فرناز فرهنگ؛ دستیار تصویر: زهرا پناهی؛ فضای مجازی: آتنا شکیبا؛ مشاور رسانه‌: لیلا سلمانی.

«کشیک سلامت» به تهیه‌کنندگی سهیل سلیمانی کاری از گروه سلامت اجتماعی شبکه سلامت هر هفته جمعه ساعت ۱۹ الی ۲۰:۳۰ روی آنتن می‌رود. بازپخش این برنامه جمعه ساعت ۲۳ و شنبه ساعت ۱۱ است.

مخاطبان «کشیک سلامت» می‌توانند از طریق صفحه رسمی برنامه در اینستاگرام به آدرس keshikesalamat@ مطالبات، عکس‌ها، ویدیوها، نظرات، پیشنهادات و انتقادات خود را با سازندگان این برنامه در میان بگذارند.