اهتمام شبکه های سیما برای پاسخ به نیاز ناشنوایان

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، استفاده از تلویزیون و رادیو به عنوان قدرت مندترین و فراگیرترین وسیله ارتباط جمعی، از مهمترین ابزار اطلاع رسانی و سرگرمی در تمامی جوامع بشری است و سهم بسزایی در آگاهی بخشی جامعه ایفاء می کند.

تأثیر پیام این ابزار رسانه ای قدرتمند بر افکار عمومی و عملکرد آن، به ویژه از نظر تربیتی و جامعه‌پذیری قابل چشم پوشی نیست. اما در میان مخاطبان قاب تلویزیون افرادی هم هستند که از نعمت شنوایی و تکلّم محروم هستند و نمی توانند با برنامه های آن ارتباط برقرار کنند و فقط می توانند بیننده صِرف باشند، در این میان وظیفه رسانه علاوه بر فراهم کردن شرایط استفاده افراد ناشنوا از برنامه های تلویزیون، شناساندن واقعی توانایی های ناشنوایان است.

حضور مترجم ناشنوا در صداوسیما جزء نیازها و درخواست‌های به حق ناشنوایان است و صداوسیما می‌تواند قدم‌هایی اساسی را در رفع مشکلات این عزیزان و ارتقای سطح دانش و مهارت آن ها بردارد.

به بهانه 8 مهر «روز جهانی ناشنوایان» نگاهی داریم به برخی از برنامه های سیما که به این مهم و نیاز توجه ویژه کرده اند.

 محمود احمدی افزادی مدیر شبکه آموزش سیما درباره به کارگیری مترجم ناشنوا در «مدرسه تلویزیونی ایران» گفت: با شیوع و همه‌گیری بیماری مهلک کرونا، رسانه ملی در یک حرکت سریع و جهادی اقدام به راه اندازی  برنامه ای با عنوان «مدرسه تلویزیونی ایران» کرد که با محوریت شبکه آموزش از اسفند ۹۸ تا شهریور ۹۹ روی آنتن رفت و شبکه های چهار و قرآن و معارف سیما هم بخشی از آنتن خود را به این امر اختصاص دادند.

وی خاطرنشان کرد: به دلیل شتاب زدگی و کمبود وقت و نبود فرصت مناسب، برای تصمیم گیری همه جانبه این حرکت نقایصی از جمله حضور مترجم ناشنوایان بود که در دور جدید «مدرسه تلویزیونی» که از ۱۵ شهریور روی آنتن شبکه آموزش رفت، این مهم رفع شد.

تعهد شبکه آموزش برای ناشنوایان در «مدرسه تلویزیونی ایران»

مدیر شبکه آموزش تصریح کرد: با توجه به تعهد و قولی که به دانش آموزان ناشنوا برای استفاده مناسب از «مدرسه تلویزیونی ایران» داده بودیم، از 15 شهریور و با آغاز سال تحصیلی جدید، با نیازسنجی شبکه آموزش و معاونت کودکان استثنایی وزارت آموزش و پرورش، در راستای تلاش برای ایجاد فرصت برابر و توسعه عدالت آموزشی برای تمامی دانش آموزان، در سری جدید این برنامه اقدام به بهره گیری از مترجم ناشنوایان برای مقطع ابتدایی کردیم.

احمدی افزادی با تاکید بر این که حضور کارشناس و مترجم ناشنوا با هماهنگی معاونت امور دانش آموزان استثنایی وزارت آموزش و پرورش انجام شده است، گفت: از معلمان آموزشگر مصوب وزارتخانه و سازمان بهزیستی کمک گرفته می شود و مترجم ناشنوا در محل خود استودیو ضبط برنامه در کنار معلم و مدرس موضوعات درسی حضور دارد.

وی افزود: با توجه به اینکه در مکانیزم مترجم ناشنوایان مفاهیم را به صورت کامل به دانش آموز ناشنوا نمی توان انتقال داد و با عنایت به حضور ۵۰۰۰ معلم ویژه ناشنوایان در کشور، طی تصمیم اتخاذ شده، روزهای جمعه نیز به صورت کامل، کلاس اول ابتدایی با تدریس معلم ناشنوایان صورت می گیرد.

وی افزود: تمام تلاش ما این است که به تدریج در سایر مقاطع آموزشی و دروسی که این قابلیت را داشته باشند  از مترجم ناشنوا استفاده کنیم و این مهم را به زودی سامان دهیم.

همراهی انیمیشن صبا با ناشنوایان

پویانمایی، جلوه ای بصری و نمایشی است که به واسطه برخورداری از نقش و رنگ و حرکت، ظرفیت بالایی برای آموزش، خیال پردازی و انتقال مفاهیم و پیام دارد. وقتی که مخاطب رسانه از قشر خردسال و کودک و نوجوان باشند، انتقال پیام به سبب جذابیت های دیداری نقاشی متحرک مهم تر، ماندگارتر و آسانتر می شود.

خانم مفاخر، مدیر طرح و برنامه مرکز پویانمایی صبا درباره توجه این مرکز به مخاطبان دارای معلولیت شنوایی و کلامی گفت: مرکز صبا و در یک نگاه وسیع تر، صداوسیما هیچ گاه از تولید و پخش انواع برنامه ها چه به صورت خبری، انیمیشن، مستند، سینمایی، سریال و خانواده و آشپزی و بسیاری دیگر... از قشر محترم ناشنوایان و معلولان کلامی غفلت نکرده و نمی کند و برنامه های بسیاری برای این افراد تولید و پخش می شود.

وی افزود: رسانه ملی از طریق مرکز پویانمایی صبا از دو سال پیش و با دستور معاون محترم سیما اقدام به زیرنویس کردن تعداد زیادی از انیمیشن های تولیدی خود کرده است.

مفاخر خاطرنشان کرد: با آنکه زیرنویس برای ناشنوایان زمان بر و هزینه بر است و تفاوت زیادی با زیرنویسی یک فیلم و سریال برای افراد عادی دارد اما با این حال با پیگیری رئیس محترم مرکز تاکنون بخشی از تولیدات انیمیشن برای این قشر محترم زیرنویس شده و پخش شده است.

مدیر طرح و برنامه مرکز پویانمایی صبا درباره آمار زیرنویس مجموعه های نمایشی انیمیشن هم گفت:  39 قسمت از مجموعه پویانمایی «پهلوانان»، 13 قسمت از مجموعه «جوانمردان»، 16 قسمت از مجموعه «پیامبران»، 36 قسمت از «شکرستان ها» و 2 فیلم سینمایی بلند انیمیشن «پیامبران» زیرنویس شد و برای نمایش به شبکه های مختلف تلویزیونی ارسال شده است.

البته زیرنویس برای نوجوانان ناشنواست اما برای خردسالان و کودکان که هنوز باسواد نشده اند نمونه برنامه هایی به همراه نمایش تصویر کوچک کمک آموز در پایین صفحه تولید شده است.

مفاخر در خصوص تولیدات انیمیشن این مرکز در حوزه کرونا هم گفت: مرکز پویانمایی صبا از همان ابتدای شیوع بیماری کرونا یعنی اسفندماه سال گذشته بدون هیچ چشم داشتی شروع به تولید پویانمایی کرونا در 26 قسمت کرد که در نوع خود یک پیش گامی در تولید محتوا برای مبارزه با بیماری کرونا بود. این پویانمایی ها زیرنویس شد و برای انجمن ناشنوایان، بهزیستی و وزارت بهداشت ارسال شد تا آن ها نیز در انتشار آنها سهیم و کوشا باشند. این انیمیشن ها بسیار مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است.

مدیر طرح و برنامه مرکز پویانمایی صبا  با اشاره به وجود برخی چالش ها و ناهماهنگی بین انجمن های مختلف ناشنوایان تصریح کرد: چالش و تک روی و ناهماهنگی برای تولید برنامه برای ناشنوایان مربوط به عوامل بیرونی سازمان صداو سیما می شود. رسانه ملی بارها آمادگی خود را برای تعامل بیشتر با بهزیستی، انجمن ناشنوایان و جمعیت ها و نهادهای مرتبط با این قشر اعلام کرده اما اختلاف و اعمال سلیقه شخصی در بین انجمن ها و فعالان بخش ناشنوایان است که نمی توانند به زبان ایماء و اشاره مشترک و استانداردی برای کمک به تولید برنامه انیمیشن برسند.

وی با ابراز امیدواری در برطرف شدن تعلل و اختلاف نظر در میان انجمن های ناشنوایان، گفت: ان شالله با برطرف شدن برخی مشکلات شاهد افزایش تولید انیمیشن در مرکز پویانمایی صبا باشیم.

برنامه «خانواده» نخستین برنامه ترکیبی سیما با حضور مترجم ناشنوا

علی اکبر صدیقی تهیه کننده برنامه «خانواده» شبکه یک سیما درباره استفاده از مترجم ناشنوا در این برنامه می گوید: از ابتدای تابستان روزهای پنج شنبه هر روز کارشناس و مترجم ناشنوا در برنامه حضور دارد که تمامی بخش های برنامه را برای ناشنوایان عزیز، قابل استفاده می کنند.

وی افزود: با توجه به اهمیت موضوع و لزوم توجه به این قشر از جامعه در حال رایزنی هستیم تا تعداد روزهایی که مترجم ناشنوایان در برنامه حضور داشته باشد، افزایش یابد تا تعداد زیادی از عزیزان ناشنوا بتوانند از قسمت های مختلف این برنامه خانوادگی استفاده بیشتری ببرند.

وی خاطرنشان کرد: می توان گفت برنامه «خانواده» نخستین برنامه ترکیبی سیماست که از حضور مترجم ناشنوا استفاده کرده که این مهم با حمایت مدیران شبکه انجام شده است.

صدیقی افزود: بازخوردهایی که در این مدت داشتیم بسیار خوب بود و در این هفته که در آستانه روز ناشنوایان قرار داریم برنامه ما به صورت ویژه برنامه روی آنتن می رود و خانم میرشفیعی مترجم ناشنوایان و خانواده محترم ایشان روز سه شنبه قرار است مهمان برنامه باشند.

تهیه کننده برنامه «خانواده» شبکه یک همچنین تصریح کرد: طبق برنامه ریزی ها تصمیم داریم در هفته های آتی از دوستان ناشنوا از بین هنرمندان، ورزشکاران و .. دعوت کنیم و هر هفته پذیرای یکی از این عزیزان باشیم.

 استفاده از بهترین مترجمان ناشنوا در برنامه «طبیب»

«طبیب» که با هدف اطلاع‌رسانی و پیشگیری در حوزه سلامت، هر روز میزبان متخصصان رشته‌های مختلف پزشکی است، این روزها به دلیل کرونا بیش از گذشته مورد توجه برنامه سازان تلویزیونی قرار گرفته است.

استفاده از مترجم ناشنوا در برنامه های تلویزیونی و خصوصا در این برنامه پر طرفدار توانسته عزیزان ناشنوای کشور را هم به بینندگان «طبیب» اضافه کند.

علی زاهدی تهیه کننده برنامه با اشاره به شیوع بیماری کرونا در کشور گفت: با شیوع بیماری کرونا و نیاز به اطلاع رسانی در باره این بیماری به مردم و بخشی از مخاطبان این برنامه که ناشنوا هستند، با دستور معاون سیما و شبکه سه حدودا 6 ماه است که از مترجم ناشنوا در این برنامه استفاده می شود که با استقبال خوب ناشنوایان عزیز مواجه شده ایم.

وی افزود: با هماهنگی با انجمن ناشنوایان ایران از مترجم ناشنوا که کاملا با استاندارهای زبان ناشنوایان ایران مسلط هستند استفاده می کنیم و از چهار مترجم ناشنوا که جزو بهترین ها در ایران هستند برای حضور در برنامه دعوت کرده ایم.

تهیه کننده «طبیب» با اشاره به دیده شدن برنامه «طبیب» در فضای مجازی و استفاده از مترجم ناشنوا در کلیپ های این برنامه در فضای مجازی گفت: سعی داریم برای کلیب های مهم و پربیننده در آینده از مترجم ناشنوا استفاده کنیم و برخی از برنامه های مهم به ویژه، متن گفت و گوهایی که درباره کرونا با متخصصان و مهمانان برنامه، پخش شده را برای استفاده ناشنوایان عزیز در فضای مجازی ارائه می کنیم.