لزوم همکاری نهادها با مستندسازان/ «سینماحقیقت» بستری برای تفاهم، تعامل و گفت‌وگو

به گزارش برنا، محمود گبرلو منتقد و مجری برنامه‌های سینمایی درباره لزوم توجه به سینمای مستند گفت: ما نیازمند برنامه‌ریزی درازمدت برای آینده مستند در ایران هستیم. علی‌رغم این‌که مستندسازان بسیار قدرتمندی داریم که حرفه‌ای هم هستند، اما در برنامه‌ریزی و مدیریت انسجام و تمرکز نداریم. هر نهاد، سازمان و ارگان آهنگ خود را می‌زند و اندیشه خود را مطرح می‌کند. بدین ترتیب مستندسازان نسبت به مدیریت و برنامه‌ریزی گله‌مند و معترض هستند. برای اینکه بتوانیم نگاه اصولی به مستند داشته باشیم تا بتوانیم در دنیا بدرخشیم و سرمایه‌گذاری کنیم باید برنامه‌ای دراز مدت را لحاظ کنیم.

گبرلو درباره روند مدیریت مستندسازی بیان کرد: در دنیا سرالا و مستند طرفدار بیشتری دارد و تلویزیون‌ها از تولید برنامه‌های رایج گذشته به سمت سرال ‌سازی و مستندسازی روی آورده‌اند، اما تلویزیون ما علی‌رغم اینکه بستر اصلی برای تولید سرالط و مستند است و می‌تواند در این عرصه که سودآور نیز هست سرمایه‌گذاری کند در مدیریت تمرکز ندارد.

مجری سابق برنامه «هفت» گفت:‌مستندسازان بسیاری در تلویزیون هستند که کار حرفه‌ای و خلاقانه ارائه می‌دهند اما دیده نمی‌شوند و مورد توجه قرار نمی‌گیرند. در واقع از این سرمایه ملی به درستی استفاده نمی‌شود. کما این‌که ما شاهد تولید مستندهای تاریخی و جذابی در ایران هستیم یا مستندهای محیط زیست ایران همیشه در ابعاد جهانی جایزه می‌گیرند اما مدیریتی که هوشمند باشد و جهت درستی برای تولید مستند در پیش بگیرد وجود ندارد.

این منتقد گفت: ما ناخودآگاه درگیر بلایی شدیم که وادارمان کرد نحوه برگزاری رویدادها را تغییر دهیم. خوشبختانه سیستم اینترنت این امکان را فراهم کرده تا بتوانیم به صورت آنلاین ارتباط برقرار کنیم. شروع کار طبیعتا با ضعف‌های جدی روبرو خواهد بود اما به نظر من این اتفاق گام بسیار مثبتی است که ما می‌توانیم با استفاده از اینترنت دانش و اطلاعات را منتقل کنیم، اما متاسفانه از نظر مدیریتی هنوز به این باور نرسیده‌ایم که اینترنت می‌تواند بستری مناسب در جهت انتقال مفاهیم باشد. اگر ما سرعت بالای اینترنت داشته باشیم نیازی نیست تمام مستندسازان را از سراسر ایران جمع کنیم و آنها می‌توانند از طریق کنفرانس‌های ویدئویی با هم در ارتباط باشند. برگزاری آنلاین مشکلات عدیده‌ای دارد اما می‌تواند اتفاق مثبتی باشد.

گبرلو تاکید کرد: کاستی‌های جدی در عرصه مستند وجود دارد. فیلمسازان حوزه مستند در حد بضاعت خود خلاقیت به کار می‌برند و در حال انجام کارهای‌شان هستند اما مدیریت باید حمایت جدی از آنها داشته باشد و اطلاعات مورد نیاز مستندسازان را در اختیار آنها بگذارد. بسیاری از مستندات تاریخی وجود دارند که مسئولان به آنها دسترسی بیشتری دارند و می‌توانند آن را در اختیار مستندسازان قرار دهند برای مثال کسی که می‌خواهد در مورد نفت مستند بسازد اطلاعات مربوط به آن‌را نمی‌تواند به تنهایی به دست بیاورد، اما یک ارگان، سازمان یا نهاد می‌تواند کمک کند. کسانی که در حوزه اجتماعی مستند می‌سازند نیازمند آمار دقیقی از بزهکاری‌ها و مسائلی از این دست هستند و این آمار در اختیار نهادهای مرتبط است که همیشه این آمار را مخفی نگه می‌دارند اما اگر درک کنند که مستند می‌تواند نقش بسزایی در آگاهی بخشی به مخاطبان داشته باشد می‌توانند این اطلاعات را در اختیار مسئولان برگزار کننده جشنواره قرار دهند تا آنها اطلاعات را به دست مستندسازان برسانند.

این کارشناس رسانه گفت: ما امروز معضل ساخت مستند نداریم، مستندسازان بسیار خوبی داریم و از جنبه‌های مختلف به‌روز هستند اما ممکن است در نگاه و ایده‌پردازی‌های‌شان دچار خطا شوند که ممکن است در اثر آن مورد اعتراض قرار بگیرند و حتی مستند را به آرشیو بسپارند، اما اگر اطلاعات در اختیار مستندسازان قرار گیرد می‌توانند به درستی داده‌پردازی کنند. جشنواره «سینماحقیقت» بستر تفاهم، تعامل و گفت‌وگو است. هدف از برگزاری آن دیده شدن آثار است که در کنار آن گفت‌وگوهایی هم انجام شود. گفت‌وگو کردن می‌تواند نتیجه مثبتی برای آینده سینمایی مستند داشته باشد. بهترین کار این است که به عنوان مثال اگر ما بخشی به نام شهید آوینی را در جشنواره تعیین می‌کنیم اطلاعات گسترده‌تری از اندیشه‌های شهید آوینی را در اختیار فیلمسازان قرار دهیم.

مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان امور سینمایی کشور، چهاردهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» را به دبیری محمد حمیدی مقدم، در آذرمـاه 1399 و با توجه به شیوع جهانی بیماری کووید 19 بصورت مجازی و نمایش برخط (آنلاین) برگزار خواهد کرد.