تماشاخانه مجازی بستری مناسب در نجات تئاتر

به گزارش برنا، دومین نشست از سلسله نشست‌های پژوهشی سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر با موضوع «گشایش فضای عمل جدید تئاتری: بررسی امکانات، تعهیدات و زیبایی شناسی تئاتر در فضای مجازی» با همکاری دفترپژوهش، آموزش و انتشارات اداره کل هنرهای نمایشی در تماشاخانه نوفل لوشاتو برگزار شد. در این نشست رضا حامدی خواه، مدیر بخش تله‌تئاتر و گزارش‎های صحنه‌ای سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر برپایی تماشاخانه مجازی را ملزم به همکاری  و هماهنگی هنرمندان تئاتر و عوامل ضبط تئاتر برای اجرای آنلاین دانست.

رضا حامدی خواه با اشاره به شرایط موجود و شیوع ویروس کرونا گفت: در این شکی نیست که تله تئاتر مدیوم سینما است و ما ناچاریم که با شرایط موجود به دیدن تصاویر تئاتر رو بیاوریم و اکنون قدرت انتخاب نداریم و اگر در  این شرایط و زمان به این سمت نرویم، تئاتر در این روزها تعطیل می‌شود.

او افزود: باید بگویم برای برپایی تماشاخانه مجازی در فضای آنلاین چند مدل محصول می‌خواهیم. نمایش‌هایی که می‌توانند در حین اجرا به صورت زنده ضبط و پخش شوند و یا اجراهایی که از قبل ضبط و پس از آن با قرار دادن فیلم آن در فضای مجازی برای مخاطبان پخش شوند.

مدیر بخش تله‌تئاتر و گزارش‎های صحنه‌ای سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر درباره اجراهای آنلاین تصریح کرد: همچنین می‌توانیم تئاتری را که صحنه‌ای اجرا می‌شود و قابلیت اجرا در بستر مجازی دارد، ضبط و ‌پخش کنیم. فیلم تئاتر یکی از گزینه‌هایی است که می‌تواند در شرایط فعلی در بستر مجازی تئاتر را زنده نگه دارد اگرچه که تئاتر به نفس مخاطبانش زنده است و اجراهای حضوری تاثیر درگیری بر روی مخاطب دارد اما اگر شرایط در رسانه‌های آنلاین نیز برای اجراهای تئاتر فراهم شود مخاطبان می‌توانند از این فضا برای دیدن تئاتر بیشتر استفاده کنند.

حامدی‌خواه بیان کرد: برای شرایط کرونا و بعد از آن می‌توانیم بستر را برای  تماشاخانه آنلاین و ضبط آن فراهم کنیم. در این مورد باید تیم ضبط با گروه نمایش تمرین کنند و آمادگی لازم را برای اجرا داشته باشند، از این رو می‌توانیم اجرا و ضبط را همزمان با کیفیت بالا برای مخاطبان در پخش آنلاین داشته باشیم.

او با اشاره به اینکه اساسا در تئاتر رویدادها و  بازخورد مخاطب در عرض یکدیگرند، اظهار کرد: اگر بخواهیم تئاترها را به تماشاخانه مجازی ببریم در شرایط کنونی باید یک گروه تئاتری برای بخش‌های مختلف آن تصمیم بگیرد تا کیفیت بسترمجازی نیز مانند تماشاخانه‌های سنتی تا حدودی نیاز مخاطبین را رفع کند. باید در کنار تیم اجرایی و تیم هنری پلتفرم اجرا نیز با دو گروه هماهنگ شود تا کیفیت اجراهای آنلاین نیز در حد کیفیت اجراهای تماشاخانه‌های سنتی برای مخاطبان حفظ شود.

مدیر بخش تله‌تئاتر و گزارش‎های صحنه‌ای سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر در ارتباط با اجراهای آنلاین ادامه داد: باید در ارتباط با پلتفرم‌ها در زمینه تماشاخانه‌های مجازی مطالعات کاملی شکل بگیرد و مسئولان مربوط باید تصمیم‌گیری‌های دقیقی داشته باشند تا بستر بهتری برای اجراهای آنلاین فراهم شود.

حامدی خواه اظهار کرد: دنبال ایده‌های جدید در بستر مجازی هستیم. البته باید بگویم در کنار تیم اجرایی و تیم هنری باید پلتفرم اجرا نیز با دو گروه برای اجرا هماهنگ باشد. باید ساز وکاری فراهم شود که بخش تولید را سروسامان دهیم تا بخش تولید نیز  با رسانه‌های جدید همراه شود و نیاز مخاطب را پاسخ دهد.

بهزاد آقا جمالی، مدیر پنل‌های پژوهشی سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر دیگر سخنران این نشست در ارتباط با تماشاخانه‌های آنلاین گفت: در این جا سوالی مطرح می‌شود که در شرایط الان تماشاخانه‌ها چه کنند و اجراها به چه صورت پخش شود؟

آقا جمالی ادامه داد: در بستر آنلاین باید فضایی برای انتخاب صحنه از نگاه مخاطبان تئاتر فراهم شود تا آن‌ها هرکدام از قسمت‌ صحنه را که دوست دارند برای مشاهده انتخاب کنند. به نظرم باید فضایی برای سوییچ کردن تصاویر برای مخاطب‌ها در فضای آنلاین وجود داشته باشد.

او ادامه داد: سوالی در اینجا مطرح می‌شود که علاوه بر انتخاب دوربین و پلتفرمی که کارگردان در نظر گرفته است ایا در تماشاخانه مجازی امکان مدیریت دوربین برای مخاطب می‌تواند فراهم شود؟

مدیر پنل‌های پژوهشی سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر با اشاره به اینکه ذات مخاطب تئاتر، عام نیست، تصریح کرد: در تماشاخانه آنلاین هر تماشاگری می‌تواند اجراهای دلخواهش را انتخاب کند و ببیند و فضای مجازی برخی از محدودیت‌ها را از بین می‌برد.

محمد عمرآبادی، مدیر سایت تیوال دیگر سخنران این نشست نیز با اشاره به اینکه تماشاخانه مجازی با خود نسبت به تماشاخانه متعارف ویژگی‌هایی جدیدی همراه دارد، گفت: اگر نمایشی در سایت به اجرا درآید، دیگر ویژگی‌های تماشاخانه مجازی دارد که پلتفرم دیجیتال یا همان تماشاخانه مجازی است و در این بستر مخاطب نیز با آن ویژگی‌ها به تماشای  تئاتر خواهد نشست.

عمرآبادی افزود:  تماشاخانه مجازی محدودیت زمانی و جغرافیایی را از بین می‌برد و همه می‌توانند در هرجایی از دنیا آن اثر را تماشا کنند که این بسیار اتفاق خوبی خواهد بود.

سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر به دبیری حسین مسافر آستانه تا 20 بهمن در حال برگزاری است.