سود ۶ میلیارد دلاری از توسعه گازرسانی در دولت تدبیر و امید

به گزارش برنا به نقل از وزارت نفت، حسن منتظرتربتی با بیان اینکه استفاده گاز به معنای امروزی همزمان با توسعه صنعت نفت آغاز شد، گفت: ایران در ابتدا به عنوان یک کشور تولیدکننده نفت مطرح بود و گاز از استحصال نفت به‌وجود آمد. در واقع یکی از تصاویر خاورمیانه این بود که گاز در کنار تأسیسات نفت می‌سوخت.

وی با یادآوری اینکه پیش از انقلاب طرح جمع‌آوری گازهای همراه نفت تعریف و پالایشگاه بیدبلند به همین منظور ساخته شد و خط لوله سراسری اول به نام «آی گت۱» از بیدبلند آغاز شد و تا مرز شوروی سابق ادامه داشت، افزود: تا پیش از انقلاب به عنوان یک کشور نفتی تنها می‌خواستیم گاز همراه نفت جمع‌آوری شده تا نسوزد و به همین دلیل به شوروی سابق صادر می‌شد و در ازای آن کارخانه فولاد برای ایران ساخته شد.

معاون وزیر نفت با اشاره به اینکه در آن زمان گاز نه یک کالای قیمتی به حساب می‌آمد و نه ارزش اقتصادی و سیاسی داشت، تصریح کرد: تا پیش از انقلاب تنها یک روستا در کشور گازدار بود. در شهرها نیز تنها بخش‌هایی گازدار شده بودند. به طور مثال در تهران منطقه نازی‌آباد و بخشی از شیراز گازدار بودند و در خراسان گازرسانی در حال آغاز بود. در واقع مردم شناختی روی گاز نداشتند و دولت هم برنامه‌ای نداشت تا اینکه شناخت مخازن گازی مستقل مطرح شد.

تربتی با بیان اینکه مخازنی پیدا شد که منبع گازی بودند و بزرگترین آن‌ها نیز پارس جنوبی بود، ادامه داد: در این موارد جنس مخزن به جای نفت، گاز بود و همین موضوع سبب شد تا برنامه‌ای برای توسعه سراسری و فراگیر در گاز تدوین شود.

وی با اشاره به اینکه این اقدام‌ها با پیروزی انقلاب و جنگ تحمیلی همزمان شد و در زمان جنگ با توجه به توقف صادرات گاز به شوروی همچنین لزوم تولید نفت برای صادرات، فرصت برای توسعه گاز بیشتر شد تا گاز را در داخل مصرف کنیم و نفت برای صادرات آزاد شود، تأکید کرد: این آغاز برنامه‌ای برای توسعه گازرسانی به روستاها و شهرها شد و این توسعه تا آنجا ادامه داشت که به‌زودی جشن اتصال ۹۵ درصد از جمعیت کشور به شبکه گاز را خواهیم گرفت.  

آیا گازرسانی روستایی با صرفه است؟

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران همچنین با بیان اینکه در زمینه گازرسانی روستایی، ۲ اتفاق خوب در ابتدای این دولت افتاد، گفت: تا پیش از از این برای بسیاری سوال بود که آیا گازرسانی روستایی با صرفه است؟ حتی انتقاد می‌کردند که دولت روستاهای دور دست را گازرسانی کرده اما اگر به آن روستاها برای همیشه کپسول گاز رایگان می‌داد هزینه کمتری داشت. این انتقادها از آن رو مطرح می‌شد که ما معیاری برای اقتصادی بودن گازرسانی نداشتیم و همیشه هم کشش و فشار نماینده‌ها سبب می‌شد برخی مناطق زودتر گازدار شود.

تربتی ادامه داد: در ابتدای دولت تیم کارشناسی تشکیل شد و بررسی کردند تا چه سوختی برای گرمایش خانه‌ها در نقاط مختلف کشور مقرون به صرفه است. فهرستی آماده شد که تا چه قیمتی خط لوله بهتر است و بعد سی‌ان‌جی اقتصادی است. در همه این بررسی‌ها مشخص شد که گاز در مقایسه با سایر تأمین‌کننده‌های انرژی کالای مقرون به صرفه‌تری برای دولت است.

وی تأکید کرد: به موازات آن قانونی در مجلس به عنوان قانون بند «ق» تبصره بودجه سال ۹۳ و ماده ۱۲ رفع موانع تولید مصوب شد که این اجازه را به شرکت ملی گاز ایران داد تا با سرمایه‌گذاری و گازرسانی در مناطق مختلف، سوخت مایع را آزاد کرده و از محل فروش آن ابتدا سرمایه خود را بردارد و مابقی را به دولت تحویل دهد.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران افزود: این مبنایی شد تا شرکت ملی گاز با توجه به محاسبه‌های انجام شده، بدون استفاده از منابع دولتی، گازرسانی در کل کشور و به‌ویژه روستاها را آغاز کند.

تربتی با اشاره به درآمد ۱۲ میلیارد دلاری کشور از محل توسعه گازرسانی و فروش سوخت‌های مایعی که جایگزین شده‌اند، گفت: مجموع هزینه‌ها برای توسعه گازرسانی در دولت تدبیر و امید ۶ میلیارد دلار بوده و با پایان گازرسانی از این پس هزینه‌ای ندارد و این درآمد برای کشور ادامه‌دار خواهد بود. بنابراین گازرسانی در این دولت هم کار اقتصادی بود و هم فشار سیاسی نمایندگان را نداشت.  

وی با تأکید بر اینکه در ابتدای دولت مشکل گازوئیل داشتیم اما اکنون صادرکننده این فرآورده نفتی هستیم، ادامه داد: در سال‌های اخیر که با محدودیت فروش نفت روبه‌رو بودیم بخشی از منابع درآمدی دولت از محل صادرات گازوئیل بود.

گازرسانی به روستاها بدون استفاده از منابع دولتی

معاون وزیر نفت با بیان اینکه همه روستاهای بالای ۲۰ خانوار را بررسی کردیم و در روستاهایی که اقتصاد جواب می‌داد، گازرسانی انجام شد، تصریح کرد: شرکت ملی گاز ایران حتی در سال پایانی دولت که به طور معمول کار را جمع می‌کنند، به دلیل عدم وابستگی به بودجه دولتی، گازرسانی به ۴ هزار روستا را در دستور کار دارد.

تربتی با بیان اینکه سالانه ۳ هزار روستا را گازرسانی کردیم، اظهار کرد: در ابتدای دولت تدبیر و امید تعداد روستاهای گازرسانی شده ۱۴ هزار روستا بود و تنها در این دولت بیش از ۲۰ هزار روستای دیگر به شبکه گاز متصل شدند و امروز ۳۴ هزار روستا در کشور گازدار هستند.

وی با تأکید بر اینکه هم‌اکنون هزار و ۲۱۵ شهر و ۳۴ هزار و ۱۴۹ روستا با جمعیت ۲۳ میلیون خانوار گازدار هستند، افزود: ۱۹۳ شهر و ۲۰ هزار و ۹۸ روستا در این دولت گازدار شده‌اند.

افزایش مصرف گاز در نیروگاه‌های کشور

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران تعداد نیروگاه‌های گازرسانی‌شده در ابتدای دولت تدبیر و امید را ۶۵ نیروگاه برشمرد و ادامه داد: امروز ۸۳ نیروگاه به شبکه گاز متصل هستند و تنها دو نیروگاه چابهار و کنارک باقی مانده که با تکمیل خط لوله ایرانشهر به چابهار، این دو نیروگاه نیز تا پایان سال آینده گازدار خواهند شد.

تربتی افزود: همچنین در ابتدای دولت، توسعه زیادی در گازرسانی انجام شده بود اما چون تولید گاز به آن سرعت رشد نکرده بود مجبور بودیم در فصول سرد سال گاز را به بخش خانگی اختصاص دهیم و نیروگاه‌ها از سوخت مایع استفاده کنند. تا آنجا که در سال ۹۲ به تقریب معادل ۶۲ میلیارد لیتر سوخت در نیروگاه‌ها مصرف می‌شد که ۲۸ میلیارد لیتر آن سوخت مایع بود و ۳۴ میلیارد مترمکعب نیز گاز به مصرف می‌رسید.

وی به توسعه پارس جنوبی و افزایش ۲.۵ برابری تولید گاز از این میدان مشترک نیز اشاره کرد و گفت: حتی امسال که هوا سرد بود و مصرف خانگی به دلیل کرونا افزایش داشت، معادل ۸۰ میلیارد لیتر فرآورده در نیروگاه‌ها مصرف کردیم که ۱۵ میلیارد لیتر آن سوخت مایع است و بقیه به گاز اختصاص دارد. بنابراین در این سال‌ها هم رشد در تأمین گاز داشتیم و هم مصرف سوخت مایع کم شده است.

به گفته معاون وزیر نفت، هم‌اکنون ۲۷ استان ایران سبز هستند یعنی بیش از ۹۵ درصد از جمعیت ۲۷ استان کشور، گازدار هستند.

تداوم گازرسانی به سیستان و بلوچستان،‌ کرمان و هرمزگان

تربتی با اشاره به اینکه گازرسانی بیشتر در سه استان سیستان و بلوچستان،‌ کرمان و هرمزگان باقی مانده است، تصریح کرد: گاز به این استان‌ها دیرتر رسید زیرا گرمسیر بودند و موضوع گاز به عنوان مصرف گرمایشی مطرح نبود. همچنین این سه استان از شبکه گاز دور بودند، اما اکنون گازرسانی در این استان‌ها شتاب خوبی گرفته و در کرمان گازرسانی با سرعت انجام می‌شود.  

وی با بیان اینکه در استان سیستان و بلوچستان نیز زاهدان به شبکه گاز متصل شده و تا به امروز ۹۵ درصد خانه‌های زاهدان علمک گاز دارند اما هنوز متصل نشدند، زیرا گازرسانی به داخل خانه زمان می‌برد، توضیح داد: یک خط لوله که به سمت شرق استان و شهر خاش می‌رود؛ همچنین خط لوله شمال استان به سمت زابل در حال اجراست. خط لوله جنوب استان از ایرانشهر به چابهار نیز در حال اجراست که موضوع آن خط لوله صنعتی و اقتصادی است و از آنجا که دولت برنامه‌های زیادی در سواحل مکران دارد در تلاش است تا گاز به چابهار برسد و توسعه خوبی در پتروشیمی‌ها، ‌فولادها و صنایع وابسته ایجاد می‌شود، از همین رو خط لوله با قطر بالا در حال ساخت است که صادرات به پاکستان نیز از همان خط لوله انجام خواهد شد.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران تاکید کرد: همه خطوط لوله اصلی استان سیستان و بلوچستان که باید اجرا شود تا پایان سال آینده تکمیل خواهد شد.