نمی توانیم در دنیای امروز با تحولات شگرف، از علم و فناوری عقب بمانیم/ باید برای دنیای پسا کرونا برنامه ریزی مناسب داشته باشیم

به گزارش برنا، حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی بعداز ظهر چهارشنبه در نشست با مدیران عرصه فناوری اطلاعات و دانش بنیان ها که در نخستین روز از ماه مبارک رمضان که با رعایت پروتکل های بهداشتی به صورت حضوری محدود و ارتباط ویدئو کنفرانسی انجام شد، با بیان اینکه هر تحول و دگرگونی ممکن است خطرات و حاشیه هایی هم بدنبال داشته باشد، تاکید کرد: وظیفه ما این است که این تحولات را راهبری کرده و به درستی در مسیر رو به جلو هدایت کنیم.
دکتر روحانی تحولات دیجیتال و الکترونیکی شدن ارائه خدمات را برای کشور ضروری خواند و تصریح کرد: امروز بدون پیشرفت در ارتباطات و فناوری اطلاعات حرف زدن و برقراری ارتباط با جهان امکان پذیر نیست و نمی توان در دنیای امروز با تحولات شگرف آن، از علم و فناوری عقب ماند.

رئیس جمهور با بیان اینکه امروز به واسطه گسترش شبکه پهن باند و راه‌اندازی بسیاری از خدمات دولت الکترونیک یک رفاه و آسایشی برای جامعه پدید آمده است، گفت: بعضی‌ها فکر می‌کنند اصلا زندگی بهتر با اسلام در تضاد است و انسان باید همیشه زاهد باشد، در فشار باشد و زندگی بسیار سطح پایین داشته باشد، اما هر چه در زندگی عامه مردم رفاه بیشتری وجود داشته باشد، این به نفع جامعه و همه مردم است.

دکتر روحانی با اشاره به اینکه در آغاز راه ایجاد تحول بزرگ ارتباطاتی در کشور در سال 93 درباره آن اتفاق نظر وجود نداشت، افزود: عده‌ای نگران مخاطرات ورود به این فضای جدید بودند و حتی می‌گفتند که زیان آن از فوایدش بیشتر است، اما دولت با درک صحیح از ضرورت این انقلاب بزرگ عزم خود را برای ایجاد آن جزم کرد.

رئیس جمهور اولین گام برای وقوع انقلاب ارتباطاتی در کشور را گسترش زیرساخت های ارتباطی و پهن باند عنوان کرد و اظهار داشت: اولین گام در این مسیر را دولت با گسترش زیرساخت برداشت و حالا نوبت بخش خصوصی بود که برای ارائه خدمات و امکانات در این بستر به میدان بیایند. افزایش شرکت‌های دانش بنیان از 50 شرکت در آغاز این دولت به حدود 6 هزار شرکت فعال، نشانه آشکاری از حضور جدی بخش خصوصی در این عرصه است.

دکتر روحانی با اشاره مجدد به اینکه دولت به خوبی ضرورت بهره‌مندی عمومی جامعه از فضا و امکانات جدید ارتباطاتی را درک کرد، ادامه داد: معتقدم امروز آحاد جامعه هم به خوبی این ضرورت را درک کرده و پذیرفته است. زمانی بود که مردم نگران امنیت روانی خانواده خود در بستر انقلاب ارتباطاتی بودند، اما امروز از همین بستر و ابزارها و خدماتی که در بستر آن ارائه می‌شود برای ارتقای امنیت روانی خود و خانواده‌شان بهره می‌گیرند.

رئیس جمهور در ادامه با بیان اینکه از آغاز دولت یازدهم تا امروز، پهنای باند کشور بیش از 30 برابر شده که این گواه ایجاد شرایطی جدید برای جامعه است، تصریح کرد: امروز تمام شهرهای کشور و حدود 95 درصد روستاهای بالای 20 خانوار به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند که این بستر امکان مناسبی برای ایجاد و رشد کسب و کارهای کوچک و متوسط فراهم کرده است.

دکتر روحانی خاطرنشان کرد: شخصا جلسات فراوانی را برای گسترش فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک برگزار کردم. برای بنده بسیار مهم بود که تا پایان این دولت تحول عظیم زیرساخت‌های ارتباطاتی به پایان برسد.

رئیس جمهور با اشاره به اینکه امروز بخش بزرگی از نظام سلامت دیجیتال شده است، گفت: یکی دیگر از بخش‌های بسیار مهمی که به دنبال دیجیتال شدن آن بودیم، بخش تجارت و راه‌اندازی سامانه یکپارچه تجارت بود. دیجیتال شدن این عرصه‌ها که بخش بزرگی از مردم با آن سر و کار دارند، گامی جدی و اساسی در زمینه ایجاد شفافیت به عنوان پیش‌نیاز مبارزه و حتی پیشگیری از فساد است.

دکتر روحانی با تاکید بر اینکه باید به نقطه‌ای برسیم که اگر کسی خواست در این کشور سرمایه‌گذاری کند، در کمتر از یک هفته و حتی 48 ساعت بتواند مقدمات کار را در بستر فضای مجازی انجام دهد، اضافه کرد: دنیای امروز دنیای رقابت است و باید بدانیم که ما در جهان تنها نیستیم و برای استفاده بهینه از فرصت‌ها نیاز به یک انقلاب در ارتباطات داشتیم که در این دولت اتفاق افتاد.

رئیس جمهور با اشاره به اینکه شیوع کرونا به شکل کاملا ملموسی ضرورت گسترش دولت الکترونیک را بر همگان آشکار کرد، اظهار داشت: تحول و انقلابی که در 8 سال گذشته اتفاق افتاد در دوران کرونا به خوبی لمس شد. شیوع کرونا باعث شد در اطمینانی که درباره حفظ سلامت بشر در 100 سال گذشته ایجاد شده بود، اختلال بوجود آید و حالا باید برای دنیای پساکرونا برنامه‌ریزی کنیم.

دکتر روحانی تصریح کرد: اگر شرکت‌های دانش‌بنیان بر بستر گسترش پهن باند ایجاد نشده بودند و اینچنین تعداد و فعالیت آنها افزایش و توسعه نیافته بود، در شرایطی مثل ماه‌های آغازین شیوع جهانی کرونا که هر کشوری فقط به شهروندان خود می‌اندیشید و بر سر ماسک در جهان غوغایی به راه افتاده بود، چگونه می‌خواستیم با این ویروس خطرناک مواجه شویم!

رئیس جمهور با تاکید بر اینکه انقلاب ارتباطی برای سلامت مردم، مبارزه با فساد، گسترش علم و دانش و مهارت، رفاه عمومی و رشد کسب و کار مردم ضروری بود، خاطرنشان کرد: اینکه اولین دیدار خود در ماه مبارک رمضان را به میزبانی از فعالان عرصه ارتباطات و مدیران شرکت‌های  دانش‌بنیان اختصاص دادیم، برای این بود که مردم بدانند این شرکت‌ها بخصوص در دوران شیوع کرونا چه خدمات بزرگی به کشور و جامعه ارائه کردند.

دکتر روحانی در آغاز سخنان خود با تبریک فرارسیدن ماه مبارک رمضان گفت: در این ماه رحمت و برکت الهی در واقع یک تزکیه و یک شستشوی قلبی و معنوی در جامعه ما و در جوامع اسلامی رخ می‌دهد که برای روح و پاکی قلب و طهارت باطن و حرکت درست ما در مسیر حق و جلوگیری از خطاها و انحرافات لازم است.

متن کامل سخنان دکتر روحانی به این شرح است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

آغاز ماه مبارک رمضان را تبریک عرض می‌کنم. رمضان ماه رحمت و برکت الهی است که در آن یک تزکیه و شستشوی قلبی و معنوی ان‌شاالله در جامعه ما و در جوامع اسلامی رخ می‌دهد و به وجود می‌آید.

خداوند خلقت ما را طوری قرار داده که باید برای هدایت در مسیر خیر و نیکی و اندیشه درست و رفتار صحیح، تمرینات روزانه و هفتگی و سالانه انجام دهیم. شبیه آنچه که برای سلامت جسم ورزش را لازم و ضروری می‌دانیم، هر روز یا هر هفته برای بدن، برای روح و پاکی قلب و طهارت باطن ما و حرکت درست در مسیر حق و جلوگیری از خطاها و انحرافات، نیازمند به همین تمرین‌های روزانه و هفتگی و سالانه هستیم.

یکی از نمونه‌های تمرین روزانه، همان نمازهای یومیه و پنج‌گانه‌ای است که در روز بجا می‌آوریم و در هفته یکی از مظاهر آن نماز عبادی و سیاسی جمعه است و همه آن دستوراتی که برای روز جمعه داده شده، از صله ارحام و سایر مواردی که در اسلام مشخص شده و تمرین سالانه ما ماه مبارک رمضان است. خودِ قرآن هم این را به ما می‌گوید که این برنامه روزه یک برنامه‌ای نیست که اختصاص به اسلام داشته باشد. در همه ادیان توحیدی و الهی بوده است. کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ، این روزه برای همه پیشینیان بوده و برای شما هم هست. انشاءالله بتوانیم از این ماه مقدس و مبارک و ماه رحمت به خوبی استفاده و بهره‌برداری کنیم.

یکی از افتخاراتی که در دولت یازدهم و دوازدهم باید به آن توجه کنیم، مساله تحول و انقلابی است که در زمینه ارتباطات و اقتصاد دانش بنیان به وجود آمد. دولت الکترونیک از یک سو، شبکه ملی اطلاعات از سوی دیگر و شرکت‌های دانش بنیان. بسیاری از کارهایی که قبلا لازم بود با صرف وقت فراوان انجام شود، گاهی یکی می‌بایست از شهرستان به مرکز استان و یا از مرکز استان به مرکز کشور می‌رفت تا خدمتی را دریافت کند، اما امروز می‌تواند این خدمت را در خانه خود دریافت کند.

این یعنی این یُسر و این رفاه و راحتی‌ که ایجاد شده که در دعای ماه رمضان هم می‌خوانیم فی یسر و عافیه و سعه رزق. یعنی هم ما یسر می‌خواهیم، راحتی و رفاه و آرامش و همچنین سلامتی و عافیت و سعت رزق و زندگی بهتر می‌خواهیم.

بعضی‌ها فکر می‌کنند اصلا زندگی بهتر با اسلام در تضاد است و انسان باید همیشه زاهد باشد، در فشار باشد، زندگی بسیار سطح پایین داشته باشد. البته اشکالی ندارد، زندگی سطح متوسط و پایین در زندگی اشکالی نیست، اما در عین حال در ماه رمضان مرتب به سعت رزق تکیه می‌کنیم که هر چه زندگی همه مردم و جوامع رفاه بیشتری داشته باشد، این می‌تواند به نفع همه مردم باشد.

این تحول یک تحول بزرگی بود که در کشور ما رخ داد. در آغاز آن هم یک اتفاق نظری نبود. یک اختلاف‌نظرهایی بود درباره اینکه اگر ما وارد این فضا و انقلاب شویم، به هر حال یک انقلاب است، وقتی ما وارد فضای دیجیتال می‌شویم، فضای الکترونیکی یک فضای نو و جدیدی است، یک تحول بزرگ است. در هر تحول و انقلابی خطراتی هم وجود دارد، مشکلاتی هم وجود دارد. به هر حال وقتی یک اتومبیل پرسرعت داشته باشید، همانطور که شما را سریع‌تر به مقصد می‌رساند، ممکن است خطر بیشتری هم داشته باشد و اگر مراقبت نکنید سر یک پیچ جان انسان را به خطر بیندازد.

همه تحولات زندگی اینچنین است. یعنی یک حواشی و ساید افکت‌هایی دارد که باید همه اینها را مراقبت کنیم و در کنار هم و درست آن را راهبری کنیم و جلو ببریم.

در شورای عالی فضای مجازی، در سال 93 که عمدتا این حرکت بیشتر از آن زمان شروع شد، اختلاف‌نظرهای فراوانی وجود داشت و بعضی‌ها معتقد بودند باید جلوی این پیشرفت‌ها و این حرکت‌ها را بگیریم. می‌گفتند ضرر آن بیشتر از نفع آن است. ما می‌گفتیم این کار یک ضرورت است و ممکن است ضرر هم داشته باشد، اما باید جلوی ضرر را بگیریم.

در دنیای امروز وقتی جهان پیشرفت می‌کند، نمی‌توانید عقب بمانید، نمی‌توانید همراه با حرکت جهانی نباشید. اگر نه ارتباط با جهان هم دیگر امکان‌پذیر نیست و حرف زدن با دنیا هم دیگر امکان‌پذیر نیست. وقتی ما در برجام آمدیم و فرصت‌ها و موفقیت‌های‌مان را برای ارتباطات اقتصادی پیش رو دیدیم، یکی از مسائل مهمی که با آن مواجه شدیم، این بود که دیدیم بانک‌های ما بلد نیستند دیگر کار کنند. یعنی بانک‌های ما با یک مقرراتی آشنا بودند که این مقررات برای 5 سال پیش و 10 سال پیش بود. تحولاتی که رخ داده بود، مقررات جدیدی را که حاکم شده بود، اصلا نمی‌دانستند و می‌بایست از نو تجدید بنا می‌کردند؛ افکار و برنامه‌ها و آیین‌نامه‌های‌شان را از نو ببینند و مرور کنند.

در دنیای امروز نمی‌شود با تحولاتی که انجام می‌گیرد از علم، دانش و فناوری عقب بمانیم و این فناوری ارتباطات و اساساً تحولات نوآورانه در بخش‌های مختلف یک ضرورتی بود که با آن مواجه بودیم. اولین کاری که نیاز داشتیم زیرساخت بود. یعنی ما بدون این زیرساخت نمی‌توانستیم حرکت کنیم. مثل اینکه اصلا جاده نباشد و شما ماشین تولید کنید، چطور و کجا می‌‌خواهد برود؟

اولین تحول و اولین حرکت در زیرساخت انجام گرفت.  الان نگاه کنید در فناوری اطلاعات زیرساخت ما در این 8 سال چقدر تغییر کرده، اینکه می‌گوییم الان نسل سه، نسل چهار یا حتی برای آینده برای نسل پنج آماده می‌شویم، این اگر زیرساخت نبود، امکان‌پذیر نبود. اگر پهنای باند نبود امکان‌پذیر نبود که شما از طریق موبایلی که در دست دارید، بتوانید بسیاری از فعالیت‌های روزانه خود را سامان بدهید و بسیاری از خدمات را دریافت کنید. از یک سو این کار بزرگ انجام گرفت و از سوی دیگر لازم بود بخش خصوصی به میدان بیاید و شرکت‌های مختلف، شرکت‌های دانش‌بنیان فعال شوند. دولت قادر نیست، در بخش زیرساخت وظیفه دولت است که کار را انجام بدهد. در بخش‌هایی در پلتفرم هم ممکن است، یک قدم‌هایی را بخواهد بردارد، اما وقتی به خدمات و اپلیکیشن‌ها می‌رسیم، وقتی به محتوا می‌رسیم و خدماتی که می‌خواهیم ارائه دهیم، شرکت‌ها، مردم و دانشگاه‌ها باید سهیم و شریک شوند.

نکته مهمی در لابلای بحث‌ها دوستان مطرح کردند که دنیای علم یک دنیایی است که برای پیشرفت ضروری است، اما دنیای مهارت هم یک دنیایی است که در کنار دنیای علم باید به وجود بیاید.

شما دانش فراوانی را یاد بگیرید، یک مدرک علمی سطح بالا هم در دست داشته باشید، اما اگر مهارت اجرایی و عملی نباشد چه کار می‌شود کرد؟ آن مدرک هم کهنه می‌شود، بخش بزرگی از آن دانش هم فراموش می‌شود، اما مهارت فرق می‌کند.

اتفاقا این موبایل‌های نسل جدید که مردم با آنها کار می‌کنند، یک نوع مهارتی هم لابلای همین کار کردن با این فناوری جدید یاد می‌گیرند و استفاده می‌کنند و این فناوری به هر حال فناوری‌ای است که با یک مهارت‌های جدیدی و یک سواد جدیدی توام است. سواد دیجیتال یک سواد خاص است. الان شما در یک دانشگاه خارجی بخواهید تحصیلات تکمیلی انجام دهید، هرچه هم بلد باشید، اگر سواد دیجیتالی نداشته باشید، نمی‌توانید. اصلا نمی‌توانید وارد شوید برای اینکه نمی‌توانید کار کنید. نمی‌توانید مطالب لازم درسی را دریافت کنید و نمی‌توانید مطالب لازم را ارائه کنید.

بسیاری از ارائه‌ها به این سواد دیجیتالی نیاز دارد. ما ناچار بودیم وارد این زمینه شویم. هیچ راهی نداشتیم. دولت این را احساس و درک می‌کرد. به نظر من امروز جامعه ما هم به خوبی این را پذیرفته و قبول کرده است. یک زمانی بود که می‌گفتند اینگونه فناوری‌ها چه مشکلاتی را برای امنیت خانواده‌ها، برای امنیت زندگی مردم ایجاد می‌کند. ممکن است جاهایی اگر مراقبت نکنیم مشکل هم ایجاد کند، اما در کنار آن مردم دیدند که با این فناوری یک امنیت خوبی هم به دست می‌آورند و می‌بینند فرزندشان که سوار خودرو شده کجاست، الان کجا رسیده، چه وقت به مقصد رسیده است؟

پس این فناوری یک امنیت هم می‌تواند برای جامعه ما بیاورد، ارزانی هم می‌تواند بیاورد. دیدیم در همین مساله حمل و نقل ضمن اینکه برای جامعه ما امنیت آورد، ضمن اینکه رفاه آورد، از نظر قیمت هم قابل رقابت شد و خیلی راحت‌تر با یک رقابت بهتر. بدون این فناوری یک کامیون بار می‌برد و از آن طرف نمی‌دانست باید چه کار کند. ناچار می‌شد خالی برگردد اما الان با این فناوری هم این طرف می‌تواند به راحتی برود و هم از آن طرف می‌تواند بار را راحت‌تر برگرداند. به راحتی این طرف می‌تواند مسافر ببرد و در مسیر راه وقتی این مسافر را پیاده کرد می‌داند کجا برود و مسافر بعدی را کجا سوار کند؟ یعنی گردش‌های بی‌خود در خیابان و مصرف سوخت بی‌جهت در خیابان، این نظام پیدا کرد. یعنی از آن طرف هم باید محاسبه کنیم که الان سوختی که بی‌خود مصرف می‌کردیم، نیازی نبود که دنبال مسافر بگردیم. اینکه چطور هماهنگ کنیم خودرو و مسافر را، فناوری این کار را می‌کند. فناوری یک هماهنگی بین حرکت خودرو و نیاز فرد و نیاز مسافر انجام می‌دهد.

این کار شروع و انجام شد. در آمارهای امروز هم بود که از آغاز دولت یازدهم تا امروز، پهنای باند ما 30 برابر، 32 برابر شده که این نشان می‌دهد یک شرایط جدیدی ایجاد شده است. امروز تمام شهرهای ما تقریبا به اینترنت پرسرعت وصل است. بیش از 90 درصد، حدود 95 درصد روستاهای بالای 20 خانوار همه به اینترنت پرسرعت وصل شدند و چه تحول خوبی.

یکی از سامانه‌هایی که توضیح داده شد، برای همین کسب و کارهای متوسط و کوچک چه رفاهی را ایجاد می‌کند. فرد به جای اینکه برود و دنبال مشتری بگردد، مشتری به جای اینکه برود دنبال فروشنده بگردد، در یک سامانه همه اینها به هم متصل می‌شوند. همه اطلاعات لازم را در اختیار فرد قرار می‌دهد و وقتی می‌رویم در نسل چهار و بعد نسل پنج اصلا خودِ این فناوری فرد را هدایت می‌کند. دو کار که انجام دهید خودش به شما پیشنهاد می‌دهد و می‌گوید می‌خواهید این کار را هم انجام بدهید؟ این کار را هم اینطور انجام بدهید بهتر است. اینها تحولاتی است که برای زندگی امروز ما یک ضرورت است. یعنی امروز شاهد یک حرکت بسیار خوب در جامعه هستیم.

الحمدالله در این دولت خود بنده هم موفق بودم جلسات فراوانی را برای فناوری اطلاعات، دولت الکترونیک، برگزار و دنبال کنم برای اینکه بسیار برای من مهم بود که تا پایان این دولت سامانه‌های دیجیتال هدف‌گذاری شده به پایان برسد.

در بخش سلامت خیلی دنبال این حرکت بودیم که سلامت ما الکترونیکی شود و امروز بخش بزرگی از سلامت الکترونیکی شده است. شما وارد یک بیمارستان می‌شوید به جای اینکه برود دفتر را بگردد و آن بایگانی و پرونده را از آنجا دربیاورد و بخواند و ببیند، خیلی راحت حتی با یک شماره ملی فرد می‌تواند سوابق شما را ببیند. معاینات گذشته شما را ببیند، اقدامات قبلی پزشکی شما را ببیند و بتواند همه کارها را انجام دهد. نسخه الکترونیکی بنویسد، نسخه الکترونیکی پیچیده بشود و همه اینها در یک مسیر درستی قرار می‌گیرد. صرفه‌جویی‌های درستی می‌شود و مصرف‌های بیخود دارو را از بین می‌برد.

آن کاغذی که باید می‌نوشت، آن کاغذ را فرد بایست تا پایین پر می‌کرد، الان لازم نیست آن را پر کند. الکترونیکی است و به راحتی می‌تواند آنچه ضروری است انجام بدهد. نظارت خوب می‌تواند انجام بگیرد، قبلا نمی‌شد نظارت کرد که چطوری این کار انجام می‌گیرد.

امروز بیمه‌گر ما به راحتی می‌تواند کاملا نگاه کند، مسئولین و مدیران سلامت ما می‌توانند نگاه کنند که چطور دارو مصرف می‌شود، چطور در بخش‌های مختلف از خدمات استفاده می‌شود، چه اتصالی اینها می‌توانند با هم داشته باشند؟ این کار بزرگ در کشور الحمدالله در بخش‌های مختلف انجام گرفت.

یکی از بخش‌های بسیار مهم که قسمت‌های کوچکی از آن باقی مانده و باید تکمیل شود، سامانه بزرگ تجارت بود. چه سوءاستفاده‌هایی می‌شد، چه فسادهایی انجام می‌گرفت.

یکی از خواصی که این فناوری در کشور به وجود می‌آورد مساله سلامت جامعه است، مساله مبارزه با فساد است. مبارزه با فساد چگونه امکان‌پذیر است، چه کار می‌توانیم بکنیم؟ با بگیر و ببند و دادگاه، البته آنها هم در مراحلی برای برخی از موارد ضروری و لازم است، اما اصل مبارزه با فساد با شفافیت درست می‌شود. چطور می‌توانیم شفافیت ایجاد کنیم؟ شفافیت را از این طریق می‌شود ایجاد کرد.

امروز در سامانه تجارت به راحتی می‌بینید که چه تاجری، چه فردی، چه شرکتی در چه تاریخی، چه موردی ثبت سفارش کرده است، چه وقت به بانک مراجعه کرده است، چه وقت تامین مالی شده است، چه وقت اظهارنامه‌ها را پر کرده است، چه وقت دنبال کرده، چه وقت سفارش خارجی را داده، چه وقت این جنس خریداری شده، چه وقت حرکت کرده، با چه کشتی‌ای حرکت کرده، چه وقت به بندر رسیده، چه وقت آمده وارد گمرکات ما شده، همه تشریفات گمرکی در چه تاریخی انجام گرفته، در چه تاریخی حمل شده، حتی می‌شود دید که با چه شرکت حملی این کالا حمل شده و به کدام انبار آمده است. البته در بخش انبار هنوز مقداری عقب‌ماندگی داریم که باید جبران کنیم.

همه را می‌توانیم کنترل کنیم تا زمانی که این جنس به بازار می‌آید و در اختیار مشتری قرار می‌گیرد، تمام سیر سامانه تجارت را همه مسئولین مربوطه می‌توانند به راحتی ببینند. بدون این فناوری مگر امکان‌پذیر بود که این تحول بزرگ به وجود بیاید؟

قانون مصوب شده بود برای اینکه اطلاعات در اختیار مردم قرار بگیرد، این قانون بود که مردم بتوانند دسترسی به اطلاعات داشته باشند، اما در عین حال این قانون نه اجرا می‌شد و نه آیین‌نامه آن نوشته شده بود. سالها بود این قانون تدوین شده بود، ابلاغ شده بود و همانطور مانده بود. مثلا یک قانون سال 88، یک قانون سال 89 تصویب شده بود، همانطور ماند تا سال 92، نمی‌شود اصلا این قانون خبری از آن نیست. می‌ترسیدند که مردم ببینند و همه فعالیت‌های دولت پشت یک اتاق شیشه‌ای قرار بگیرد و همه بتوانند ببیند چه کار انجام می‌گیرد.

امروز در یک جلسه‌ای دیدیم که برخی از استعلام‌هایی که برای شغل‌های ساده و کوچک باید انجام بگیرد دو ماه، سه ماه معطل می‌شد که این استعلام را انجام بدهند. ما بخش‌های مختلف را آوردیم، سوال کردیم که چقدر زمان می‌برد؟ برای چه این مقدار زمان می‌برد؟ شما چه کار دارید که اینقدر طول می‌کشد؟ اینها اصلاح شد، الان بسیاری از استعلامات هست که برخط است و اصلا معطلی ندارد. برخی از استعلامات هست که مثلا 38، 39 استعلام هنوز اینها باقی مانده برای کسب و کارهای کوچک که باید آنها نیز تسهیل شود. این هم الان مثلا در دو هفته این کار انجام می‌گیرد، کاری که دو ماه، سه ماه زمان می‌برد اینها را هم می‌شود کوتاه و تمام کرد، می‌شود این کار را یک روزه انجام داد.

ما باید به آن نقطه‌ای برسیم که کسی اگر خواست در این کشور سرمایه‌گذاری کند، ظرف یک هفته، ظرف 48 ساعت بتواند این کار را انجام دهد. کشورهایی هستند که سرمایه‌گذاری در آن کشورها ظرف 48 ساعت انجام می‌گیرد. لازم هم نیست شما به آن کشور بروید. از همین‌جا می‌توانید از طریق اینترنت درخواست بدهید، همانجا موافقت شود. همانجا کارهای بانکی آن را انجام بدهید، کارهای مالی آن انجام بگیرد، کارهای فیزیکی آن انجام بگیرد، 48 ساعت بعد مجوز در اختیار شما باشد و بروید فعالیت را در آن کشور آغاز کنید. ما باید به این نقطه برسیم.

دنیای امروز دنیای رقابت است و ما تنها نیستیم. دنیا، دنیای رقابت است و همه با هم حرکت می‌کنیم. در این دنیا نیاز به یک انقلاب در بخش ارتباطات داشتیم و الحمدالله این تحول و این انقلاب اتفاق افتاد. در این هشت سال اتفاق افتاد و امروز می‌بینیم این همه شرکت‌های شتاب‌دهنده، این همه شرکت‌های دانش بنیان، این همه استارت‌ آ‌پ‌ها، کارخانه‌های نوآوری، این همه حرکت‌هایی که دانشگاه‌های ما را کم کم به بازار متصل می‌کند، انجام شده است.

علم را در نهایت باید به بازار وصل کنیم و این وسط علم باید تبدیل به فناوری بشود. باید به نوآوری‌های جدید تبدیل شود، به تولیدهای جدید تبدیل شود. کشف بازارهای جدید و همه اینها از علم تا بازار نهایی، همه اینها را باید طی می‌کردیم و این امروز از طریق این شرکت‌ها انجام می‌گیرد.

امروز بسیاری از خدمات دولت به راحتی و بدون اینکه نیاز باشد به اداره‌ یا میز خدمتی مراجعه شود، می‌تواند از داخل خانه انجام بگیرد. این کار، کارِ عظیم و بزرگی است که برای رفاه مردم انجام گرفته است.

از طرفی الان شرکت‌هایی را اینجا معرفی کردند که مثلا شرکتی در عرض 2 سالی که تاسیس شده و فعالیت می‌کند، چند صد نفر یا چندهزار نفر جوان تحصیلکرده را مشغول به کار کرده است. چطور اشتغال درست می‌کردیم؟ بخشی از این اشتغال در شرکت‌های دانش‌بنیان امکان پذیر هستند. جوان ما از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده، بعضی از مشاغل برای او جاذبه ندارد، اما در این زمینه جاذبه‌های فراوانی برای افراد تحصیلکرده وجود دارد.

اگر می‌خواهیم افراد تحصیلکرده دانشگاهی ما مهاجرت نکنند و در کشور بمانند، باید شغل مناسب برای آنها آماده باشد. باید کشور در مسیر توسعه باشد. بعضی از فعالان علم و دانش هستند که اگر کشور توسعه پیدا نکند احساس بیهودگی در زندگی خود می‌کنند و ناچار می‌شود برود یک کشور دیگر، ناچار می‌شود برود جای دیگری از استعداد و ذوق خود استفاده و بهره‌برداری کند.

امروز الحمدالله می‌بینیم در اشتغال چند 100 هزار شغل در این سال‌ها ایجاد شده، 300 هزار شغل، 400 هزار شغل در همین شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد شده است.

آغاز دولت همانطور که گفته شد 50 شرکت دانش‌بنیان بوده و امروز 6 هزار شرکت دانش‌بنیان داریم. یک تحول عظیم و بزرگی است. این تعداد بیش از 100 برابر شده است. خیلی‌ها خدمت کردند، خیلی‌ها کار کردند، از معاونت علمی، فناوری گرفته تا صندوق نوآوری شکوفایی تا وزارت ارتباطات، وزارت علوم، شرکت‌های مختلف همه به میدان آمدند. بخش‌های خصوصی در مجموع این حرکت عظیم به وجود آمد.

این حرکت عظیم یک حرکتی است که باید دنیای پساکرونا را هم ببینیم. در طول این یک سال و چند ماهی که با این ویروس مواجه شدیم، دیدیم که اگر دولت الکترونیک نبود، اگر اقتصاد دیجیتالی نبود چه مشکلاتی پیدا می‌کردیم. برای کسب و کارها چه مشکلاتی پیدا می‌کردیم.

وقتی می‌گوییم مردم در خانه بمانند، از خانه خارج نشوند، ترددها کم شود، سفرها کم شود، محدودیت‌ها ایجاد شود، اگر دولت الکترونیک نباشد، چطور می‌شود زندگی کرد؟ در همین فضا و در همین فضای سایبری است که مردم می‌توانند بهره‌برداری و استفاده کنند. در خانه باشد و سفارش جنسی بدهد که مورد نیاز اوست و بیاورند دم در خانه به او تحویل دهند.

در بسیاری از کشورهای اروپایی این روزهایی که موج جدید کرونایی اینها را در فشار قرار داد، در بعضی از شهرها حتی برای خرید موارد ضروری و روزمره هم می‌گفتند از طریق اینترنت سفارش بدهید و حق ندارید از خانه خارج شوید.

وقتی یک اپیدمی این چنینی دنیا را تهدید می‌کند، سلامت مردم را تهدید می‌کند، آنگاه آثار این تحولی را که در این چند سال در کشور بوجود آمد، بیشتر لمس می‌کنیم. دیدید خیلی از خدماتی که لازم بود به مردم بدهیم، مثلا می‌خواستیم به مردم وام بدهیم، به بیش از 70 میلیون نفر می‌خواستیم وام بدهیم، این 78 میلیون نفر که وام گرفتند، کسی از خانه حرکت نکرد، کسی به بانکی مراجعه نکرد، همه اینها الکترونیکی انجام گرفت و وام خود را دریافت کردند. معلوم شد این وام چقدر است، کجا به حساب او واریز می‌شود، چطور باید پس بدهد، همه اینها الکترونیکی بود و نیاز به مراجعه نبود. اگر همه اینها می‌خواستند مراجعه کنند چطور امکان‌پذیر بود؟ مردم یارانه‌هایی را دریافت می‌کنند، بدون اینکه به جایی مراجعه کنند. همه از این طریق انجام می‌گیرد والا خودِ این مراجعات حضوری موجب تشدید این بیماری می‌شد.

سهام عدالت مردم سامان پیدا کرده، سهام عدالت را می‌فروشند، سهام عدالت می‌خرند، این جمیعت عظیم بزرگ سود سهام عدالت خود را دریافت می‌کنند، اما لازم نیست کسی از خانه حرکت کند و جایی برود. در بورس وارد می شوند، از بورس خارج می‌شوند، چیزی را می‌فروشند، همه اینها را در این فضا انجام می‌دهند. این تحول عظیم و بزرگی است که انجام گرفت و در این شرایط کرونایی کاملا لمس کردیم که این فضا چقدر ضروری بوده است.

بچه‌های ما، دانش‌آموزان ما، دانشجویان ما، 14 میلیون دانش آموز، 4، 5 میلیون افرادی که در بخش‌های مختلف سطح دانشگاهی مشغول فعالیت هستند، زمانی که دانشگاه به خاطر کرونا تعطیل شد، مدارس به خاطر کرونا تعطیل شد، اگر بچه‌ها می‌خواستند در خانه بمانند و درس هم در این یک سال و نیم نخوانند که کم کم دارد به 2 سال می‌رسد، وضع تحصیل بچه‌ها چه می‌شد؟ زندگی مردم چه می‌شد؟ کلاس‌های آنلاینی که الان تشکیل می‌شود و بچه‌ها در خانه هستند و در کلاس درس هم هستند، نمی‌خواهم بگویم که به مدرسه نیاز نیست، حضور در مدرسه نیاز نیست، اما در شرایطی هستیم که ناچاریم.

همین شرایط که برای ما پیش آمد، این شرایط به ما می‌گوید که چطور باید به آینده نگاه کنیم. ما دنیای پساکرونا را باید ترسیم کنیم. این بیماری و این ویروس به ما نشان داد که آن اطمینانی که در طول این 100 سال اخیر برای سلامت افراد به وجود آمده بود، آن اطمینان دیگر وجود ندارد. باید تا الان از کرونا عبور می‌کردیم، اما جهشی که این ویروس پیدا کرد، نگذاشت و ما را با یک موج جدید مواجه کرد. نه فقط ما که همه دنیا را با یک موج جدید مواجه کرد.

ممکن است این ویروس بماند، ممکن است برای سالها بماند، نمی‌دانیم پایان این روند کجاست. ممکن است ویروس دیگری مشابه این بیاید. باید برای دنیای پساکرونا برنامه‌ریزی کنیم. برای شرایطی که می‌خواهد پیش بیاید چگونه باید برنامه‌ریزی کنیم؟ در همین کرونا اگر این شرکت‌های دانش‌بنیان نبودند چطور با این بیماری مبارزه می‌کردیم؟ چه کار می‌کردیم، یعنی داروهایی که نیاز داشتیم، امکانات پزشکی که نیاز داشتیم، ونتیلاتوری که نیاز داشتیم، اکسیژن‌سازی که نیاز داشتیم، آی‌.سی.یویی که نیاز داشتیم، داروهایی که نیاز داشتیم، همین شرکت‌ها آمدند تامین کردند. دنیا به ما نمی‌داد، حتی ماسکی که نیاز داشتیم، ان.95 که نیاز داشتیم، برای ماسک در دنیا دعوا بود. شما می‌دانید اول این بیماری دنیا چه وضعی پیدا کرد!

همین امروز تهیه واکسن به آن راحتی نیست که فکر کنیم به راحتی می‌شود واکسن خرید، به راحتی می‌شود واکسن آورد. الان 85 درصد واکسن‌هایی که تولید می‌شود در 7، 8 کشور مصرف می‌شود. اینطوری است، این اقدام و حرکت توانست ما را به یک نقطه نسبتاً مناسب برساند. توانستیم با این ویروس بجنگیم و مبارزه کنیم تا مردم ما بتوانند زندگی کنند. همه اینها را این شرکت‌ها ما را یاری و کمک کردند و خدمات الکترونیکی توانست جامعه را یاری و کمک کند تا ما به این نقطه حساس رسیدیم.

بنابراین این تحول هم برای سلامت جامعه ما، هم برای مبارزه با فساد، هم برای اطلاعات مردم، هم برای علم مردم، هم برای رفاه مردم، هم برای کسب و کار مردم، هم برای شغل مردم، برای همه اینها ضروری بود و اینکه ما روز اول ماه رمضان اولین جلسه‌مان را با این شرکت‌های بسیار مهم که در فناوری اطلاعات یا فناوری زیستی یا فناوری‌های مربوط به بخش بهداشت و درمان کار و فعالیت می‌کنند، قرار دادیم تا جلسه را حضوری یا آنلاین از طریق ویدئوکنفرانس برگزار کنیم، برای این بود که مردم بدانند در این مقطع این فضا و این شرکت‌ها چه مقدار برای ما اهمیت دارند، این شرکت‌ها چه خدمات بزرگی ارائه می‌کنند و می‌توانیم در این مسیر انشاءالله شرایطی را فراهم کنیم تا بتوانیم با دنیا رقابت کنیم. الحمدالله سرمایه اصلی در این کار هم نسل جوان علاقمند دانش‌پژوه جامعه است. بحمدالله ما در کشور نسل جوان با استعداد آماده برای این کار داریم. ساماندهی‌هایی هم که لازم بوده برای اینکه کمک شود به اینها، چارچوب و مقرراتی که لازم بوده ایجاد شود، کمک‌هایی که لازم بوده از لحاظ مالی انجام بگیرد، همه اینها الحمدالله سامان پیدا کرده و با یاری همدیگر می‌توانیم این مسیر را ادامه دهیم تا به تدریج انشاءالله در یک رقابت سازنده با کشورهای پیشرفته قرار بگیریم.

والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته.