بهروز افخمی فیلمساز خلاقی که سال‌هاست از سینمای خود فاصله گرفته!

به گزارش خبرنگار برنا، بهروز افخمی از معدود فیلمسازان ایرانی است که ساخت فیلم و سریال در ژانرهای مختلف را تجربه کرده و در هر ژانر توانسته اثری بسازد که بسیار مورد توجه قرار گرفته و در برخی مواقع منجر به جریان‌سازی در سینما شده است. در عین حال او را می‌توان یکی از پرحاشیه‌ترین فیلمسازان ایران هم دانست؛ فیلمسازی که در سال‌های ابتدایی فعالیتش با آثارش معمولاً جنجال و حواشی بسیاری به پا می‌کرد و طی سال‌های اخیر با اظهارنظرهایش در مصاحبه‌ها و برنامه‌های تلویزیونی که اجرا می‌کند.

افخمی که فعالیت سینمایی خود را با بازیگری و فیلمبرداری آغاز کرده، در سال 1363 فیلمبرداری فیلم سینمایی «زیر باران» به کارگردان سیف‌الله داد را بر عهده داشت. در اواخر دهه 1360 ناصر تقوایی برای ساخت فیلمی با موضوع مبارزات میرزا کوچک‌خان جنگلی اقدام کرد، او که فیلمنامه این اثر را نوشته بود، کارگردانی آن را هم بر عهده گرفت اما پیش از پایان کار، پروژه را کنار گذاشت و بهروز افخمی جایگزین تقوایی شد. افخمی به همراه امرالله احمدجو و احمد مرادپور فیلمنامه این اثر را که بر اساس کتاب «سردار جنگل» ابراهیم فخرائی و با نگاهی به داستان «مردی از جنگل» احمد احرار نوشته شده بود بازنویسی کرد و کارگردانی آن را هم بر عهده گرفت که سریال «کوچک جنگلی» ساخته شد و بعدها از این سریال فیلم سینمایی «تفنگ‌های سحرگاه» ساخته شد.

سال 1369 افخمی یکی از جنجالی‌ترین آثار سینمایی خود را  با عنوان «عروس» ساخت که در زمان ساخت و اکران با حواشی و ماجراهای بسیاری روبرو شد. این فیلم در آن زمان مورد تحسین بسیاری از منتقدان قرار گرفت و به نوعی توانست دو ستاره را به سینمای ایران معرفی کند. نیکی کریمی و ابوالفضل پورعرب که در این فیلم برای اولین بار نقش اصلی یک اثر را بازی کردند بسیار مورد توجه و تحسین منتقدان قرار گرفتند و در واقع «عروس» مسیری هموار برای آن‌ها در موفقیت‌شان به وجود آورد. یکی دیگر از نکات حائز اهمیت فیلم سینمایی «عروس» تابوشکنی‌اش در آن دوران بود. جذابیت‌های ظاهری بازیگران که در این فیلم مورد توجه بود و روایت قصه‌ای عاشقانه که در سینمای پس از انقلاب کمتر دیده می‌شد حتی منجر به اعتراضات شدیدی شد و در آن زمان هنرمندانی چون شهید مرتضی آوینی در برابر این اعتراضات به حمایت و دفاع از «عروس» و بهروز افخمی پرداخت.

سه سال بعد در سال 1372 افخمی فیلم سینمایی «روز فرشته» را با بازی اکبر عبدی و عزت‌الله انتظامی ساخت. «روز فرشته» در ابتدا قرار بود توسط شهریار بحرانی ساخته شود اما کار در نیمه متوقف شده و بحرانی از پروژه انصراف می‌دهد و بهروز افخمی جانشین او می‌شود. هر چند که این فیلم نتوانست موفقیت «عروس» را تکرار کند اما در کارنامه افخمی جزو آثار متفاوت او به حساب می‌آید.

سال بعد افخمی فیلم سینمایی «روز شیطان» را ساخت که در آن زمان بسیار مورد توجه قرار گرفت و تحسین شد. افخمی فیلمنامه این فیلم را بر اساس داستان «پروتکل چهارم» فردریک فورسایت نوشت و جدی‌ترین فیلم سیاسی جاسوسی سینمای ایران تا آن زمان را ساخت. «روز شیطان» را همچنان می‌توان یکی از بهترین آثار سیاسی جاسوسی سینمای ایران دانست. 

فیلم سینمایی «جهان پهلوان تختی» سومین پروژه‌ای است که افخمی به عنوان یک پروژه نیمه تمام کارگردانی‌اش را بر عهده می‌گیرد. او این بار پروژه علی حاتمی را که به دلیل درگذشتش نیمه‌تمام مانده بود به اتمام رساند. البته افخمی این بار هم پروژه را بدون تغییر و به شکلی که کارگردان اول در نظر داشت پیش نبرد و در «جهان پهلوان تختی» نقش پر رنگ‌تری در تغییر ماهیت فیلم داشت. او که برای ادامه تولید این فیلم همانند سایر اعضای گروه و تیم تهیه «جهان پهلوان تختی» دچار مشکل شده بود تصمیم گرفت از همین وضعیت فیلم بسازد و قصه رخ داده که تیم تولید در میانه راه تولید فیلم «جهان پهلوان‌ تختی» دچار مشکل شده را در فیلم روایت کرد.

در سال 1377 بهروز افخمی فیلم سینمایی «شوکران» را ساخت که به اعتقاد بسیاری از منتقدان و سینماگران بهترین اثر کارنامه این کارگردان است. «شوکران» در جشنواره‌های خارجی متعددی شرکت کرد و توانست در این جشنواره‌ها مورد توجه قرار گیرد و در ایران هم در زمان اکران این فیلم نقدهای مثبتی بر آن نوشته شد. فریبرز عرب‌نیا و هدیه تهرانی که نقش‌های اصلی این فیلم را ایفا کردند دیگر نقاط قوت فیلم به حساب می‌آمدند و بازی آن‌ها بسیار مورد تحسین قرار گرفت.

این فیلم سینمایی در سال 1379 اکران شد. نکته جالب توجه درباره «شوکران» به پایان‌بندی آن برمی‌گردد که در ابتدا قرار بود به شکلی دیگر فیلم به پایان برسد اما با حضور هدیه تهرانی در این فیلم افخمی پایان‌بندی را تغییر می‌دهد. این فیلم یکی از سخت‌ترین پروژه‌های افخمی به حساب می‌آید، اثری که بارها در مسیر تولید با مشکل مواجه و تولید آن متوقف شد. فیلم در زمان اکران با اعتراض شدید پرستاران مواجه شد و پرستاران بارها در تجمعات مختلف خواستار توقف اکران این اثر سینمایی شدند اما در نهایت این فیلم توانست با نزدیک به 400 میلیون تومان فروش داشته باشد. 

«گاوخونی» هفتمین اثر سینمایی بهروز افخمی به حساب می‌آید که در سال 1381 ساخته و اکران شد. هفتمین فیلم افخمی را می‌توان یکی از متفاوت‌ترین آثار او دانست که در بین آثار اقتباسی سینمای ایران هم اثری متفاوت به حساب می‌آید که به منبع اقتباس خود کاملاً وفادار است. این فیلم در بخش جنبی جشنواره فیلم کن نمایش داده شد.

پروژه بعدی بهروز افخمی یکی از پرهزینه‌ترین فیلم‌های سینمای ایران تا آن زمان بود که او زمان زیادی صرف تولید آن کرد اما در نهایت فیلم کیفیت خوبی نداشت و با انتقاد شدید منتقدان و مخاطبان جدی سینما روبرو شد. «افخمی» در هشتمین اثر خود به سراغ قصه زندگی امام خمینی (ره) رفت و فیلم سینمایی «فرزند صبح» را با روایت قصه دوران کودکی امام خمینی (ره) و زمان دستگیری ایشان در 15 خرداد ساخت. فیلم به قدری با واکنش‌های منفی مواجه شد که حتی بهروز افخمی هم در زمان اکران آن در جشنواره تأکید کرد که نسخه اکران شده «فرزند صبح» مورد تأیید او نیست.

این فیلم به صورت محدود در جشنواره فیلم فجر نمایش داده شد و پس از آن به دلیل اختلاف تولیدکنندگان فیلم، «فرزند صبح» هیچ‌گاه اکران نشد.

در سال 1388 بهروز افخمی به سراغ فیلم کمدی «سن پترزبروگ» رفت. این فیلم یکی از ضعیف‌ترین آثار افخمی به حساب می‌آید که فقط برای موفقیت در گیشه ساخته شد و توانست 730 میلیون تومان فروش داشته باشد. زوج محسن تنابنده و پیمان قاسم‌خانی در این فیلم بسیار مورد توجه مخاطب قرار گرفت و بسیاری از منتقدان عامل نجات این فیلم از شکست را بازی خوب این دو بازیگر می‌دانند.

افخمی پس از «سن پترزبورگ» دو فیلم سینمایی «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» و «روباه» را ساخت. فیلم سینمایی «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» با وجود اینکه کیفیت آثار قبلی افخمی را نداشت توانست در جشنواره فیلم فجر دو جایزه بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه را از آن خود کند.

فیلم سینمایی «روباه» هم به نوعی بازگشت افخمی به سینمای سیاسی جاسوسی بود ولی به هیچ‌وجه کیفیت «روز شیطان» را در این فیلم نمی‌توان دید. اثری که در زمان اکرانش در جشنواره فیلم فجر بار دیگر بهروز افخمی را با انتقادهای تندی مواجه کرد.

بهروز افخمی در سال جاری سومین سریال تلویزیون خود را با عنوان «رعد و برق» ساخت که البته به نوعی می‌توان آن را اولین سریال افخمی دانست که تنها خودش به عنوان کارگردان در تولید آن نقش داشته است. بهروز افخمی پیش‌تر سریال «کوچک جنگلی» را ساخته بود که پس از آن در عرصه سریال‌سازی یکی از کارگردان‌های سریال «عملیات 125» شد اما «رعد و برق» اثری است که به تنهایی کارگردانی کرده و در زمان ساختش نیز با حواشی بسیاری مواجه شد و به نظر می‌رسد حواشی این سریال همچنان ادامه دارد.

«رعد و برق» که در روزهای شیوع کرونا تصویربرداری شد به دلیل عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی از سوی تولیدکنندگان اثر با حواشی بسیاری مواجه شد و مصاحبه عجیب افخمی در جشنواره فجر مبنی بر مخالفتش با ماسک زدن برای جلوگیری از ابتلا به کرونا این حواشی را دوچندان کرد. اما نکته عجیب‌تر به پخش سریال «رعد و برق» برمی‌گردد که قرار بود در ماه مبارک رمضان از شبکه پنج پخش شود به دلیل آماده نبودن سریال پخش آن پس از یک قسمت متوقف و به زمان دیگری موکول شد. «رعد و برق» یکی از آثاری است که مشخصاً تیم تولید مصائب بسیاری برای تولید آن متحمل شده‌اند و انتظار می‌رود جزو آثار باکیفیت تلویزیون باشد.

به طور قطع بهروز افخمی را می‌توان یکی از مهم‌ترین سینماگران سال‌های اخیر ایران دانست که کارنامه پر فراز و فرودی دارد و سال‌هاست اثر قابل دفاع و با کیفیتی تولید نکرده است. او طی سال‌های اخیر اجرای دو برنامه سینمایی «هفت» و «نقد سینما» را بر عهده داشت که از برنامه‌های پرحاشیه تلویزیون در سال‌های اخیر هم به حساب می‌آیند و باید ببینیم که او با ساخت «رعد و برق» توانسته روزهای درخشش خود را در عرصه فیلمسازی تکرار کند یا خیر.