حقوق شهروندی آمیختهای از وظایف و مسئولیتهای افراد در قبال یکدیگر، دولت، شهر و اجتماع میباشد.
حقوق شهروندی یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در توسعه و رفاه اجتماعی است و دلالت بر مجموعهای از حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی دارد که افراد به سبب عضویت در یک دولت و ملت از آن برخوردار میشوند و توسط قانون از آن حقوق پاسداری و حمایت میکنند. سابقه برخورداری شهروندان از این حقوق به ظهور ملتهای مدرن باز میگردد اما تدوین آن توسط اندیشمندان سیاسی و حقوقی و ورود آن در قوانین ملتها سابقه کمتری داشته و عمدتا به دهههای اخیر مربوط میشود و بنابراین جامعه بشری به تعریف جدیدی از انسان و جامعه پرداخت.
انسان دارای تواناییهایی از جمله اداره امور شخصی و اجتماعی را دارد.
به نظر میرسد شکلگیری و نهادینه شدن توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در وهله اول مستلزم توجه جدی به حقوق شهروندی میباشد.
حقوق شهروندی دارای چهار حوزه اساسی ذکر شده میباشد که همه این حوزهها در تعامل با هم هستند و توجه به حقوق شهروندان از زوایای مختلف محل توجه بسیاری از دولتمردان جهان است.
حق تعیین سرنوشت، عنصر بنیادین شهروندی است که از طریق مشارکت در امور جمعی تحقق پیدا میکند.
*کارشناس ارشد علومتربیتی، استاد دانشگاه و مدرس آموزش خانواده