ساترا بداند که امروز زمان سخت‌گیری نیست / با سخت‌گیری و سانسور مردم دوباره به سمت شبکه‌های ماهواره‌ای می‌روند

سید امیر سیدزاده تهیه‌کننده سینما در گفت‌وگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: بیش از یک سال است که ساترا متولی صدور مجوز نمایش سریال‌ها و برنامه‌های شبکه نمایش خانگی است و به نظر من در این مدت این نهاد بازدهی و عملکرد مثبتی نداشته است که البته با مصوبه اخیر صدور پروانه ساخت را هم از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گرفته و در واقع شبکه نمایش خانگی به طور کامل در اختیار ساترا قرار دارد.

سیدزاده خاطرنشان کرد: دلیل عدم عملکرد مثبت ساترا در این مدت به نظر من به چند مسئله مربوط می‌شود. مخاطبان ما به دو نوع سلیقه محدود می‌شوند، بخشی از مخاطبان را می‌توان مخاطبان تلویزیون دانست که آثار صداوسیما را دنبال می‌کنند و مخاطب بعدی دنبال‌کننده برنامه‌ها و سریال‌های خارج از تلویزیون است. با توجه به این دو نوع مخاطبی که در کشور ما وجود دارد باید آیتم‌ها و ملاک‌ها برای صدور پروانه ساخت و نمایش متفاوت باشد. با توجه به اینکه رئیس صداوسیما منصوب رهبری است خط قرمزهایی را باید صد در صد رعایت کند که نص صریح و صد در صد شرعی و اسلامی است ولی در شبکه نمایش خانگی با رعایت هنجارهای اجتماعی و فرهنگی لازم سهل‌گیری‌هایی می‌توان متصور شد که ملاک‌های تلویزیون در آن به شکل صد در صدی رعایت نمی‌شود و مسائلی مثل پوشش بازیگران بسیار متفاوت‌تر از تلویزیون است و از نشانه‌های احتمالاً سیاه‌نمایی منتج به سفیدنمایی نیز می‌توان در این رسانه استفاده کرد. به طور کل سهل‌گیری‌هایی در این رسانه وجود دارد که زمان مسئولیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به دلیل متفاوت بودن شرایط این وزارتخانه با صداوسیما فضا بازتر بود اما صداوسیما وظایفی دارد که نمی‌تواند فضا را به اندازه وزارت ارشاد باز نگاه دارد و خط قرمزهایی برای این رسانه جدی و مهم است.

او افزود: در حدود 15 یا 16 ماه اخیر به خصوص درباره قسمت هفتم سریال «زخم کاری» اگر صدور پروانه ساخت از ابتدا با ساترا بود این سریال به هیچ‌وجه مجوز ساخت نمی‌گرفت و به این شکل ساخته نمی‌شد. ساترا باید این نکته را در نظر داشته باشد که اگر قرار است تعاملی با شبکه نمایش خانگی داشته باشد رفتار حرفه‌ای خود را به سمتی ببرد که موجب رضایت و اقبال مخاطبان شود. ساترا باید برنامه‌ریزی دقیق داشته باشد تا امروز که صدور پروانه ساخت و نمایش را بر عهده گرفته هیچ سانسوری بر آثار اعمال نشود. در واقع باید اظهارنظرها در مرحله صدور پروانه ساخت صورت بگیرد تا در صورت ساخته شدن سریال در زمان پخش هیچ سانسور و اعمال نظری را شاهد نباشیم و به نظر من اثری که مجوز می‌گیرد حتی یک فریم هم نباید سانسور شود چرا که برای هر لحظه و هر صحنه از آن زحمت کشیده شده و هزینه‌هایی صورت گرفته است. زحمت و تلاش هنرمندان نباید با وسیله‌ای به نام سانسور از بین برود و نارضایتی عمومی نسبت به ساترا به وجود آورد. سانسور علاوه بر هزینه مالی هزینه معنوی نیز برای هنرمندان به همراه دارد و ساترا از زمان در دست گرفتن پروانه ساخت نباید هیچ سانسوری اعمال کند و تنها در صورتی این سانسور منطقی است که گروه تولید، اثری متفاوت نسبت به آنچه که مجوز گرفته را بسازند. 

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «تعارض» در ادامه اظهار داشت: در وهله اول باید تأکید کنم که هنرمند شایسته سانسور نیست. اگر قرار است ساترا با گرفتن مجوز ساخت شبکه نمایش خانگی را به سمت تلویزیون ببرد قطعاً این رسانه را با شکست مواجه می‌کند چرا که سرمایه‌گذار بخش خصوصی برای مدیوم تلویزیون هزینه نمی‌کند و در فضایی مستقل انتظار دارد حرفی مهم‌تر و آزادتر بزند. تلویزیون خود در دنبال کردن این سیاست سخت‌گیرانه موفق نبوده و می‌بینیم که رسانه ملی طی سال‌های اخیر با ریزش شید مخاطب روبرو شده است و از طرفی دلزدگی و ناراحتی بسیاری از سوی هنرمندان نسبت به این رسانه وجود دارد. به عنوان مثال زمان پخش سریال «پایتخت 6» من در همان قسمت‌های اول به سانسور اشاره و اعتراض کردم که چرا مطلبی آموزنده را تلویزیون حذف کرده است و پس از من در قسمت‌های بعدی سایر بازیگران هم به جمع معترضان پیوستند چرا هنرمند حتی در صورت عدم ضرر مالی به سانسور اثرش اعتراض می‌کند و علاقه دارد عملکردش بدون دستکاری و خدشه نشان داده شود. وقتی تلویزیون این روند را ادامه می‌دهد طبیعی است که دیگر هنرمندان بسیاری حاضر به همکاری با این رسانه نخواهد بود و قطعاً این سیاست راه به جایی نخواهد برد.

او افزود: ساترا در این مدت که صدور پروانه نمایش را بر عهده داشته به دلیل صدور پروانه ساخت از سازمان سینمایی مجبور به همراهی بوده و به هر حال در برابر برخی آثار که با سیاست‌هایش در تضاد بوده هم رفتاری مناسب داشته و تا حدی همراهی کرده است اما اگر قرار باشد از این به بعد سختگیری‌ها را اعمال کند قطعاً با شکست مواجه خواهد شد و این شکست هزینه سنگینی برای فرهنگ و هنر کشور دارد چرا که مخاطبان دوباره به سمت شبکه‌های ماهواره‌ای و دیدن برنامه‌ها و سریال‌های این شبکه‌ها روی می‌آورند که بعضاً حتی شبکه‌هایی معاند هستند. در حدود 5 سالی که شبکه نمایش خانگی رونق گرفته است شاهد کمتر شدن میزان مخاطبان این شبکه‌ها بودیم و ساترا باید از این اتفاق مهم صیانت کند و اگر قرار باشد به این مسائل توجهی نشان ندهد قطعاً مخاطبان به سمت شبکه‌های ماهواره‌ای می‌روند.

سیدزاده در پایان اظهار داشت: توصیه من به ساترا و دست اندر کاران آن این است که سعی کنند با همفکری، مشورت و همکاری با هنرمندان شبکه نمایش خانگی را که سختی‌های بسیاری پشت سر گذاشته تا به چنین رسانه پرمخاطبی تبدیل شده به شرایط بهتری برسانند و بدانند که امروز زمان سخت‌گیری نیست و کاری کنند که مردم به سمت شبکه‌های ماهواره‌ای نروند. ساترا باید شرایطی پدید آورد که سرمایه‌های داخل، در کشور خودمان برای تولید آثار ایرانی هزینه شوند و اعمال سانسور و بیشتر کردن محدودیت‌ها مخاطب را دفع می‌کند و این به ضرر رسانه ملی، شبکه نمایش خانگی، هنرمندان و به طور کل فرهنگ و هنر کشور است.