تا به حال به این نکته توجه کرده اید که چرا نقش های منفی در ذهن مخاطب ماندگاری بیشتری دارند؟
آیا با این عقیده موافق هستید که کاراکتر های خاکستری در دل درام نقشی موثر تر دارند ؟
آیا با این نکته موافق هستید که بازیگران نقش های خاکستری برای ایفای این دست نقش ها فرصت عرض اندام بیشتر دارند؟!
در گپ و گفتی میدانی و بررسی تولیدات آثار نمایشی به این مسئله رسیدیم که حتی بازیگران هم برای ایفای نقش های خاکستری و منفی رغبت و انگیزه بیشتری دارند وقتی که این موضوع را موشکافانه تر بررسی کردیم به این مسئله رسیدیم که حتی نویسندگان هم در نگارش نقش های منفی و سیاه دست شان بازتر است چراکه بدون هیچ محدودیتی می توانند ابعاد یک شخصیت را با تلورانس های رنگی متفاوت ، چند وجهی و با ابعاد واقعی تر از آنچه معمولا در آثار نمایشی می بینیم طراحی و خلق کنند.
اگر به تاریخچه سینمای دنیا و حتی آثار داخلی نیز دقت کنید متوجه می شوید که ضد قهرمان ها قدرت اثرگذاری بیشتری داشته اند و بازیگران موثر سینمای داخلی و خارجی معمولا در کارنامه شان نقشی خاکستری و یا حتی سیاه را تجربه کرده اند که به همین وسیله تمام توانمندی شان را به نمایش گذاشته اند.
بازیگر نقش عمر و عاص در سریال ماندگار «امام علی (ع)» (مهدی فتحی)، بازیگر نقش منفی سریال مختارنامه (محمد فیلی و فرهاد اصلانی)، بازیگر سریال «زخم کاری» (جواد عزتی) و .. را به خاطر بسپارید تا درباره آن ها بیشتر صحبت کنیم.
در گزارشی و در گفت و گو با چهره های مختلف سینما و تلویزیون موضوع را با ابعاد مختلفی بررسی کرده ایم که در بخش اول با گفت و گوی محمود پاک نیت این گزارش را از نظر می گذرانید.
محمود پاک نیت:شخصیت های منفی بازخورد بالایی دارند/این روز ها همه به سراغ خاکستری شدن رو آورده اند/جشنواره ها فقط نباید به نقش های مثبت جایزه دهند!
بازیگر مجموعه یوسف پیامبر که با مجموعه تلویزیونی روزی روزگاری به کارگردانی امرالله احمدجو شناخته شد در کارنامه اش آثاری چون « دیدن این فیلم جرم است»، «شاخه های بید»، «جای امن»، «دنیای وارونه» و.... دارد او در گفت و گو با ما به لایه ها و پیچیدگی های اجرای یک نقش خاکستری اشاره کرده است و البته از جذابیت های یک کاراکتر منفی در مقابل نقش های خنثی گفته است.
محمود پاک نیت در پاسخ به این سوال که امروزه کمتر کاراکتری پیدا می شود که بتوان او را کاملا منفی دانست و این کاراکتر ها اکثرا به سمت خاکستری شدن رفته اند آیا این خاکستری بودن دلیل بر پیچیده بودن کاراکتر ها است یا اینکه مخاطب امروزی شخصیت کاملا منفی را نمی پذیرد به خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا گفت: شخصیت ها در ایفای نقش به هیچ وجه نه سیاه مطلق و نه سفید مطلق هستند. درواقع همه خاکستری هستند و این خاکستری برخی مواقع به سمت تیرگی و در زمان های دیگر به سمت روشنایی می رود. در هیچ کجا نمی توان فردی را پیدا کرد که به طور مطلق مثبت باشد و با آزار و گزند بی خود و جهت اطرافیان خم به ابرو نیاورد و بر عکس فردی با شخصیت سیاه هم پیدا نمی شود و ما چنین کسی را در دنیا نداریم به این دلیل که اگر یک شخص هر چه قدر هم بد باشد با خانواده و اطرافیان خود خوب است پس نقطه مثبتی برای این افراد دارد.
او در این باره که آیا امروزه در آثار سینمایی و تلویزیونی شخصیتی های منفی داریم که ماندگار شوند تصریح کرد: بله، بسیاری از شخصیت ها هستند که در قصه های مختلف منفی بوده اند و همچنان ماندگارند. من خود نیز چندین اثر در دست دارم که یکی از آن ها «روزی روزگاری» است نقشی که من بازی کرده ام کاراکتر منفی بود اما تا حدودی محبوب واقع شد و مخاطب با آن ارتباط برقرار کرد یکی دیگر از سریال ها به نام « روشن تر از خاموشی» بود که نقش شاه عباس را بازی کرده بودم که لحظاتی بسیار آدم منفی و بعضی مواقع بسیار مثبت است و به نوعی تمام ضدیت ها را در خود دارد. اگر بخواهم مجدد نام سریال دیگری را روی زبان بیاورم به «خانه ای در تاریکی» اشاره می کنم شخصیتی که در این سریال داشتم به نام بهادر خان از زمان قاجار بود که این شخصیت منفی بودن را کاملا به تصویر می کشید.
پاک نیت در این باره که چرا شخصیت های منفی بیشتر از شخصیت های مثبت دیده می شوند و محبوب می شوند بیان کرد: دلیل آن این است که انسان ها همیشه به منفی بودن روی می آورند .زمانی که کسی را نسبت به کار ناپسندی منع می کنیم طرف مقابل بیشتر راغب می شود تا آن عمل را انجام دهد. انسان همیشه رو به منفی گرایی است و باید در یک زمان مشخص به آن ها اجازه جلو رفتن نداد و باید به نوعی ترمز آن ها را کشید.
این بازیگر در این خصوص که به نقش منفی چقدر علاقه دارد و چگونه می شود نقش منفی دوست داشتنی از آب در میاید اظهار کرد: در حال حاضر مشغول بازی یک نقش منفی هستم که شخصیت آن بیشتر به جلاد ها می خورد. راستش اصلا از بازی در این نوع نقش ها بدم نمی آید. به طور کل در شخصیت های منفی جا دست بازی بیشتر است اما نویسنده ها داستان ها را بیشتر یک بعدی می نویسند و سعی می کنند شخصیت ها را سفید نشان دهند درحالی که اصلا این گونه نیست و انسان ها در زندگی شخصی خودشان هم اشتباهات و گناهان زیادی دارند.
او در این خصوص که چرا برخی نویسنده ها فیلمنامه و نقش منفی را خوب از آب در نمیاورند آیا به محدودیت ها بستگی دارد بیان کرد: به هرحال در نوشته ها تا حدودی محدودیت و ممیزی هایی داریم که نویسنده ها آن را رعایت می کنند اما چنین چیزی به دیدگاه جامعه ما بر می گردد.
بازیگر «پس از باران» در این خصوص که چرا در جشنواره های داخلی به بازیگران نقش های منفی جایزه تعلق نمی گیرد خاطرنشان کرد: این مسئله اشتباه جشنواره است و بیشتر مواقع به نقش های مثبت جایزه داده اند و متاسفم برای جشنواره ای که به بازیگر نقش منفی جایزه نمی دهد و به شخصیت مثبت جایزه تعلق می گیرد. به نظر من باید فردی تشویق شود که توانسته نقش منفی را به خوبی به اجرا در بیاورد تا به نوعی تماشاگر از آن کاراکتر زده شود. پس باید برای این افراد بیشتر جایزه و تشویق گذاشته شود.