نقد و بررسی دو مستند «اوسیا» و «بی‌گدار» توسط انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند

به گزارش برنا؛ در ابتدای این نشست، که هر سه‌شنبه ساعت 10 شب توسط کارگروه نمایش انجمن صنفی کارگردانان فیلم مستند برگزار می‌شود، کارگردان فیلم از نحوه شکل‌گیری ایده اولیه فیلم ، زمانی که به‌عنوان عکاس نشریات در استان یزد فعالیت می‌کرد، توضیح داد.

علیرضا دهقان گفت: از زمان های قدیم می‌دانستم بخش‌های زیادی از ورودی‌های قنات زارچ قفل است و ورود به آن ممکن نیست. با پیگیری‌های زیاد متوجه شدم که عده‌ای نمی‌خواهند این قفل‌ها باز شود؛ مصمم‌تر شدم وارد این قنات تاریخی شوم. وضعیت فاجعه‌باری داشت و امکان نفس‌کشیدن نبود و پر از گازهای سمی بود و در ادامه متوجه شدم دلیل آن، ورود فاضلاب به شیوه‌های غیرقانونی است. قنات زارچ در حال احتضار بود و باید کاری انجام می دادم که حاصل آن فیلم «اوسیا» شد. 

وی ادامه داد: امشب خیلی خوشحالم که اعلام کنم بواسطه ساخته‌شدن این فیلم و نمایش آن در نشست‌های گوناگون باعث شد از ورود فاضلاب به این قنات تاریخی جلوگیری شود و حدود ۴۰ کیلومتر از این قنات احیا و این اثر ثبت جهانی شد.

دهقان ادامه داد: بعد از ساخت این فیلم، مستند «بی گدار» را شروع کردم؛ چراکه شواهد نشان می‌داد ظرف چند سال با برداشت‌های بی‌رویه و سیاست‌های اشتباه، به‌زودی باید با زاینده‌رود و کارون خداحافظی کنیم و منتظر جنگ آب باشیم؛ نکته‌ای که این روزها تمام اخبار را دربرگرفته و بحران آب را به جدی‌ترین مورد مطالبه مردم تبدیل کرده است. من به عنوان یک مستندساز، هشت سال قبل روی این موضوع دست گذاشته‌ام و پیش‌بینی بحران کرده‌ام، حالا دیگر مسئولین امر باید پاسخگو باشند که چرا به موضاعاتی چنین بااهمیت توجه نکرده‌اند.

تنها چیزی که می‌توانم بگویم این است که نه تنها کمکی به نمایش این دو فیلم نشد، هربار هم که به پخش از شبکه مستند رسید، به بهانه وجود سکانس‌های اعتراضی مردم، جلوی پخش آن گرفته شد و می‌بینید که این روزها اعتراضات مردمی چگونه است و نیاز به توضیح ندارد.

در ادامه منتقدین و فیلمسازان مستند همچون همایون امامی‌، آرش اسحاقی، الهه نوبخت، هادی شریعتی، فیما امامی و رضا دریانوش درمورد نکات مثبت و منفی فیلم مانند مشکلات پخش فیلم و نرسیدن فیلم‌های مستند مهم به دست مخاطب هدف و نبودن ساختاری درست در جهت دیده‌شدن آثار مهم سینمای مستند مواردی را بیان کردند. 

در انتهای نشست، محمد طیب، مدیر بازرگانی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی نیز از شکل‌گیری برنامه‌ای مدون برای پخش فیلم‌های مستند از پلتفرم نماوا خبر داد و گفت به‌زودی اخبار دقیق‌تر در این مورد اطلاع‌رسانی خواهد شد.