به گزارش برنا، هادی طحان نظیف عضو و سخنگوی شورای نگهبان در گفتوگویی اینترنتی با اشاره به بیوگرافی خود گفت: هادی طحان نظیف متولد 1361 اهل دزفول و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیهالسلام و عضو حقوقدان شورای نگهبان هستم. براساس روال قانونی، دو سال پیش از سوی رئیس قوه قضائیه من و تعدادی از حقوقدانان را به عنوان اعضای پیشنهادی حقوقدن شورای نگهبان به مجلس معرفی کردند که من و دو نفر دیگر با رای نمایندگان مجلس به عضویت این شورا درآمدیم.
سوال: جوانگرایی را شما چگونه معنا میکنید؟
طحان نظیف: تعاریف مختلفی درباره جوانگرایی وجود دارد. کشور ایران هم ظرفیتهای فراوانی در این باره دارد. جوانان یکی از ظرفیتهای خوب کشور ما به شمار میآید. جوانان سرمایه ایران هستند. کشور ما مملو از جوانان مستعد، باهوش و وطندوست است. طبیعتا باید به ویژگیهای جوانی توجه کرد. تقریبا براساس آمار در حدود 50 درصد جمعیت کشور را جوانان تشکیل میدهند.
در تعریف جوان باید گفت جوان یعنی با انگیزه، جوان یعنی فعال، جوان یعنی بانشاط، جوان یعنی امیدوار، جوان یعنی تلاشگر، جوان یعنی شجاع، جوان کسی است که سلامت جسمی دارد و میتواند وقت زیادی را برای کاری که به او محول میشود، صرف کند.
کشور ایران از این ظرفیت برخوردار است و باید به آن توجه کند. به نظر من باید زمینههای رشد جوانان و زمینههای بهرهبرداری از این ظرفیتها را فراهم کرد. البته در کنار این سرمایه، باید به سرمایههای دیگر یعنی افراد مجرب نیز توجه کرد. به هر حال کشور برای این افراد هزینه کرده است تا به این مرحله برسند. این گروه افرادی هستند که سرد و گرم روزگار را چشیدهاند، طعم شکست و پیروزی را چشیدهاند. بنابراین باید به این گروه از افراد نیز در کنار آن ظرفیت توجه کرد. البته نه فقط در اداره کشور بلکه در سایر حوزهها باید به این مهم توجه کرد. مثلا وقتی بازیگر جوانی در حوزه هنر میدرخشد، طبیعتا در کنار بازیگران پیشکسوت معنا پیدا میکند. هیچ وقت یک بازیگر جوان جای بازیگر پیشکسوت را نمیگیرد. بلکه آنها در کنار هم به ایفای نقش میپردازند. در حوزه ورزش هم همینطور است. بازیکنان یک تیم تا زمانی که میتوانند در میدان، نقطه اتکاء آن تیم هستند و وقتی نیز از میدان بازی خارج میشوند باز هم به صورت دیگری ایفای نقش میکنند. مثلا مربیگری را انجام میدهند. در فینال جام حذفی فوتبال که اخیرا برگزار شد، مربیان هر دو تیم برآمده از همین میدان بودهاند. در سایر حوزههای علمی و آکادمیک هم به همین صورت است.
بنابراین ما در کشوری هستیم که از ظرفیت بالای جوانان برخوردار است و هم باید از تجارب کارآزمودهها و افراد مجرب استفاده کنیم.
سوال: در سالهای اخیر از تجربه کارآزمودهها استفاده شده و به نوعی توازنی در جوانگرایی نبوده است. رهبری نظام هم بارها بر این موضوع تاکید کردهاند که جوانگرایی باید صورت گیرد. ایشان حتی در انتصابات خود نیز از جوانان استفادهکردهاند. برای این که جوانگرایی در جامعه نهادینه شود، اعتماد به نسل جوان چگونه شکل میگیرد؟
طحان نظیف: باید به نسل جوان اعتماد کرد و به آنها میدان داد. وقتی از جوان نام میبریم طبیعتا کارنامه آن ها به پای افراد مجرب و کارآزموده نمیرسد. اما اگر جوانانی در عرصههای مختلف خوب عمل کردهاند، باید به آنها اعتماد کرد. حضرت امام(ره) و رهبر انقلاب به جوانان اعتمادکردند. مثلا در ایام پیروزی انقلاب، بسیاری از پیشروان انقلاب و حتی رهبران انقلاب جوانان بودند. در سالهای دفاع مقدس هم جوانان کارهای نشدنی را انجام دادند. خیلی از اتفاقات مهم در این کشور به دست جوانان اتفاق افتاده است.
در سالهای اخیر در حوزه فناوری نانو، فعالیتهای استارتآپها، حوزه هستهای و موشکی فعالیتهایی به دست جوانان صورت گرفته که انسان مبهوت میماند.
طبیعتا باید به جوانان میدان داد و به آن ها اعتماد کرد و حتی شکستها و ناکامیهای آنها را پذیرفت. اینها مقدمه رشد یک کشور است. اینها خود تجربه است. مگر پیشینیان این تجربیات را نداشتهاند. بنابراین باید عملکردها را پذیرفت که گاهی به پیروزی و گاهی به شکست میانجامد. کسی که در مسیر قله حرکت میکند در مسیر رشد و بالارفتن است حتی اگر کمی پایش بلغزد، چند متری هم پایینتر قرار گیرد، باز هم در مسیر رشد است.
مسیر رشد این نظام، مسیر رو به قله و رو به پیشرفت است. اگر قله را تمدن اسلامی بدانیم، ما همه در همین مسیر حرکت میکنیم. البته افت و خیزهایی هم وجود دارد اما مهم این است که جهت حرکت رو به بالا است.
طبیعتا افراد مجرب هم در کنار جوانان هستند و راه و توشه را نشان میدهند و جوانان راه را طی میکنند و باید به قله نگاه کنند.
بنابراین در این مسیر نه میتوان افراد مجرب را نادیده گرفت و نه میتوان جوانان را در نظر نگرفت.
لذا باید به جوانان اعتماد کرد. آنها را باور داشت و به آنها کمک کرد. باید امکانات و تجارب گذشته را در اختیار آن ها قرار دهیم. باید آنها توانمند کنیم. بعضا گاهی اوقات این اعتماد صورت نمیگیرد. گاهی این باور وجود ندارد. حتی گاهی اوقات به جوانان به عنوان رقیب نگاه میکنند. گاهی شکستها را بزرگ و موفقیتهای جوانان را کمرنگ نشان میدهیم. این بسیار غلط است. باید جوانان را به عنوان فرزندان این کشور تقویت کرد. البته نگاه به جوانان در نزد مسئولان تفاوت دارد. داعیهدار این موضوع حضرت امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب هستند. لذا بزرگان ما این مسیر و این رویکرد و این ذهنیت را به ما نشان میدهند.
اگر بخواهیم درباره بهکارگیری جوان و استفاده از روحیه جوانی قضاوت کنیم، در حوزههای مختلف متفاوت است. در حوزهای این اعتماد صورت گرفته و ثمرات آن هم دیده شده و در حوزهای هم اعتماد کمتر صورت گرفته و در آن حوزهها پیش نرفتهایم و نیازمند به روزرسانیهایی هستیم.
سوال: آیا کشور مسیر جوانگرایی را طی میکند؟
طحان نظیف: ناگزیر از طی این مسیر هستیم. جوانان را نمیتوان نادیده گرفت. جوانان نقطه اتکای این سرزمین هستند. مسیری غیر از این وجود ندارد. هر جایی که پیش رفتهایم با این جوانان رفتهایم. البته جوانان هم باید قدر این اعتماد و باور را بدانند. اولا آنها به خود باور داشتهاند. ثانیا از اعتماد و باور به آنها مراقبت کنند. اگر از این باور و اعتماد مراقبت نکنند، مسیر را برای حضور جوانان دیگر خراب میکنند. اگر آنها در حوزه مسئولیتی که قرار میگیرند به درستی عمل کنند، حتما در حوزههای بعدی هم به جوانان توجه و نگاه می شود.
سوال: برخی از افراد جوانگرایی را نشدنی میدانند. این گروه از افراد که دارای سابقه و تجربه بالایی هستند بر این باورند که اگر میز و سمت خود را به جوان بدهند، این کار نشدنی است. ما در این باره چگونه میتوانیم از کشورها یا حتی از عملکرد دستگاهها و نهادهای داخلی الگوبرداری کنیم؟
طحان نظیف: به باور من مردم به کار و کارآمدی توجه دارند. شاید برای مردم جوان و پیر چندان متفاوت نباشد. برای آنها مهم این است که کار درست و صحیح انجام شود. این بهترین کارنامه و بهترین انتخاب است. این که بگوییم مدیر جوان، پیر و میانسال در ذهن مردم یک مسئله است، خطا است. برای مردم این مهم نیست. مردم به اثر کار دارند و نگاه میکنند. مهم این است که فردی که مسئولیت را برعهده گرفته است، آیا توانمند بوده است؟
اما این که کدام الگو را ارائه کنیم باید گفت با توجه به کارنامه ایران در انقلاب اسلامی به یک الگوی بومی و داخلی و با مختصات خود نیاز داریم. نباید دنبال الگوی وارداتی یا سفارشی بگردیم. ایران و انقلاب اسلامی کارنامه درخشان و وزینی در این باره دارد. به جوانان در حساسترین مقاطع اعتماد کرده است. به دوران پیروزی انقلاب و دفاع مقدس توجه کنید. هنوز هم تحلیلگران و متخصصان در تحلیل عملکردها در آن دوران در ماندهاند که چگونه و با کدام معادله صورت گرفته است؟
کشور ایران مملو از هوشها و استعدادهای جوان است. این محدود به دوران اوائل انقلاب نیست؛ در حال حاضر هم همینطور است. هر کجا به جوانان اعتماد کردیم کار پیش رفته است. در حوزههای نانو، هستهای، موشکی و حوزههای مدیریتی موفق بودهایم. مثلا در بحث واکسن، جوانان حتی در عرض هم کارهای خوبی را در شرایط تحریمی به منصه ظهور رساندهاند. ما نشان دادهایم که اگر بخواهیم می توانیم روی پای خود بایستیم. این توانمندی در جوانان این مرز و بوم وجود دارد.
بنابراین به باور من، نیازمند الگوی بومی و داخلی هستیم.
سوال: الان در برههای قرار گرفته ایم که تنها با اتکا به جوانگرایی میتوانیم از این برهه عبور کنیم. این روزها بحث جوانگرایی تبدیل به مد روز شده است. اگر از دیدگاه جوانان نخبه به این موضوع نگاه کنیم، موانع جوانگرایی کدامند؟
طحان نظیف: هم جوانان باید به این باور برسند. هم باید به آنها اعتماد و باور کرد. جوانی که بالاخره تخصصی و مهارتی دارد بدون اتکا به هیچ رانتی با توان و با علم و مهارت و تجربه خود توانسته در جایی که قرار گرفته خوب عمل کند، باید به او اعتماد کرد. گاهی مشکل در عدم ایجاد بستر مناسب برای جوانان است. ما در حوزههایی که به جوانان اعتماد کردیم و جوانان هم قدر این اعتماد را دانسته اند، موفق بودهایم.
از طرفی، بالاخره 40 سال از انقلاب میگذرد، جامعه و افکارعمومی هم ممکن است که برخی از آزمون و خطاها را نپذیرد. ولی من معتقدم که جوانان ایرانی آنچنان با ذکاوت، با هوش و متکی به تجربه پیشیان میدانند که قدر اعتماد را بدانند.
سوال: یعنی اعتماد نکردن مانع اصلی است؟
طحان نظیف: و البته باور نداشتن به جوانان مانع اصلی عدم پیشرفت کار در برخی از حوزهها بوده است. من قضاوت کلی نمیکنم اما هر کجا که پیش رفتهایم به دلیل اعتماد و اتکاء به جوانان بوده است. اما برخی از حوزهها هم – علیرغم تاکیدات رهبری و امام - به جوانان توجه نکردهایم. البته جوانان هم باید ویژگیهای جوانی که گفته شد را داشته باشند. اگر جوانی با انگیزه، شجاع، با نشاط، امیدوار و پویا نباشد، معلوم نیست که جوان باشد. تعریف خود را از جوان باید مشخص کنیم. با این تعریف شهید سلیمانی حتما یک جوان است و ممکن است که برخی از جوانان تنها به لحاظ سنی بهرهای از جوانی داشته باشند.
سوال: در زمان حال حاضر به برخی از جوانان مسئولیتهایی واگذار شده است. آیا کارنامه این گروه از جوانان مورد قبول بوده است؟
طحان نظیف: طبیعتا به صورت کلی نمیتوان اظهار نظر کرد. من برآیند را برآیند خوب و امیدوار کننده میدانم.
سوال: به نظر شما به عنوان یک جوان، نگاه مدیران ارشد و با تجربه و اعضای زیرمجموعه به یک جوان به عنوان عضو آن مجموعه چگونه است؟
طحان نظیف: طبیعتا باید به خروجی و برآیند کار نگاه کرد. آن چیزی که عملکرد مدیر جوان یا هر مدیری را قابل دفاع میکند، این که آیا توانسته کار را به نحو احسن انجام دهد. مردم به خروجی نگاه میکنند. مردم فارغ از این که کار به دست جوان یا دیگری است، به این نگاه میکنند که آیا آن وعده داده شده، محقق شده است؟
مهم این است که خروجی و نتیجه قابل دفاع باشد. طبیعتا اگر قابل دفاع باشد همینطور که مردم را خوشحال میکند، زیر مجموعه را نیز امیدوار میکند که به این مدیر جوان میتوان اعتماد کرد.
سوال: البته آن جوان نیاز به همکاری زیر مجموعه دارد اما برخی از مجموعهها از روز اول فعالیت آن جوان سنگاندازی میکنند.
طحان نظیف: بخشی براساس باوری است که درباره آن گفتهایم و بخشی دیگر نیز نیازمند درایت و توانمندی مدیرجوان است. بالاخره این جوان یا آن مدیر باید بتواند نظر مجموعه را جلب کند. به خواستههای آنها احترام بگذارد و اگر حرف حقی دارند، پیگیری کند تا بتواند کار بیرونی خود را هم به ثمر برساند.
سوال: تصویر شما از جوانان کشور چگونه است؟
طحان نظیف: من جوانان کشور را شبکهای از جوانان دغدغهمند و دلسوز میبینم. البته گاهی اوقات ممکن است که این جوانان گلایه ها و انتقاداتی داشته باشند که به نظر من این هم از سر دلسوزی است. این نشان میدهد که جوانان نسبت به مسائل کشور بیخیال نیستند بلکه دغدغه دارند. مثلا آیا این مطلوب است که در خوزستان مشکل کم آبی باشد اما برای مردم و جوانان دیگر استانها دغدغه نباشد؟ طبیعتا این مطلوب نیست. این خیلی زیباست که در غیزانیه مشکل کم آبی است اما جوانی در تهران، تبریز یا نقطه دیگری، دغدغهای برای کمک به آنها دارد. اینها هویت این سرزمین هستند. این خیلی زیبا و دوستداشتنی است. بنابراین اگر جوانان انتقادی میکنند و ایرادی دارند، به این معنی است که آینده کشور برای آن ها مهم است. آنها دغدغه مسائل کشور را دارند. بیخیالی واقعا نگرانکننده است. جوانان کشور دغدغه ارتقای کشور را دارند و دوست دارند که نقش ایفا کنند. لذا باید در کنار ظرفیت افراد مجرب، از ظرفیت جوانان به نفع مردم بهرهمند شویم.
سوال: تعریف شما از جوان مومن انقلابی چیست؟
طحان نظیف: جوان مومن انقلابی کسی است که دلش برای تحقق ایران قوی و آینده کشور میتپد. برای دستیابی به این آرمان تلاش کند. شب و روز نشناسد و از پای ننشیند. من چنین جوانی را جوان مومن انقلابی میدانم. این جوان حتی به دنبال پست و مقام نیست. مصداق آن میتواند یک فرد جهادی در نقطهای باشد یا یک مسئول عالیرتبه یا مدیر میانی باشد. دغدغه و تلاش مهم است. به نظر من این جوان یک جوان تراز انقلاب و مومن انقلابی است. شهید حججی از تمامی ظرفیتهای موجود استفاده میکند که به آن هدف و رسالت در حد خود دست یابد. از شهید حججی تا بسیاری از جوانانی که گمنام یا با نام برای هدف و رسالت و آرمان بزرگ خود یعنی ایران قوی و آینده قوی تلاش میکنند.