به گزارش برنا، در سالهایی که کشور ما درگیر جنگ تحمیلی بود آثار سینمایی متعددی در گونه دفاع مقدس ساخته شد که در آنها بسیار مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و حتی سالهای ابتدایی پس از جنگ تحمیلی نیز سینمای دفاع مقدس یکی از مورد توجهترین سینماها بود و معمولاً این آثار جزو پرفروشترین فیلمهای سال به حساب میآمد اما با فاصله گرفتن از سالهای جنگ تحمیلی تعداد آثار سینمایی مربوط به این دوران کمتر شد و به اعتقاد بسیاری از سینماگران امروز سینمای دفاع مقدس در خطر فراموشی قرار دارد و لازم است که برای احیای این سینما برنامهریزی و اقدام شود.
به بهانه فرا رسیدن هفته دفاع مقدس با چند تن از کارگردانهای سینما که در این زمینه فعالیت داشتهاند گفتوگویی داشتیم که در ادامه میخوانید:
ابراهیم اصغری: برای رونق گرفتن تولیدات ارزشی و دفاع مقدس در سینما به مدیران دغدغهمند نیاز داریم
ابراهیم اصغری، تهیهکننده سینما، در گفتوگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: ساخت فیلمهای ارزشی و دفاع مقدس حتماً نیازمند حمایت نهادهای حاکمیتی است و امروز مهمترین نیازی که در این عرصه احساس میشود حضور مدیران دغدغهمند، دلسوز و متخصص است تا از سینمای دفاع مقدس به اندازه کافی و نتیجهبخش حمایت کنند.
اصغری خاطرنشان کرد: حضور مدیرانی که شناخت کافی از این عرصه داشته باشند، دغدغهمند و دلسوزانه برای سینمای دفاع مقدس تصمیم بگیرند امروز یک نیاز ضروری است. باید مدیرانی در رأس امور قرار بگیرند که شرایط تولید آثار سینمایی دفاع مقدس را تسهیل کنند چراکه در حال حاضر شرایط به شکلی است که سینماگران برای ساخت یک فیلم در این عرصه باید مراحلی را طی کنند که آنها را به شدت خسته و دلزده میکند. مدیری که شناخت کافی و دغدغه سینمای دفاع مقدس داشته باشد قطعاً برای تشویق سینماگران به ساخت اینگونه آثار برنامهریزی خواهد کرد.
او تصریح کرد: اگر این اتفاق رخ ندهد و شرایط تولید اثر در این گونه سینمایی آسان نشود سینمای ارزشی و دفاع مقدس محکوم به نابودی است. حمایت از تولید فیلمهای ارزشی تنها محدود به حمایتهای مالی نیست. یک مدیر باید ارزش و اهمیت این موضوع را به خوبی درک کند و برنامهریزی طولانی مدت و دقیقی برای حمایت داشته باشد. امروز سینماگران بسیاری هستند که به ساخت فیلمهای ارزشی و دفاع مقدس اهمیت میدهند و علاقه دارند اما متأسفانه شرایط و حمایت لازم برای تولید اثر وجود ندارد. اگر مدیرانی دغدغهمند در این عرصه حضور داشته باشند قطعاً 99 درصد مشکلات در حوزه سینمای دفاع مقدس حل میشود و باقی مشکلات نیز توسط خود سینماگران حل خواهد شد.
تهیهکننده فیلم سینمایی «تک تیرانداز» درباره بازده مالی فیلمهای ارزشی و دفاع مقدس گفت: اگر مشکلات مدیریتی حل شود و سینماگران بتوانند به این عرصه ورود کنند، قطعاً من و همکارانم به خوبی شرایط اکران، پخش و تولید را میشناسیم و میدانیم که برای پرمخاطب شدن و بازگشت سرمایه چه برنامهریزی داشته باشیم. متأسفانه تا امروز شرایطی طوری بوده که سینمای ارزشی در اولویت مدیران نبوده و کار همچنان در این عرصه سخت است.
اصغری در پایان تاکید کرد: در این سالها گاه فیلمهای بسیار خوب و با کیفیتی تولید شدهاند که ساخت این آثار حاصل تلاش و پشتکار سینماگران بوده و اگر قرار است نمونههای بیشتری در این زمینه شاهد باشیم به همت مدیران نیاز داریم.
حمید بهمنی: برخی سینمای دفاع مقدس را نردبانی برای رسیدن به موفقیت میدانند/ سینمای دفاع مقدس به ما هویت داد و ما نتوانستیم هویتش را حفظ کنیم
حمید بهمنی، کارگردان سینما، در گفتوگو با خبرنگار فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: در دهه 70 رهبر معظم انقلاب تعبیر بسیار زیبایی برای دفاع مقدس به کار بردند و تأکید داشتند دفاع مقدس یک اقیانوس بیکران است که ما برداشتمان از آن قطرهای است. ما در حوزه فرهنگ نیز به همین شکل قطرهای از این اقیانوس بیکران برداشت میکنیم.
بهمنی خاطرنشان کرد: از سال 1376 به بعد سیاستهای کلی نسبت به دفاع مقدس تغییر پیدا کرد و ما شاهد نزول تولیدات سینمایی در این عرصه بودیم. در سال 1376 تعداد 26 فیلم در حوزه دفاع مقدس ساخته شد و با آمدن دولت جدید تعداد این آثار هر سال به اندازه تعداد انگشتان یک دست تقلیل پیدا کرد و کمکم همان تعداد فیلمی که ساخته میشد هم به شکلی بود که سینمای دفاع مقدس به سمتی میرفت که محتواهایی ضد جنگ و... را مورد توجه قرار میداد و آرام آرام این گونه سینمایی به سمتی رفت که لایقش نبود و از آن زمان تا امروز نتوانسته کمر راست کند.
او افزود: در این سالها در بین فیلمهای سینمایی که ساخته شدهاند چند اثری را میتوان پیدا کرد که آثار خوبی هستند اما نسبت این آثار در قیاس با پتانسیلی که دفاع مقدس در بحث مضمون و محتوا دارد همان نسبت قطره به اقیانوس است و کارهای بسیاری میتوان در این زمینه ساخت که متأسفانه امروز تعدادشان به حداقل رسیده است.
این کارگردان در ادامه تأکید کرد: امروز مفاهیم در سینمای دفاع مقدس گسترش پیدا کرده و برای پرداختن به این موضوع لازم نیست که حتماً به سراغ جبهه و خاکریزها برویم که البته اگر قرار باشد فیلمی با این رویکرد ساخته شود هم به مدد رشد تکنولوژی کار بسیار راحتتر است. در دهه 1360 و 1370 برای ساخت یک فیلم جنگی تیم تولید باید ریاضتی جدی را به جان میخرید و پروسه تولید یک فیلم جنگی بسیاری طاقتفرسا بود اما امروز با تکنولوژی و بهره بردن از ویژوال افکت کار در این حوزه راحتتر شده است.
کارگردان فیلم سینمایی «آخرین نبرد» تأکید کرد: به طور کل فیلمسازی در وضعیت اقتصادی فعلی کشور کار بسیار پرهزینه و سختی است و لازم است برای احیای سینمای دفاع مقدس دولت و مسئولان کشور از این گونه سینمایی حمایت کنند. به نظر من اگر مدیران عالیرتبه ما در مدیریت خود به سینمای دفاع مقدس توجه داشته باشند میتوان امیدوار بود که این سینما به همان دوران دهه 1370 برگردد و میزان تولیدات افزایش پیدا کند.
او افزود: پیش از سال 1376 تفاهمنامهای بین انجمن سینمای دفاع مقدس و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بسته شد که از فیلمهایی در این زمینه در ردهبندی الف و ب حمایت شود. به دلیل همین حمایتها در آن زمان تعداد آثار تولیدشده دفاع مقدس بسیار زیاد شد و اگر امروز هم همین حمایتها وجود داشته باشد نسبت به آن زمان قطعاً تعداد تولیدات ما 3 برابر خواهد شد چون همانطور که پیشتر گفتم امروز ساخت فیلمهای جنگی آسانتر شده و از طرفی مفاهیم سینمای جنگ و دفاع مقدس نیز گستردهتر شدهاند. به عنوان مثال شهید ابراهیم هادی یا حتی شهید قاسم سلیمانی که این سالها نامشان را زیاد شنیدهایم نامهایی هستند که میتوان حتی به زندگی پس از سالهای دفاع مقدس یا زندگی پیش از آن پرداخت و این آثار هم میتوانند در دسته آثار سینمای دفاع مقدس قرار بگیرند.
این کارگردان در ادامه تأکید کرد: از نظر من دو عامل مهم سینمای دفاع مقدس را خدشهدار کرده است. اولین عامل برنامهریزی غلط مدیران است و مورد دوم که سینمای جنگ ما را خدشهدار کرده به عدم رغبت فیلمسازان مربوط میشود. سینمای دفاع مقدس میتواند برای سینمای ما بُرد جهانی داشته باشد ولی متأسفانه ما برای جلب توجه جشنوارههای جهانی به سیاهنمایی روی آوردیم و فیلمهایی ساختیم که باب میل آنها باشد و این باعث شد سینمای دفاع مقدس کنار گذاشته شود. اگر امروز موسسه و نهادهایی مثل رسانه ملی، وزارت ارشاد، سازمان اوج، انجمن سینمای دفاع مقدس و... در یک همگرایی با هم قرار بگیرند و همکاری داشته باشند قطعاً تعداد تولیدات دفاع مقدس ما افزایش پیدا میکند. سینمای جنگ ثابت کرده که یک سینمای پرمخاطب و اصطلاحاً بفروش است و ما فیلمهایی مثل «لیلی با من است»، «سفر به چزابه» و «آژانس شیشهای» داریم که در زمان خود با فروش بسیار خوبی روبرو شدند اما متأسفانه از زمانی که حمایتها و نگاهها تغییر کرد هر کس به هر شکل که توانست به این سینما ضربه زد.
بهمنی در ادامه اظهاراتش گفت: اگر قواعدی که وجود دارد، حفظ شود، سینمای دفاع مقدس پاکترین، ملیترین و بومیترین سینمای ما است. قطعاً میتوان با نگاههای مختلف به جنگ و دفاع مقدس نگاه کرد اما ما نباید جنگ و دفاع مقدس را زیر سوال ببریم و بدانیم سینمای دفاع مقدس برای اشاعه این فرهنگ ساخته شده است. متأسفانه امروز سینمای بیپرده که فقط به سیاهنمایی میپردازد و ردپای پولهای کثیف نیز در آن دیده میشود سینمای پاک و اصیل دفاع مقدس را کنار زده است. متأسفانه از سال 1376 به بعد فیلمهای سینمایی ما به سمتی رفت که ارزشها را کمکم کنار گذاشت. نمونه فیلمهای موفق ما که مخاطبان از آن استقبال کردهاند فیلم سینمایی «شیار 143» یا فیلم «چ» است که در سالهای اخیر ساخته شدند و توانستند نظر مخاطبان را به خود جلب کنند. متأسفانه امروز سینمای دفاع مقدس مورد کملطفی قرار گرفته و من به شخصه این تجربه را داشتم که 8 سال است درگیر یک فیلمنامه هستم و به تازگی مجوز ساخت برای آن صادر شده است در حالیکه میبینیم در این سالها افرادی فیلم دفاع مقدس ساختند که به نظر اعتقادی به آن ندارند و حتی فیلمسازانی در این سینما ظهور کردند که با ساخت فیلم دفاع مقدس سعی داشتند به سینما ورود کرده و بعد فیلم خود را بسازند.
این کارگردان در پایان اظهار داشت: باید نگاهها به سینمای دفاع مقدس تغییر کند و این گونه سینمایی را با همه ارزشهایش بشناسیم و نگاه ابزاری به آن نداشته باشیم. سینمای دفاع مقدس یک فرهنگ است که شاید حتی مخاطبان چندانی هم آثارش نداشته باشند اما مثل وجود بزرگانی چون حافظ، سعدی و... یک اتمسفر است که در فضای فرهنگی کشورمان به آن نیاز داریم. سینمای جنگ بسیار مظلوم است، سینمای دفاع مقدس به ما هویت داد و متأسفانه ما نتوانستیم هویت آن را حفظ کنیم.
انسیه شاهحسینی: سینمای دفاع مقدس مهمترین جلوه سینمای ملی ما است/ باید تعداد تولیدات دفاع مقدس افزایش پیدا کند
انسیه شاهحسینی، کارگردان سینما، در گفتوگو با خبرنگار فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: گذشته سینمای دفاع مقدس مشخص است و همه میدانیم در این سالها چه جفایی به این گونه سینمایی شد و سینماهای خالی از فیلمهای دفاع مقدس خود گواهی بر این مدعاست اما اگر بخواهیم نگاهی به آینده داشته باشیم باید بگویم امروز نیازمند مدیریتی هستیم که نگاهی دغدغهمند و جدی به این حوزه داشته باشد.
شاهحسینی خاطرنشان کرد: ساخت فیلمهای ارزشی به دو عامل مهم بستگی دارد. یکی از عوامل تولیدکنندگان آثار سینمایی هستند و دیگری مدیریت سینماست. فیلمهای دفاع مقدس به دلیل شکل و محتوا و ساختاری که دارند و از طرفی متأسفانه با تغییر ذائقه مخاطبان سینما امروز شانس چندانی برای موفقیت فیلمهای دفاع مقدس در گیشه وجود ندارد و این وظیفه دولت است که از این سینمای ارزشمند حمایت کند.
او افزود: ما سینماگران دفاع مقدس که روزهای جنگ را دیدهایم هر زمان که ارتش و سپاه از صنایع دفاعی رونمایی میکنند احساس شعف و غرور میکنیم. به شخصه زمانی که صنایع دفاعی جدیدمان را میبینم و در مراسم رونماییشان احساس میکنم که زمان جنگ و مارش عملیات میزنند و همه باید در جبهه حضور داشته باشیم. وقتی که ما اینقدر از چنین اتفاقاتی احساس غرور میکنیم باید زمینهای وجود داشته باشد تا به دست ما سربازان نیز اسلحه داده شود اما متأسفانه ما امروز سربازانی هستیم که اسلحه ندارند یا اسلحهای که به دست داریم فشنگ ندارد.
کارگردان فیلم سینمایی «شببخیر فرمانده» تصریح کرد: عدم حمایت از سینماگران دفاع مقدس، سینماگرانی که در این حوزه کار میکنند را دلسرد و آزرده کرده اما طی روزهای اخیر با مدیرانی که در رأس امور قرار میگیرند تا حدی امیدوار شدهایم. استاندارانی که انتخاب میشوند اکثراً از رزمندگان 8 سال دفاع مقدس هستند و این میتواند بسیار امیدوارکننده باشد. ما مشکلات اجتماعی، اقتصادی و... متعددی در جامعه داشتهایم و شاهد بودیم که مقام معظم رهبری به شخصه برای حل مشکلات اقدام میکردند و امیدوارم ایشان برای حل مشکلات موجود در عرصه تولیدات سینمایی دفاع مقدس نیز به شخصه اقدام کنند.
این کارگردان در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: مشکلات بسیاری در این عرصه وجود دارد، به شخصه شاهد بودم وقتی فیلم آخرم را میساختم تا زمانی که پول به طور کامل پرداخت نشد به ما تانک ندادند و بعد از تحویل گرفتن تانکها هم دیدیم که از بین 10 تانک، 8 عدد حرکت نمیکنند و ما با وجود این مشکلات این فیلم را ساختیم. از مسئولان و کسانی که دلسوزانه در این عرصه فعالیت میکنند میخواهم که با جدیت اقدامات لازم را صورت دهند و شعار دادن را کنار بگذارند.
او افزود: سینمای دفاع مقدس باید خود را تحمیل کند. ما زمانی انجمن سینمای دفاع مقدس داشتیم که از تولیدات به اندازه کافی حمایت میکرد اما امروز همین انجمن به یک انجمن کاملاً منفعل تبدیل شده است. نباید اجازه دهیم که چنین وضعیتی در سینمای ما حاکم باشد و سینمای دفاع مقدس که مهمترین بخش سینمای ملی ما به حساب میآید باید احیا شود و مهمترین بخش یک سینمای ملی میتواند مردم باشد که باید ارتباط اینگونه سینمایی و مردم بیشتر شود اما متأسفانه امروز فیلمهای اندک دفاع مقدسی که ساخته میشوند با اقبال چندانی روبرو نیستند.
شاهحسینی در پایان گفت: برای تغییر ذائقه مخاطب و استقبال از آثار دفاع مقدس در سینما لازم است که تولیدات را افزایش دهیم. یافتن مفاهیمی چون غرور، رفاقت، عشق، محبت، خانواده و... در سینمای دفاع مقدس امکانپذیر است و میتوان در ژانرهای مختلف از جمله ژانر کودک، کمدی و... در این حوزه فیلم ساخت اما باید قدرت و توانی وجود داشته باشد که البته به نظر میرسد در حوزه مدیریت فرهنگی ما خون تازهای دمیده و من به شخصه با تغییراتی که کمکم رخ میدهد امیدوارتر شدهام.
ماشاءالله شاهمرادیزاده: اگر وضعیت چند سال اخیر ادامهدار باشد سینمای دفاع مقدس از بین خواهد رفت
ماشاءالله شاهمرادیزاده، بازیگر و کارگردان سینما و تلویزیون، در گفتوگو با خبرنگار فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: در تاریخ معاصر کشور ما اتفاقات بزرگی رخ داده است. ما 8 سال در دفاع مقدس با دشمنان کشورمان جنگیدیم و سالها درگیر جنگ با داعش بودیم و اگر این اتفاقات در هر کشوری رخ داده بود در عرصه فرهنگ و هنر شاهد تولیدات عظیمی بودیم که فرهنگ عظیم شکل گرفته از این رشادتها را زنده نگاه دارند اما در کشور ما متأسفانه در عرصه فرهنگ و هنر این موضوع جدی گرفته نشده و طی سالهای اخیر کمکاریهای بسیاری در این زمینه شاهد بودیم.
شاهمرادیزاده در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: اگر نگاهی به چند سال اخیر داشته باشیم متوجه میشویم مسئولان سینمایی کشور هیچ توجهی به این موضوع مهم نداشتهاند و میزان تولیدات ما در عرصه سینمای دفاع مقدس و مقاومت به حداقل رسیده است.
این کارگردان خاطرنشان کرد: قطعاً لازم است برای حفظ فرهنگ دفاع مقدس و ارزشهای آن تعداد تولیدات سینمای ایران در این عرصه افزایش پیدا کند و این آثار به لحاظ کمی و کیفی باید در سطحی باشند که ما بتوانیم حتی این فرهنگ عظیم را به خارج از مرزهای کشورمان نیز منتقل و در واقع آثارمان را برای عرضه به بازار جهانی تولید کنیم. متأسفانه در این سالهای توجهی به این موضوع عظیم نشده و امیدوارم در سالهای آینده مسئولان توجه ویژهای به تولیدات دفاع مقدس داشته و از این آثار حمایت کنند.
کارگردان فیلم سینمایی «پنجشنبه آخر ماه» در پایان تصریح کرد: در تاریخ دفاع مقدس و در بین شهدای مدافع حرم شخصیتهای مهمی وجود دارند که میتوان آثاری سینمایی درباره آنها ساخت. پرداختن به زندگی شهید قاسم سلیمانی یا سردار شوشتری در حداقل یک اثر سینمایی برای ما امری ضروری است اما متأسفانه در این زمینه کوتاهی کردیم و با وجود اینکه همه درباره رشادتهای آنها بسیار شنیدهایم فیلمهای چندانی درباره شهدای دفاع مقدس و مدافع حرم ساخته نشده است. اگر همین روند ادامه داشته باشد و مسئولان به فکر احیای سینمای دفاع مقدس نباشند قطعاً این گونه سینمایی در کشور ما از بین خواهد رفت و این اتفاق تلخ به معنی نادیده گرفتن بخش مهمی از تاریخ و افتخارات این کشور است.