به گزارش برنا؛ گاهی وقتها بخصوص در ارتباط با بچههای خیلی کوچک پیش میآید که آن ها حتی متوجه نمیشوند برای چه مسألهای کتک میخورند. پس کتک بیفایده است. حالا فرض کنیم بچه متوجه میشود که شما برای چه او را زدهاید، بچهای که کتک میخورد، معمولاً با خود تصمیم قطعی میگیرد که روزی تلافی کند. ممکن است در لحظه آن کار را انجام دهد، اما همیشه با انجام آن کار به یاد حس بدی که در او بوجود آمده میافتد و با دل و جان آن کار را انجام نمیدهد. شاید نصفه نیمه و ناقص انجام دهد.
فکر میکنید تا چه سنی میتوانید از تنبیه بدنی استفاده کنید؟ بعد از اینکه نوجوانِ شما قوی و بزرگ شد، او دو موضع اتخاذ میکند، یا آنقدر برخورد شما بد بوده که رو در روی شما میایستد و حتی مقابله به مثل میکند. یا اینکه از شما کینه به دل میگیرد. که تا آخر عمر با او خواهد بود.
فرزند مسئولیتپذیر
اگر او از مسئولیتهای خویش سر باز میزند، سه احتمال را بررسی کنید: ممکن است با وظیفهاش کاملاً آشنا نباشد. ممکن است قادر به انجام آن کار نباشد. ممکن است اصلاً نخواهد که آن کار را به دلیل تنبلی یا لجبازی انجام بدهد. اگر وظیفهاش را نمیداند در اینصورت با مهربانی به او یاداوری کنید.
برای انجام آن کار زمان مشخصی تعیین کنید، مثلاً بعد از دیدن فلان انیمیشن یا برنامه تلویزیونی. میتوانید روی کاغذ بنویسید و در اتاقش نصب کنید. اگر قادر به انجام این مسئولیتها نیست، تا زمان پیشرفت تواناییهای او، میزان و محدوده وظیفه اش را کاهش دهید. برای او شریک و کمک کاری قرار دهید. یا اگر مجبور شدید، وظیفهاش را تغییر دهید.
ممکن است در این شرایط متوجه اوضاع نباشد، اما به مرور و با افزایش تجربه او، موفق خواهید شد.
وقتی نمیخواهد کاری را انجام دهد
اگر لجبازی یا تنبلی میکند، به خاطر بیاورید که او هنوز کودک است، اول با ارائه یک الگوی خوب مانند انجام آن کار توسط خودتان با اشتیاق فراوان، به او انگیزه بدهید، سپس زمانهایی را یادآوری کنید که او مسئولیتهایش را به خوبی انجام داده بوده. اگر همه اینها را امتحان کردید و نشد، از محروم کردن استفاده کنید.
گاهی کمک نکنید
خیلی سخت است که شاهد به مخمصه افتاد نوجوانتان باشید، اما بدتر از آن کمک به نوجوانی ست که نمیتواند مسئولیت اعمال خود را به عهده بگیرد. بعضی نوجوانان یاد میگیرند که همیشه منتظر کمکِ پدر و مادر باشند، او باید بداند که این کار در سنین بالاتر ممکن نیست.
سعی کنید مسئولیت را به تدریج به فرزندتان واگذار کنید. از وقتی خیلی کوچک است، در کارهای شخصی کمکش کنید و هراز گاهی هم بگویید که خودت میتوانی بطور کامل انجام دهی و به عهده بگیری. اجازه بدهید در مورد انتخاب لباس خودش تصمیم گیری کند. این روش کمک میکند تصمیمگیری را تمرین کند.
یادآوری یک کلمهای
اگر مسئولیت او بیرون گذاشتن زبالههاست، یک کلمه بگویید: «زبالهها». یعنی: «زبالهها را بیرون نگذاشتی.» این روش بسیار مؤثرتر از پنج دقیقه سخنرانی در مورد اهمیت مسئولیتپذیری و تکرار کارهای روزمره است. همچنین نشان بدهید که به او اطمینان دارید. این کار را با دادن فرصتهایی برای اثبات قابل اطمینان بودن، انجام دهید.
اگر او نشان داده که قابل اطمینان نیست، با شروع کارهای کوچک و بعد واگذاریِ کارهای مهمتر شانسی دوباره به او بدهید.
بزرگنمایی نکنید
از هر مسأله کوچکی، یک مشکل جدی نسازید. مسائل حیاتی را از باقی مسائل جدا کنید و نگران مسائل کم اهمیت نباشید. گاهی وقتها پدر و مادر برای فهماندن اینکه یک مسأله تا چه حد مهم است، دست به تحقیر کودک یا نوجوان میزنند. مثلاً اگر جوراب او پاره است و اهمیت نمیدهد، او را مسخره میکنند یا سوراخ شلوارش را به رخش میکشند، این تحقیرها نه تنها کمکی نمیکند، بلکه حس لجبازی را در او تقویت میکند.
تهدید جواب نمیدهد
فکر میکنید چرا نباید به تهدید متوسل شوید؟ اگر نوجوان را تهدید کنید، معمولاً دو نوع پاسخ میدهد، یا عمل خواسته شده را انجام میدهد و با خود تصمیم میگیرد که دیگر تلاشی برای آن نکند، یا اینکه انجام نمیدهد و سعی میکند تهدیدهای شما را نشنیده بگیرد. در واقع تهدید شما باعث ایجاد حس حماقت در کودکتان میشود پس اثر مثبت ماندگاری در او نمیگذارد.
انتظارات خود را مشخص کنید
اغلب والدین انتظارات بیش از حدی از فرزندان خود دارند. و برای آنها بهترین برنامهریزی را میکنند. اما باید محدودیتهای فرزند خود را نیز در نظر بگیرید. اینکه همیشه از آنها انتظار داشته باشید تا به روش خاصی رفتار کنند یا کارهای خاصی انجام دهند در روابط شما و آنها اختلاف ایجاد میکند. بنابراین تعیین کنید از فرزند خود چه انتظاری دارید و مطمئن شوید که منطقی هستید.