حکایت نام آشنای سازگاری کودکان و مدرسه

به گزارش خبرگزاری برنا از  اصفهان؛ همیشه در همه جوامع ورود کودکان به مدرسه باعث بروز چالش‌هایی است که گاه حل می‌شوند و گاه تا بزرگسالی تاثیرات مخرب را برای فرد به همراه دارند. پس از گذشت دوسال از شیوع کرونا و بازگشایی مدارس کودکان اصفهانی راهی مدرسه شدند، رهیافتی که در ذهن ما ندای هم شاگردی سلام می‌دهد اما در واقعیت با ایستادن مادرانی پشت درب‌های مدرسه و صدای گریه کودکان آنها همراه است. گریه‌هایی که بدون تکلم نشان از قرار گرفتن کودک در شرایطی عجیب دارد. خبرنگار برنا در پی این موضوع به سراغ یکی از جامعه شناسان و فعلالان فرهنگی رفت تا این موضوع را ریشه یابی کند.

مریم سادات ظهوریان جامعه شناس و فعال فرهنگی در گفت و گو با خبرنگار برنا از اصفهان؛ اظهار کرد: کودکانی که در فضای خانواده بوده‌اند و با ورود به مدرسه از متولیان مدرسه گله‌مند هستند این موضوع تا حدی طبیعی است. در حال حاضر خانواده‌ها بیشتر تک فرزند و یا دو فرزند دارند و کم جمعیت هستند و این فرزندان مرکز توجه پدر و مادر بوده‌اند و حالا  کودک وارد محیطی شده که از پدر و مادر و فضای خانه و تمامی وابستگی‌های خود دور شده و وارد فضایی شده است که یک والد می‌خواهد تعدادی کودک را هدایت کند. در این شرایط رقبای کودک زیاد شده‌اند و توجه قبل نسبت به کودک نیست و این وظیفه خانواده است که قبل از ورود کودک به چنین فضا و شرایطی آمادگی‌های لازم را برای او ایجاد کرده باشد.

وی افزود: اگر خانواده‌ها شرایط را قبل از ورود کودک به فضای مدرسه آماده کنند کودکان می‌توانند ارتباط بهتری با چند ساعت دور بودن از فضای خانه و شرایط جدید خود داشته باشند. خانواده‌ها باید جریان اجتماعی شدن کودکان را از قبل برنامه ریزی  و کودکان خود را هدایت کنند تا با اقدامات لازم سازگاری مناسبی برای کودکان انجام شود.

این جامعه شناس و فعال فرهنگی گفت: همه ما مدرسه را از دیر باز با هدف آموزش و پرورش می‌شناسیم اما برای کودکان چه بسا پرورش مهم‌تر از آموزش است. کودکان آموزش را در شرایط جدید با توجه به وجود کلاس‌های مختلف و آنلاین بودن مدارس آموزش انجام می‌شود اما گام اول برای اجتماعی شدن کودکان ورود به مدرسه است و این موضوع در پایه‌های اول و دوم دارای اهمیت بیشتری است.

وی افزود: والد مدرسه نیز باید شرایط کودکان را درک کند و این موضوع را مورد توجه قرار دهند که این کودکان از چه محیطی وارد این فضا شده اند. معلم‌ها نیز باید به حرفه خود نگاه شغلی نداشته باشند و سعی کنند فضای برقراری ارتباط را برای کودکان فراهم کنند و مسبب ایجاد سازگاری میان کودکان و مدرسه شوند.

ظهوریان با بیان اینکه برای والدین مدرسه ایجاد این سازگاری با توجه به تعدد کودکان تا حدودی امکان پذیر نیست؛ گفت: از جایی که مدرسه یک فضای اشتراکی است، این فضا برای بسیاری از بچه ها باعث ایجاد جذابیت و انگیزه حضور آن ها در مدرسه می شود. در این صورت کودک حس از دست دادن شرایط و ویژگی‌های خاص خانه را ندارد و چه بسا در چنین شرایطی بعضی کودکان این فضای اشتراکی را باتوجه به شخصیت خود نسبت به محیط خانه و تک فرزندی بیشتر به آن علاقه‌مند باشند.

وی ادامه داد: مدرسه باید در روزهای اول این ذهنیت را در کودکان ایجاد کند که اگرچه کودک از فضای خانه و خانواده دور است اما هر زمان که بخواهد می‌تواند با خانواده ارتباط برقرار کند که یگانگی پدر و مادر و والدین مدرسه در این موضوع بسیار مورد توجه است. اما باید کودکان به این درک برسند که فقط محیط آن ها عوض شده است و والدین آن‌ها همچنان حامی کودک خود هستند. متاسفانه در برخی مدارس برخی برخوردها وجود دارد و این باور را در ذهن کودک ایجاد می‌کند که تو در محیط مدرسه هیچ حامی نداری و نمی توانی با گریه خواسته‌های خود را به انجام برسانی.

جامعه شناس و فعال فرهنگی درباره ساختار نظم خانواده و مدرسه بیان کرد: نوع روابط و نظم خانواده‌ها اگر با روتین آموزش و پرورش تداخل داشته باشد باعث ایجاد استرس در کودکان می شود. اگر خانواده نخواهد خواب و استراحت کودک و همچنین تعطیلات او با قوانین و شرایط مدرسه و نظام آموزشی تطبیق پیدا کند در چنین شرایطی کودک دچار استرس خواهد شد. کودکان با ورود به مدرسه با شرایط اجتماع همسویی پیدا می‌کنند و اگر در کلاس اول که برخوردها تاحدودی نرم تر هست خانواده شرایط زندگی خود را با مدرسه تطبیق ندهد کودک دچار مشکل خواهد شد.

وی گفت: بازخورد عدم تطبیق و همسویی زندگی کودک با مدرسه باعث ناسازگاری او با اجتماع و در آینده با قوانین جامعه دچار مشکل خواهد شد در آینده چنین فردی جامعه پذیری سختی دارد و با برخورد خلاف عرف معمول روزمرگی در دیدگاه دیگر افراد جامعه نیز جایگاهی نخواهد داشت.  البته این مسئله به اینجا ختم نخواهد شد و برعکس این موضوع نیز وجود دارد. کودکانی که به شدت تحت تاثیر مدرسه قرار گرفته‌اند و با ورود به فضاهای بزرگتری مانند دانشگاه دچار مشکل می‌شوند و با بزرگ شدن جامعه پیرامون خود دچار ناسازگاری‌های بیشتر در سنین بالاتر خواهند شد. افراد باید از مهد کودک تا مقاطع بالاتر واببسته به شرایط با محیط‌های بزرگتر سازگاری مناسب تری نیز داشته باشند.

ظهوریان با بیان اینکه ما باید بپذیریم به عنوان یک والد نمی‌توانیم بچه را برای خودمان تربیت کنیم؛ ادامه داد : خانواده‌ها باید کودک را برای اجتماع آماده کنند و مناسب سن  فرزند خود سازگاری مناسب برای ورود و برخورد او در فضاهای مختلف را ایجاد کنند. کودکی سن پر اهمیتی است بسیاری از مشکلات افراد در بزرگسالی ریشه در کودکی آن ها دارد و خانواده ها باید کودکان را برای زمان خودشان تحویل جامعه دهند.

انتهای پیام