نمایش "غلامرضا لبخندی" یک بار توقیف شد و من مجبورا آن را بازتولید کردم

کهبد تاراج نویسنده، بازیگر و کارگردان تئاتر که در کارنامه اش آثاری چون "جوادیه"، "سوگواری قبل از مصیبت"، "نا تمام"، "یاماها" را کارگردانی کرده است با نمایش "غلامرضا لبخندی" در چهلمین جشنواره تئاتر فجر حضور دارد درخصوص این نمایش به خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا گفت: این نمایش را در سال ۹۶ کار کردیم و آن زمان توقیف شد. فروردین و اردیبهشت ۹۸ به پیشنهاد آقای مصطفی آستانه در تماشاخانه ایرانشهر اجرا رفتیم اما در جشنواره پذیرفته نشد (دوره آقای نادر برهانی) امسال دوباره نمایش را بازتولید کردیم و به اجرا بردیم و بعد فیلم را برای حضور در جشنواره فرستادیم و قبول هم شد.

او ادامه داد: قصه در سال ۷۶ و غلامرضا خوشرو که در آن سال ها معروف به خفاش شب بود است. غلامرضا خوشرو در سال 76 نُه خانم و یک کودک را طی سه ماه به قتل می رساند. این قصه را من در سال 95 نوشتم و وقتی آن را ب اجرا بردیم استقبال از این نمایش باور نکردنی بود و حتی امسال که اوج کرونا بود. این نمایش را زمانی که نوشتم، کاملا به صورت مستند بود ولی با توجه به ممیزی ها و سانسور هایی که شدیم، از این 9 قتل فقط سه قتل و سه مقتول را نشان می دهیم و بیشتر به آن نپرداختیم و درواقع 30 درصد این نمایش مستند است و ۷۰ درصد آن تخیل ذهن من است. به لحاظ تاریخی هم از کودکی، نوجوانی و لحظات اعدام غلامرضا خوشرو را در نمایش نشان می دهیم.

این کارگردان درباره‌ی مسیر تامین هزینه های جشنواره اظهار داشت: تمام هزینه نمایش را خودم به شخصه تامین کرده ام. در دوره اول اجرا، تهیه‌کننده که نمی توان گفت اما آقای زمردی به عنوان کمک حدود ۵۰ میلیون به ما داد و من عینا پول او را برگرداندم. به همین علت نمی توان اسم او را تهیه‌کننده گذاشت.

او افزود: در دور دوم هم که نمایش جدیدمان توقیف شد و مجبور شدیم نمایش را بازتولید کنیم هزینه‌ها را شخصا خودم تقبل کردم و چون کار در دوره کرونا باز تولید شد، انجمن نمایش هم دیگر هیچ کمک هزینه‌ای نداد، در دوره کرونا هم به این دلیل که با نصف ظرفیت اجرا می رفتیم در آخر نصف بلیت فروشی را، هرچه فروختیم به ما دادند. و کمک هزینه‌ای به خاطر بازتولید اثر به من ندادند.

تاراج در پاسخ به این سوال که آیا برای نمایش "غلامرضا لبخندی" به سراغ بازیگران چهره ام رفته اند اظهار داشت: خیر، البته در سال 98 قرار بود این کار را انجام دهیم و پیشنهادهایی داشتیم، اما در حال حاضر بچه های درجه یک تئاتر را در نمایشم دارم. نزدیک به 12 بازیگر داریم که همه از درجه یک های تئاتر هستند و هرکدام حداقل بالای ۱۰ سال تجربه تئاتر را دارند.

کارگردان نمایش "یاماها" درباره میزان دیده شدن نمایش ها در جشنواره تئاتر فجر خاطر نشان کرد: سیاستی که چندین سال است در این جشنواره پیش گرفته است و در کل دنیا هم اینگونه است؛ این است که نمایش‌هایی در جشنواره انتخاب می‌شوند که در سال اجرا رفته اند و این به گونه ای بازتولید است. بچه های شهرستان تا حد زیادی می‌تواند در جشنواره خود را نشان دهند. یعنی کارگردان از شهرستان با آن همه محدودیت می‌آید و با تعداد زیادی رقبا، می تواند بهترین کارگردان فجر شود.

این کارگردان اظهار داشت: ما فضای رقابت را می سنجیم و می‌بینیم که چگونه است به طور مثال الان من خود را نمی‌توانم با قدمت و سبقه خانم آدینه مقایسه کنم و یا رقابت کنم. در شورای انتخاب باید این مسائل را مد نظر داشته باشند که چطور می‌شود کسی که ۱۵ سال است تئاتر کار می‌کند با خانم آدینه که ۴۵ سال است تئاتر کار می کند، رقابت کند! گرچه این رقابت خیلی خوب است و من هم دوست دارم اما بچه هایی که در حال حاضر در بخش مسابقه هستند به جز خانم آدینه، همه جوان و تازه کار هستند و نسل چهارم یا سوم تئاتر هستند و انتخاب آثار و بخش مسابقه باید به این موارد توجه کنند. اما در کل جشنواره عید و سال تحویل تئاتر ما است و نه می‌توان بودن آن را خیلی مهم تلقی کرد و نه میتوان نبودن آن را بی تاثیر دانست و اگر نباشد جای خالی آن حس می شود.

تاراج درباره ی بودجه ی تئاتر خاطر نشان کرد: صحبت هایی بود که جشنواره دو سالنه برگزار شود و بودجه در سال به گروه ها تزریق شود. وقتی که بودجه کل تئاتر حدود ۲۲ تا ۲۳ میلیارد است چرا نصف آن باید در جشنواره تئاتر فجر طی ده روز خرج شود؟ اما به هر حال از دل این جشنواره‌ها در همه این سال‌ها، استعدادهایی ظهور یافتند که خودشان بار تئاتر را به دوش کشیدند و آن را نمی‌توان نادیده گرفت. از آن طرف هم چندین سال است که جشنواره هیچ اوجی نداشته، به علت شرایط سیاسی و اقتصادی و فرهنگی مملکت، اگر بخواهم به دو سال پیش جشنواره برگردیم ، میبینیم که ۵۰ گروه بی دلیل انصراف می‌دهند و از جشنواره بیرون می‌روند و این یعنی جشنواره هیچ انسجامی ندارد اما نمی توانم بگویم که بودن یا نبودن آن خوب یا بد است.

کارگردان نمایش "غلامرضا لبخندی" بیان کرد: من به شخصه جشنواره تئاتر فجر را چند دوره تجربه کرده ام و امسال هم با ۴ کار حضور دارم، هم به عنوان بازیگر و هم به عنوان نویسنده و کارگردان و مدیر تولید اما به نظرم آمد که اشتباه کردم به این دلیل که اجراها پشت هم است و اینگونه کیفیت کار افت می‌کند. و من ۴ روز نباید استراحت کنم و این برنامه‌ ای است که جشنواره برای ما چیده است. چرا باید خودمان را بکشیم که یک اجرا در جشنواره برویم در صورتی که جشنواره با یک برنامه‌ریزی کار ما را کمی آسان تر می کرد تا این اتفاق نیفتد. به هر حال  من در دوره کرونا پرکار بوده ام و تمام کارها در جشنواره قبول شد و من هم مجبورم ارائه دهم. اما این افت کیفیت را همراه خود دارد. ما از بیستم تا بیست و سوم به صورت متوالی اجرا داریم و چهار روز پشت سر هم اگر بخواهیم اجرا برویم آن هم چهار نمایش متفاوت، قطعا در کیفیت تاثیرگذار است.

او در پایان گفت: اما باز هم می‌گویم جشنواره می‌تواند مفحل بسیار خوبی برای بچه‌های شهرستان باشد که در آنجا عرض اندام کنند و ببینند شرایط تئاتر پایتخت چگونه است و آن را با شرایط در شهر خود بسنجند. من هم با این که اهل تهران هستم از تئاتر شهرستان شروع کردم چون در آنجا دانشجو بودم و به خوبی می‌دانم که شرایط بسیار سخت است و بودجه‌ها بسیار کم است،حتی می‌توانم بگویم زیر ۱۰ میلیون است و گروه های تئاتری با چنین بودجه هایی کار می بندند که ما در پایتخت با بودجه ۱۰۰ میلیونی هم نمی‌توانیم.

انتهای پیام//