در سلام تهران مطرح شد؛

بررسی دلایل تشکیل دولت موقت/ بختیار شکست را برنمی‌تابد

|
۱۴۰۰/۱۱/۱۷
|
۱۵:۲۲:۵۰
| کد خبر: ۱۲۹۵۱۸۹
بررسی دلایل تشکیل دولت موقت/ بختیار شکست را برنمی‌تابد
مورخ و جامعه‌شناس در برنامه صبحگاهی شبکه پنج سیما با اشاره به تشکیل دولت موقت در اول انقلاب از عکس‌العمل شاپور بختیار گفت.

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛  مهرزاد بختیاری منش در «سلام تهران» در پاسخ به دلیل تشکیل دولت موقت، گفت: امام خمینی(ره) در این مدت ۲۵ روز و در این مدت کوتاه هر موضع و تصمیم‌گیری که داشته‌اند تقریباً می‌توان گفت بهترین کار ممکن بوده است. در بهشت‌زهرا امام(ره) جمله‌ای گفتند که من در دهان این دولت می‌زنم، من دولت تعیین می‌کنم، من به‌ واسطه اینکه ملت من را قبول دارند این دولت را از سر راه برمی‌دارم.

بختیار 2 یا 3 روز به درخواست ناصر مقدم، رئیس ساواک، به این موضوع جواب نداد و سپس آمد شعر مرغ طوفان را خواند و گفت من نخواهم گذاشت اینجا دولت تشکیل شود؛ تا من هستم کسی نمی‌تواند و هرکس بی‌قانونی کند تیرباران می‌کنم و تهدید کرد. امام(ره) در جواب گفتند کاری نکنید که من فرمان جهاد بدهم در واکنش به این حرکت بلافاصله دستور تشکیل دولت موقت را دادند. این دولت موقت وقتی راه‌اندازی شد یک اقدام استراتژیک بود که در راستای جدا کردن کارکنان قوه مجریه از دولت بختیار و استعفای آن‌ها و پیوستن به دولت جدید انجام شد. در اینجا ارتشی‌ها به کمک بختیار آمدند؛ وقتی‌که وزارتخانه‌ها خالی می‌شد، ارتشی‌ها در وزارتخانه‌ها آمدند و آن‌ها را تصرف کردند.

وی با اشاره به عملکرد ارتشی‌ها در اول انقلاب، عنوان کرد: رابرت هایزر وظیفه‌اش این بود که ارتش شاه را مدیریت کند، ارتشی با ژنرال‌های ناتوانان به دلیل اینکه محمدرضا پهلوی هیچ‌وقت اجازه نمی‌داد فرد لایق و قوی به مدارج بالای ارتش برسد، افرادی مانند رئیس ستاد وقت ارتش، قره‌باغی، که فردی سردرگم، گیج و منفعل بود یا صمد صمدیان پور و غیره که به دلیل انفعالی که داشتند، قدرت تصمیم‌گیری نداشتند. از طرفی 3 نفر از ارتشی‌ها خیلی خطرناک بودند اول سپهبد ربیعی، فرمانده نیروی هوایی که می‌توانست بمباران کند و هدفش این بود که هر چه زودتر مثلاً در مدرسه رفاه یا در مدرسه علوی بمبارانی داشته باشد چراکه امام خمینی(ره) بیشتر در این دو محل دررفت و آمد بودند. فرد بعدی رحیمی بود، فرماندار نظامی تهران، که ۴۰ هزار نیرو داشت البته باید یادمان باشد که انقلابیون 100 هزار نیروی مسلح داشتند و دیگری فرمانده هوانیروز یعنی بالگردها، سپهبد خسروداد، بود. این سه نفر قصد کودتا داشتند.

هایزر با این 3 نفر گفت‌وگو می‌کند که شما طرف بختیار را بگیرید. هر چه امام خمینی(ره) هوشمند و با ظرافت عمل می‌کنند از طرف دیگر بختیار اشتباه می‌گیرد یعنی محمدرضا پهلوی که او را بر سر کار آورده است و تکیه‌های اصلی او نیروهای ساواک و ارتش است می‌گوید ساواک منحل و ارتش پاک‌سازی شود؛ نه با شاه سازش می‌کنم نه با آیت‌الله خمینی. ازاینجا ارتشی‌ها او را کنار گذاشتند و در جلسات خود بدون اطلاع او تصمیم‌گیری می‌کردند.

بختیاری منش پیرامون چگونگی برخورد بختیار و بازرگان با یکدیگر، ابراز کرد: اتفاقی که رخ داد و دولت بازرگان روی کار آمد درواقع دعوا بود بین بازرگان و بختیار که همراه با تهدید و موضع‌گیری شدید بختیار همراه بود و پاسخی بازرگان داد که من از این اتفاق نمی‌ترسم. ابراهیم یزدی که در سال ۱۳۹۵ با من گفتگو داشت در انقلاب نیز بسیار فعال و مترجم امام (ره) بود برای من روایت کرد که در ۱۷ بهمن‌ماه امکانی فراهم شد که بختیار با بازرگان گفتگوی تلفنی داشته باشد چراکه درگذشته در جبهه ملی باهم بودند و شاید بتوانند مصالحه ایجاد کنند. بختیار داخل مجلس رفته و صحبت می‌کند همچنین چند جای خالی می‌گذارد که یعنی من این مکان‌ها را گذاشتم که بازرگان از طریق امام خمینی(ره) معرفی شود و مقداری عقب‌نشینی می‌کند. رئیس مجلس نیز که درگذشته متملق شاه بود در اینجا آمدن امام خمینی(ره) را تبریک می‌گوید .

وی با اشاره به نظر ارتش درباره بختیار، گفت: اتفاق دیگری در سطح ارتش رخ می‌دهد، این است که هایزر که از شب گذشته تا روز هفدهم با ارتشی‌ها جروبحث داشته است، ارتشی‌ها گفتند که آمده‌اید و همه تخم‌مرغ‌ها را در سبد بختیار گذاشته‌اید و بختیار نیز موضع‌گیری کرد و گفت نه با امام خمینی سازش می‌کند نه با شاه. بختیار ازنظر روانشناسی فردی، شخصیت خودشیفته دارد یعنی حتی وقتی یک مداد دستش باشد فکر می‌کند که روان‌نویس است. بختیار می‌گفت نمی‌دانم چرا 10 سال پیش نزد من نیامده و از من خواهش نکردند که من نخست‌وزیر شوم و به همین دلیل است که این اتفاقات ایجادشده است.

بختیاری منش با اشاره به درخواست ارتش از هایزر، اظهار کرد: ابتدا بختیار می‌گوید من نمی‌گذارم دولت تشکیل شود نخست‌وزیر و رئیس دولت من خواهم بود. هرکس را می‌خواهید بیاورید من اجازه می‌دهم که داخل دولت بیاید. هایزر از دیشب با ربیعی جلسه داشته که ربیعی می‌گفته است نمی‌توان به بختیار اعتماد کرد یعنی سران ارتش می‌گفتند ما نظامی‌ها نمی‌توانیم با بختیار کارکنیم. به هایزر می‌گفتند باید به ما اجازه دهی که کودتا کنیم، هر چه زمان می‌گذرد توانایی کودتا کردنمان کمتر می‌شود. هایزر گفت ما در ویتنام ۴۲ هزار سرباز آمریکایی را به کشتن دادیم صدها هزار میلیارد هزینه کردیم که یک دیکتاتور را نگه‌داریم با توجه به اینکه جامعه نمی‌خواست نتوانستیم؛ در حال حاضر شما می‌بینید که همه مردم به صحنه آمدند و می‌خواهند شاه را بردارند و نمی‌توان او را نگه داشت. برنامه ما این بود که بختیار بیاید که نظامی‌ها با او نمی‌سازند، در این شرایط نیز ادعا می‌کند که نمی‌داند باید چه‌کار کند. ربیعی کسی بود که او را به مفسد فی‌الارض ملقب کردند اما سپس اعتراض کرد و گفت من خلبان نیروی هوایی بوده و مفسد فی اسماء هستم.

مورخ و جامعه‌شناس درباره واکنش بختیار به تشکیل دولت موقت، بیان داشت: در این شرایط بختیار فقط یک تریبون دارد و به‌شدت در حال برنامه‌ریزی برای این است که از طرفی یک اقدام تروریستی در مدرسه رفاه یا مدرسه علوی انجام دهد که با سازمان‌های اطلاعات خارجی و امنیتی در ارتباط است. از طرف دیگر در تلویزیون سعی می‌کند یکسری تبلیغات کند و بگوید جمعیت زیادی پشت سر من است و نیروهای فراوانی دارد. با توجه به اینکه واقعاً نیرو نداشته است پس به‌صورت الکی نیروهایی را معرفی می‌کند. در روز بعد در استادیوم امجدیه نیرویی را فراهم می‌کند و از کارگران ساختمانی، فروشندگانی که در همکاری هستند و رانندگانی که ترابری کارکنان دولت را بر عهده دارند، کمک می‌گیرد.  در حال جمع‌آوری نیرو بین آن‌ها است و هم‌چنین تعدادی از ارتشی‌ها که لباس مردم می‌پوشند تا بگوید که من جمعیت دارد.

گفتنی است برنامه «سلام تهران» برنامه صبحگاهی گروه اجتماعی شبکه پنج سیما است که از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۶:۳۰ تا ۹ صبح با بخش‌های مختلفی چون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ورزشی با اجرای مصطفی امامی و صدیقه مرادی روی آنتن شبکه پنج می‌رود.

انتهای پیام//

نظر شما