تهاتر کالا روش کارآزموده خنثی سازی تحریم‌ها

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برنا؛ اکنون که جمهوری اسلامی ایران تحت تحریم های ظالمانه است و چند کشور، به علت تحریم های آمریکا نمی‌توانند پولی که ایران طلب دارد را پردازند، بهترین راه حل برای فروش و صادرات مواد غیر نفتی تهاتر کالا هست.
سید محسن قمصری، مدیر پیشین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، با تعریف ساده از تهاتر «تهاتر به معنی مبادله کالا با کالا به منظور حذف پول است.» درباره اینکه چه زمانی از این روش برای فروش نفت استفاده می‌شود، اظهار کرد: زمانی که در زمینه نقل و انتقال وجوه مشکلی وجود داشته باشد، یا زمانی که طرفین بر اساس اولویت‌ها و منافعشان بخواهند وجوه را حذف کنند از روش تهاتر استفاده می‌شود که خوشبختانه ما سابقه اجرایی در این زمینه زیاد داشتیم.
وی به این پرسش که استفاده از روش تهاتر چه مقدار می‌تواند فروش نفت را در زمان تحریم تسهیل کند با این توضیح که هم‌اکنون دو مشکل در زمینه فروش نفت وجود دارد که مشکل نخست سیاسی است که تهاتر نمی‌تواند آن را حل کند، درباره مشکل دوم اظهار کرد: دومین مشکل بانکی است که روش تهاتر تا حدی می‌تواند آن را رفع کند، اما باید پیش از آن بررسی شود چه میزان از مشکل فروش نفت بانکی و چه میزان سیاسی است؟
مدیر پیشین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران مهم‌ترین چالش فروش نفت در سال‌های اخیر را مسائل بانکی و مهم‌ترین چالش در موضوع تهاتر را قوانین داخلی دانست و گفت: تهاتر اگر در مسیر درست قرار نگیرد می‌تواند خطرساز باشد. برای نمونه اگر به پیمانکاران داخلی برای تهاتر اختیار تام داده شود می‌تواند سبب آشفتگی بازار شود. استفاده از روش تهاتر زمانی خوب خواهد بود که محور آن بانک مرکزی باشد. ورود پیمانکاران در بازار (نفت) اگر بدون برنامه باشد آشفتگی در پی خواهد داشت که ضررش بیشتر از منافعش است.
قمصری گفت: برای جلوگیری از به‌هم‌ریختگی احتمالی در تهاتر نفت با پیمانکاران داخلی تشکیل سازمان مستقل، متمرکز، صاحب اختیار، با قدرت و چابک که بتواند در لحظه تصمیم بگیرد کمک‌کننده است. به‌هم‌ریختگی بازار (نفت) و بعضی رقابت‌های نسنجیده بی‌شک به ضرر منافع ملی است. تهاتر به معنای عدم تمرکز در مبادله نفت و ایجاد منابع مختلف برای تهاتر نیست. یک نمونه بگویم، شرکت شل با وجود آنکه در همه کشورهای نفت‌خیز دنیا، شرکت‌های مستقل صاحب نفت دارد، اما فروش آن در دفتر شرکت انگلیسی-هلندی شل واقع در لندن مستقر است و نفت به‌صورت یکپارچه و تحت یک مدیریت فروخته می‌شود. برای جلوگیری از رانت و به‌هم‌ریختگی باید همه فعالیت‌ها در یک سازمان مستقل متمرکز شود.
وی یادآوری کرد: از دلایل موفقیت وزارت نفت در سال ۹۴ و ۹۵ و اینکه توانست در دوره کوتاه ۳ تا ۴ ماهه بازار را پس بگیرد این بود که خودشان تصمیم می‌گرفتند و قراردادها را اجرا می کردند و هیئت پنج‌نفره تصویب و تأیید می‌کرد، البته آن موقع شروع برجام بود و برجام هم کمک کرد و ما توانستیم صادرات نفتمان را به روزانه ۲.۵ میلیون بشکه برسانیم، اما در شرایط تحریم به این رقم نمی‌رسیم، اگرچه یک سازمان مستقل می‌تواند شرایط کنونی را بهتر کند.
حمیدرضا صالحی عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در ارزیابی تهاتر نفت با کالا با بیان اینکه زمان تحریم‌ها لطمات شدیدی به اقتصاد ما وارد شد، اظهار داشت: تحریم‌ها علاوه بر عقب‌ماندگی در اقتصاد، تبادلات ما را نیز با دنیای خارج هم بابت واردات و هم صادرات تحت‌تاثیر قرار داد، روابط بانکی ملغی و آسیب دیده، استفاده از ظرفیت ضمانت‌نامه‌ها در خارج از کشور و ال‌سی دچار تغییر شده و در کل فرصت‌هایی که در شبکه بانکی برای فعالین اقتصادی و فروش کالا وجود داشت، مانند قبل نیست.
وی افزود: یکی از راه‌هایی که اکنون جهت فروش کالاهایمان می‌توانیم طی کنیم تا بخشی از مشکلات‌ حل شود تهاتر است، تهاتر با علم بر اینکه ما روابط بانکی نداریم و می‌توانیم تبادل کالا به کالا داشته باشیم، تاحدی مشکلات شبکه بانکی ما را حل می‌کند، در واقع اکثرا تهاتر زمانی صورت می‌گیرد که اختیاری برای بازگرداندن پول نداشته باشیم.
وی با بیان اینکه در اجرای تهاتری کالا قیمت جهانی و رقابتی اعمال نمی‌شود، حتی هزینه مبادله را هم حساب می‌کنند، خاطرنشان کرد: تهاتر در اشل یک بنگاه و در نهایت یک کشور چند میلیونی شاید توجیه داشته باشد اما برای کشور 80 میلیونی بخش اندکی از اقتصاد را جلو می‌برد، نمی‌توان تمام مبادلات اقتصادی از جمله فروش، تبادل و صادرات را با تهاتر انجام داد.

تهاتر کالا شاید در قرن حاضر مرسوم نباشد اما برای کشور ما، راه حل مناسبی است. با تهاتر تحریم ها را دور زده و با این کار دیگر بانک جهانی نظارتی ندارد حتی باعث خنثی سازی تحریم ها شده و بانک های دوکشور درگیر هستند، این روش از تاکیدات رهبر معظم انقلاب به مسئولین برای خنثی سازی تحریم ها هستند.
انتهای پیام/