ثبت جهانی گلیم چهل‌ماشوله؛ مهم‌ترین مطالبه مردم و بافندگان شهرستان بافت

حفاظت از هنرهای سنتی و میراث فرهنگی بیش از یک اقدام فرهنگی، یک اقدام امنیتی جدایی ناپذیر از زندگی انسان‌ها است.

شورای جهانی صنایع دستی در سال ۱۹۶۴ تأسیس و یکی از زیر مجموعه‌های سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد(یونسکو) است و در مقام مشورتی این سازمان جهانی در حوزه تخصصی صنایع دستی ایفای نقش می‌کند که تأسیس آن در زمینه ارائه آینده‌ای بهتر برای تولیدکنندگان صنایع دستی در سراسر جهان و توانبخشی جایگاه صنایع دستی به عنوان بخش حیاتی از فرهنگ و زندگی اقتصادی مردم است.

حفظ و تقویت صنایع دستی یکی از ارکان اساسی حیات فرهنگی و باعث شکوفایی فرهنگ و هنر و به بستر تغییرات در سرزمین مردمان دانشی و گردوهای کهنسال غنا می‌بخشد.

در شهر فرهنگی بافت، هنر یکی از موارد مورد توجه مردمان این دیار است و با این حال هنر گلیم بافی برای بافتی‌ها بسیار لذت بخش بوده و از دیرباز نیز در منابع مختلف تاریخی ذکر گردیده که به دلیل رونق فراوان بافندگی در این سامان، نام بافت که از بافندگی گرفته شده را برای این سرزمین برگزیدند.

هنرِ بافندگی / گلیم‌بافی و قالی بافی تنها هنر یک دست نیست بلکه چکیده قطراتی از عشق است که از قلب‌های بانوان بافنده این دیار به سرانگشتان هنرمندشان آمده و رنگارنگی و نقوش ارزشمندش از کوه‌ها، باغ‌ها و گلستان‌ها و لاله‌زارهایی است که الهام بخش فرهنگ مردمانش شده و سپس هنری بزرگ آفریده شد که سراسر کشور را به تحسین واداشت.

چه آواها و نغماتی که با زدن هر گره زمزمه شد که آنها را باید با گوش دل از لابلای گلبرگ‌های رنگارنگ و با ارزشش شنید و فهمید.

نقوش زیبا، دل انگیز، شورانگیز و خاطره‌انگیز گلیم چهل ماشوله و شیریکی پیچ ما را به آسمانی پر از رنگین‌کمان می‌برد که باورکردنی نیست این همه نقش زیبا را می توان در یک صفحه دید که هنر دست بانوان این سرزمین است و این حقیقت انکار ناپذیر است که دستانِ زیبا و پرمهر بانوان بافتی این هنر زیبا و بی بدیل را آفریده است.

اما هنوز برای مردم این دیار جدایی گلیم شیریکی‌پیچ از نام بلند این سرزمین همانند تنی تب‌دار و زخمی ناسور و کهنه است و چگونه می‌شود میراث آشکار و بزرگی که سال‌ها در این سرزمین خودنمایی کرده و از دیرباز با نام این شهرستان شناخته شده را به جای دیگری نسبت داد و مردم این دیار کهن را در بهت و حیرت برد.

با شنیدن نام شیریکی پیچ، گوشه‌های پریشان از عشق و زلف پیچیده دختران کودک سرزمین‌مان یادآور می‌شود که از ما گلایه می‌کنند چرا حرمت دست‌های مادران‌مان را نگه نداشتید و به راحتی هنر این سرزمین را به دیگران رقم زدید و آوازه سال‌های دیرین این شهر را به راحتی زیر سوال بردید و ما جزء شرمساری در مقابل بافندگان فهیم و با ارزش پاسخی نداریم و تنها توجیح این است که ما درگیر مسائل سیاسی بودیم و فکر‌ نمی‌کردیم می‌شود به این راحتی هنر و فرهنگ یک منطقه را به جای دیگر نسبت داد و دل مردم باشعور و فهیم را لرزاند و به راستی موضوعی که سال‌ها مثل خورشید روشن بود به جای دیگری رقم خورد و باعث دلسردی مردم جامعه شد.

کاش به این موضوع فکر کنیم که این اشتباه سهوی چقدر می‌تواند مردم یک منطقه را متضرر کند.

باید منتظر بود تا ببینیم گذر زمان تا چه اندازه اشتیاق مسئولین گرانقدر را به سمت تلاش‌های مستمر همراه با برنامه‌ریزی صحیح و علمی در راستای ثبت جهانی دیگر گلیم از دست نرفته بافت شعله‌ور می‌کند.

لازم به ذکر است در حال حاضر روستای بیدکردوئیه بافت در سال ۱۳۹۷ در خصوص بافت گلیم چهل ماشوله ثبت ملی شده است و مردمان شهرستان بافت به شدت در انتظار ثبت جهانی این میراث گرانبها هستند.

بایستی بتوانیم به درستی زیرساخت های لازم جهت ثبت جهانی از جمله راه اندازی نمایشگاه‌های دائمی، ایجاد موزه دستبافته عشایری و روستایی و موزه گلیم این منطقه و ساخت و نصب اِلمان های معرفی گلیم و صنایع دستی در مبلمان شهری و در محل ورودی و خروجی شهر و اجرای نقاشی دیوارهای خاص این گلیم را در سطح شهرستان فراهم نمائیم.

یکی از اولین ارمغان های ثبت جهانی گلیم چهل ماشوله هویّت‌بخشی آن است و باعث می‌شود سرمایه‌ای که سال‌ها مورد توجه نبوده، مطرح و منجر به افزایش احساس تعلق شود.

افزایش تعداد کارگاه‌های تولیدی، صنعتگران، تنوع محصولات، راه‌اندازی خانه‌های صنایع دستی، میزان اشتغال و همچنین ایجاد بازارچه‌های دائمی صنایع دستی، صادرات هنر دستان بانوان بافتی به اقصی نقاط کشور و جهان و داشتن یک سوغات خاص و منحصربفرد که جای خالی آن محسوس است از جمله تأثیرات و مزایای جهانی شدن شهرها و روستاها در حوزه صنایع دستی است.

در پایان؛ امید است با ثبت جهانی گلیم چهل ماشوله بافت صدای زیبای بافندگانِ بافتی در سراسر جهان بپیچد.

انتهای پیام