به گزارش خبرنگار خبرگزاری برنا، مدتها است در فضای رسانه ای، اقتصاد کشور به تحریم گره خورده است. این حرف درست و تا حدودی کارشناسی است. اما تمام ماجرای اقتصاد بیمار ایران نیست. علت اصلی مشکلات اقتصادی کشور ریشه در نخواستن و عدم کارآمدی مسئولین برای رفع مشکلات دارد. لذا در تمام سطوح به دنبال ناجی خارجی برای حل مشکلات خود میگردند.
این مسئله در فضای اقتصاد نفت کشور بیشتر ظهور و بروز دارد به عبارتی منتقدان معتقدند که تنها علت عدم فروش نفت کشور، تحریم ها است.
هرچند اگر تحریم ها رفع شود فعالیتهای اقتصادی با رونق بیشتری همراه میشود اما با توجه به شرایط تحریم، آیا نمیتوان نفت فروخت و کشور را از وابستگی به دشمنان رهانید؟ لذا مقصود از این گزارش، پاسخ به سوال مذکور با ارائه نمودار اوپک و صحبتهای کارشناسان است.
برجام؛ از عرش تا فرش
پس از برجام کشور با افزایش فروش نفت روبرو بود به طوری که توانست تا سقف دو میلیون بشکه در روز نفت به فروش برساند. چنانچه قبل از برجام فروش نفت در حدود یک ملیون بشکه در روز بود. همانطور که در نمودار یک مشاهده می کنید با خروج آمریکا از برجام، فروش نفت ایران به 200 الی 300 هزار بشکه در روز سقوط کرد و عملا تحریمها و وابستگی به برجام توانست ضربه خود را بر پیکر اقتصاد کشور بزند. اما پس از آن با روی کار آمدن دولت سیزدهم، فروش نفت مجدد به دوره قبل از برجام بازگشت و کشور با فروش یک میلیون بشکه نفت روزانه روبرو شد.
راه سازی تنها راه نجات کشور
متاسفانه برخی مدیران دولتی کشور، علاقه ای به رفع و راه سازی در حل حوزه های مختلف در کشور ندارند. دقیقا به همان علت که میتوان میزان فروش نفت را پس از خروج آمریکا از برجام از 100 هزار بشکه به 1 میلیون بشکه در روز رساند، به همان علت نیز میتوان راهکارهای موازی برای فروش نفت یافت.
یکی از راهکار های اصلی فروش نفت در بازارسازی است که محمدصادق جوکار سرپرست مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی پیرامون این موضوع میگوید:« الگوی فروش نفت ایران در دولت یازدهم و دوازدهم همانند الگوی قرنبیستمی بود، با بازگشت تحریمها با کاهش صادرات نفت مواجه شدیم، الگوی قرن بیستمی یعنی اینکه متولیان امر در وزارت نفت همچنان فکر میکردند دست برتر با عرضهکنندگان است درحالی که معادلات بازار نفت تغییر کرده بود.»
وی در ادامه گفت:«حالا ببینیم بازارسازی یعنی چه؟ آیا دولت ایران میتواند در شرایط تحریم بازارسازی کند یا نه؟ بازارسازی برای فروش نفت ایران بدین معناست که موضوع تحریم از موضوع دوجانبه آمریکا و ایران تبدیل شود به موضوع مورد دغدغه کشور طرف ثالث در تعاملات نفتی ایران. بدین صورت بازار فروش نفت ایران اثرپذیری حداقلی از بازگشت تحریمها داشته و تداوم یابد».
جوکار با ذکر یک نمونه عینی میگوید:« یک نمونه عینی این بحث، صادرات گاز ایران به ترکیه است. آقای اردوغان در سال ۲۰۱۱ در مواجهه با تحریمهای آمریکا اظهار کرد که اگر به خاطر تحریمها گاز ایران را نخرم، خانههای ترکیه را چطور گرم کنم؟ یعنی موضوع تحریم آمریکا علیه ایران تبدیل شد به موضوع تامین انرژی برای خانههای کشور ترکیه. در نتیجه ترکیه برای اینکه معافیت تحریمی بگیرد یا تحریم را دور بزند و پول ایران را تحویل بدهد انگیزه و دغدغه پیدا میکند».
روش های مختلف فروش نفت
همانطور که رئیس مطالعات انرژی به آن اشاره کرد، ایران تاکنون تنها توانسته نفت را همانند یک فروشنده در اختیار متقاضیان خود قرار دهد در صورتی که دنیا روشهای مختلف فروش را از جمله Total Trade، Buy demand، equity oil، strategic partnership، spillover، Loan for Oil دنبال میکند بنابراین تا زمانی که توجه به بازارسازی و روشهای نوین فروش را نپذیریم توسعهای در حوزه نفت شکل نخواهد گرفت و کشور پیوسته حل مشکلات خود را به مذاکرات گره خواهد زد.
انتهای پیام/