نحوه مهارت‌آموزی دانش‌آموزان در آلمان، سوئیس، کانادا و ژاپن

به گزارش برنا؛ بیکاری قشر جوان و مولد، نبود مهارت کافی میان فارغ‌التحصیلان دانشگاهی برای ورود به بازار کار، اشتغال بدون ارتباط با تحصیلات و ... چالش‌هایی که جامعه جوان مدت‌هاست با آن مواجه شده و تب تند مدرک‌گرایی و تحصیلات آکادمیک در عین بیکاری قشر تحصیل‌کرده تحصیلات تکمیلی گواه این موضوع است.

حلقه مفقوده و نسخه شفابخش چالش‌ها مهارت‌‌آموزی است؛ موضوعی که ضرورت آن در نظام تعلیم و تربیت از دوران مدرسه گرفته تا دوران تحصیلات آکادمیک به وضوح مشهود است و چند سالی می‌شود که حرف و حدیث‌ها و سیاست‌گذاری‌هایی درباره اجرای مهارت‌آموزی برای قشر نوجوان و جوان مطرح است.

این سیاست در اسناد بالادستی از سند نقشه جامع علمی کشور، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تا برنامه توسعه‌ای کشور ذکر شده است؛ در برنامه ششم توسعه این چنین مطرح شد که 50 درصد دانش‌آموزان و 30 درصد از دانشجویان کشور باید به سمت مهارت‌آموزی حرکت کنند؛ صرف نظر از میزان تحقق این هدف‌گذاری اخیرا هم رئیس دولت سیزدهم بر ضرورت مهارت‌آموزی تاکید کرده و گفت است که بخشی از دلایل عدم استفاده مناسب از ظرفیت‌ها و منابع طبیعی موجود در کشور از جمله در بخش معدن و کشاورزی به دلیل عدم مهارت و دانش به‌روز است و اگر بخش آموزشی در کنار صنعت، معدن و کشاورزی قرار گیرد یکی از آثار آن رفع مشکلات این حوزه‌ها و نیز معضل بیکاری در کشور خواهد بود.

 به بهانه اهمیت مهارت‌آموزی در پیشبرد برنامه‌های کشور و رفع یکی از مشکلات اعظم جامعه جوان یعنی بیکاری و اشتغال ناقص وضعیت مهارت‌آموزی در برخی کشورهای دنیا را بررسی کردیم که در ادامه آمده است:

مهارت‌آموزی در آلمان

مهارت‌آموزی در این کشور عمدتاً از طریق آموزش دوگانه انجام می‌شود. بخش عمده آموزش در این سیستم در شرکت‌ها انجام می‌شود به این ترتیب که مهارت‌آموز در یک شرکت کارآموز است و به صورت پاره وقت به فعالیت ادامه می‌دهد.

 در حالی که آموزش حرفه‌ای درون شرکتی بر آموزش مهارت‌های عملی تخصصی و ارائه تجربه شغلی لازم متمرکز است، دوره‌های حرفه‌ای آکادمیک بر ارائه دانش نظری تخصصی برای شغل مربوطه و تثبیت و ارتقای سطح آموزش عمومی تمرکز دارد.

دوره آموزشی بسته به حرفه بین دو تا سه سال و نیم طول می‌کشد. شرکت هزینه‌های آموزشی را تقبل می‌کند و کارآموز حقوق کارآموزی را دریافت می‌کند که این موضوع بستگی به تجارتی دارد که آموزش کارآموزی به آن منتهی می‌شود.

مهارت‌آموزی در سوئیس

مدل آموزش حرفه‌ای به رسمیت شناخته شده سوئیس، یک سیستم آموزش دوگانه است که آموزش کلاسی پاره وقت (معمولاً یک تا دو روز در هفته) را با آموزش پاره‌وقت در یک شرکت میزبان ترکیب می‌کند (معمولا سه تا چهار روز در هفته).

دوره‌های آموزش حرفه‌ای دو تا چهار سال طول می‌کشد و مبنایی برای یادگیری مادام‌العمر است. این مدل در سال 1933 به اجرا در آمد و ریشه آن را از سیستم صنفی می‌گیرد که در آن آموزش و پرورش توسط مشاغل متخصص در صنایع دستی ارائه می شد. نخستین مدرسه حرفه‌ای که دروس تئوری و عملی را با هم ترکیب کرد، مدرسه ساعت سازی در ژنو در سال 1924 بود.

از آن زمان، سازمان‌های حرفه ای، دولت فدرال (کنفدراسیون) و کانتون ها (دولت‌های محلی) با مشارکت در این زمینه کار کرده‌اند.

مهارت آموزی در کانادا

آموزش حرفه‌ای معمولاً به عنوان هر آموزشی که مختص یک شغل خاص است تعریف می‌شود. برنامه تحصیلی در یک دانشگاه یا کالج ممکن است شما را برای دنبال کردن طیف گسترده‌ای از موقعیت‌ها در یک زمینه خاص مانند تجارت یا فناوری اطلاعات آماده کند، اما آموزش حرفه‌ای برای تجهیز شما به شایستگی‌های حرفه‌ای تعریف شده است.

مدرسه حرفه‌ای هم موسسه‌ای است که آموزش‌های خاص شغلی را ارائه می‌دهد که می‌تواند به مدرک کاردانی، دیپلم، گواهینامه یا مدرک مشابه دیگر منجر شود. مدارس فنی و حرفه‌ای در کانادا موسسات دولتی یا خصوصی هستند که برنامه‌های آموزشی شغلی، برنامه‌های کارآموزی و موارد دیگر را ارائه می‌دهند.

این مدارس را می‌توان با این واقعیت مشخص کرد که اکثر گزینه‌های آموزشی در یکی از چهار دسته اصلی قرار می‌گیرند که شامل ساخت و ساز، تولید، خدمات و حمل و نقل می‌شود.

مربیان این دوره‌ها هم معمولاً متخصصان با تجربه در صنعت هستند که درک درستی از توانایی‌ها و تئوری‌های عملی لازم برای ورود به حوزه خاصی دارند که در حال تدریس هستند و برنامه‌ها با تمرکز قوی بر آمادگی شغلی توسعه می‌یابند.

مهارت‌آموزی در ژاپن

آموزش حرفه‌ای در مدارس ژاپن عمدتا در مدارس و دانشگاه‌ها انجام می‌شود؛ به‌ویژه آنکه مدرسه حرفه‌ای با برنامه درسی مشخص می‌شود که هدف آن کسب یک شغل و صلاحیت حرفه‌ای برای آن است.

مدرسه حرفه‌ای همچنین به عنوان مکانی برای افراد جامعه به منظور یادگیری دوباره برای حرفه خود در نظر گرفته می‌شود؛ حتی در دبیرستان ها، آموزش حرفه ای در رشته‌های خاص در دبیرستان‌های تخصصی انجام می شود که در مشاغلی در حوزه‌های کشاورزی، بازرگانی، پردازش اطلاعات، رفاه و غیره آموزش می‌دهند.