تبعات درخواست پرهزینه سازمان سنجش برای قطعی اینترنت چه بود؟!
صبح امروز فرآیند برگزاری کنکور سراسری در سراسر کشور شروع شد، فرآیندی که همراه با قطع اینترنت همراه بود، در این گزارش به بررسی تبعات این اقدام پرداختیم.
خبرگزاری برنا- علی پژوهش؛ صبح امروز برای اولین بار برگزاری دو مرحله‌ای کنکور سراسری در کشور شروع شد و هزاران دانش‌آموز ایرانی جهت تصاحب کرسی‌های پرمتقاضی دانشگاه‌ها رقابت کردند اما این اولین آزمون سراسری دو مرحله‌ای حاشیه‌هایی هم داشت که کشور نخستین بار بود که دچار آن می‌شود، مهم‌ترین حاشیۀ برگزاری مرحلۀ اول کنکور امسال که بر متنش غلبه پیدا کرد، بحث قطعی اینترنت بود که چند روز قبل از برگزاری آزمون توسط سازمان سنجش مطرح شد.
نخستین بار معاون امور سازمان‌های سنجش آموزش کشور، روز چهاردهم دی‌ماه در برنامۀ صبح بخیر ایران، شبکۀ یک سیما اعلام کرد که اینترنت در روزهای 29،30 دی‌ماه قطع خواهد بود.
ساعاتی بعد از این اظهارنظر بود که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با انتشار اطلاعیه‌ای بر روی خروجی سایت رسمی خود، موضوع قطع سراسری اینترنت در روزهای برگزاری کنکور را تکذیب کرد، این وزارتخانه در بخشی از اطلاعیه خود نوشت؛
«وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از اساس موضوع نشر خبر قطع اینترنت را به دلایلی چون برگزاری کنکور سراسری تکذیب می کند و تاکنون در این ارتباط نه چیزی تصویب شده و نه ابلاغ شده است»
محمداحسان خَرامید، مدیرکل روابط عمومی وزارت ارتباطات نیز همان روز با انتشار یک ویراست در صفحۀ شخصی خود در میکروبلاگ ایرانی ویراستی نوشت؛
حواشی این درخواست سازمان سنجشی به حدی دامنه‌دار بود که حاشیه‌های آن تا جلسۀ هفتۀ بعد هیأت دولت ادامه داشت و همین مسئله خبرنگاران را مجاب کرد تا در حاشیۀ جلسۀ هیأت دولت در روز چهارشنبه 21دی‌ماه، نظر وزارت ارتباطات را دربارۀ موضوع جویا شوند.
وزیر ارتباطات در پاسخ به سوال خبرنگاران عنوان کرد:
«در جلسه شورای امنیت کشور که برگزار شد تصمیم گرفته شد صرفاً اینترنت‌های تلفن همراه و آن هم در محدوده حوزه امتحانی و با اطلاع‌رسانی قبلی از طریق پیامک قطع شود.
ـ سازمان سنجش به دنبال این بود که همزمان با برگزاری کنکور، اینترنت به شکل سراسری قطع شود که ما مخالفت کردیم.
ـ دیروز جلسه‌ای برگزار و تصمیم گرفته شد صرفاً اینترنت‌های تلفن همراه و آن هم در محدوده حوزه امتحانی و با اطلاع‌رسانی قبلی قطع شود.
ـ البته ما معتقدیم که روش‌های پیشرفته‌تری برای مقابله با تقلب وجود دارد که ما از سازمان سنجش می‌خواهیم به آن سو حرکت کنند».
تصمیم نهایی متولیان هم این شد که اینترنت در محدودۀ حوزه‌های برگزاری آزمون سراسری قطع شود و پیش از اجرای این کار، اطلاع‌رسانی کافی به مردم صورت بپذیرد، فرآیندی که وزیر ارتباطات یک هفته بعد، آن را در حاشیۀ جلسۀ هیأت دولت مورخۀ 28دی ماه اینطور تشریح کرد؛
«فردا از ساعت ۷:۳۰ صبح تا ۱۱:۳۰ اینترنت فقط در محدوده حوزه های امتحانی کنکور قطع خواهد شد و اینترنت خانگی قطع نخواهد شد».
وزیر ارتباطات و ارکان وزارتخانۀ مطبوع وی طی دو هفتۀ گذشته چندبار اعلام کردند که مخالف درخواست قطع اینترنت سراسری و حتی اینترنت همراه هستند اما سازمان سنجش و وزارت علوم به هر روی با اخذ مصوبۀ نهاد ذی‌صلاح، مجوز قطع اینترنت در محدودۀ حوزه‌های برگزاری آزمون را دریافت کردند.
سازمان سنجش به عنوان متولی برگزاری آزمون سراسری شب گذشته با ارسال پیامک ذیل به گوشی بسیاری از هموطنان، موضوع قطع اینترنت همراه در روز برگزاری کنکور به دلیل مجاورت محل سکونت آن‌ها با حوزه‌های امتحانی را اطلاع رسانی کرد.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم در آخرین اظهارنظر رسمی خود صبح امروز هنگام بازدید از یک حوزۀ امتحانی در گفتگویی رسانه‌ای عنوان کرد: «به دلیل آسودگی خاطر داوطلبان و اینکه بدانند مبحث عدالت آموزشی در کانون توجه قرار دارد اینترنت را در مدت زمان برگزاری کنکور قطع کردیم.
وی افزود: به خاطر آرامش داوطلبان کنکور از شورای امنیت کشور خواستیم که اجازه دهند اینترنت محل برگزاری آزمون سراسری ورود به دانشگاه‌ها و نقاط اطراف حوزه‌های برگزاری آزمون قطع شود تا تخلفی صورت نگیرد».
امروز ما بر آن شدیم تا کیفیت اجرای این مصوبه در نقاط مختلف تهران و کرج را بررسی کنیم به همین جهت با پیامک از برخی افراد که در نقاط مختلف این دو شهر مستقر بودند، موضوع را پیگیر شدیم که جواب آن‌ها را در ادامه می‌خوانید.
دریافت پاسخ مشابه از همۀ این افراد معتمد که محل استقراری متفاوت در نقاط مختلف شهر داشتند، سبب شد تا پیگیر مسئله از متولیان امر شویم که چرا علیرغم اطلاع‌رسانی اولیه شاهد این حجم از قطعی در نقاط مختلف پایتخت و کرج هستیم که طبیعتاً زمانی که وضع تهران چنین باشد، در شهرستان‌ها اوضاع بهتری وجود ندارد.
مدیرکل روابط عمومی وزارت ارتباطات در پاسخ به خبرنگار برنا پیرامون روند اجرایی شدن مصوبۀ امروز، عنوان کرد: نباید نخستین راهکارها ما برای رفع چالش‌های مختلف، قطع اینترنت باشد.سازمان سنجش ابتدا درخواست قطع سراسری اینترنت را داشت که وزارت ارتباطات مخالفت کرد و نهایتاً براساس مصوبۀ شاک بنا شد که صرفاً اینترنت همراه در حد فاصل ساعات 7:30 تا 11:30 صبح فقط در محدودۀ حوزه‌های برگزاری کنکور قطع شود.
خرامید در تشریح علت گستردگی مناطق که گزارش‌هایی مبنی بر قطع اینترنت در آن‌ها وجود دارد به خبرنگار برنا گفت: علت این گزارش‌ها پراکندگی گستردۀ حوزه‌های برگزاری آزمون سراسری است، زمانی که مصوبه ابلاغ می‌شود همۀ حوزه‌های برگزاری مشمول آن می‌شوند که پراکندگی مراکز مذکور سبب موضوع مورد اشاره می‌شود.
وی اضافه کرد: البته همانطور که پیش‌تر اعلام شده این راهکار مناسب نیست و مجموعۀ وزارت ارتباطات موافق قطع سراسری اینترنت برای جلوگیری از تخلفات نبود. شیوۀ فعلی (قطع نقطه‌ای) نیز به عنوان راه‌حل اول برای مواجهه با چالش‌ها مناسب نیست، راهکارهای جدید و مناسب‌تری نیز وجود دارد که سازمان سنجش و دیگر ارگان‌هایی که چالش‌هایی در این زمینه دارند بعد از آسیب‌شناسی و احصاء شیوه‌های بروز تخلف امکان استفاده از آن‌ها را دارند.
وی در خاتمه گفت: مطالعه و بررسی تطبیقی راهکارهای سایر کشورهای دنیا برای مواجهه با مشکلات مشابه نیز می‌تواند راهگشا باشد.
کنکور به هرصورت با همۀ این اوصاف برگزار شد اما به رغم همۀ این سختگیری‌ها بازهم هنوز فرآیند برگزاری آزمون به پایان نرسیده بود که چند عکس از سوالات مربوط به رشتۀ تجربی بر بستر اینترنت منتشر شد! رئیس سازمان سنجش دقایقی بعد روی خط شبکۀ خبر آمد و مدعی شد که اگر اختلالات امروز بر روی اینترنت اجرا نمی‌شد، با صدها مورد تخلف مواجه می‌شدیم!
قطعی امروز حتی از زمان بروز التهابات اجتماعی و ناامنی‌ها میدانی نیز سختگیرانه‌تر بود، اعمال محدودیت بر بخشی از خدمات اینترنتی در زمان بروز ناامنی‌های شهری امری متداول در کشورهای مختلف است اما باید اذعان کرد که اعمال قطعی سراسری خدمات دسترسی، آن هم بر بستر اینترنت همراه که هرچند در رویه‌ای غلط اما طی سال‌های گذشته به شبکۀ اصلی مورد استفادۀ ایرانیان به جای اینترنت ثابت بدل شده است، راه‌حل درستی برای رفع نیاز یک سازمان نیست.
مختل کردن زندگی بیش از 80 میلیون ایرانی به جهت پیشگیری از تخلفات احتمالی حداکثر چندصد نفر به طور قطع نباید راه‌حل اول متولیان برگزاری آزمون قرار می‌گرفت، آن‌هم در حالی که راهکارهایی همچون استفاده از جمرها (قطع نقطه‌ای آنتن خطوط همراه در حوزه‌های امتحانی)، بازرسی بدنی دقیق‌تر داوطلبین، استفادۀ وسیع‌تر از سیگنال‌یاب‌ها و ... پیش روی مسئولین امر قرار داشت، این راه‌حل‌هایی است که افکار عمومی دربارۀ آن‌ها سوال می‌کند اما وجود راه‌حل‌های بیشتری نیز متصور است.
متولیان برگزاری آزمون سراسری دلیل تصمیم خود را برقراری عدالت آموزشی معرفی می‌کنند اما مردم و بسیاری از کارشناسان اساساً دربارۀ مدل پذیرش دانشجو در ایران و نسبت آن با عدالت آموزشی سوالاتی جدی در ذهن دارند از جمله اینکه چرا باید معیار سنجش دوازده سال تلاش آموزشی یک دانش‌آموز، پاسخ به چندسوال تستی باشد؟
آزمونی که بعضاً مهارت نقش بیشتری از دانش برای موفقیت در آن دارد! مهارتی که دانش‌آموزان متمول‌تر با پرداخت هزینه‌های میلیونی کسب می‌کنند و دانش‌آموزان محروم از آموختن آن محروم می‌ماند، نتیجه هم می‌شود، سهم ۹۵ درصدی مدارس غیرانتفاعی و استعدادهای درخشان در رتبه‌های برتر کنکور که جای تأمل دارد!
مردم و کارشناسان از خود سوال می‌کنند که چرا توجه جدی به مسئلۀ بورس دانشجویان در کشور ما اتفاق نمی‌افتد؟ چرا دانشجویان بعضاً مستعد که شاید به هردلیل در کنکور موفق نشده‌اند باید پشت سد آن بمانند و بسیاری از سوالات دیگر که در جای خود نسبت آن‌ها با تحقق عدالت آموزشی باید مورد بررسی قرار گیرد.
شرایط امروز شاید مشکل سازمان سنجش را تا حدی مرتفع کرده باشد اما حل این مشکل برای یک سازمان، چالش‌های زیادی را پیش‌روی بیش از هشتاد میلیون ایرانی قرار داد.
امروز مشاغلی که کارتخوان سیم‌کارتی داشتند، امکان خدمات‌دهی به مردم بدون پول نقد نداشتند، مشکلی که سبب شد در برخی نقاط صف‌هایی پر ازدحام مقابل دستگاه‌های عابربانک برای دریافت وجه نقد تشکیل شود.
مردم امروز امکان استفاده از سکوهای داخلی را نیز نداشتند، کسی نمی‌توانست تاکسی اینترنتی بگیرد، مسیریابی کند، امور بانکی خود با موبایل را انجام دهد، محتوای آنلاین ببیند، حتی بر بستر شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های ایرانی پیام ارسال کند و خلاصه همه دچار مشکل شدند تا چالش یک سازمان با اولین راه‌حل مرتفع شود!
مدیران بخش‌های مختلف پیش از اینکه نامۀ درخواست خود برای قطع اینترنت را برای شورای امنیت کشور ارسال کنند، باید همۀ راه‌های موجود را بررسی کنند و آخرین راهی که مورد توجه قرار می‌دهند، ارسال درخواست قطع اینترنت باشد.
انتظار افکار عمومی از شورای محترم امنیت کشور هم بررسی سختگیرانه‌تر درخواست‌هایی از این دست است تا بعد از این شاهد نباشیم که هر سازمان کوچک یا بزرگی برای رفع چالش محدود یا فراگیرش درخواست مختل شدن، زندگی هشتاد میلیون ایرانی را می‌دهد اگر فرآیند اعطای این مجوز دشوارتر نشود، شاید دور نباشد روزی که ببینم، آموزش و پرورش برای امتحانات نهایی، آموزشگاه‌های گواهینامه برای امتحان آیین نامه، کانون وکلا برای امتحان وکالت یا حتی یک مدرسه برای امتحانات پایان ترم خودش درخواست قطعی اینترنت همراه را می‌دهد، البته این مثال‌ها اغراق‌آمیز و بعید هستند اما یاد شدند تا تلنگری به درخواست‌دهندگان باشند.
همۀ این مسائل را بذارید در کنار این که مردم عادی بخاطر عدم چاره‌اندیشی صحیح متولیان برگزاری آزمون در این دو روز چقدر ضرر مادی می‌دهند، فقط در یک نمونه تاکسی‌های اینترنتی را تصور کنید، آن‌ها در حالت بدبینانه طی یک روز دستکم سه میلیون درخواست در سراسر کشور انجام می‌دهند، که برابر با دوازده هزار و پانصد مورد در یک ساعت است اگر برای هر سفر فقط بیست هزار تومان کرایه در نظر بگیریم، این تاکسی‌ها برای هشت ساعت قطعی حداقل دو میلیارد تومان ضرر کرده‌اند که یک میلیارد و ششصد میلیون تومان آن سهم رانندگان است!
البته همانطور که گفتیم این یک محاسبۀ بدبینانه است، آمار واقعی بسیار بیشتر از این خواهد بود، ضمن اینکه ما فقط دربارۀ تاکسی‌های اینترنتی صحبت کردیم، هایپرمارکت‌ها، سرویس‌های فروش غذای آنلاین، فروشگاه‌های کالای اینترنتی و ... را در نظر بگیرید که چند میلیارد تومان ضرر کردند!
امروز افکار عمومی از متولیان برگزاری آزمون چند سوال بی‌پاسخ دارند؛
ـ چرا متولیان برگزاری آزمون که هرسال میلیاردها تومان درآمد از محل برگزاری کنکور دارند، طی یکسال گذشته اقدام به تجهیز حوزه‌های امتحانی به جمر و کور کردن امکان ارتباطی آن‌ها نکردند؟!
ـ چه کسی پاسخگوی ساعت‌ها عمر تلف شدۀ مردم در ترافیک‌های خیابانی به دلیل فقدان امکان استفاده از مسیریاب‌ها است؟
ـ چه کسی پاسخ مردم برای ناتوانی در استفاده از امکان خدمات بانکی آنلاین را می‌دهد؟
ـ ضرر کسب و کارهای خرد و کلان مبتنی بر اینترنت را کسی تقبل می‌کند، آیا متولی برگزاری کنکور که درخواست این قطعی را داده، حاضر به پرداخت خسارات کسب و کارهای آنلاین از محل درآمدهای میلیاردی خود هست؟
ـ آیا متولیان برگزاری آزمون تا زمان کنکور بعدی چالش خود را رفع می‌کنند یا بازهم می‌خواهند درخواست قطعی اینترنت را بدهند؟
و سوالات دیگری که متولیان امر باید پاسخ بدهند. امیدواریم این رویه در کشور باب نشود و دستگاه‌ها برای حل چالش‌های خود به سادگی درخواست قطع اینترنت را ندهند.
انتهای پیام/
وزیر ارتباطات در مجلس؛
نظر شما
اخبار برگزیده
پرونده ویژه
تبلیغات متنی