پیش بینی قاچاق ۱۰ میلیون لیتر گازوئیل از کشور

به گزارش خبرگزاری برنا، جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران با اشاره به اینکه در راستای سیاست جلوگیری از خام فروشی، چند اقدام کلان در مجموعه شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی انجام شده، افزود: مسیر ریل گذاری را اصلاح کردیم. یکی از این مواردی که در شرکت های پالایشی مورد توجه قرار گرفت این بود که اجرای قانون هوای پاک که از سال 92 تا سال 99 استمهال شده بود در دستور کار قرار گرفت و عملیاتی شد.

وی ادامه داد: همچنین جلساتی با سهامداران و مدیران عامل شرکت های پالایشی داشتیم تا هر کدام از آنها طرح جامعی ارائه دهند که این طرح در چند بخش اهمیت ویژه داشت. در گام اول در کنار تثبیت ظرفیت شرکت های پالایشی توجه به کیفی سازی نیز مورد توجه بود تا پالایشگاه ها پروژه محور کار کنند. در این چارچوب، نگاه بر این بود که کیفی سازی را در طرح های زیست محیطی اجرا کنیم.

معاون وزیر نفت با تاکید بر اینکه روند تولید نفت خام به سمت سنگین تر شدن می رود این بود، لزوم اصلاح واحدهای پالایشی برای کاهش تولید نفت کوره ضروری است، گفت: از آن جا که اجرای این طرح نیاز به اخذ لیسانس داشت از منابع داخلی استفاده کردیم و پژوهشگاه نفت در این عرصه وارد شد و از ظرفیت های پژوهشی استفاده کردیم.

سرمایه گذاری 40 درصد از سود پالایشگاه ها در پروژه های کیفی سازی

وی با بیان اینکه برای افزایش راندمان از توان شرکت های دانش بنیان نیز استفاده شد، تصریح کرد: همچنین تکلیفی برای برخی شرکت های پالایشی ایجاد شد تا 30 درصد از سود پالایشی خود را برای پروژه های کیفی سازی فرآورده ها وارد کنند. در بودجه سال 1402 هم تکلیف قانونی برای این موضوع تعیین کردیم و  در مجلس مصوب شد که 40 درصد از سود پالایشگاه ها در پروژه های کیفی سازی هزینه شود.

سالاری به طرح های پالایشی که در سال های گذشته در حالت رکود باقی مانده بود اشاره کرد و ادامه داد: برخی پروژه ها مانند پالایشگاه مهر خلیج فارس در سال های گذشته مطرح شده و قرار بود در کنار پالایشگاه ستاره خلیج فارس ساخته شود. با این حال مشکلاتی با پالایشگاه ستاره خلیج فارس بر سر زمین، یوتولیتی، خوراک و اتصال به خط لوله داشت که جلساتی را در این زمینه برگزار کردیم تا در شرایط مناسب پروژه را نهایی کنند.

وی تاکید کرد: پالایشگاه مهر با توجه به قانون که تکلیف کرده و تسهیلاتی که پیش بینی شده در حال ساخت است و خرید تجهیزات را انجام دادند . اکنون این پروژه 55 درصد پیشرفت دارد البته نیاز است سرعت بگیرد.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران با تاکید بر اینکه همچنین 4 پالایشگاه در سیراف نیز اعلام کرده اند که در سال 1402 به بهره برداری می رسند، گفت: جلساتی با 4 پالایشگاه داشتیم و مجموعه ای در داخل شرکت تشکیل دادیم تا وضعیت پروژه ها را تسهیل کنند.

وی یکی دیگر از این پروژه ها را پالایشگاه خوزستان بود دانست که حتی مجوز خوراک آن ابطال شده بود و افزود: در دولت سیزدهم با مطالعاتی که دوباره انجام گرفت، مجوز خوراک احیا شد و با آنالیز خوراک پروپوزال فنی را تهیه کردیم و تفاهم نامه ای با شرکا داریم. با نهایی شدن نحوه تامین خوراک و خط لوله ای که باید احداث شود، در سال 1402 تعبه سمت اجرای این پروژه خواهیم رفت.

توسعه زیرساخت ها همراه با افزایش ظرفیت پالایش کشور

سالاری ادامه داد: با توجه به توان کشور در تولید فرآورده های نفتی و بعد مسافتی که وجود داشت نیاز بود تا افزایش ظرفیت تولید همراه با توسعه پایین دست انجام شود. این در حالی بود که در سال های گذشته و در دولت قبل زیرساخت های لازم ایجاد نشده بود. بنابراین لازم بود تا هزینه های حمل و نقل را کاهش دهیم زیرا روند مصرف فرآورده های نفتی در کشور رو به افزایش است و باید هزینه ها را مدیریت می کردیم از همین رو تصمیم گرفتیم تا الگوی حمل را تغییر دهیم که در این راه ساخت 3 خط لوله جدید در نقاط تهدید مجموعه و در زمان ناترازی و مصرف بالای سوخت پیش بینی شد.

وی با اشاره به اینکه خط لوله تابش از خطوط مهم مجموعه خواهد بود که هم از بعد پدافندی هم از بعد اقتصاد اهمیت دارد، گفت: در حال حاضر انتقال فرآورده های نفتی از طریق خط لوله از مسیر تهران به مناطق شمال شرقی کشور اتفاق می افتد و اگر در این مسیر اتفاقی رخ دهد کل آن منطقه با مشکل رو به رو خواهد شد. با ساخت خط لوله تابش، 600 کیلومتر مسافت جا به جایی در خطوط لوله را کاهش می دهیم و تردد یک هزار و 700 نفتکش جاده پیما کم خواهد شد که تا تا 2 میلیون لیتر کاهش مصرف گازوئیل را به دنبال خواهد داشت.

معاون وزیر نفت افزود: خط لوله بعدی که ساخت آن در دستور کار قرار گرفت، خط لوله پارس است. این در حالی است که از اول انقلاب تا امروز در منطقه فارس خط لوله نداشتیم و پالایشگاه شیراز ظرفیت نیز با 55 هزار بشکه، ظرفیت محدودی برای تامین سوخت آن منطقه را دارد. بنابراین فرآورده های نفتی با نفتکش های جاده پیما از جنوب و یا از شمال و پالایشگاه اصفهان تامین می شود. در همین مسیر خط لوله پارس برنامه ریزی شد که روزانه ظرفیت انتقال 12 میلیون لیتر فرآورده را دارا خواهد بود که علاوه بر مدیریت حمل و نقل جاده ای، کاهش آسیب های زیست محیطی را نیز به دنبال خواهد داشت و امیدواریم در 3 ماهه اول سال 1402 فرآیند اجرایی کار را جلو ببریم.

آغاز عملیات اجرایی پتروپالایشگاه شهید سلیمانی

وی به ساخت پتروپالایشگاه شهید سلیمانی نیز اشاره کرد و گفت: مطالعات امکان سنجی آن انجام شده است. مشارکت نامه ای با مجموعه بانک ها امضا شده و باید شرکت را ثبت کنیم تا فعالیت های اجرایی آن آغاز شود. البته برای حضور بانک ها، آنها نیازمند اخذ مجوز هستند و با توجه به اینکه پروسه اخذ مجوز زمان بر بود، پروژه را به طرح تبدیل کردیم و مجری طرح انتخاب شد تا عملیات اجرایی را آغاز کند. 

سالاری تاکید کرد: اکنون زمین را در اختیار گرفتیم و درخواست مجوزهای زیست محیطی نیز آماده است. همچنین از آنجایی که این طرح در جای قبلی طرح پالایشگاه هرمز احداث خواهد شد، صورت های مالی را نهایی کردیم تا منابع هزینه شده به این پروژه منتقل شود.

وی ادامه داد: بنابراین فرآیند اجرایی ساخت پتروپالایشگاه شهید سلیمانی با مجری طرح در حال انجام است تا با اخذ مجوز بانک ها، روند تبدیل مجری به شرکت انجام شود. در حال حاضر نیز مجری طرح شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت است.

تولید 50 درصد گازوئیل کشور با استانداردهای یورو 4 و 5

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران یکی از مهمترین اقدامات در زمینه کیفی سازی فرآورده های نفتی در کشور را تولید 16 میلیون لیتر گازوئیل با کیفیت یورو 5 دانست و افزود: با اجرای آن از 110 میلیون لیتر ظرفیت تولید گازوئیل در کشور 55 میلیون لیتر با استاندارد یورو 4 و 5 تولید می شود.

وی گفت: در پالایشگاه تبریز نیز طرحی در حال اجرا است تا همه گازوئیل خود را با استاندارد یورو 4 و 5 تولید کند که انتظار داریم تا پایان سال به نتیجه برسد.  در پالایشگاه شیراز نیز بخش بنزین آن تا خرداد به نتیجه می رسد و بنزین تولیدی این پالایشگاه با استاندارد یورو 4 و 5 تولید خواهد شد.

سالاری ادامه داد: البته بهره برداری از بزرگترین واحد تقطیر خاورمیانه در پالایشگاه آبادان با حضور رئیس جمهوری مهمترین اقدام در این زمینه بود که با بهره برداری از آن طرح تثبیت ظرفیت پالایشگاه به میزان 210 هزار بشکه انجام شد. واحدهای قدیمی را باید حذف می کردیم از سنوات گذشته این اقدامات انجام نمی شد و این در حالی بود که این واحدها راندمان 40 درصد را داشتند و تلفات انرژی بالا بود و تفکیک نفت خام به خوبی انجام نمی شد.

وی با اشاره به اینکه البته علاوه بر واحد تقطیر، واحدهای پایین دستی آن نیز دیده شده که علاوه بر افزایش تولید بنزین، کاهش نفت کوره و تثبیت خوراک برای پتروشیمی را تامین می کند، گفت: همچنین خوراک روغن سازی تثبیت می شود و سهم نفت کوره از تولیدات پالایشگاه آبادان از 46 درصد به 27 درصد می رسد. تولید 5 میلیون نفتا، نیز ظرفیت تولید این فرآورده را از 10 میلیون لیتر به 15 میلیون لیتر می رساند. در نفت گاز نیز ظرفیت از 15 میلیون لیتربه 22 میلیون لیتر خواهد رسید.  اجرای فاز 2 تکمیلی نیز در حال انجام است که بخشی از آن در خرداد و بخشی نیز در شهریور به بهره برداری خواهد رسید.

امکان پالایش همزمان 2 گرید نفت خام در پالایشگاه آبادان

به گفته سالاری پالایشگاه آبادان دو مزیت دارد. اول اینکه با این الگو هم نفت خام سبک و هم نفت خام سنگین امکان فرآورش دارد و 2 گرید نفت خام را همزمان می تواند فرآورش کند. نکته بعدی این است که در پالایشگاه آبادان مدل و الگوی پالایشی به 2 سمت رفت. یک سمت اینکه حداکثر تولید بنزین در فاز 3 اتفاق افتاد و حداکثر تولید نفت گاز نیز در دستور قرار گرفت.

وی به موضوع ایجاد تنوع در سبد سوخت برای مدیریت مصرف بنزین اشاره کرد و افزود: در سال های گذشته و با مجوز شورای اقتصاد تبدیل رایگان خودروهای عمومی در دستور کار قرار داشت که در این طرح تا کنون 250 هزار خودرو گازسوز شده اند. از سوی دیگر علاوه بر افزایش خودروهای گاز سوز، توسعه جایگاه های سی ان جی نیز در دستور کار قرار گرفته که بر این اساس 400 جایگاه جدید سی ان جی ایجاد خواهد شد و ساخت 40 جایگاه جدید در استان سیستان و بلوچستان نیز بر همین اساس انجام خواهد شد.

سالاری ادامه داد: با این حال از ساخت جایگاه توسط بخش خصوصی و حتی تبدیل رایگان خودروها استقبال نشد زیرا تفاوت قیمت بین بنزین و سی ان جی زیاد نیست.

معاون وزیر نفت تاکید کرد: در مجموعه وزارت نفت بالاترین شرکتی که در حوزه بومی سازی کار کرده مجموعه پالایش و پخش است. در این میان ساخت کاتالیست آر سی دی را بومی کردیم و قرار بر این شد چند ماه بعد که نتیجه فرآیند یک مرحله ای مشخص شد کار را ادامه دهیم.  این کاتالیست در پیش تصفیه واحد کت کراکر مورد استفاده قرار می گیرد.

صادرات 700 تن کاتالیست پالایشی از کشور

وی با بیان اینکه در پالایشگاه های مختلف نیز کاتالیست های مختلف مورد استفاده قرار گرفت و صادرات کاتالیست نیز از کشور در جریان است، گفت: میزان صادرات کاتالیست از کشور حدود 600 تا 700 تن برآورد می شود.

سالاری ورود به پالایشگاه های فراسرزمینی را دستاورد دیگر دولت سیزدهم دانست و افزود: همچنین در پالایشگاه های فراسرزمینی نیز ورود کردیم و در حوزه های برق، مواد شیمیایی، ابزار دقیق و ... اقداماتی را انجام دادیم. در مجموع نزدیک یک میلیون و 500 هزار قلم کالای ساخت داخل را به پالایشگاه های فرا سرمینی صادر کردیم. در این میان تنوع اقلام بالا بوده و صادرات این کالاها 50 تا 60 میلیون یورو درآمد ارزی برای کشور داشته است.

وی با تاکید بر اینکه با توجه به اینکه در کشور روند تولید خودرو، روند شتاب دهنده ای است و در روند بهینه سازی اقدامی نشده، ادامه داد: مصرف بیشتر سوخت اجتناب ناپذیر است.  از سوی دیگر در سال های اخیر اسقاط خودروهای فرسوده نیز دنبال نشده و با وجود ورود خودروی جدید، اما خودروهای قدیمی نیز تردد میکنند. نکته مهم آن است که خودروهای قدیمی مصرف سوخت بالاتری دارند و این موضوع علاوه بر آسیب به محیط زیست، مصرف سوخت کشور را نیز به شدت افزایش می دهد.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران تصریح کرد: بنابراین اگر در خصوص بهینه سازی اقدامی نکنیم و یا سبد سوخت متنوع نشود تولید بنزین کشور نمی تواند همزمان پاسخگوی نیاز کشور باشد.

وی گفت: اقدام مهمی که برای سیاست های مدیریتی مصرف سوخت انجام شد، توجه به سامانه هوشمند سوخت بود و مردم را تشویق کردیم تا از کارت سوخت شخصی استفاده کنند تا با کنترل تراکنش ها، تا حدی جلوی قاچاق سوخت گرفته شود.

به گفته سالاری، برای رسیدن به این مهم، روند تولید کارت سوخت و صدور آن را سرعت دادیم و اکنون صدور کارت سوخت به صورت ماهانه انجام می شود.  در نهایت توانستیم ظرفیت تولید کارت سوخت را از 40 هزار قطعه به 100 هزار قطعه برسانیم. اقدام دیگر این بود که مدیریت تامین و عرضه را انجام دادیم.

رکوردشکنی مصرف بنزین در سفرهای نوروزی

وی افزود: با این اقدامات اما با آغاز سفرهای نوروزی، مصرف بنزین رشد کرد تا آنجا که از 20 اسفند تا پایان سال گذشته،میانگین مصرف روزانه بنزین 115 میلیون لیتر بود. با شرایطی که در مصرف بنزین کشور وجود دارد، تلاش این است تا تولید بنزین بر روی 115 میلیون بشکه در روز تثبیت شود و اکنون پالایشگاه ها در حداکثر ظرفیت کار می کنند. البته ذخیره سازی نیز پیش بینی شده است.

سالاری با تاکید بر اینکه قیمت گازوئیل در داخل کشور 300 و 600 تومان است، گفت: این در حالی است که این سوخت در کشورهای همسایه تا 40 هزار تومان قیمتگذاری می شود. این اختلاف قیمت انگیزه برای قاچاق ایجاد کرده و آن را از نظر اقتصادی جذاب میکند.

وی ادامه داد: برای کنترل قاچاق باید بارنامه های صوری مورد توجه قرار گیرد. در این خصوص اگر سامانه سپهتن و سیپاد راه اندازی شود تا حد زیادی از قاچاق گازوئیل جلوگیری خواهد شد.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران با اشاره به اینکه در حال حاضر روزانه 84 میلیون لیتر گازوئیل در کشور مصرف می شود اما بررسی ها نشان می دهد این عدد در حوزه حمل و نقل نباید بیشتر از 50 میلیون لیتر در روز باشد، افزود: در مجموع مصرف گازوئیل در کشور بر اساس پیش بینی ها نباید بیشتر از 75 میلیون لیتر در روز باشد و از همین رو اختلاف حدود 10 میلیون لیتری مصرف واقعی گازوئیل و توزیع آن در کشور وجود دارد.

وی تاکید کرد: همچنین در سال 1401 حدود 20 میلیارد لیتر سوخت مایع تحویل نیروگاه های کشور شد که رقم بسیار بالایی است. انتقال این حجم از سوخت نیاز به زیرساخت دارد و با توجه روند افزایشی مصرف، باید در سیستم تولید، توزیع و ذخیره سازی سرمایه گذاری های لازم انجام شود.