نقش کتاب یک صفحه‌ای در حفظ و گسترش زبان فارسی
هفت سال پیش که نام کتاب یک صفحه‌ای را برای نخستین بار شنیدم شاید گمان نمی‌کردم که داستان‌های این کتاب‌های کوچک بتواند دل مخاطبان را به دست بیاورد و به عنوان سوغاتی از دیار پارس به شهرها و سرزمین‌های دور و نزدیک سفر کند.
به گزارش خبرگزاری برنا از فارس، امروز کتاب یک صفحه‌ای که تا به‌حال بیش از دویست داستان و یکصد تلنگر از آن در قالب شانزده جلد منتشر شده است نه تنها به عنوان یک اثر فرهنگی شیرازی بلکه در قامت سفیر زبان فارسی ظاهر شده و علاوه بر مخاطبان ایرانی، دیگر گویشوران فارسی‌زبان را نیز شیفتۀ خود کرده است.
در آیین رونمایی از جلد دوم از نسخه بریل کتاب یک صفحه‌ای که به همت انتشارات یک صفحه‌ای منتشر شد با مهدی میرعظیمی ایده‌پرداز، نویسنده و ناشر کتاب‌های یک صفحه‌ای گفتگویی داشتم.
این نویسنده شیرازی برای معرفی کتاب یک صفحه‌ای گفت: این کتاب به دلیل سبک خاص نگارشی که دارد تمام گروه‌های سنی از کودکان تا بزرگسالان را در بر می گیرد مورد استقبال گروه‌های اجتماعی مختلف قرار گرفته است.
وی افزود: قرن‌هاست که سوغات و تحفۀ اهالی دیار پارس، کتاب است. انتشارات یک صفحه‌ای به‌سپاس این ودیعۀ بی‌بدیل الهی که بر ما ارزانی شده بر خود فرض دانسته است که بی‌اندکی درنگ تمام توان مادی و معنوی خود را در راه ترویج کتاب و کتاب‌خوانی به‌کار گیرد چون فرصت عمر را کوتاه و وظیفه‌های بر زمین مانده را بسیار می‌داند. لذا نخستین فاز از طرح‌های ترویجی کتاب با تولید محتوای داستانی مبتنی بر فرهنگ پربار این سرزمین، تحت عنوان
«کتاب یک صفحه‌ای» در سال 1394 تالیف گردید و در سال 1395 در چهارچوب طرح‌های توسعه کتاب و کتاب‌خوانی و
جشنوارۀ پایتخت کتاب ایران مورد موافقت مجموعۀ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت و منتشر شد.
به‌یمن استقبال سخاوت‌مندانۀ اهالی فرهنگ، این کتاب در سال نخست با تیراژ بیش از ده‌هزار نسخه چاپ شد و در مدارس سراسر کشور توزیع گردید و اجرای طرح‌های کتاب کافه‌ای، فَست‌بوک، شیروکتاب، تاکسی‌کتاب، کتاب‌دیواری و کتاب‌گالری را در شهرهای مختلف کشور در پی داشت.
از آن‌جا که طرح‌های فرهنگی در قالب جغرافیا نمی‌گنجند و از سوی اهالی فرهنگ در جای‌جای کشور رصد میشوند؛
پذیرندگان آغازین این طرح‌های نوآورانه همواره از کلان‌شهرهای تهران، مشهد، یزد، شیراز، اصفهان با ما در تماس بوده‌اند و آیین‌های رونمایی و بهره‌برداری در استان‌های هرمزگان، بوشهر، سیستان و بلوچستان، خوزستان نیز برگزار گردیده است.
تعامل با استادان متخصص در حوزه‌های ادبیات، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی و علوم تربیتی و کارشناسان مجرب و متعهد در
سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، نهاد کتابخانه‌های عمومی، سازمان بهزیستی، سازمان امور مالیاتی، شرکت آبفا و
شرکت در نمایشگاه‌های متعدد در کشور موجب آفرینش آثار مختلف داستانی با موضوعات گوناگون از جمله مهارت‌های‌زندگی، سبک‌زندگی‌سالم، امیدبه‌آینده، خودباوری، آداب‌‌اجتماعی، آموزه‌های تربیتی، استحکام‌خانواده، کودک‌ونوجوان، فرهنگ‌شهروندی، فرهنگ‌آب، سواد مالی، فرهنگ‌مالیاتی، مدیریت‌مصرف، محیط‌زیست، کارآفرینی‌و‌تولید، سنت‌ومدرنیته، فضای‌مجازی‌و‌رسانه‌های‌فردی گردید و توسعۀ جغرافیایی و موضوعی تولیدات نشر را نیز موجب شد.
ایده‌پردازی، طراحی و اجرای طرح متروکتاب شیراز برای نخستین بار توسط این موسسه در فروردین 1396 انجام گردید و هم‌اکنون نیز دهها هزار نفر از شهروندان شیرازی تشنۀ تداوم آن هستند.
میرعظیمی دغدغۀ حفظ و ترویج هویت زبان فارسی در بین مردم ایران و سایر فارسی زبانان دنیا را دلیل مهمی برای ادامۀ انتشار داستان‌های کتاب یک صفحه ای خواند و افزود: داستان نقش قدرتمند و بی‌بدیلی در انتقال هویت یک زبان ایفا می‌کند و بهترین گزینه برای صادرات فرهنگی است، بنابراین پایه اصلی کتاب یک صفحه ای داستان است تا بتواند هویت زبان فارسی را به عنوان عامل وحدت گویشوران این زبان غنی به دنیا منتقل کند و از سویی سبک زندگی ایرانی را به دیگر ملل معرفی نماید.
وی با اشاره به نقش کتاب یک صفحه ای در حفظ و گسترش زبان فارسی ادامه داد: این کتاب توسط انتشارات یک صفحه ای به مدت هفت سال است که منتشر می شود.
نویسنده این کتاب تصریح کرد: داستان‌های این کتاب همزمان با نشر چاپی در فضای مجازی نیز منتشر می‌گردد و مورد استقبال مخاطبان قرار می‌گیرد و با توجه به اینکه این روزها فرصت مطالعه کم شده و بیشتر افراد ممکن است فرصتی برای مطالعه مطالب طولانی نداشته باشند، کتاب یک صفحه ای به خاطر موجز بودن توانسته جای خود را بین مخاطبین پیدا کند. همچنین ما در راستای سلایق مختلف در نوع مطالعه، این کتاب را به صورت صوتی و پادکست نیز منتشر کردیم که در این حوزه نیز مورد استقبال این سبک از علاقمندان کتاب قرار گرفت.
میرعظیمی دلیل انتشار این کتاب به خط بریل را حضور یک مخاطب نابینا در نمایشگاه کتاب در سال‌های قبل عنوان کرد و گفت: در رونمایی از یکی از جلدهای کتاب یک صفحه ای عزیز نابینایی معترض شد که نابینایان در زمره مخاطبان نادیده گرفته شدند و همین ما را مصمم کرد تا این کتاب را برای این عزیزان نیز منتشر کنیم و امروز دومین جلد از کتاب یک صفحه ای با خط بریل ویژه نابینایان رونمایی گردید و در این راستا موسساتی که به این قشر جامعه خدمات ارائه می دادند ما را راهنمایی و با ما همکاری کردند.
وی با تاکید بر اینکه تمام افرادی که سواد خواندن و نوشتن داشته باشند در گروه مخاطبان کتاب یک صفحه ای قرار می گیرند، افزود: ما در راستای انتشار کتاب یک صفحه ای؛ طرح مدرسۀ داستان‌مند را با محوریت آموزش نقش داستان در زندگی و ضرورت داستان نویسی برای آموزش مهارت‌های زندگی در مقاطع ابتدایی تا متوسطه دوم راه اندازی کردیم که با استقبال بی‌نظیر دانش آموزان مدارس و مراکز آموزشی روبه‌رو شدیم و تصمیم داریم که در سال تحصیلی جدید همکاری خود را با مجتمع‌های آموزشی گسترش دهیم.
میرعظیمی ادامه داد: از خروجی های این طرح می توان به فعال شدن دهها نوجوان نوقلم فقط در یکی از مدارس اشاره کرد که داستان‌های ایشان در با همراهی خانواده‌های ایشان در نوبت انتشار است.
هدف ما علاوه بر کشف استعدادها و آموزش داستان‌نویسی این است که در کنار تمام مشکلات و اخبار ناامید کننده و بی‌ربط به دانش آموزان یادآوری کنیم فقط یک بار فرصت زیستن و تجربه این مرحله از زندگی را دارند بنابراین درک آنها از زندگی فقط نباید بر اساس تعریفی باشد که دیگران به آنها می‌دهند و هر نوجوان وظیفه دارد ضمن تمرین مهارت شنیدن، گوش دادن، دیدن و نگاه کردن درک خود را از جهان ثبت کند و با دیگران در میان بگذارد و از سویی والدین، مدیران مدارس و صاحبان شرکت ها نیز باید در کنار کارهای مدیریتی از آموزش داستان زندگی به کودکان و نوجوانان و کارکنان خود غافل نشوند.
به گفته این نویسنده آموزش مهارت های زندگی مانند مهارت تاب آوری، مهارت پرسشگری ، مهارت سازگاری با تغییراتِ سریع از اهداف کتاب یک صفحه ای و طرح مدرسۀ داستان‌مند است.
وی با بیان اینکه سال ۹۸ قبل از همه گیری کرونا تلنگرهای کتاب یک صفحه‌ای به سه زبان انگلیسی، عربی و ترکی آذری ترجمه شد، یادآور شد: به دلیل شرایط پیش آمده در اوایل شیوع بیماری کرونا موفق به انتشار آن به صورت کتاب نشدیم و به صورت الکترونیک و در فضای مجازی نسخه های ترجمه را منتشر کردیم که این مهم در سال جاری محقق خواهد شد.
میرعظیمی ادامه داد: امسال در نمایشگاه کتاب تعامل سازنده و مفیدی با اساتید دانشگاه‌های ترکیه، سوریه و تاجیکستان در راستای ترجمۀ داستان‌های کتاب یک صفحه‌ای و انتشار در کشورهای متبوع برقرار شد که در حال حاضر تفاهم‌نامه ترجمه به زبان‌های فارسی تاجیکی توسط مترجم برجستۀ تاجیکستانی و عربی توسط استاد صاحب‌نام دانشگاه دمشق منعقد گردیده و در حال انجام است.
وی با برشمردن اشتراکات فرهنگی، زبانی و تاریخی ما و شهروندان تاجیکستان گفت: برادران و خواهران همزبان ما در تاجیکستان تشنۀ شنیدن داستان های امروزی ایرانی هستند.
ایده‌پرداز کتاب یک صفحه‌ای در پایان خاطرنشان کرد که تولید آثار فاخر، ماندگار و موثر داستانی حاصل آمیختن تجربۀ زیست غنی و هم‌نفسی و ارادت‌ورزی راوی و نویسنده با مردمان کوی و برزن یک دیار است با قریحه و درونداشت سرشتی او. لذا لازم است که اهالی فرهنگ و دغدغه‌مندان فرهنگی و مدیران و مسئولان امور اجتماعی؛ آثار تولید شدۀ انتشارات یک صفحه‌ای که تحت عناوین «کتاب یک صفحه‌ای» و «رادیو یک صفحه‌ای» در فضای مجازی در دسترس است را مورد مطالعه و مداقه قرار دهند و ما را در ارتقاء سطح کیفی و کمی آن یاری کنند.
بی‌تردید گرچه ممکن است پاسخ بخش قابل توجه‌ای از مطالبات فرهنگی و اجتماعی در این آثار یافت گردد اما کارشناسان این انتشارات همواره آمادۀ مذاکرات بیشتر و موشکافانه دربارۀ آثار و طرح‌های اثربخش و قابل اجرا هستند و همواره خود را موظف به همکاری صمیمانه با خادمان فرهنگ می‌دانند.
نظر شما
اخبار برگزیده
پرونده ویژه
تبلیغات متنی