معنای هدیه خاص وزیر ازبکستانی به معاون علمی رئیس جمهور ایران چه بود؟

گروه علمی و فناوری خبرگزاری برنا؛ دیدار وزیر علوم، فناوری و نوآوری ازبکستان و معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهوری با یک هدیه خاص از سوی وزیر ازبک همراه بود؛ ردایی به رنگ و رج تاریخ، فرهنگ و دوستی دیرینه دو کشور که قرار است زمینه ساز تعاملات فناورانه و اقتصاد دانش‌بنیان شود.

در حاشیه دیدار ابراهیم عبدالرحمانف وزیر علم، فناوری و نوآوری اربکستان و معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهوری، گپ و گفتی صمیمانه شکل گرفت و دو طرف، از هم‌سویی‌ و قرابت میان دو کشور، مبتنی بر تاریخ دیرینه مشترک، اشتراکات تاریخی، فرهنگی و تمدنی دو کشور گفتند. اشتراکاتی که از دیرباز، استحکام‌بخش بنیان دوستی و برادری دو ملت بوده و حال این دوستی و قرابت دیرینه قرار است محرک و پیشران همکاری‌ها و تعاملات در فصل‌ و شکل تازه‌ای باشد، این بار در عرصه علمف فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان.

اما این دیدار و گفت‌وگوی خارج از گود اصلی مذاکرات علمی و فناورانه بخش جذاب و به یادماندنی دیگری نیز داشت. هدیه خاص آقای وزیر برای معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان کشورمان، لباس ملی و سنتی ازبکستانی‌ها بود. «چَپان» و «دوپی» دو میراث ماندگار از فرهنگ غنی و تاریخ ازبکستان، توسط رحمانف، پیشکش روح الله دهقانی شد تا بار دیگر، پیشینه عمیق و قدمت‌دار دوستی، نزدیکی دیرینه تاریخ و فرهنگ دو کشور به یکدیگر، ظرفیت‌های بالقوه برای افزایش تعاملات و گسترش مرزهای دانش، فناوری و اقتصاد یادآوری شود و مورد توجه قرار بگیرد.

هدیه خاص آقای وزیر

اما اهمیت این هدیه تاریخی و جایگاه آن در فرهنگ ازبکستان در چه بود که رحمانف، آن را برای بیان پیام دوستی و همکاری متعامل ایران و ازبکستان به دهقانی پیشکش کرد؟

لباس در هر کشوری ریشه در اندوخته‌ها داشته‌های تاریخی، تمدنی و فرهنگی آن ملت دارد. لباس‌های محلی و سنتی ازبکستان نیز، با نقش‌های جذاب و چشم‌نواز، بیانی از هویت، تاریخ و فرهنگ ملت ازبک بوده و سرشار از نهان‌گفته‌های تاریخی و نمادهایی هستند که هریک روایتی را در پس خود دارند. لباس‌های سنتی ازبک‌ها، که نمادها و نشانه‌های فرهنگ شرق را به یادگار دارند. 

نمایه‌ای آشکار از قرابت فرهنگی با ایران، به عنوان یکی از کشورهای دوست دیرین ازبکستان هستند. نمادهای آشناپندارانه و مشترک میان ایران و ازبکستان را نه فقط در لباس، بلکه در بسیاری از وجوه زندگی، فرهنگ و اقتصاد مردم دو کشور می‌توان مشاهده کرد.

اشتراکاتی که حالا قرار است بستر و زمینه‌ای برای همکاری‌ها و تعاملات دو جانبه با موضوع اقتصاد دانش‌بنیان در زمانه علم و فناوری باشند و همین اشتراکات به این تعاملات جدید استحکام ببخشند.

تقارب و علاقمندی زیادی در فرهنگ دو کشور وجود دارد به طوری که حافظ و سعدی از مفاخر ادب ایران جایگاهی ویژه در فرهنگ مردم ازبکستان دارند و از این سو سمرقند و بخارا در کتاب‌های درسی ایران به عنوان دو شهر تاریخی ارزشمند معرفی شده اند بر اساس این تقرب و همسویی فرهنگی، گردشگری نواورانه و فناورانه می‌تواند یکی از محورهای تعامل دو کشور باشد.

یکی از هدایایی که در این دیدار به دهقانی پیش‌کش شد چپان بود. چپان، کتی است که معمولاً روی لباس می پوشند. در ماه های سرد زمستان این کت‌ها معمولاً توسط مردان پوشیده می‌شوند و با نخ‌های پیچیده تزئین شده‌اند و در رنگ‌ها و طرح‌های متنوعی عرضه می‌شوند. این در آسیای مرکزی، از جمله ازبکستان، افغانستان، پاکستان،  تاجیکستان، قزاقستان و قرقیزستان پوشیده می شود.

اما بخش دوم این هدیه سنتی یعنی «دوپی» یک سرپوش سبک است که استفاده از آن، از قدیم الایام در بین اقوام ایرانی و ترک رایج بوده است.

در بین مردم ترکستان به ویژه در ازبکستان و تاجیکستان، به نوعی لباس ملی تبدیل شده است. کلاه ازبک با شکل و تزیین منحصر به فرد خود با کلاه سایر ملل متفاوت است. قسمت بالایی (به صورت دایره و مربع بریده شده)، کیزک (به شکل فلنج) و رج . این کلاه در بخش‌های مختلف ازبکستان به اشکال متفاوتی تزیین می‌شود.

استفاده از دوپی در فرهنگ این کشور، یک ریشه تاریخی و دینی دارد که در دوران قدیم، برای پوشاندن سر از آسیب‌ها و ورود افکار و به عنوان سپری برای حفظ سر انسان از وسوسه شیطان مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این دو لباس سنتی، برای نشان دادن ارزش و جایگاه مخاطب و نشانی از دوستی و مودت، در فرهنگ ازبکستان شناخته‌شده هستند.

یکی از محورهای گفت‌وگوهای معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهوری و وزیر علوم، فناوری و نوآوری ازبکستان، احیای ظرفیت‌های بالقوه فناوری‌های نرم و فرهنگی دو کشور بود. ظرفیتی که می‌توان به کمک شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌های خلاق دو کشور احیا شود. گردشگری فناورانه و خلاق نیز یکی دیگر از استعدادهای بالقوه دو کشور است که درباره شکوفاسازی ظرفیت آن به مدد همکاری و تعامل شرکت‌های دانشبنیان و خلاق دو طرف گفت‌وگو شد.

صنعت لباس و نساجی نیز نیز یکی از مصادیق صنایع خلاق و فرهنگی به شمار می‌رود که این هدیه از سوی یک مقام عالی علم و فناوری ازبکستان به کشورمان، یادآور ظرفیت‌های این حوزه برای خلق ارزش افزوده و ایجاد ارتباطی پایدار و دو سویه با محوریت شرکت‌های دو طرف به منظور خلق ارزش افزوده و اشتغال آفرینی بود.

انتهای پیام/