۱۸ تیر روز ادبیات کودک و نوجوان / قرار دریای مواج کودکی در کرانه کتاب‌

به گزارش برنا؛ به پاس زحمات زنده‌یاد مهدی آذریزدی نویسنده و بازنویس خوب کشورمان در حوزه کودک و نوجوان، نگارنده کتاب‌های مختلف در این حوزه مانند «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب»، «قصه‌های تازه از کتاب‌های کهن»، «گربه‌ ناقلا»، «گربه‌ تنبل»، «مثنوی» (برای بچه‌ها)، «مجموعه‌ قصه‌های ساده»، هجدهم تیرماه در تقویم جمهوری اسلامی ایران به عنوان روز ادبیات کودک و نوجوان نامگذاری شد تا تلنگری برای توجه و تمرکز به آشناکردن کودکان با کتاب و بهانه‌ای برای ورود کتاب به زندگی کودکان باشد.

بارها شنیده‌ایم خانواده‌‍‌ها نمی‌توانند آن نوع از حرف‌شنوی و اثرگذاری را که دوست و اطرافیان بر روی فرزندان دارند، داشته باشند و کودکان و نوجوانان از دوستان و معلمان خود بیشترین آموزش‌ها و هنجارها را یاد می‌گیرند، از طرفی، بهترین و مهربانترین دوست که بی‌چشمداشت داشته‌های خود را در طبق اخلاص در اختیار مخاطب می‌گذارد «کتاب» است.

آنچه نیاز است در ادبیات حوزه کودک و نوجوان پررنگ‌تر از دیروز مورد توجه قرار بگیرد گسترش نشر کتاب‌های صوتی است، تا نگارنده کتاب، خودش با مخاطبین خود(کودکان و نوجوان) ارتباط بگیرد.

آنچه نیاز است در ادبیات حوزه کودک و نوجوان پررنگ‌تر از دیروز مورد توجه قرار بگیرد گسترش نشر کتاب‌های صوتی است، تا نگارنده کتاب، خودش با مخاطبین خود(کودکان و نوجوان) ارتباط بگیرد و نکات آموزشی، تربیتی و مهارتی را در قالب قصه به آنها منتقل کند که به مراتب اثرگذاری این روش بیش از خواندن کتاب از سوی والدین برای آنها و یا مطالعه از سوی خود کودکان و نوجوانان است.

مطالعه کتاب در هر گروه سنی ارزشمند و با ارتقای آگاهی زمینه‌ساز توانمندی آنها است، اما اثر گذاری و اهمیت مطالعه کتاب در دوره کودکی و نوجوانی فراتر از دیگر گروه‌های سنی است، چرا که امروزه تاثیرپذیری کودکان از سن پایین‌تری آغاز می‌شود و آنها به رفتارهای نامتعارف مختلفی دچار هستند و قصه گویی در ورای کتاب کاغذی و به صورت صوتی، تدبیری ریشه‌دار در فرهنگ ایرانی و ابزاری مناسب برای اصلاح ناملایمات تربیتی است که با پرداخت کارشناسانه می توان به تاثیر سازنده آن بر آینده کودک نیز دست یافت.

تربیت کودکان به ویژه در سنین پایین و قبل از دبستان از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است؛ زیرا این دوران زمینه ساز شخصت کودک در آینده است و توجه به گسترش نشر کتاب مکتوب و صوتی ‌در این بخش با تاکید بر پرهیز از هر گونه گرایشی، مبتنی بر اصول تربیتی، تضمینی برای داشتن آینده روشن برای کودکان امروز کارگزاران فردا است.

درباره اهمیت کتاب و قصه‌خوانی در حوزه کودکان و نوجوانان همین بس که کودکان از طریق داستان‌ها و قصه‌ها با وقایع و تجربه‌های تلخ و شیرین آشنا می شوند و به واسطه تاثیرپذیری از قهرمان‌ها و دیگر شخصیت‌های قصه، قدرت فهم و بیان در کودکان تقویت می‌شود.

آشنایی با الگوهای رفتاری و اخلاقی شایسته و الگوگیری از شخصیت‌های داستان و تقویت مهارت‌های اجتماعی و خلاقیت، از دیگر برکات ورود کتاب به دنیای کودکان و نوجوانان است.

آشنایی با الگوهای رفتاری و اخلاقی شایسته و الگوگیری از شخصیت‌های داستان و تقویت مهارت‌های اجتماعی و خلاقیت از دیگر برکات ورود کتاب به دنیای کودکان و نوجوانان است.

انس کودکان با کتاب، تضمینی بر استحکام تربیت و فرهیختگی نسل آینده یک جامعه است و شواهد نشان می‌دهد، با توجه به قصه‌های دورن آن، از نقش کتاب در اصلاح رفتاری و ارتقای آموزشی و تربیتی کودکان و نوجوانان بهره چندانی برده نمی‌شود، اما اقداماتی که به تازگی در جریان‌سازی و ترویج فرهنگ کتابخوانی در میان کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان شکل گرفته ارزشمند و ضروری است این دست اقدامات تقویت شود.

نداشتن حرف شنوی، وابستگی های عاطفی غیرمعقول، پرخاشگری، لجبازی، پرخوری یا کم‌خوری، دروغ‌گویی، بی‌نظم، پراکنده‌گویی، بدخوابی، و ترس های نامتعارف در کودکان، از جمله مواردی است که بیشتر والدین از این رفتارها در فرزندان خود گلایه‌مند هستند و والدین به منظور تربیت کودکان خود روش های متفاوتی را به کار می گیرند که در مواردی با خشونت و پرخاشگری نیز همراه است و در چنین شرایطی که همه راهکارها به بن‌بست می‌رسد، قصه به عنوان تدبیری مداخله ای برای آموزش به کار می‌آید و به والدین در تربیت کودکان خود کمک می‌کند تا نکات آموزشی را در برخی مواقع به صورت غیرمستقیم گوشزد کنند تا تاثیر آن بیشتر و نهادینه تر شود.

شکی نیست که اگر دوره کودکی هر فرد پربارتر باشد و به مطالعه کتاب و بازی‌های کودکانه بیشتری پرداخته باشد، به مراتب بهتر می‌تواند وارد مراحل بعدی رشد خود شود و در واقع آموزش و پرورشِ کودک بیش از آنچه که بتوان تصور کرد توسط والدین آنان با انجام بازی‌های گوناگون و خواندن کتاب‌های مختلف پی‌ریزی می‌شود و طبق این گفته‌ها تاثیر آموزشی و تربیتی قصه‌ها بر کودکان غیرقابل انکار است و این امر اهمیت و توجه به محتوای داستان و قصه را دو چندان می‌کند.