دهقانی فیروزآبادی: به دنبال الگوسازی صحیح از نخبگان در جامعه هستیم / تب‌های رسانه‌ای را به کل جامعه تعمیم ندهیم

گروه علمی و فناوری خبرگزاری برنا؛ معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهور در گفتگوی اخصاصی که چند روز پیش با خبرنگار علمی و فناوری خبرگزاری برنا انجام داد ضمن تأکید بر اینکه نباید تب‌ها و سوژه‌هایی که گاهی در فضای رسانه‌ای یا عمومی داغ می‌شود را به تمام جامعۀ نخبگان تعمیم داد، تأکید کرد که البته در عین حال نگاه صفر یا صدی به مسئله هم درست نیست، این دیدگاه که همۀ نخبگان قصد خروج از کشور را دارند نادرست است از طرفی نمی‌توان گفت که هیچ نخبه‌ای هم بنای خروج از کشور را ندارد.

وی بر این انگارۀ خبرنگار علمی و فناوری برنا که توجه کافی به الگوسازی از نخبگان درگیر حل مسائل کلان کشور نشده است، صحه می‌گذارد و تصریح می‌کند که اغلب کسانی که درگیر حل مسائل کلان کشور می‌شوند، فرصتی برای توجه به حواشی پیدا نمی‌کنند.

شما در ادامه می‌توانید شرح گفتگوی اختصاصی خبرنگار علمی و فناوری برنا در رابطه با وضعیت نخبگان در ایران و الگوسازی از آن‌ها با معاون علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان را بخوانید، البته این مصاحبه بخش دیگری هم دربارۀ توجه به فرهنگ در زیست بوم علم و فتاوری دارد که طی روزهای آینده منتشر خواهد شد.

دهقانی فیروزآبادی در رابطه به مسائلی که پیرامون مهاجرت نخبگان در فضای رسانه‌ها مطرح می‌شود و سیاه‌نمایی‌هایی که گاهی دربارۀ موج خروج آن‌ها از کشور صورت می‌پذیرد به خبرنگار علمی و فناوری برنا گفت: برخی موضوعات در جوامع به صورت تب ظهور و بروز پیدا می‌کند، برای مثال چند سال پیش در جامعۀ ما تب بورس فراگیر شده بود و گروهی از مردم همدیگر را به سرمایه‌گذاری در این بازار تشویق می‌کردند اما همۀ مردم که سهام خرید و فروش نمی‌کردند.

وی ادامه داد: مثال‌هایی از این دست زیاد است که تبش فراگیر می‌شود اما شایع شدن آن به معنای مشارکت همۀ مردم نیست. خود ما هم از زمانی که دانشجو بودیم با فراگیری و داغ شدن موضوعاتی مختلفی در دانشگاه روبرو می‌شدیم.

رئیس بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: برای نمونه در یک برهۀ زمانی تب تأسیس و ادارۀ شرکت‌ در میان جامعۀ دانشگاهی داغ شد یا در زمان دیگری موضوع دریافت بورسیه تحصیلی در میان دانشگاهیان داغ شد، گذراندن دوره‌های تحصیلی در خارج از کشور و شرکت در دوره‌های تحصیلات تکمیلی نیز هرکدام در مقاطع زمانی مختلفی مورد توجه جامع دانشگاهی قرار گرفتند. 

معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در ادامه تأکید کرد: در یک برهۀ زمانی هم تب عضویت در هیأت علمی داغ شد و برخی می‌گفتند که همۀ دانشجویان تحصیلات تکمیلی در تلاش برای عضویت در هیأت‌های علمی هستند، در حالی که واقعیت چنین نبود. آدم‌ها گاهی براساس حس درونی خود دربارۀ موضوعات قضاوت می‌کنند اما لزوماً واقعیت با این احساس تطابق ندارد.

این عضو کابینۀ سیزدهم خاطرنشان کرد: ما باید دقت کنیم، سوژه‌هایی که گاهی تب آن‌ها در بخشی از جامعه یا رسانه‌ها داغ می‌شود به کل جامعه تعمیم ندهیم. 

دهقانی در ادامه عنوان کرد: اغلب نخبگان ما به دور از حاشیه در حال ادامۀ فعالیت هستند، برای نمونه من چند روز پیش جلسه‌ای با جوانان نخبۀ فعال در هفت شرکت حوزۀ تجهیزات پزشکی برای انعقاد قرارداد در زمینۀ تأسیس شرکت‌های زایشی این عرصه داشتم که شرکت‌های قدرتمند و آینده‌داری بودند اما در عین حال به دور از حواشی در حال فعالیت بودند.

وی اضافه کرد: این شرکت‌ها در قالب شرکت‌های رویشی جدیدی که تأسیس می‌شود بنا است که شانزده محصول جدید دارای تأییدیه‌های لازم از وزارت‌ بهداشت و صمت تولید کنند.

این مقام مسئول در ادامه ضمن طرح این پرسش که آیا نباید فعالین شرکت‌های مذکور را جزوء جامعۀ نخبگان به حساب آورد، گفت: به نظر شما ما نباید جوانان فعال در شرکت‌های دیگری از این دست را که هرروز دستاوردی جدید به جامعه معرفی می‌کنند را جزوء نخبگان ایرانی قلمداد کنیم؟!

رئیس بنیاد ملی نخبگان در پاسخ به این سوال برنا که آیا تصور نمی‌کنید که ضعف ما در الگوسازی از نخبگان دارای دستاوردهای مهم در کشور سبب شده تا گاهی برخی افراد به صورت ناعادلانه جایگاه نخبگی را اشغال کنند و تحت عنوان الگو معرفی شوند یا خروج معدود نخبگان کشور به صورت یک رویۀ کلی محسوب شود، تصریح کرد: به مطلب درستی اشاره کردید، ما به دنبال الگوسازی صحیح و دقیق در زیست‌بوم شرکت‌های دانش‌بنیان و نخبگانی کشور هستیم.

معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در همین رابطه تأکید کرد: براساس تجربه باید اذعان کرد که اغلب کسانی که واقعاً سرگرم کار هستند، فرصتی برای سرگرم شدن با حواشی را ندارند، معمولاً کسی که درگیر حاشیه‌ها شود توان و فرصت اثرگذاریش کاهش پیدا می‌کند یا صفر می‌شود.

این عضو کابینۀ سیزدهم تأکید کرد: البته به طور معمول صدای افرادی که سرگرم ایجاد حاشیه می‌شوند، بیش از کسانی که در سکوت مشغول فعالیت خود هستند، در جامعه بسامد پیدا می‌کند اما ما در برنامه‌های خود تلاش داریم که شرکت‌های بی‌سر و صدایی که مشغول کار خود هستند را بدل به الگویی در زیست بوم علم و فناوری کنیم. بخش اعظم فعالین دانش‌بنیان از همین گروه هستند که بدون توجه به حواشی در حال ادامۀ فعالیت هستند.

دهقانی فیروزآبادی در ادامه عنوان کرد: شما مجموعه‌ای را مدنظر قرار دهید که ده نفر در آن فعالیت می‌کنند، شش نفر از کار خود رضایت دارند اما چهار نفر چنین نیستند و نسبت به وضعیت اعتراض می‌کنند، کسی که راضی است به طور روتین کارش را انجام می‌دهد و صحبتی هم در رابطه با آن نمی‌کند اما فرد ناراضی احساس و موضع خود را بیان می‌کند، بنابراین مخاطب که این ناراحتی را می‌شوند، تصور می‌کند که کل زیست‌بوم با چنین چالشی روبرو است.

وی در ادامه اضافه کرد: در رابطه با انتخاب شغل هم چنین تبی وجود دارد که خصوصاً نوجوانان پیش از بلوغ دچار آن می‌شوند اما نظرات بسیاری از آن‌ها با مرور زمان تغییر می‌کنند، برای مثال در زمان دفاع مقدس براساس تبی که فراگیر شده بود، بسیاری علاقه داشتند که خلبان شوند، در برهۀ روی کار آمدن دولت سازندگی مهندس شدن به موضوع داغ جوانان تبدیل گردید یا اکنون برنامه نویسی شدن مورد توجه قرارداد اما لزوماً همۀ آن‌ها بعد از عبور از دورۀ نوجوانی وارد آن جایگاه شغلی نشدند.

رئیس بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: اغلب این انگاره‌ها براساس تب‌های اجتماعی مقطعی شکل می‌گیرد و افراد تصور می‌کنند که موفق بودن به معنای گام برداشتن در مسیر تحقق آن انگاره‌ها است بنابراین در آینده زندگی افراد گاهی دچار تغییر می‌شود، این تب ناپایدار را نباید به تمایل همۀ نخبگان برای خروج از کشور تفسیر کرد، بسیاری از آن‌ها بدون توجه به حواشی مشغول کار خود هستند.

معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در ادامه تأکید کرد: البته اینکه تفریط کنیم و هیچ نخبه‌ای را مایل به مهاجرت ندانیم نیز درست نیست به هر حال رقبای ما و حتی کشورهای همسایه با تمام وجود تلاش می‌کنند تا نخبگان ایرانی را به استخدام خود در بیاورند و گاهی هم موفق می‌شوند. درست است که بچه‌های نخبۀ ایران به کشور خود عرق دارند و اغلب اغوا نمی‌شوند اما واقعیت این است که رقیب و هم‌آورد ما بیکار نمی‌نشیند و تمام تلاش خود را برای جلب نظر نیروی انسانی نخبۀ ایرانی به کار می‌گیرد.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: بنابراین باید یک رویکرد معتدلانه در این مسیر در پیش بگیریم، نگاه صفر و صدی که همۀ نخبگان قصد مهاجرت دارند یا هیچ نخبه‌ای قصد مهاجرت ندارد، صحیح نیست.

انتهای پیام/