یکی از بهترین منابع درآمدزایی ارزی کشورها به ویژه اقتصادهای برتر جهان از جمله ایالات متحده، چین، کانادا، آلمان، ژاپن و فرانسه، صادرات خدمات فنی و مهندسی است که این حوزه ارزشمند را میتوان به زیرمجموعههایی مانند مشاوره مهندسی، طراحی و نظارت بر پروژههای صنعتی، ساختمانی، معماری، محیط زیست و توسعه انرژی توسعه داد. از این روست که برخی از کشورهای در حال توسعه، تمرکز بالایی روی درآمدهای خود در این بخش دارند.
این موضوع در اقتصادهایی مانند ایران که تقریباً تکمحصولی هستند، میتواند گریزگاهی بزرگ برای افزایش درآمد و تولید ناخالص ملی باشد. از طرف دیگر، با توجه به اینکه اقتصاد ایران به دلیل تمرکز بر محصولات نفتی و پتروشیمی، در برابر تحریم بسیار آسیبپذیر است، توسعۀ خدمات فنی مهندسی اهمیت بالاتری برخوردار است چون اساساً تحریمناپذیر است.
نکتۀ دیگر اینکه تجارت محصول ممکن است حتی در شرایطی که به لحاظ وزنی افزایش داشته، به لحاظ ارزش ریالی و پولی به معنای عام آن، کاهش را تجربه کند؛ نمونۀ آن را میتوان در صادرات محصولات پتروشیمی ایران در سال گذشته دید که علیرغم افزایش وزنی، در ارزش پولی کاهش را مشاهده کردیم.
توسعۀ خدمات فنی و مهندسی البته دو شرط و پیشنیاز اصلی دارد:
اول اینکه فعالان این بخش باید قوانین بازارهای هدف را به خوبی بشناسند تا بتوانند نقشآفرینی حداکثری در این حوزه داشته باشند.
نکتۀ دوم اما حمایت همهجانبه دولت به معنای عام و سفارتخانهها به معنای خاص آن است که البته هر دو موضوع را میتوان با راهاندازی اتاقهای مشترک حل کرد. اتاقهایی که به صورت همافزا بتوانند شرایط را برای توسعۀ صادرات خدمات فنی و مهندسی تسهیل و روند را تسریع کنند.
نکتۀ مهم اینکه برای نیل به مطلوب، ایران بازارهای مستعدی هم دارد که دامنۀ آنها از بازارهای همسایه و منطقه تا کشورهایی مانند آمریکای لاتین و قاره آفریقا گسترده میشود.