حضانت از نظر لغوی، به معنای مراقبت و محافظت از فرزند است، اما به صورت قانونی و ماده های موجود، تعریف دقیقی برای این کلمه ارائه نشده است. البته باید گفت همه حضانت ها به یک صورت نیست و بچه ها نیز شرایط یکسانی ندارند. برای مثال گاهی اوقات شرایط به گونه ای است که یکی از والدین، پدر یا مادر فوت می کند که در این حالت حضانت فرزند برعهده ولی در قید حیات خواهد بود. به طوری که اگر مادر فوت کند، حضانت به پدر و اگر پدر فوت کند، حضانت به مادر می رسد.
حال اگر در این حالت، با ارائه اسناد و مدارک مشخص شود که والد دیگر صلاحیت نگهداری از بچه را ندارد، دادگاه بررسی های لازم را انجام می دهد و حضانت را به شخص دیگر خواهد داد. حال سوال دیگر این است که اگر پدر و مادر هردو در قید حیات باشند، اما از یکدیگر جدا شوند تکلیف چیست؟ حضانت فرزندان بعد از طلاق با کیست؟
در ماده 1168 قانون مدنی، ذکر شده است که نگهداری از فرزندان هم حق و هم تکلیف پدر و مادر است؛ بنابراین نمی توان حق نگهداری و تربیت از فرزندان را بدون دلیل و حکم دادگاه از یک پدر یا مادر سلب کرد. پدر و مادر نیز نمی توانند بدون دلیل محکمه پسند از نگهداری فرزندشان سر باز زنند؛ چراکه در ماده 1178 قانون مدنی آمده است که :
«پدر و مادر مکلف هستند که در حدود توانایی خود به تربیت فرزند یا فرزندان خویش بر حسب مقتضی اقدام کنند و نباید نسبت به آن ها بی توجه باشند. سهل انگاری در نگهداری و تربیت فرزند موجب سقوط حق حضانت می شود.»
بنابراین براساس این ماده باید گفت حضانت فرزندان، تا زمانی که پدر و مادر باهم زندگی می کنند، برعهده هر دو نفر است، اما اگر زن و شوهر از یکدیگر جدا شوند، مطابق ماده 1169 قانون:
«برای حضانت چنین فرزندانی، مادر تا هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن این اولویت با پدر است، مگر آنکه مصلحت فرزند به گونه ای دیگر اقتضا کند.» باید گفت طبق قوانین جدید، دیگر جنسیت فرزند برای اجرای این حکم ملاک نیست، یعنی چه فرزند شما پسر باشد و چه دختر، تا 7 سالگی باید با مادرش زندگی کند، زیرا کودکان تا این سن نیازهای اساسی دارند که مادر می تواند به آن ها رسیدگی کند. پیش از تصویب این قانون جدید، حضانت پسر تا 2 سالگی و حضانت دختر تا 7 سالگی با مادر بود.
البته باید به این مورد اشاره کرد که خود زن و شوهر می توانند بر سر حضانت فرزندشان به توافق برسند و موردی که به آن اشاره کردیم، صرفا قانون کشور بود. مورد بعدی که اهمیت دارد، این است که حضانت فرزند از مادر نیز می تواند سلب شود. در رابطه با سلب حضانت فرزند از مادر در ماده 1170 و 1173 قانون صحبت شده است.
در ماده 1170 قانون مدنی آورده شده است که اگر مادر به بیماری جنون مبتلا باشد، صلاحیت مراقبت و محافظت از او گرفته می شود و به پدر واگذار خواهد شد؛ حتی اگر فرزند کمتر از 7 سال سن داشته باشد. مورد دیگری که مطابق این ماده باعث سلب حضانت از مادر می شود، ازدواج مجدد وی است. بنابراین اگر مادر با مرد دیگری، جزء پدر فرزندش ازدواج کند و زندگی تشکیل دهد، دیگر نمی تواند حضانت فرزندش را برعهده بگیرد و بعد از آن حضانت با پدر خواهد بود. موارد دیگری نیز وجود دارد که می توانند باعث سلب حضانت از مادر شوند که عبارتند از:
اگر درگیر چنین مواردی هستید و می خواهید ثابت کنید که یکی از والدین صلاحیت نگهداری از فرزند را ندارد، باید از یک وکیل کمک بگیرید. وکلا با راهکارهایی که بلد هستند، می توانند حقیقت را ثابت و شرایط را برای رشد و پرورش کودکان آماده کنند. بهترین وکلای خانواده که می توانند به شما کمک کنند، در سایت مستر وکیل (mastervakil.com) معرفی شده اند. برای مشاهده لیست وکلا کلیک کنید.
در رابطه با حضانت پدر نیز باید گفت بعد از 7 سالگی حضانت فرزند به پدر می رسد؛ به طوری که حضانت دختر از 7 تا 9 سالگی و حضانت پسر از 7 تا 15 سالگی که سن بلوغشان در نظر گرفته می شود با پدر خواهد بود. بعد از سن بلوغ، فرزند خودش باید تصمیم بگیرد که با پدرش زندگی کند یا مادر! البته توجه به تبصره 1169 نیز اهمیت دارد، در این ماده ذکر شده است که اگر بعد از 7 سالگی فرزندان، پدر و مادر باهم بر سر حضانت به توافق نرسند، دادگاه با درنظر گرفتن شرایط و مصلحت فرزند، تصمیم نهایی را می گیرد.
از طرفی در ماده 1173 قانون مدنی، آمده است که اگر پدر به خوبی از فرزندش محافظت نکند یا از نظر اخلاقی تایید شده نباشد، حضانت فرزند از او سلب خواهد شد، زیرا در این حالت آینده و سلامت جسم و روح فرزند در خطر خواهد بود. مصادیق دیگری نیز وجود دارد که درصورت بروز هریک، صلاحیت پدر رد خواهد شد. این مصادیق عبارتند از:
بنابراین اگر به عنوان مادر قصد جدایی از همسر خود را دارید، اما می دانید که همسر شما نمی تواند فرد مناسبی برای نگهداری از فرزندتان باشد، از یک وکیل طلاق کمک بگیرید تا وکیل با ارائه اسناد و مدارک لازم عدم صلاحیت شوهر شما را ثابت کند و قاضی را متقاعد سازد که حضانت را به فرد مناسبی بدهد.
کلام آخر
بعد از جدایی، نگهداری از فرزندان به یکی از موضوعات حساس تبدیل می شود و زوجین باید تصمیم بگیرند که حضانت فرزند به چه کسی برسد. از همین رو ما در این مقاله طبق قوانین جدید حضانت فرزندان بعد از طلاق را بررسی کردیم تا با اطلاعات کامل در رابطه با این موضوع تصمیم بگیرید. از مشورت با یک متخصص مانند وکیل غافل نشوید تا همه اقدامات به بهترین شکل صورت گیرد!
این محتوا حاوی تبلیغات میباشد