بحران کمآبی یک بحران جدی در عصر حاضر است که نهتنها ایران، بلکه تمام کشورهای دنیا را به چالش کشانده است. کاهش منابع آب مصرفی درست در نقطهای از تاریخ که بشر بیش از هر زمان دیگری برای تامین نیازهای صنعتی و نیازهای ضروری زندگی خود به آب نیاز دارد، مشکلات متعددی را بهوجود آورده است. اگرچه تدابیر اصولی و مهندسی در سطوح گسترده برای رفع این بحران اندیشیده شده است؛ اما همچنان نگرانیهایی از این بابت دیده و شنیده میشود.
مسئلهای که این روزها بهشدت مورد توجه قرار گرفته، انتقال آب دریا برای تامین آبهای مصرفی است. درحالیکه تصفیه فاضلاب بهداشتی نیز بهعنوان یک تدبیر هوشمندانه میتواند راهکار کارآمدی باشد. تصفیه فاضلاب بهداشتی یا انتقال آب دریا کدام یک عاقلانهتر است!! برای پاسخ به این سوال باید فاکتورهای متعددی را مورد بررسی قرار دهید و میزان موفقیت هریک از پروژههای تامین آب را ارزیابی کرده و بسنجید. با ما همراه باشید تا به پاسخ قانعکنندهای برای این سوال برسیم.
برای اینکه بتوانیم با استدلال مناسب، برتری هریک از این دو روشهای تامین آب مصرفی را مشخص کنیم، باید به شناخت هریک از این دو پروژه یعنی تصفیه فاضلاب بهداشتی یا انتقال آب دریا بپردازیم. مسئله انتقال آب دریا بهعنوان یک مسئله جدی مطرح شده و تنها هدفی که در برنامهریزی برای این پروژه تعریف شده، تامین آب مصرفی در بخشهای مختلف است. تامین آب آشامیدنی نیز در صدر این برنامه انتقال آب دریا قرار دارد. از آنجاکه این موضوع کاملا جدی است، شرکتهای بزرگی برای پیشبرد آن سرمایهگذاری کردهاند. احداث مسیر انتقال آب، نیازمند برنامهریزیهای مهندسیشده و بسیار دقیق است و قطعا یک پروژه زمانبر خواهد بود. در برنامهای که برای این منظور طراحی شده، میتوان آبهای گسترده دریای خلیج فارس را به منظور تامین آبهای مصرفی به شهرهای مختلف انتقال داد.
کاملا مشخص است که انتقال آب از دریا به بخشهای مختلف کشور نیازمند سرمایهگذاری کلان است و درصورتیکه بتوان این آب را به آب مصرفی تبدیل کرد، باید علاوهبر احداث خط انتقال برای تصفیه آن نیز تدابیری اندیشید. دراینصورت هزینههای تامین آب بسیار زیاد خواهد شد. تصفیه فاضلاب بهداشتی یا انتقال آب دریا کدام یک عاقلانهتر است!! حتی اگر نگاه تخصصی و علمی به این موضوع نداشته باشید هم میتوانید به سادگی به پاسخ آن برسید. مسلما تصفیه فاضلاب بهداشتی عاقلانهتر خواهد بود. در ادامه با ذکر دلیل به شرح آن میپردازیم.
تصفیه فاضلاب به روش بهداشتی و علمی و ورود مجدد آبهای تصفیهشده به چرخه مصرف، بهترین راهکار برای جبران بخش قابلتوجهی از مشکلات کمآبی است. بهعلاوه اینکه میتوان به استفاده بهینهای از این منابع طبیعی ارزشمند رسید. منظور از تصفیه فاضلاب، مجموعهای از روشهاست که با استفاده از آن میتوان پسابهای آلوده موجود در محیط زیست را از بین برد و به استفاده مجدد از پسابهای تصفیهشده رسید. از آبهای تصفیهشده برای مصارف صنعتی، کشاورزی و ... استفاده میشود.
ازآنجاکه سرانه تولید فاضلاب نسبتبه میزان آب مصرفی در سراسر دنیا بسیار بالاست، میتوان فاضلابهای بهداشتی و انسانی را برای استفاده مجدد تصفیه کرد و از آلودگی آبهای سالم نیز جلوگیری به عمل آورد. با استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب میتوان آلایندههای موجود در آبهای بیکیفیتی که امکان استفاده از آنها وجود ندارد را حذف کرد و به استفاده بهینه از این منابع رسید.
فاضلابهای انسانی در چند نوع دستهبندی میشوند و روش تصفیه فاضلاب باتوجهبه نوع آن مشخص میشود. درصورتیکه فاضلابهای انسانی در مناطق مسکونی و تجاری تصویه نشوند، میتوانند علاوهبر آلودگی محیط زیست با ورود به آبهای سالم مانند آب رودخانه، آنها را نیز آلوده کنند؛ بنابراین، با تصفیه فاضلاب میتوان ضمن جلوگیری از آلودگی آبهای طبیعی و سالم، در مصرف آب نیز صرفهجویی کرد. فرایند تصفیه براساس اهداف مختلفی که برای پاکسازی فاضلاب وجود دارد و استانداردهای مجاز در این حوزه انجام میشود. در بررسی این جمله که فاضلاب بهداشتی یا انتقال آب دریا کدام یک عاقلانهتر است!! با اطمینان میتوان گفت که تصفیه فاضلاب بهداشتی باتوجهبه مزایای قابلتوجهی که ارائه میدهد، عاقلانهتر خواهد بود.
باتوجهبه میزان بالای پسابهای تولیدشده، تامین سلامت محیط زیست نیز به اندازه تامین آب مصرفی و کنترل بحران کمآبی اهمیت دارد. درصورتیکه جلوی ورود آبهای آلوده به آبهای سالم گرفته نشود، با بحرانهای شدیدتری مواجه خواهیم شد. این مسئله علاوهبر اینکه بر میزان آب مصرفی و سالم تاثیر میگذارد، بهشدت بر اکوسیستم انسانی و جانوری نیز اثر گذاشته و مشکلات متعددی را برای انسانها بهوجود میآورد. تنها در یک مثال میتوان گفت که ورود بیرویه پسابهای آلوده به آبهای سالمی مانند آب رودخانهها میتواند بسیاری از گونههای آبزی را از بین ببرد و این روند چرخه طبیعت را به هم میزند.
منظور از فاضلاب انسانی تنها فاضلابهای سیاه یا خاکستری نیست. هر نوع پساب آلودهای که توسط بشر بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم تولید شود، فاضلاب انسانی نامیده میشود. پسابهای تولیدشده توسط انسان حاوی مواد آلی و میکروارگانیسمهایی است که برای محیط زیست عواقب جدی بههمراه دارد. علاوهبر ترکیبات آلی، وجود ترکیبات غیرآلی و افزایش غلظت آنها در پسابهای آلوده و در نهایت ورود آن به آبهای سالم، کیفیت آب را به خطر انداخته و یک هشدار جدی برای انسان و حیوانات محسوب میشود. با طراحی پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی و انسانی میتوان بسیاری از این مشکلات را مرتفع ساخت. این درحالیاست که هزینه پکیج تصفیه فاضلاب انسانی بسیار کمتر از هزینه احداث خط انتقال آب دریاست.
استفاده از پکیجهای تصفیه پسابهای انسانی و بهداشتی در محیطهای مختلف مسکونی، صنعتی و ... متناسب با نیاز پروژه، مزایای بسیاری بههمراه دارد. با استفاده از این پکیجها میتوان انواع پسابهای بهداشتی و انسانی در خانهها، شرکتها، معادن و ... را به کیفیت قابلقبول براساس استانداردهای سازمان محیط زیست رساند. با استفاده مجدد از پسابهای تصفیهشده میتوان بحران کمآبی را مدیریت کرد.
باتوجهبه اینکه پکیجهای تصفیه فاضلاب در انواع مختلف وجود دارند و براساس فاکتورهای متعددی دستهبندی میشوند، پروسه تصفیه فاضلاب نیز به روشهای مختلف انجام میشود. در حالت کلی فرایند تصفیه فاضلاب در اکثر پکیجها با تصفیه فیزیکی شروع شده و مراحل مقدماتی مانند آشغالگیری، متعادلسازی، چربیگیری و اسکیمر برای حذف مواد جامد در پساب انجام میشود. سپس در مرحله تصفیه تکمیلی که مرحله بیولوژیکی نیز نامیده میشود، تمامی میکروبها، باکتریها، مواد آلی و آلودگیهای داخل فاضلاب از بین میروند.
در مرحله نهایی فرآیند تصفیه کردن با روشهای پیشرفتهتر انجام میشود و فاضلاب به آب استاندارد قابل مصرف تبدیل میشود. در این مرحله بیشتر از فرایندهای شیمیایی ازجمله: فیلتراسیون مولتی مدیا، اشعه یووی، اسموز معکوس، عملیات نمکزدایی، نیتراتزدایی و ... استفاده شده و تمام آلایندهها بهصورت کامل حذف میشوند.
در این مطلب جمله «تصفیه فاضلاب بهداشتی یا انتقال آب دریا کدام یک عاقلانهتر است!!» را مورد بررسی قرار دادیم. اگرچه انتقال آب دریا از خلیج فارس و دریای عمان برای تامین آبهای مصرفی حوزههای مختلف بهخصوص شهرهای نزدیک دریا بهعنوان یک مسئله جدی مطرح شده و سرمایهگذاریهای زیادی در این حوزه شکل گرفته است؛ اما باید بگوییم که این پروسه زمانبر و هزینهبر خواهد بود. صنایع مختلف میتوانند با تهیه پکیجهای تصفیه فاضلاب متناسب با نیاز خود به روند کنترل بحران کمآبی کمک کنند. بهعلاوه اینکه با استفاده از پکیجهای تصفیه فاضلاب میتوان از آلودگی محیط زیست و مشکلات متعددی که در پی دارد، جلوگیری کرد. درنهایت میتوان گفت تصفیه فاضلاب انسانی عاقلانهتر به نظر میرسد.
این متوا حاوی تبلیفات میباشد