تولید سنسور نور و باران حاصل تلاش ۴ جوان فناور ایرانی

به گزارش خبرنگار علم و فناوری خبرگزاری برنا؛ در راستای تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر آشنایی نخبگان و دانشجویان با دستاورد‌های علمی و فناورانه کشور، معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری در دوره روح‌الله دهقانی فیروزآبادی اقدام به برگزاری سلسله تور‌های فناورانه برای خبرنگاران و راویان رسانه‌ای کشور کرده است.

هدف از برگزاری این تورها، آشنایی خبرنگاران با آخرین دستاورد‌های علمی و فناورانه کشور و توانمندی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در عرصه‌های مختلف علمی و فناوری است تا بتوانند این دستاورد‌ها را به طور دقیق و صحیح به جامعه انعکاس دهند. خبرنگاران در قالب این تور‌ها طی بیش از یک سال گذشته، از مراکز و اماکن برجسته علمی و فناورانه کشور و شرکت‌های بزرگ دانش‌بنیان در استان‌های مختلف بازدید کرده‌اند.

از مهم‌ترین مقاصد این تور‌ها تاکنون می‌توان به رصدخانه ملی ایران در کاشان، پروژه عظیم چشمه نور ایران به عنوان بزرگ‌ترین پروژه علمی کشور، شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان منطقه ویژه اقتصادی پیام، شرکت‌های بزرگ و دانش‌بنیان استان مازندران، اکوسیستم علم و فناوری استان اصفهان، رویداد جایزه ملی فناوری نکست، شرکت‌های برتر و دستاورد‌های علمی استان فارس و شیراز اشاره کرد.

حضور در این تور‌های علمی، فرصتی ارزشمند برای خبرنگاران فراهم کرد تا از نزدیک با محققان، فناوران، کارآفرینان و ایده‌پردازان زیست‌بوم علمی و فناوری کشور آشنا شده و ضمن بیان چالش‌ها و دستاورد‌های آنها، گزارشی جامع از وضعیت علم و فناوری تهیه کنند.

تاثیر اصحاب رسانه در بازتاب عظمت و پیشرفت حوزه علم و فناوری کشور

خبرنگاران به عنوان حلقه وصل بین جامعه علمی و فناوری و مردم، نقش مهمی در ترویج علم و دانش و تشویق نسل جوان به ورود به عرصه‌های علمی و فناورانه دارند. برگزاری این تور‌ها توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری می‌تواند به ارتقای سطح آگاهی و دانش خبرنگاران در حوزه علم و فناوری کمک کند تا بتوانند بازتاب دقیق‌تر و کامل‌تری ارائه داده، تا بیش‌ترین تاثیرگذاری نمایان شود.

شرکت دانش‌بنیان با جمعی از نخبگان لیزری و اپتیکی

خبرنگاران حاضر در تور رسانه‌ای چهار روزه معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری این بار در سفر به استان فارس از واحد‌های صنعتی و شرکت‌های دانش‌بنیان منتخب از دستاورد‌های دانش‌بنیان و کلان پروژه‌های حوزه فناوری و نوآوری بازدید کردند؛ که یکی از آنها شرکت دانش‌بنیان "رای‌شید‌صنعت" بود.

شرکت رای شید صنعت در فروردین ماه ۱۳۹۱ توسط جمعی از دانش آموختگان اپتیک و لیزر و مهندسی برق دانشگاه‌های برتر کشور تاسیس شده است. عمده فعالیت شرکت معطوف به انجام پروژه‌هایی با فناوری بالا در حوزه اپتیک، لیزر و کنترل حرکت است و تولیدات انبوه محصولات الکترونیکی مورد استفاده در صنعت خودروسازی را نیز برعهده دارد.

این شرکت در حال حاضر در سه بخش؛ ۱. SMD (مونتاژ انبوه قطعات SMD توسط ماشین‌آلات اتوماتیک با ظرفیت فعلی ۱۰۰ میلیون قطعه در سال)، ۲.THT (مونتاژ قطعات THT، فرآیند کنترل و تضمین کیفیت و آزمایشگاه)، ۳. دسته سیم (چرخه کامل تولید دسته سیم با ظرفیت فعلی ۱۵ میلیون سوکت در سال) فعالیت می‌کند.

محمدحسن آسترکی؛ مدیر فنی شرکت دانش‌بنیان "رای‌شید‌صنعت" در گفتگو دوستانه با خبرنگاران گفت: محصولات ما شامل قطعات الکترونیکی برای صنعت خودرو است. کارگاه ما شامل بخش‌های مختلفی از جمله مونتاژ برد‌های SMD،  مونتاژ دستی و کنترل کیفیت است.

مونتاژ برد‌های SMD: در این بخش قطعات الکترونیکی کوچک مانند خازن، مقاومت و سوئیچ، به صورت خودکار روی برد‌های الکترونیکی لحیم می‌شوند.

مونتاژ دستی: برخی از قطعات به دلیل ظرافت یا پیچیدگی، به صورت دستی مونتاژ می‌شوند.

کنترل کیفیت: در این بخش محصولات نهایی به طور کامل تست و بررسی می‌شوند تا از کیفیت و عملکرد آنها اطمینان حاصل شود.

داخلی‌سازی قطعات الکترونیکی استفاده شده در خودرو

وی تأکید کرد: عمده فعالیت این شرکت دانش‌بنیان در حوزه قطعات الکترونیکی استفاده شده در خودرو است. ما سعی کردیم محصولاتی که در گذشته از چین وارد شده است را بومی‌سازی کنیم البته بعضی از قطعات از جمله سوئیچ‌ها یا LED‌ها از خارج وارد می‌شود، اما مرحله مونتاژ، تست و درنهایت رسیدن به محصول، بومی‌سازی شده است.
مدیر فنی این شرکت دانش‌بنیان ادامه داد: ما در این حوزه با چینی‌ها در حال رقابت هستیم، اما، چون قیمت ما از آنها کم‌تر بود توانستیم بازار را در دست بگیریم. ما از تولید به مصرف هستیم از طرفی ما در زنجیره تأمین ساپکو هستیم یعنی بُرد‌هایی که ما تولید می‌کنیم به یک شرکت رفته و در آن جا تزریق پلاستیک به قاب می‌شود سپس در یک شرکت دیگر که فرمان می‌سازند سوار شده و بعد فرمان به صورت کامل به خط خودروساز می‌رود و در خودرو استفاده می‌شود.

آسترکی گفت: یکی از محصولات تولیدی این شرکت، کلید‌های روی فرمان خودروی دنا، تارا، پارس و سمند است که در این مسیر، سیم‌ها به صورت انبوه از کارخانه‌ها خریداری شده، برش‌خورده و طبق سایز‌های تعیین‌شده این سرسیم‌ها پرس و در کانکتور جایگزین می‌شود.

اشتغال‌زایی جمعی از نخبگان در حوزه تولیدات قطعات خودرو

آسترکی در خصوص چگونگی شکل‌گیری این شرکت دانش‌بنیان گفت: ما ۴ نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز بودیم که همگی دانشجوی فیزیک بودیم. در سال ۱۳۹۱ شرکت تأسیس شد که در ابتدا کار‌ها به صورت پروژه‌ای و طراحی‌های هایتک پیش رفت. از سال ۱۳۹۸ وارد بحث تولید انبوه برای خودروساز شدیم.

آسترکی گفت: ما شرکت‌های تخصصی و دانش‌بنیان و همچنین شرکت‌های تولید انبوه زیادی داریم، اما شرکت‌هایی که تخصصی کار کرده و بحث تولید با ادبیات تولید انبوه را پیش ببرند کم داریم!

وی گفت: تلاش ما این بود که با توجه به تیراژ بالای محصولات این شرکت، تیم تحقیق و توسعه خوبی تشکیل دهیم. در ابتدا یک مکانی توسط یکی از شرکت‌های شیراز به ما داده شد و سپس در سال ۱۳۹۵ به پارک علم و فناوری شیراز منتقل شدیم و از آن سال تا به امروز در پارک مستقر هستیم.

وی تأکید کرد: در حال حاضر ۳۲ نفر به صورت مستقیم و ۱۳ نفر دورکار، به طور کلی ۴۵ نفر در رشته‌های مختلف مهندسی مکانیک، برق، فیزیک، اپتیک  و ... در این شرکت فعالیت می‌کنند.

۶ محصول صنعت خودرویی در حال تولید انبوه

آسترکی، مدیرفنی شرکت گفت: ۱۲ محصول در کل توسط این شرکت دانش‌بنیان تولید شده که ۶ محصول در حال تولید انبوه است.

محمد احسان خضری، مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان ادامه داد: ما از سال ۱۳۹۶ وارد صنعت خودرو شدیم و در سال ۱۴۰۱ موفق شدیم صفر تا صد پروژه سنسور نور و باران (دریافت نیاز خودروساز، طراحی نمونه اولیه، نمونه مهندسی تا الان که به مرحله پیش تولید، قبل از تولید انبوه) را با متخصصان ایرانی نهایی کنیم. این محصول سال ۱۴۰۲ به عنوان یک محصول دانش‌بنیان ثبت شد.

خضری در خصوص حساسیت بعضی از محصولات این شرکت گفت: ما ترجیح می‌دهیم بعضی از محصولاتمان را به دلیل داشتن حساسیت‌های بالا به عنوان محصول دانش‌بنیان ثبت نکنیم.

سنسور نور و باران یک محصول دانش‌بنیانی در خودرو

آسترکی گفت: ما به درخواست یکی از خودروسازان از اواخر سال ۱۴۰۱ شروع به تحقیقات بر روی یک محصول کردیم که سنسور نور و باران است که به صورت محدود در خودرو‌های تارا و دنای فول اتوماتیک نصب شد. ما موفق به ساخت نمونه اولیه آنها شدیم و دانش‌بنیانی آن را دریافت کردیم. سنسور نور همان‌طور که از نامش پیداست وظیفه دارد در هنگام تاریکی هوا، چراغ‌های خودرو را به‌صورت اتوماتیک روشن کند. این سنسور معمولا بر روی قسمت جلویی داشبورد و پشت شیشه (داخل کابین) نصب می‌شود. سنسور باران نیز وظیفه دارد در هنگام بارندگی برف‌پاک‌کن‌ها را به‌صورت اتوماتیک روشن و سرعت آنها را متناسب با سرعت باران یا برف تنظیم کند. سنسور باران معمولا در بالای شیشه جلو، قسمت وسط (در محدوده قرارگیری پایه آینه جلو) نصب می‌شود. برف‌پاک‌کن خودرو‌ها تا چند دهه پیش تنها سه حالت داشتند؛ خاموش، دور تند و دور کند. کمی بعد برف‌پاک‌کن‌ها علاوه بر تنوع بیش‌تر حالت‌های سرعت به تایمر هم مجهز شدند. تایمر در برف‌پاک‌کن خودرو‌ها کمک می‌کرد تا دیگر نیازی نباشد راننده دائم برف‌پاک‌کن را خاموش و روشن کند، اما امروزه در خودرو‌های جدید سنسور باران وجود دارد. نحوه کار این سیستم بر پایه نور مادون قرمز است. سنسور باران زمانی که روشن باشد، همواره در حال ارسال امواج مادون قرمز با زاویه ۴۵ درجه بر روی شیشه جلو است. طبیعتا امواج فرستاده شده بر روی شیشه بازتاب دارند. میزان و نوع بازتاب با توجه به خشک یا‌تر بودن شیشه متفاوت است؛ سنسور باران وظیفه دارد بازتاب این امواج را بررسی کند و با توجه به آن، برق پاک‌کن‌ها را با سرعت مناسب به حرکت درآورد.  آسترکی ادامه داد: از چالش‌های سنسور نور و باران موضوعات اپتیک، مکانیک و الکترونیک است که با یکدیگر بسیار سازگار هستند. امروز نیز در مرحله عقد قرارداد با خودروساز هستیم.

خضری، مدیرعامل این شرکت در خصوص سنسور نور و باران گفت: سنسور باران طبق استاندارد‌های ۸۵ گانه برای خودرو‌های جدید در حال تولید در ایران الزامی است. وظیفه آن دستور دادن به شیشه پاکن برای پاک کردن شیشه زمانی است که سطح آن خیس است. سنسور نور وظیفه دارد زمانی که شدت نور از میزانی کم‌تر باشد به چراغ‌های جلو فرمان روشن شدن و در شرایط معکوس خاموش شود را دهد، جوری که خطا‌پذیری کاربر مطرح نباشد. مخصوصا در پارکینگ و تونل‌ها کاربرد زیادی دارد.

مزایای محصولات دانش‌بنیان ایرانی تولید شده در این شرکت/ کاهش ۵۰ درصدی ازربری

خضری گفت: در حال حاضر این محصولات تماما وارداتی است که مشکلاتی از قبیل: بهای بالا تمام شده برای خودروساز، عدم‌تطبیق با خودرو ایرانی (تا امروز این قطعات نتوانسته با خودرو‌های ایرانی تطبیق پیدا کند) را داراست.

وی ادامه داد: محصولاتی که ما در این شرکت تولید می‌کنیم توانسته این ۲ مشکل را مرتفع کند، یعنی هم قیمت تمام شده آن کم‌تر از نمونه خارجی است (این محصولات ۵۰ درصد کاهش ارزبری را تا کنون به همراه داشته است.) و هم به دلیل این که باید استاندارد‌های داخلی را پاس کند دارای کیفیت بالا است و، چون تولید داخل است می‌تواند بیش‌ترین تطابق را با خودرو‌های ایرانی داشته باشد.

مشکلات تولیدکنندگان قطعات صنعت خودرو که موجب گرانی می‌شود

خضری گفت: تقاضا از محصولات ما زیاد است، اما مشکلات زیادی وجود دارد. مشکل ما این است که خودروساز برایش مهم است که قطعاتش تامین شود حال به چه طریقی اصلا اهمیتی ندارد.

وی در خصوص مشکلات این شرکت گفت: یکی از مشکلات اصلی که شرکت‌های دانش‌بنیان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند سیستم تامین سرمایه در گردش است. چون در این روند خواب پول بسیار زیاد است. این خواب معمولا بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ روز است بنابراین این کار را برای شرکت‌ها بسیار سخت کرده است.

اولا، چندوجهی بودن؛ چندوجهی بودن وجود دارد. جنبه بازاری فشار زیادی به جنبه کیفیت آورده است. وقتی قیمت‌گذاری دستوری است و خودروساز عدد محدودی به دست می‌آورد، به همان نسبت چرخه تامین را تحت فشار قرار می‌دهد.

دوم، بهای تمام‌شده؛ بهای تمام شده کلیه کالا‌ها در کشور بسیار زیاد است یکی از آن صنعت خودرو است. بهای تمام‌شده دارای جنبه‌های مختلف است، هزینه مالی نظام تامین نقدینگی نمی‌تواند کاری انجام دهد، حداقل به شرکت‌های مثل شرکت ما کاری از دستش برنمی‌آید (شاید شرکت‌های دیگری باشند که وضعیت بهتری داشته باشند).

سوم، فناوری؛ فناوری مسئله دیگری است. توان صنعتی کشور به مرور به سمت عقب در حال حرکت است. فناوری ما به سمت مستهلک شدن پیش می‌رود. ماشینی که نمی‌توانیم به روز وارد کنیم به جای آن که یک دستگاه را یک اپراتور بچرخواند با دستگاهی کار می‌کنیم که با ظرفیت کم‌تر با ۲ اپراتور کار می‌کند؛ بنابراین کسی در این جا از بابت بهره‌وری سودی نمی‌کند.

چهارم، نیروی متخصص؛ نیرو متخصص در حال کاهش است. در حال حاضر تعداد نیرو متخصص بسیار کم‌تر شده است و اگر این روند همین طور ادامه پیدا کند ما دچار کمبود آن در آینده‌ای نزدیک خواهیم بود.

پنجم، هزینه لجستیک و حمل و نقل؛ این هزینه در کشور نسبت به خارج از کشور نسبت به هزینه سوخت پایینمان عدد قابل توجهی است.

ششم، هزینه خدمات فناوری؛ یک خدمات اداری که در دنیا شرکت‌های مختلف با قیمت بسیار مناسب در حال ارائه هستند ما در کشور با بهای بیش‌تر با کیفیت پایین‌تر دریافت می‌کنیم. همه آنها جمع می‌شود و باعث گران شدن کالا می‌شود، وقتی کالا گران شود قیمت هم دستوری است، باید بها کم باشد بنابراین به اجبار کیفیت محصول پایین می‌آید.

به نظر بنده رقابت نیز امری بسیار مهم است. امروزه رقابت در حال کاهش است. شرکت‌ها سهم بازار خودروییشان در حال کاهش است در نهایت این عمل به ضرر تامین‌کننده قطعه، شرکت خودرو ساز و با اختلاف زیاد مصرف‌کننده نهایی منجر می‌شود.

گزارش از: زهراوجدانی

انتهای پیام/