برنده جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۴ مشخص شد

به گزارش خبرنگار علمی و فناوری خبرگزاری برنا؛ دانشمندان دیوید بیکر، دمیس هاسابیس و جان جمپر جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۴ را برای کار خود در ساختار پروتئین‌ها به دست آوردند.

این جایزه که به طور گسترده‌ای به عنوان یکی از معتبرترین در جهان علمی در نظر گرفته می‌شود، توسط آکادمی علوم سلطنتی سوئد اعطا می‌شود و ارزش آن ۱۱ میلیون کرون سوئدی (۱.۱ میلیون دلار) است.

آکادمی در بیانیه‌ای گفت: یکی از اکتشافات که امسال به رسمیت شناخته شد مربوط به ساخت پروتئین‌های چشمگیر است. دیگری در مورد تحقق یک رویای ۵۰ ساله؛ پیش بینی ساختار پروتئین از توالی اسید آمینه آنها است.

آکادمی گفت که نیمی از جایزه به بیکر "برای طراحی پروتئین محاسباتی" اعطا شد در حالی که نیمی دیگر توسط هاسابیس و جمپر "برای پیش بینی ساختار پروتئین" به اشتراک گذاشته شد.

سومین جایزه‌ای که هر ساله اهدا می‌شود، جایزه شیمی به دنبال جایزه پزشکی و فیزیک است که در اوایل این هفته اعلام شد.

جوایز نوبل در وصیت نامه مخترع دینامیت و تاجر ثروتمند آلفرد نوبل ایجاد شده و به "کسانی که در سال گذشته بیشترین سود را به بشریت داده اند"اعطا می‌شود.

این جایزه برای اولین بار در سال ۱۹۰۱، ۱۵ سال پس از مرگ نوبل، برای دستاورد‌های پزشکی، فیزیک، شیمی، ادبیات و صلح اعطا شد. دریافت کنندگان در هر دسته مبلغ جایزه‌ای را که در طول سال‌ها تنظیم شده است به اشتراک می‌گذارند.

شیمی، نزدیک به قلب آلفرد نوبل و رشته‌ای که بیشتر برای کار خود به عنوان یک مخترع قابل استفاده است، ممکن است همیشه پرطرفدارترین جایزه‌ها نباشد، اما دریافت کنندگان گذشته شامل بزرگان علمی مانند پیشگامان رادیواکتیو ارنست رادرفورد و ماری کیوری هستند.

جایزه شیمی سال گذشته به مونگی باوندی، لوئیس بروس و الکسی اکیموف برای کشف خوشه‌های کوچک اتم‌های شناخته شده به عنوان نقاط کوانتومی، که امروزه به طور گسترده‌ای برای ایجاد رنگ در صفحه نمایش مسطح، لامپ‌های دیود نوری (LED) و دستگاه‌هایی که به جراحان کمک می‌کنند رگ‌های خونی را در تومور‌ها ببینند، اعطا شد.

در کنار جایزه نقدی، برنده‌ها در ماه دسامبر مدال پادشاه سوئد را نیز دریافت خواهند کرد.

دیوید بیکر (David Baker) متولد ۶ اکتبر ۱۹۶۲ (۱۴ مهر ۱۳۴۱) در آمریکا، زیست‌شیمی‌دان و زیست‌شناس محاسباتی است که روش‌هایی را برای طراحی پروتئین‌ها و پیش‌بینی ساختار‌های سه‌بعدی آنها راه‌اندازی کرده است. او استاد زیست‌شیمی هنریتا و اوبری دیویس، محقق مؤسسه پزشکی هاوارد هیوز و استادیار علوم ژنوم، مهندسی زیستی، مهندسی شیمی، علوم کامپیوتر و فیزیک در دانشگاه واشنگتن است.

جان مایکل جامپر (John M. Jumper) دانشمند ارشد آمریکایی شرکت هوش مصنوعی دیپ‌مایند تکنولوژیز است. جامپر و همکارانش، آلفا فولد را طراحی کردند که یک مدل هوش مصنوعی برای پیش‌بینی ساختار‌های پروتئینی از توالی اسید‌های آمینه آنها با دقت بالا است. جامپر اعلام کرده گروه آلفا فولد قصد دارد ۱۰۰ میلیون ساختار پروتئینی را منتشر کند.

دمیس هسابیس (Demis Hassabis) متولد ۲۷ ژوئیه ۱۹۷۶ (۵ مرداد ۱۳۵۵) دانشمند علوم رایانه، محقق هوش مصنوعی و کارآفرین بریتانیایی است. او در ابتدای کار خود برنامه‌نویس و طراح بازی‌های ویدیویی هوش مصنوعی و یک بازیکن خبره بازی‌های رومیزی بود. وی مدیر اجرایی و یکی از بنیانگذاران شرکت هوش مصنوعی دیپ‌مایند و مشاور هوش مصنوعی دولت انگلیس است.

زمان‌بندی اعلام اسامی برندگان جوایز نوبل

اسامی برندگان جوایز نوبل پزشکی و فیزیک ۲۰۲۴ به ترتیب در روز‌های دوشنبه و سه‌شنبه اعلام شد. قرار است برنده جایزه نوبل ادبیات فردا (پنج‌شنبه، ۱۹ مهر) اعلام شود. همچنین برنده جایزه صلح روز جمعه (۲۰ مهرماه) و برنده جایزه اقتصاد روز دوشنبه (۲۳ مهر) معرفی خواهند شد.

انتهای پیام/