محمدصادق افراسیابی؛ معاون کاربران و تنظیمگری اجتماعی ساترا در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا در خصوص مشکلات پیش آمده برای برنامه «اکنون» سروش صحت توضیح داد: همانطور که مدیر سکوی «فیلیمو» هم در توییت خود اشاره کرده بود، نسخهای که از برنامه «اکنون» در آن سکو منتشر شده است مغایر با نسخهای است که برای دریافت مجوز در اختیار سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی گذاشتند.
واژه توقیف برای برنامه «اکنون» واژه مناسبی نیست
افراسیابی افزود: طبعا این انتظار وجود دارد که اصل صداقت توسط همه ذینفعان رعایت شود و نباید اعضای شورای صدور مجوز برنامهها و سریالهای شبکه نمایش خانگی احساس کنند که برخی سکوها رفتاری مغایر با اخلاق حرفهای دارند؛ لذا به نظرم انتخاب واژه توقیف برای برنامه «اکنون» از سوی مدیر سکوی فیلیمو انتخاب مناسبی نبود.
وی افزود: در نامهای که از سوی معاونت پایش و نظارت ساترا در خصوص این برنامه نگارش و برای سکوی «فیلیمو» ارسال شده است، نوشته شده نسخهای که برای مجوز به ساترا ارائه کرده اید، با نسخهای که پخش کرده اید متفاوت است. در نسخه ارائه شده به ساترا ملاحظه حقوقی سازمان صدا و سیما و شبکه نسیم در خصوص مالکیت معنوی برنامه «کتاب باز» رعایت شده بود و در نسخهای که از «فیلیمو» پخش شد این ملاحظه رعایت نشده است که انتظار میرفت پس از ارسال نامه به «فیلیمو» شاهد بازگشت به روند اصلاح باشیم.
پخش زنده در انحصار صدا و سیما است
معاون تنظیم گری ساترا با اشاره به پخش گزارش عادل فردوسی پور از آپارات نیز بیان کرد: موضوعی که باعث واکنش سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی نسبت به برنامه آقای فردوسی پور شده است، عدم رعایت قانون پخش زنده توسط آپارات اسپرت است. طبق مصوبه سال گذشته شورای عالی انقلاب فرهنگی پخش زنده در انحصار سازمان صدا و سیما است. برنامه آقای فردوسی پور در آپارات اسپرت از این نظر مستثنی نیست و ساترا تلاش میکند تا تنظیم گری عادلانهای در میان تمام سکوها داشته باشد.
پخش زنده اکثر سکوهای دارای مجوز از ساترا به شکل قانونی انجام میشود
افراسیابی افزود: البته ساترا در خصوص پخش زنده به سکوهای دارای مجوز، راهکار ارائه میدهد. در این شرایط برنامههایی که قصد دارند از سوی سکوهای مجوزدار ساترا پخش زنده داشته باشند، میتوانند با IPTV سازمان صدا و سیما به تفاهم برسند و با همکاری IPTVهای صدا و سیما پخش زنده داشته باشند که این رویه توسط بسیاری از سکوها در حال انجام است و پخش زنده اکثر سکوهای دارای مجوز از ساترا به شکل قانونی انجام میشود.
وی یادآور شد: سال گذشته شورای عالی انقلاب فرهنگی در بند ۴ مصوبه خود تاکید کرد که پخش زنده در انحصار صدا و سیما است. به همین دلیل، چون برنامه گزارش عادل فردوسی پور به صورت زنده پخش میشد و از راهکارهای قانونی هم استفاده نکرده بود، نیاز بود که این رویه بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی اصلاح شود.
نظارت در رسانه کاربرمحور به شکل پسینی است
معاون تنظیم گری ساترا در پاسخ به این سوال که آیا این برنامه نیاز به اخذ مجوز از ساترا ندارد گفت: ما دو نوع رسانه داریم؛ رسانههای کاربرمحور و رسانههای ناشرمحور، برنامههای رسانههای ناشرمحور نیاز به مجوز دارند. به عنوان مثال برنامه «اکنون» در رسانه ناشرمحور منتشر شده و نیاز به مجوز دارد. برنامههای رسانههای ناشرمحور قبل از تولید برنامه باید مجوز تولید دریافت کنند و قبل از انتشار هم مجوز انتشار بگیرند. اما نظارت در رسانه کاربرمحور به شکل پسینی است. رسانه آپارات هم یک رسانه کاربر محور است.
رفتار ساترا سلیقهای نیست
محمدصادق افراسیابی در خصوص شکایتهای مردمی که برای رئالیتی شوی «جوکر» احسان علیخانی ثبت شده بود، اظهار کرد: رفتار سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی در حوزه صدور مجوزها یک رفتار سلیقهای نیست. اصلاحاتی که به برنامهها و سریالها داده میشود از سوی شورای صدور مجوز ساترا است. شورای صدور مجوز ساترا ترکیبی از اعضای حقیقی و اعضای حقوقی است. اعضای حقوقی شامل دو نماینده از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نماینده دادستان کل کشور، نماینده سازمان صدا و سیما هستند. در کنار این نماینده ها، اعضای حقیقی که عبارتند از عبدالکریم خیامی (عضو هیات علمی دانشگاه و رئیس سابق کمیته رسانه و فضای مجازی مجمع تشخیص مصلحت نظام)، محمدرضا جعفری جلوه (مدیر اسبق شبکه دو سیما و رئیس اسبق سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، علیاصغر پورمحمدی (مدیر اسبق شبکه ۳ سیما و معاون اسبق سیما در صدا و سیما)، سید محسن مهاجرانی (معاون اسبق سیما در دوره ریاست دکتر علی لاریجانی) در شورا حضور دارند. نهایتاً این شورا در مورد اصلاحات تصمیم گیری میکند و اینگونه نیست که ساترا بخواهد خودش اعمال نظر کند. آن چیزی که در این شورا با این ترکیب که شامل اعضای حقیقی و اعضای حقوقی مصوب میشود، طبق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی لازم الاجرا است.
در «جوکر» برخی اصلاحیهها اعمال نشده بود
وی ادامه داد: شورای صدور مجوز در مورد برنامه «جوکر» ملاحظاتی داشته و اصلاحیههایی به «فیلیمو» داده است. «فیلیمو» برخی از این اصلاحیهها را اعمال و برخی را اعمال نکرد. همانطور که در مورد برنامه «اکنون» هم گفتم به این صورت است که یک برنامه قبل از اینکه انتشار پیدا کند در شورای صدور مجوز بررسی میشود. به این معنا که ابتدا برنامه به ساترا میآید و ممیزان آن را میبینند و نظراتشان را راجع به برنامه مورد نظر بیان میکنند. البته بین اعضای شورا تقسیم کار شده و هر برنامه را دو نفر از اعضای شورا علاوه بر ممیزان ساترا قبل از اینکه به شورا بیاید، به طور کامل میبینند. یعنی در واقع یک برنامهای که میخواهد مجوز دریافت کند، علاوه بر این که توسط ممیزان ساترا دیده شده و آنها نیز نظراتشان را راجع برنامه گفته اند، دو نفر از اعضای شورای صدور مجوز نیز به صورت کامل برنامه را دیده اند و به تمام صحنهها و سکانسهای آن اشراف دارند.
شورای صدور مجوز نقش تسهیل گری و ارائه مشاوره به سکوها را دارد
معاون کاربران و تنظیمگری اجتماعی ساترا افزود: در مرحله بعدی، برنامه به شورا میآید، ملاحظات ممیزی دوستان ساترا هم بیان میشود و دو نفری هم که برنامه را کامل دیده اند و اشراف کامل دارند نکات مدنظرشان را عنوان میکنند. این نکات میتواند شامل رد کردن برخی از ایرادات و تأیید نسخه ارایه شده به ساترا هم باشد. در واقع شورا نقش تسهیل گری و ارایه مشاوره به سکوها را هم دارد؛ اما ممکن است شورا حکم دهد که یکسری از ایرادات هم اصلاح شوند.
برای اصلاحیههای اعمال نشده حوزه معاونت حقوقی ساترا وارد ماجرا میشود
افراسیابی توضیح داد: در نهایت اصلاحیههایی که در جلسه شورا مصوب شده به «فیلیمو» و برنامه «جوکر» ابلاغ شده است و بخشی از این اصلاحات اعمال شده و بخشی در نسخهای که منتشر شده اعمال نشده است. تا این مرحله مربوط به بعد تنظیم گری محتوایی ساترا که یکی از ابعاد هشت گانه تنظیم گری سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر است میشود. در نهایت در خصوص اصلاحیههایی که اعمال نشده حوزه معاونت حقوقی ساترا وارد ماجرا میشود و اقدامات حقوقی را انجام میدهد و تنظیم گری حقوقی ساترا به چشم میآید.
بین آیین نامه محتوایی ساترا و قانون جرایم رایانهای تفاوت وجود دارد
وی اضافه کرد: در اینجا یک نکتهای وجود دارد که مردم نسبت به برخی صحنه ها، ادبیات، گفتارها و برخی از شیوههای رفتاری در «جوکر۲» انتقاداتی دارند، اما چرا اصلاحاتی که مدنظر ساترا بوده اعمال نشده؟ به این دلیل است که ما یک خلاء قانونی داریم و بین آیین نامه محتوایی ساترا و قانون جرایم رایانهای تفاوت وجود دارد. تعریف قانون جرایم رایانهای از محتوای مستهجن یک تعریفی است که مشمول اعتراضات و گلایههای مردم نمیشود و، چون ساترا ضابط قضایی نیست در این شرایط قوه قضاییه باید تصمیم بگیرد که اگر مصداق تخلف محتوایی چیزی نباشد که مورد تأکید قانون جرایم رایانهای است اینجا قوه قضاییه اقدام خاصی انجام نمیدهد که البته این رویه به زودی مطابق با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی توسط مجلس شورای اسلامی از طریق قانونگذاری جدید یا اصلاح قانون فعلی اصلاح خواهد شد و خیلی زود شاهد پیاده سازی کامل مصوبه سال گذشته شورای عالی انقلاب فرهنگی در تمام حوزهها خواهیم بود.
محتوای مجرمانه حذف یا اصلاح میشود
محمدصادق افراسیابی در پایان خاطرنشان کرد: گاهی گفته میشود که ساترا در مورد پیگیری اکثر تخلفات به نتیجه نمیرسد. در حالیکه عکس این موضوع درست است. یعنی قوه قضاییه به سرعت، آن بخشی از ملاحظات ساترا که در قانون جرایم رایانهای لحاظ شده است، تایید میکند و محتوای مجرمانه حذف یا اصلاح میشود و حتی کسی که موجب تخلف شده توسط خود قوه قضاییه به شکلی عادلانه مجازات میشود؛ لذا راهکار این است که مجلس شورای اسلامی باید در قانون جرایم رایانهای بازنگری کند و یا ماده واحده پیشنهادی از سوی ساترا که برای کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ارسال شده است را تصویب کند.
انتهای پیام/