حکیم‌جوادی: دولت و بخش خصوصی بال‌های توسعه هوش‌مصنوعی هستند

به گزارش خبرنگار علم و فناوری خبرگزاری برنا، چندی پیش سازمان ملی هوش‌مصنوعی و سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند.

این تفاهم‌نامه میان محمدسعید سرافراز، رئیس سازمان ملی هوش‌مصنوعی و علی حکیم‌جوادی، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، امضا شد بر همکاری نزدیک این دو نهاد در راستای ارتقای ظرفیت‌های تسهیل‌گری، توسعه کسب‌وکار‌های هوش‌مصنوعی و تعامل میان بخش خصوصی و حاکمیتی تأکید دارد.

محور‌های متعددی جهت گسترش هوش‌مصنوعی کشور در این تفاهم‌نامه مورد توجه قرار گرفته که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

پایش و رصد زیست‌بوم هوش‌مصنوعی ایران و جهان

افزایش آگاهی‏‌بخشی پیرامون کاربرد‌های هوش‌مصنوعی در لایه مدیران ارشد بخش‌های خصوصی و دولتی

شناسایی کاربرد‌های هوش‌مصنوعی و بازار‌های هدف داخلی به منظور بهره‌گیری از توان بخش خصوصی

شبکه‌سازی ذی‌نفعان و تقویت همکاری میان فعالان زیست‌بوم هوش‌مصنوعی و ارتقای مشارکت عمومی

همکاری در گسترش ترویج و آموزش هوش‌مصنوعی از طریق برگزاری رویداد‌های مسئله‌محور و هم‌رسانی در حوزه صنایع گوناگون میان بخش‌های دولتی و خصوصی

استفاده از زیرساخت و سازوکار‌های موجود برای ارتقای سطح صادرات خدمات و محصولات هوش‌مصنوعی

همکاری مشترک در تربیت و پرورش سرمایه انسانی متخصص، اعم از توسعه‌دهندگان هوش‌مصنوعی در قالب‌های متنوع به‌ویژه آموزش‌های آزاد موردنیاز بازار کار

همکاری در تحریک، توسعه و تقویت بازار هوش‌مصنوعی

حمایت از تشکیل کنسرسیوم‌ها و گروه‌های مشترک‌المنافع هوش‌مصنوعی و ایجاد زمینه‌های بهره‌گیری از عقود مختلف همکاری بالاخص مشارکت مدنی در پروژه‌های هوش‌مصنوعی

شناسایی و ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری و تأمین مالی برای شرکت‌های فعال در هوش‌مصنوعی

ارتقای همکاری میان کسب‌وکار‌ها و حکمرانان هوش‌مصنوعی در حوزه‌های تنظیم‌گری و مقررات‌گذاری

رفع موانع رشد و توسعه بخش خصوصی در حوزه هوش‌مصنوعی

حکیم‌جوادی در ادامه افزود: دولت و بخش خصوصی ۲ بال اصلی در توسعه هوش‌مصنوعی هستند که این امر نیازمند همکاری فشرده و نزدیک میان طرفین در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های لازم به منظور تسهیل‌گری و تضمین سرمایه‌گذاری‌های لازم در عرصه هوش‌مصنوعی است.

وی هدف اصلی از امضای این تفاهم‌نامه را چنین بیان کرد: همانطور که می‌دانید، بخش خصوصی به شکل ذاتی به واسطه ماهیت چابک، لزوم حفظ سهم و بازار، عدم وابستگی به منابع و بودجه‌ها و تلاش برای سوددهی، همواره به دنبال به‌روزرسانی و ارتقای فعالیت‌های خود است. به همین دلیل ظهور فناوری‌های نوین همواره و در تمام دنیا با دقت و سرعت مورد توجه فعالان بخش‌های خصوصی قرار می‌گیرد تا با استفاده از این فناوری‌ها امکان افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های خود را داشته باشد. بنابراین به‌کارگیری و گسترش عملی انواع خدمات مبتنی بر فناوری‌های نوین، همواره توسط بخش‌های خصوصی در دنیا کلید خورده و سپس به دیگر ارکان و سازمان‌های دولتی تسری پیدا می‌کند.

رییس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور اضافه کرد: در همین راستا فناوری تحول‌آفرین هوش‌مصنوعی هم از این قاعده مستثنی نبوده و همانطور که در دنیا نیز شاهد آن هستیم، این شرکت‌های خصوصی هستند که تقریبا به شکل شبانه‌روزی در حال عرضه محصولات مبتنی بر هوش‌مصنوعی هستند. کشور ما هم از این قاعده مستثنا نیست و همانطور که امروزه ده‌ها میلیون نفر از مردم کشور در حال استفاده از انواع خدمت مبتنی بر فناوری در حوزه‌های حمل‌ونقل، فروش کالا، مسیریاب‌ها و ... هستند که از سوی شرکت‌های خصوصی و عضو سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور عرضه شده است، هوش‌مصنوعی هم روال مشابهی طی خواهد کرد؛ لذا همانطور که توسعه هوش‌مصنوعی همچون سایر فناوری‌های نوظهور در دنیا توسط فعالان بخش خصوصی انجام شده، در ایران هم نقش، اهمیت و جایگاه بخش خصوصی به عنوان یک بازیگر کلیدی در توسعه عملی این فناوری شناخته می‌شود.

وی اظهار داشت: بنابراین سازمان ملی هوش‌مصنوعی نیز با شناخت و درک درست این رویه و نظر به سرمایه‌گذاری‌های کلان و گسترده دنیا و کشور‌های منطقه، اقدام به عقد تفاهم‌نامه همکاری با سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور به عنوان بزرگترین تشکل مردم‌نهاد اقتصاد دیجیتال، متولی توسعه فناوری‌های نوین و نماینده بخش خصوصی در این عرصه کرده است. در واقع هدف اصلی این تفاهم‌نامه، ارتقای زیست‌بوم هوش‌مصنوعی کشور از طریق تقویت همکاری میان نهاد‌های حاکمیتی و بخش خصوصی است. این همکاری نیز با هدف بهبود فضای سیاست‌گذاری و توسعه کسب‌وکار‌های مرتبط با هوش‌مصنوعی در کشور صورت گرفته است.

حکیم جوادی در ادامه درخصوص گفت: همانطور که می‌دانید هوش‌مصنوعی و تحول دیجیتال رابطه‌ای همزیستی دارند. در حالی که تحول دیجیتال به دنبال ارتقای سیستم‌ها، فرآیند‌ها و فناوری‌ها است، هوش‌مصنوعی هوش لازم را برای این سیستم‌ها به ارمغان می‌آورد. تحول دیجیتال به ادغام فناوری‌های دیجیتال در تمام زمینه‌های یک کسب‌وکار اشاره دارد که اساساً نحوه عملکرد کسب‌وکار‌ها و ارائه خدمت و ارزش به مشتریان را تغییر می‌دهد. به عبارت دیگر هدف اصلی تحول دیجیتال افزایش کارایی سازمانی، بهبود تجربه مشتری و تقویت نوآوری است.

وی همچنین افزود: هوش‌مصنوعی در تحول دیجیتال یک عامل کلیدی و انقلابی است که به کسب‌وکار‌ها کمک می‌کند تا با خودکارسازی فرآیندها، ارائه بینش‌های هوشمند و بهینه‌سازی عملیات، با سرعتی شگرف به این اهداف دست یابند. نقش هوش‌مصنوعی در تحول دیجیتال بسیار گسترده است، از خودکارسازی کار‌های روزمره تا فعال کردن تجزیه و تحلیل داده‌های پیشرفته و تصمیم‌گیری پیش‌بینی‌کننده. به این ترتیب با پذیرش هوش‌مصنوعی، سازمان‌ها می‌توانند به چابکی، مقیاس پذیری و رقابت پذیری بیشتری در بازار پویای امروزی دست یابند. چه از طریق ربات‌های چت که خدمات مشتری را ارائه می‌کنند یا مدل‌های پیشرفته یادگیری ماشینی که نوآوری محصول را هدایت می‌کنند، هوش‌مصنوعی نقشی ضروری در ایجاد تحولات دیجیتال موفق ایفا می‌کند. 

رییس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور در ادامه در پاسخ به این سوال که این تفاهم‌نامه چگونه می‌تواند به ایجاد فرصت‌های شغلی و رشد صادرات خدمات هوش‌مصنوعی کمک کند؟ گفت: الگوریتم‌ها و فناوری‌ هوش‌مصنوعی، مانند یادگیری ماشینی (ML)، پردازش زبان طبیعی (NLP)، و بینایی رایانه، کسب‌وکار‌ها را قادر می‌سازد تا وظایف پیچیده را خودکار، مجموعه‌های داده بزرگ را تجزیه و تحلیل کنند و رویکرد‌های عملی را استخراج کنند. این ترکیب نه تنها به کسب و کار‌ها کمک می‌کند تا کارایی عملیاتی خود را بهبود بخشند، بلکه آنها را قادر می‌سازد تا به سرعت نوآوری کنند و با شرایط دایما متغیر بازار سازگار شوند.

وی در ادامه افزود: به عنوان مثال، در صنعت تولید، هوش‌مصنوعی برای پیش‌بینی تعمیر و نگهداری استفاده می‌شود تا اطمینان حاصل شود که ماشین‌ها قبل از خرابی یا وقوع تصادفات، سرویس دریافت می‌کنند. در مراقبت‌های بهداشتی، ابزار‌های مبتنی بر هوش‌مصنوعی انقلابی در تشخیص و درمان‌های شخصی ایجاد می‌کنند. این موارد نشان می‌دهند که چگونه هوش‌مصنوعی با افزایش کارایی، امکان تصمیم‌گیری بهتر و ایجاد مزیت رقابتی، تحول دیجیتال را پیش می‌برد؛ لذا نظر به آنچه ذکر شد ما با دنیایی از فرصت‌های پیدا و پنهان از طریق هوش‌مصنوعی مواجه هستیم. از سوی دیگر این فناوری‌ها نیاز به بومی‌سازی و انطباق با چالش‌ها و نیاز‌های ملی هر کشور دارد که این امر منجر به شکل‌گیری انبوهی از مشاغل و خدمات جدید خواهد شد.

حکیم جوادی درباره نقش بخش خصوصی در تفاهم‌نامه مذکور گفت: در نظر داشته باشید که مطابق با روال‌های موفق و مشابه در گسترش انواع فناوری‌های پیشرفته و نوظهور در دنیا، بخش دولتی عموما در جایگاه بسترسازی، تسهیل‌گری و تنظیم‌گری قرار دارد و بخش خصوصی در جایگاه اجرایی و عملیاتی. این یک تقسیم کار و شرط کلیدی برای تضمین توسعه و سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه هوش‌مصنوعی به شمار می‌رود. بنابراین سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، به‌عنوان نماینده بخش خصوصی و بازیگر و شریک کلیدی در توسعه هوش‌مصنوعی، نقش‌های محوری متعددی در این تفاهم‌نامه بر عهده دارد. این نقش‌ها شامل اجرای پروژه‌های مشترک، توسعه بازار‌های هدف، تشکیل کنسرسیوم‌های تخصصی و تربیت نیروی انسانی متخصص است.

وی در ادامه اضافه کرد: علاوه بر این، به اشتراک‌گذاری اطلاعات و پژوهش‌های مرتبط، بروزرسانی مداوم داده‌های تجاری مرتبط با هوش‌مصنوعی و احصا و معرفی چالش‌ها و موانع همراه با ارائه راهکار‌های پیشنهادی نظیر ارائه راهکار‌ها و اقداماتی برای توسعه هوش‌مصنوعی و کاربرد‌های آن در لایه‌های حاکمیتی و صنعتی، و ارائه پیشنهادات کارشناسی برای تدوین آیین‌نامه‌ها و مقررات این حوزه را نیز عهده‌دار است.

حکیم در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی برای آگاهی‌بخشی مدیران ارشد دولتی و خصوصی پیرامون کاربرد‌های هوش‌مصنوعی در نظر گرفته شده است؟ اظهار داشت: ظرفیت‌های نهفته در خدمات مبتنی بر هوش‌مصنوعی به حدی گسترده هستند که اغراق نیست اگر گفته شود هیچ بخشی از زندگی بشری تاثیری از آن نپذیرد؛ لذا بعید است نهادی را بتوان در کشورمان یافت که متوجه آثار این فناوری نشده باشد. واقعیت آن است که شرکت‌های خصوصی کشور با شناسایی تحولات و شرکت‌های متناظر در دیگر نقاط دنیا، به سرعت ارایه راهکار‌های مبتنی بر هوش‌مصنوعی را در محصولات و خدمات خود گرفته تا دستگاه‌ها و صنایع مختلف کشور اعم از پزشکی، تجارت الکترونیکی، خودروسازی، ارتباطات و ... آغاز کرده‌اند.

وی در ادامه گفت: برای مثال اپراتور‌های موبایل کشور از مدت‌ها قبل تحولات و ارایه خدمات مبتنی بر هوش‌مصنوعی را آغاز کرده‌اند و شرکت‌های زیادی نیز برای مثال در حوزه رفع چالش‌های ناترازی انرژی، آبیاری و کشاورزی در حال معرفی و عرضه خدمات هستند. از سوی دیگر نهاد‌های دولتی متعددی هم درگیر بکارگیری هوش‌مصنوعی در خدمات متعدد خود هستند و برای نمونه بانک مرکزی و بانک‌های کشور به واسطه فواید متعدد این فناوری از تسهیل در ارایه خدمات گرفته تا شناسایی تخلفات و تقلب‌ها، اقدامات عملیاتی داشته‌اند.

حکیم جوادی در ادامه درخصوص نقش شبکه‌سازی و تعامل میان فعالان زیست‌بوم هوش‌مصنوعی در این تفاهم‌نامه چنین گفت: مساله هوش‌مصنوعی یک مبحث بسیار فرابخشی است که همزمان ذینفعان و بازیگران متعددی را در یک پروژه مشخص درگیر کرده و نیازمند اشتراک‌گذاری داده‌ها و همکاری‌های همه‌جانبه به منظور رسیدن به بهترین خروجی است. به همین منظور شبکه‌سازی، تعامل و هم‌افزایی میان ذی‌نفعان، شرکت‌ها، پژوهشگران و نهاد‌های حاکمیتی از محور‌های کلیدی این تفاهم‌نامه است و این رویکرد موجب تقویت همکاری‌ها و هم‌گرایی سیاست‌ها با نیاز‌های صنعت و جامعه می‌شود.

رییس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور در ادامه افزود: توسعه هوش‌مصنوعی بدون همکاری و همراهی بخش خصوصی و دولتی در هیچ‌کجای دنیا میسر نیست؛ لذا همانطور که ذکر شد، دولت‌ها نقش بسترسازی، تسهیل‌گری و تنظیم‌گری برای حفظ حقوق کاربران، ایجاد فضای رقابت سالم، حفظ داده‌ها، حریم خصوصی، امنیت و ملاحظات اخلاقی را به عهده دارند. بخش خصوصی نیز به عنوان بال اجرایی و توسعه‌ای، مسوولیت‌هایی نظیر تربیت نیروی انسانی متخصص، سرمایه‌گذاری، طراحی محصولات و خدمات مبتنی بر هوش‌مصنوعی را به عهده دارد.

وی همچنین اضافه کرد: بدیهی است که نقص در عملکرد هر طرف منجر به کندی و تاخیر در بهره‌گیری از این فناوری خواهد شد و به همین منظور همکاری فشرده میان بخش خصوصی و دولتی به ویژه در نهاد‌های تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر همچون سازمان ملی هوش‌مصنوعی با سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور از اهمیت کلیدی برای تضمین رشد هوش‌مصنوعی، عقب نیفتادن از تحولات و تبدیل نشدن به مصرف‌کننده در این بخش منتهی خواهد شد.

حکیم جوادی در پایان گفت: توسعه زیرساخت‌های هوش‌مصنوعی بسیار گران و پرهزینه است. اگرچه این سرمایه‌گذاری‌ها در غول‌های فناوری دنیا با اتکا به سرمایه‌های داخلی این شرکت‌ها انجام شده، اما در بسیاری دیگر از کشورها، دولت‌ها علاوه بر تدوین قوانین و مقررات، بحث سرمایه‌گذاری به ویژه در ارتقای زیرساخت‌های ذخیره‌سازی و پردازشی همچون ابررایانه‌ها برای تسهیل و تسریع توسعه پایدار هوش‌مصنوعی، آزمایشگاه‌های ارزیابی و رتبه‌بندی خدمات و محصولات حوزه هوش‌مصنوعی و ... را به عهده دارند.

انتهای پیام/