انتشار تصاویر برهنه کودکان؛ خاطره سازی یا تعرض به حریم کودکان؟

پیش از این نیز واژه صنعت «کودک کار» تداعی کننده دستفروشی کردن و در بدترین حالت، زباله گردی کودکان و همچنین مصداقی از فقر بود؛ در حالی که امروزه این صنعت، بدون توجه به وضعیت مالی و اقتصادی به چهارچوب خانه‌ها نفوذ کرده؛ همچنین زرق و برق و آراستگی تبلیغات، جلوه اجتماعی بد این صنعت را پوشانده است.

صحبت از تبلیغات لوازم نوزاد و کودک است؛ نقض حقوق کودک تنها به انتشار تصاویر محرمانه یا حرکات موزون کودکان مقابل دوربین اطلاق نمی‌شود؛ بلکه مادامی که بدن برهنه کودک ولو با اجازه و رضایت والدین با عناوین تبلیغ پوشک و امثال آن مقابل دوربین قرار می‌گیرد، نه تنها حقوق کودک، بلکه عزت نفس و دنیای معصومانه کودک است که به تدریج رو به زوال و نابودی کشیده می‌شود.

سید علیرضا مرتضوی روانشناس کودک و نوجوان درباره نقض حقوق کودکان در تبلیغات به خبرنگار باشگاه جوانی خبرگزاری برنا می‌گوید: انتشار تصاویر برهنه کودک از دو جنبه «خودارزشمندی بدنی» و «ساختار رشد اخلاقی» قابل بررسی است. علاوه بر این که کودک در هردو حوزه دچار مسئله خواهد شد؛ احساس ناشایستگی، ناکامی و سایر اضطراب‌های جدی از جمله عوارضی است که کودک را در زندگی شخصی با عدم تعادل مواجه می‌کند.

تصاویر برهنه کودک حتی در آلبوم خانوادگی مصداقی از تعرض به حریم کودک است

وی با اشاره به نظریه کلبرگ مبنی بر «رشد اخلاقی» ادامه داد: «رشد اخلاقی» به معنای تشخیص خوب از بد، سره از ناسره و راه درست از راه غلط است که در طیف سنی ۳ سال به بعد برای کودک، قابلیت تبیین، آموزش و بازخورد گرفتن را دارد. همچنین این جنبه از رشد باعث ایجاد حریم و حرمت نه تنها از سوی کودک برای خودش، بلکه دیگران نیز برای بدن کودک حرمت قائل خواهند شد.

این روانشناس کودک و نوجوان ثبت و انتشار تصاویر برهنه و نیمه برهنه کودک را مصداقی از تعرض و بی‌احترامی به حریم بدن کودک دانست و افزود: تفاوتی ندارد که این اقدام در چه جایگاهی انجام شود. به عبارت دیگر تصاویر محرمانه کودک در آلبوم خانوادگی و شخصی، فضای مجازی، رادیو، تلویزیون، رسانه‌های جمعی یا حتی مکتوبات می‌تواند جریان خود ارزشمندی بدنی و جسمانی کودک را زیر سوال برده و به این ترتیب رشد اخلاقی کودک را دچار مشکل کرده یا حتی مانع رشد اخلاقی در کودک شود.

مرتضوی با اشاره به تبعات روانی ناشی از انتشار تصاویر نیمه برهنه کودک تشریح کرد: با توجه به این که اضطراب و سایر ناامنی‌ها بدون شک گریبان این کودک را می‌گیرد؛ کودک در نگاهی ارزشمند به خود دچار مسئله خواهد شد. همچنین حقارت فردی و اجتماعی جایگزین کفایت فردی و اجتماعی می‌شود و به این ترتیب نیاز روان کودک به «خودارزشمندی» و «رشد اخلاقی» سرکوب خواهد شد. این عدم تامین شدن و سرکوب‌ها زمینه ساز عدم رضایت کودک است که در نهایت، فرد تحت تاثیر این انباشتگی‌ها از تعادل روان خارج می‌شود.

انتشار تصاویر نیمه برهنه، کودک را در دام تله‌های روانی می‌اندازد

وی با اشاره به طرحواره‌های ناشی از انتشار تصاویر محرمانه کودک تصریح کرد: با توجه به این که تجاوز غیر فیزیکی به حریم کودک، تله‌ها، پنداره و چهارچوب‌های مهمی را در زندگی کودک ایجاد می‌کند؛ طرحواره «نقص و شرم» مبنی بر احساس ناکافی بودن و ناتوانی در ابراز خود از جمله عواقب به اشتراک گذاشتن حریم شخصی کودک است. طرحواره «رهاشدگی» نیز از دیگر تله‌های ناسازگار است که مبنی بر احساس طردشدگی و سرکوب احساسات در کودک ایجاد می‌شود.

این روانشناس کودک و نوجوان با اشاره به طیف‌های مختلف استفاده نامتوازن از یک جریان در رابطه با حریم شخصی کودک گفت: اگرچه انتشار تصاویر در زمره طیف ابتدایی قرار دارد؛ لمس‌های نادرست و مسموم در ردیف لمس‌های نامتوازن و طیف‌های عمیق‌تر قرار می‌گیرد که قضیه و عواقب این جریان را بیش از پیش جدی می‌کند. تکرار این تجاوز‌ها می‌تواند تا اندازه‌ای باشد که کودک را به سمت و سوی رفتار‌های پرخطر و انتخاب‌های نادرست نیز سوق دهد.

مرتضوی مهارت عزت نفس برای کودک را یکی از مهمترین مهارت‌هایی دانست که زیر مجموعه مهارت‌های شناختی یک کودک بررسی می‌شود و خاطرنشان کرد: با توجه به این که نگاه «خودارزشمندی» تعریفی ساده از عزت نفس است؛ به کودک در قدم گذاشتن در مسیری مثبت همراه با تعادل روان کمک می‌کند. همچنین باعث خواهد شد که کودک در مواجهه با چالش‌ها و مسائل سخت‌تر زندگی از کفایتی اجتماعی و فردی مبنی بر این باور که «من فردی ارزشمند هستم» بهره ببرد.

انتهای پیام/