سرای نوذری دروازه ای به گذشته

به گزارش برنا از مرکزی، ارزش و اهمیت بازار در هر شهری بسیار بالا است به ویژه بازارهای سنتی که با فرهنگ مردمان آن شهر عجین شده است.
در این گزارش سری به بازار تاریخی اراک و سرای نوذری آن زده ایم و وصف این سرا را به قلم تحریر درآورده ایم تا از زیبایی های این سرا مخاطبان نیز بهره مند شوند.

یکی از بازارهایی که از آن به عنوان نماد خلاقیت،هنر و فرهنگ و تمدن مردم نام برده می شود بازار اراک است.

بازار اراک جز یکی از مکان های تاریخی کلانشهر اراک بوده که شامل مسجد،آب انبارها و کاروانسراها ، مدرسه ،حجره و سراهای بسیار زیبایی می باشد.

یکی از بزرگترین سراهای بازار اراک سرای نوذری است ، که دارای یک حیاط اصلی بوده و اطراف آن در دو طبقه با حجره هایی مزین شده است و از دو جهت بوسیله دو راه پله می توان به طبقه دوم سرا راه یافت که وجود یک حوض و چهار تیمچه زینت بخش این سرا شده است.

طبق شواهد و گفته یکی از رفوگران قدیمی این سرا شغل اصلی کسبه آن تجارت فرش، نقشه کشی و خامه فروشی است.

به گفته این کسبه قدیمی زمانی فرش اراک، ساروق، جیریا  توسط بهترین تجار اراکی تجارت می‌شد و زندگی در سرا با همه سختی ها رنگ و لعاب دیگری داشت و رفوگران فرش در آن زمان حتی برای آموزش پذیرای شاگردان خارجی بوده اند .

اما حالا با  تغییر سبک زندگی و مدرن شدن زندگی ها فرش های ماشینی با رنگ و طرح های متنوع جایگزین فرش های دستباف شده  و دار قالی ها در انبارها به فراموشی سپرده شده اند.

اکنون تزئینات منازل با گذشته ما تغییر کرده و ای کاش به جای  مزین کردن دیوارهای خانه با قاب قالی ها، دارهای قالی در خانه ها برپا بودند و قالی ها بر سر دار و انگشتان با آب و تاب بر آن ها نقش می بافتند و نوای صدای بافندگان سکوت را می شکست و زندگی با رج به رج قالی به جریان می افتاد.

فرجی فعال فرهنگی شهر اراک در این خصوص گفت: بازار اراک محور وحدت، همدلی و تجارت شهر اراک بوده و گویی قلب تپنده اراک گذشته این بازار بوده است،  که در حال حاضر تا حدودی این نبض در حال ضربان است .

قهیه ای کارشناس رسانه نیز در این خصوص گفت : بازار تاریخی اراک با داشتن مسجد، کاروانسرای محل استراحت و محل نگهداری چهارپایان نمادی از اهمیت به مسافر و جذب گردشگر در آن سالها بوده؛ چرا که مسافران همراه با اسب ، شتر و چهار پای خود می‌توانستند برای خرید به داخل بازار آمده و مشکل حمل و نقل نداشته باشند .

بیات از همسایگان بازار گفت : بازار اراک محلی برای گسترش امور خیریه و نو دوستی بوده است ، در سالهای گذشته در زمان نیاز به خیر یا نیکوکار برای حل مساله ای، ریش سفیدان اراک به سراغ بازاریان می رفتند و با انجام گلریزان و مراسم های غیره مشکلات مردم، بیماران یا مسافران در راه مانده و گرفتاران را حل می‌کردند .

عباسی از اصناف فعال بازار افزود : بازار اراک مرکز داد و ستد شهرستان و روستاهای اطراف بوده و از روستاهای اطراف فراهان تا قم، اصفهان، ساروق،  خمین،  تهران و اهواز در این بازار تردد و تجارت داشته اند.

فاضلی از فعالان اقتصادی این بازار ادامه داد : بازار اراک با طراحی منحصر به فرد خود در تمام فصول سال دارای نور خورشید و در تابستان خنک و در زمستان گرم بوده است.

وی با اشاره به ورودی های مختلف بازار گفت : این بازار طوری طراحی شده است که به چهار محله مختلف اراک راه اصلی،  ورود و خروج دارد.

نویسنده: زهره مرادی