عطاری ها تهدید یا فرصتی برای سلامت؟!

به گزارش برنا از مرکزی ، در قاره آسیا ، عطاری ها از قدیم الایام به عنوان هسته ای برای درمان، دریافت دارو و تشخیص بیماری ها در بین مردم مطرح بوده است، در کشورهای چین، ژاپن، ایران، هندوستان ، مالزی ، اندونزی ، عراق ، پاکستان و برخی کشورهای آسیایی همچنان هم عطاری ها به عنوان یک مرکز درمانی شناخته میشود.

طب سنتی یکی از علوم قدیمی در دنیا بوده تاجایی که در اکثر امپراطوری های بزرگ واحدی به اسم طب سنتی فرمانروایان وجود داشته است .

ساخت و تولید صدها اثر هنری شامل سریال و فیلم در شرق آسیا نشان می‌دهد همچنان عطاری ها و طب سنتی در دنیای مدرن جایگاه خود را از دست نداده است .

اما نکته حائز اهمیت برای سلامت مردم حضور افراد متخصص این امر و متعهد در مراکز عطاری ها می باشد تا در روند استفاده مردم از داروهای گیاهی اختلالی در سلامت آنها ایجاد نشود.

در برخی کشورها دولت به عنوان مرکز رهبری جامعه با برگزاری کلاس های آموزشی و ارزیابی نظارت کافی بر روند فعالیت عطاری ها دارد اما در ایران فقط با دریافت یک جواز پروانه کسب میتوان عطاری راه اندازی کرد .

موضوعی که گاهی با موج های رسانه ای در برخی جلسات مطرح و آتش پیگیری آن خاموش می‌شود .

سید محمد جمالیان ، نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی در این خصوص گفت: در حال حاضر حدود ۱۵ هزار عطاری در کشور فعال هستند که نزدیک به ۵۰۰ واحد از آن‌ها غیرمجاز فعالیت می‌کنند و متأسفانه نظارت‌های انجام‌شده در سال‌های گذشته کافی نبوده و برخی از این واحدها به جای نقش‌آفرینی در تأمین سلامت جامعه، به تهدیدی برای سلامت مردم تبدیل شده‌اند.

جمالیان افزود: عطاری‌ها طبق قانون فقط مجاز به فروش گیاهان دارویی خشک هستند، اما امروز متأسفانه شاهد فروش گسترده داروهای شیمیایی، هورمونی و حتی مخدرهای خطرناک از جمله قرص و شربت متادون، قرص‌های لاغری و چاقی و فرآورده‌های حاوی آمفتامین و کورتون هستیم.

وی با اشاره به برگزاری جلسه‌ای با حضور نمایندگان وزارت کشور، شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر، پژوهشگاه مجلس و دستگاه‌های نظارتی ادامه داد: در این نشست تصمیم گرفته شد تا بازرسی‌های سراسری و مستمر از عطاری‌ها با حضور کارشناسان سازمان غذا و دارو، تعزیرات، شورای مواد مخدر و وزارت صمت آغاز شود.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: همچنین مقرر شد پرونده عطاری‌هایی که اقدام به فروش مواد مخدر می‌کنند، مستقیماً به دادگاه انقلاب ارجاع شود، زیرا جریمه‌های فعلی تعزیرات بازدارندگی لازم را ندارند. برخی عطاری‌ها ماهانه تا یک میلیارد تومان درآمد دارند و پرداخت چند ده میلیون تومان جریمه برایشان بی‌اهمیت است.

جمالیان اضافه کرد: با توجه به اینکه امروز عملکرد برخی عطاری‌ها به تهدید سلامت تبدیل شده، مصوب شد کارشناسان غذا و دارو نیز در این بازرسی‌ها حضور داشته باشند تا ضمن حمایت از عطاری‌های قانون‌مند، جلوی فعالیت‌های غیرقانونی گرفته شود.

نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد:  عطاری‌ها حق نصب بنر تبلیغاتی یا معرفی دارو ندارند و این کار تخلف محسوب می‌شود. حتی در مورد محصولات دارای برچسب سلامت نیز مردم باید دقت کنند. هر داروی دارای برچسب سیب سلامت باید کد رهگیری داشته باشد که از طریق پیامک یا اسکن با تلفن همراه می‌توان اصالت آن را بررسی کرد.

وی افزود: در اصل، عطاری‌ها مجاز به فروش هیچ نوع داروی فرآوری‌شده یا عصاره گیاهی نیستند. مردم باید این داروها را فقط از داروخانه‌ها تهیه کنند و تحت تأثیر تبلیغات فضای مجازی قرار نگیرند.

جمالیان تصریح کرد: متأسفانه بیمارانی داریم که با مصرف قرص‌های چاقی و لاغری حاوی کورتون، در مدت کوتاهی دچار نکروز سر استخوان فمور (AVN) شده و نیاز به تعویض مفصل لگن پیدا کرده‌اند. این داروها بدون نظارت علمی و صرفاً برای سودجویی فروخته می‌شوند.

عضو کمیسیون بهداشت تأکید کرد: ما با گسترش طب سنتی علمی و دانشگاهی مخالف نیستیم، اما با فریبکاری و سودجویی مخالفیم. امروز در اغلب استان‌ها، سلامتکده‌های طب سنتی با حضور پزشکان متخصص و هیئت علمی دانشگاه‌ها فعال هستند و مردم باید برای دریافت داروهای گیاهی معتبر به این مراکز مراجعه کنند.

وی اظهار کرد: مردم باید به پزشکان درمانگر خود اعتماد کنند. برخی بیماری‌های مزمن در حال حاضر درمان قطعی ندارند و استفاده از داروهای ناشناخته و بدون مجوز فقط باعث تشدید عوارض می‌شود.

یکی از شهروندان نیز در این خصوص گفت: عطاری هایی در سطح شهر وجود دارند که برای برخی از بیماری های جزئی داروهای گیاهی را تجویز می کنند که هم دارو شناخته شده است و هم تاثیر نسبی بر روند بهبود بیماری دارد.

یکی دیگر از شهروندان اظهار کرد: برخی از عطاری ها افرادی تحصیل کرده در طب سنتی حضور دارند که با گیاهان دارویی آشنایی کافی دارند و این نکته مثبتی است، اما متاسفانه برخی از عطاری ها تبدیل به محل کاسبی شده و هم گیاهان مانده و تاریخ گذشته در آنجا وجود دارد و هم اینکه متصدی نسبت به امر درمان سنتی تبحری ندارد.

یک شهروند نیز گفت: به نظر می رسد مردم برای درمان بیماری های خود بهتر است در مرحله اول از خود درمانی پرهیز کنند و به پزشک متخصص مراجعه کنند.

این دانشجو ادامه داد: استفاده از روند اشتباه درمان نه تنها کمکی به بهبود شرایط بیماری نمی کند، بلکه موجب وارد شدن آسیب مالی، جسمی و روحی نیز به فرد می شود.

گفتنی است، طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO)، طب سنتی مجموعه‌ای است از دانسته‌ها، مهارت‌ها و اعمال که بر پایهٔ نظریه‌ها، باورها و تجربه‌های بومی فرهنگ‌های مختلف خواه قابل شرح باشد یا نباشد که در بهداشت و نیز پیشگیری، تشخیص، بهبود و مداوای بیماری‌های جسمی و ذهنی مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

علی زند رئیس خانه مشارکت مردم در سلامت استان مرکزی در این خصوص گفت: فرهنگ درمان سنتی در بین بسیاری از مردم و خانواده ها جایگاه ویژه ای دارد و می توان از آن بعنوان بخشی از میراث ماندگار نیاکان ایرانی یاد کرد ، در حال حاضر هم  پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها برای بیماری فرزندان و نوادگان خود پیشنهاداتی از جنس طب سنتی ارائه می کنند.
زند ادامه داد: طب سنتی اگر با آگاهی ، دانش و تخصص همراه باشد و افرادی که عطاری تاسیس می کنند دانش و تجربه داشته باشند ، از  صلاحیت های لازم برخوردار باشد و در چارچوب قانونی کار کنند برای جامعه مضر نیستند و اختلالی ایجاد نمیشود.

رئیس خانه مشارکت مردم در سلامت  استان مرکزی خاطرنشان کرد: اصولا هر کاری که با علم مغایرت نداشته باشد و نظارت کافی و منطقی بر آن وجود داشته باشد برای مردم مفید است و کمتر می توان بر آن خدشه وارد کرد و اگر با این دید به عطاری ها نگاه کنیم و آنها نیز در این خط حرکت کنند برای جامعه مفید هستند و نمی توان بعنوان تهدید به آنها نگاه کرد.
وی اضافه کرد: اما وقتی از معیارها و خطوط قانونی عبور بشود و استفاده‌ی ناآگاهانه یا بدون نظارت علمی از روش‌های طب سنتی وجود داشته باشد و خطرساز باشد ، تهدید کننده سلامت است. لذا استفاده یا مشاوره با متخصصین طب سنتی راهکار مناسب و مفید برای فعالیت بی خطر و ایمن عطاری هاست.

نویسنده: سایه قهیه ای