آداب شب یلدا در میان لرهای بختیاری

به گزارش خبرگزاری برنا از لرستان ؛ لرهای بختیاری به عنوان یکی از شاخه های اصلی قوم باستانی لر در جغرافیای گسترده ای از زاگرس جنوبی غربی ساکن هستند و این ایل بزرگ که بزرگترین ایل کوچ نشین ایران محسوب می شود در گستره ای از شرق استان لرستان نیز مسکن دارند . مردمانی با سنن و رسومات خاص خود که بخشی مهم از فرهنگ متنوع و متکثر مردم لرستان را تشکیل می دهند . در این فرهنگ آیین شب یلدا به سنت بختیاری برگزار می شود و بخشی از رسومات مردم لرستان در شرق این استان تاریخی است .

شب یلدا در ایل بختیاری به "شو چله" یا "شو درازه" معروف و دارای پیشنیه دیرینه‌ای است و مردم در این شب با شرکت در شب نشینی‌های طولانی و خوردن انواع میوه و تنقلات سعی در بهتر گذراندن طولانی‌ترین شب سال دارند.

 مردم بختیاری برای استقبال نخستین روز از سردترین فصل سال تا آنجا که توان مالی دارند، در خرید میوه‌های مخصوص شب یلدا مانند هندوانه، انار کوتاهی نمی‌کنند.

 ـبردن هدیه به خانه عروس با عنوان شب چله‌ای

بردن هدیه به خانه عروس با عنوان "شب چله‌ای " از دیگر مراسم شب یلدا است. در این شب برای دخترانی که به تازگی نامزد شده‌اند، ازسوی خانواده داماد، هدایایی فرستاده می‌شود و خانواده‌های عروس و داماد دور هم جمع می‌شوند. در این شب افراد با جمع شدن در خانه بزرگ فامیل، خواندن شعر و داستان، خوردن شیرینی، آجیل و انواع تنقلات، بلندترین شب سال تا پاسی از شب بیدار می‌مانند.

آیین شب یلدا در بین بختیاری ها از دیرباز در سه شب متوالی با عناوین شب "چله‌بزرگه”، "چله وسطی” و "چله‌کوچیکه” برگزار و خویشان و دوستان سفره‌ای از مهر را می‌گشودند و از هر دری سخنی می‌گفتند. یکی ‌از آیین‌های ویژه یلدا  دیدار از بزرگان سالخوردگان فامیل است. 

ـ همایشی صمیمی دور کرسی چوبی

 در شب‌های چله افراد فامیل در همایشی صمیمی دور کرسی چوبی جمع می‌شدند و به قصه‌های بزرگترها گوش می‌دادند.

زنان و دختران در گرگ و میش شب‌های چله در تکاپو و هیجانی خاص ملزومات غذا و تنقلات ویژه این شب را مهیا و برای گذران ساعات خوش در کنار فامیل لحظه شماری می‌کردند .

 آنان در سینی‌های قدیمی مسی در فضای دودگرفته آشپزخانه‌های قدیمی ، انواع میوه و تنقلات به ویژه هندوانه ، انگور ، تخمه و نخودچی کشمش و خرما را مهیا می‌کردند.

دراین شب استثنایی پس از صرف شام و خواندن دعای شکر درپای سفره، همگان در کنار هم، از شادی‌ها و غم‌ها، موفقیت‌ها، اعتقادات، امیدها و بیم‌هاشان می‌گفتند.

خواندن اشعار شاهنامه در این شب

 از رسومات جدا نشدنی این شب می‌توان به شاهنامه‌خوانی اشاره کرد، بدین صورت که چند خانواده دور هم جمع شده و کسانی که شاهنامه را از حفظ هستند و حتی سواد خواندن و نوشتن نیز ندارند شروع به خواندن اشعار شاهنامه کرده و صحنه‌های بکر و زیبای شاهنامه مثل رستم و سهراب، رستم و اسفندیار و دیگر داستان‌های حماسی و عاشقانه که با غیرت ملی و ایرانی همراه است و در این شب خواهان زیادی دارد را به تصویر می‌کشند.

انتهای پیام