فرهنگ، هویت و مسئولیت مدیران شهری؛ بازخوانی تاریخی الزامات کار فرهنگی در جامعه امروز
به گزارش خبرگزاری برنا از تهران ؛ دکتر طالب رجبپور، استاد دانشگاه و کارشناس حوزه فرهنگ و رسانه، در آغاز سخنان خود با اشاره به دیرینگی پدیده فرهنگ در حیات جمعی بشر اظهار داشت: فرهنگ، پیش و بیش از آنکه مجموعهای از آداب و رسوم باشد، نظامی معناساز است که رفتار فردی، مناسبات اجتماعی و جهتگیریهای کلان یک جامعه را رقم میزند و بیاعتنایی به آن، بنیان تصمیمسازی را متزلزل میکند.
این استاد دانشگاه با مرور ادوار مختلف تاریخ، از دوران باستان تا عصر اسلامی و دوره معاصر، خاطرنشان کرد که در هر مقطع، فرهنگ نقش تعیینکنندهای در شکلدهی به الگوهای زیست اجتماعی و ساختارهای مدیریتی ایفا کرده و هرگاه این نقش نادیده گرفته شده، جامعه با بحران هویت و اختلال در نظم اجتماعی مواجه شده است.
دکتر طالب رجبپور در تبیین جایگاه فرهنگ در دوره اسلامی، به پیوند عمیق ایمان، ارزشها و کنش اجتماعی اشاره کرد و گفت: تمدن اسلامی برآمده از منظومهای فرهنگی بود که توانست اخلاق، علم، مدیریت و روابط اجتماعی را در چارچوبی منسجم سامان دهد؛ تجربهای تاریخی که همچنان واجد ظرفیت الهامبخشی برای امروز است.
این کارشناس حوزه فرهنگ و رسانه، در ادامه با اشاره به تحولات فرهنگی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تصریح کرد: انقلاب اسلامی پیش از آنکه صرفاً یک دگرگونی سیاسی باشد، رخدادی ژرف در ساحت فرهنگ بود که هویت تازهای مبتنی بر خودآگاهی تاریخی و ارزشی به جامعه ایرانی بخشید.
وی با تأکید بر مفهوم هویت فرهنگی افزود: هویت اجتماعی، حاصل انباشت تجربههای تاریخی، باورهای ارزشی و الگوهای رفتاری است و هرگاه این سرمایه معنوی دچار فرسایش شود، تصمیمهای مدیریتی نیز از درک واقعیتهای جامعه فاصله میگیرند.
رجبپور در بخش دیگری از سخنان خود، با تفکیک مفهومی «کار فرهنگی» از «فرهنگسازی»، بیان داشت: کار فرهنگی، فرایندی آرام، عمیق و مبتنی بر شناخت لایههای پنهان جامعه است، حال آنکه فرهنگسازیهای شتابزده و تجویزی، بدون توجه به زیستجهان مخاطب، اغلب به نتایجی سطحی و ناپایدار میانجامد.
وی نقش مدیران شهری را در این میان سرنوشتساز دانست و خاطرنشان کرد: شهر صرفاً کالبدی فیزیکی نیست، بلکه صحنه تبلور زندگی فرهنگی شهروندان است و هر تصمیم مدیریتی، خواه ناخواه حامل پیامی فرهنگی است که بر سبک زندگی و احساس تعلق اجتماعی اثر میگذارد.
این استاد دانشگاه در پایان، بر ضرورت ارزیابی مستمر وضعیت فرهنگی جامعه تأکید کرد و گفت: توسعه پایدار، بدون شناخت دقیق ارزشها، نگرشها و حساسیتهای فرهنگی، مفهومی ناقص خواهد بود و مدیریت موفق، مدیریتی است که فرهنگ را نه در حاشیه، بلکه در متن تصمیمسازیهای خود قرار دهد.
خبرنگار: الهه حمزه ای
