رد ادعای انگلیس درباره تداوم اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱ از سوی روسیه و چین/ برگزاری نشست درباره قطعنامه منقضیشده، نقض رویههای شورای امنیت است
به گزارش برنا، نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره بیستمین گزارش دبیرکل سازمان ملل در خصوص قطعنامه ۲۲۳۱ و اجرای برجام، صبح سه شنبه به وقت محلی (دوم دی ماه ۱۴۰۴ برابر با ۲۳ دسامبر ۲۰۲۵) در حالی برگزار شد که شکاف سیاسی در زمینه موضوع ایران کاملا آشکار بود و از همان ابتدا با مخالفت روسیه و چین با رویه تروئیکای اروپایی همراه شد.
روسیه و چین با تأکید بر پایان اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱، اساساً با برگزاری این نشست مخالفت داشتند؛ اما در مقابل، برخی اعضای غربی شورای امنیت که خود از ناقضان برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ به شمار میروند و خواستار تشکیل این جلسه بودند، بار دیگر از رویکردها و اقدامات ضدایرانی حمایت کردند.
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت درباره برجام در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۵ مهر ۱۴۰۴) به پایان رسیده است. در حالی که ایران، روسیه و چین این تاریخ را به منزله خاتمه رسمی رسیدگی شورای امنیت به پرونده هستهای ایران تلقی میکنند، سه کشور اروپایی به همراه ایالات متحده با استناد به تفسیر یکجانبه خود از مفاد برجام، مدعی بازگشت تحریمهای سازمان ملل و فعالسازی سازوکار موسوم به اسنپبک پس از رأیگیری در شورای امنیت هستند.
*روسیه: برگزاری این نشست، نقض فاحش قوانین بینالمللی است
واسیلی نبنزیا، سفیر و نماینده دائم روسیه در سازمان ملل، در این نشست با انتقاد صریح از تلاش کشورهای غربی برای بازگرداندن تحریمهای ضدایرانی و اجرای سازوکار موسوم به اسنپبک، تأکید کرد که فشار برخی اعضا برای برگزاری نشست شورای امنیت و ایجاد کمیته تحریمها، نقض آشکار رویهها و قواعد داخلی این نهاد بینالمللی است.
وی با اشاره به تلاش کشورهای غربی برای عادیسازی این نشست گفت: همکاران غربی میکوشند جلسه امروز را بهعنوان نشستی دورهای برای بررسی تعهدات و گزارش دبیرکل سازمان ملل معرفی کنند، اما روسیه قاطعانه با چنین تفسیری مخالف است و آن را غیرقابل قبول میداند.
نبنزیا با یادآوری پایان رسمی اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱ تصریح کرد: لازم است به همه یادآوری کنم که تمامی مفاد این قطعنامه در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ منقضی شدهاند و هرگونه تلاش برای تفکیک یا حفظ بخشهایی از آن فاقد اعتبار است؛ چراکه نه شورای امنیت و نه دبیرخانه سازمان ملل، پس از این تاریخ، هیچ اختیاری در این زمینه ندارند.
نماینده روسیه در شورای امنیت افزود: تلاشهای فرانسه، انگلیس و متحدانشان برای بازگرداندن قطعنامه ۲۲۳۱ به دستور کار شورا و معرفی آن بهعنوان یک روند عمومی، اقدامی صرفاً نمایشی است که تنها با هدف احیای تحریمها علیه ایران دنبال میشود.
او تأکید کرد که این اقدامات نهتنها کمکی به حل مسائل نمیکند، بلکه صرفاً به تعمیق اختلافات در شورای امنیت دامن میزند. نبنزیا همچنین از عملکرد رئیس دورهای شورای امنیت انتقاد کرد و گفت: متأسفانه همکار ما نتوانست در برابر فشار برخی اعضا مقاومت کند و مانع برگزاری نشستی شود که اساساً وجود خارجی نداشته و در دستور کار شورای امنیت قرار ندارد.
وی با ابراز تأسف از این روند افزود: نتوانستیم بهصورت بیطرفانه و با شجاعت به تعهدات خود عمل کنیم و اتحادیه اروپا نیز نباید درباره موضوعی که دیگر وجود ندارد، ورود کند.
نبنزیا همچنین تصریح کرد: روسیه هیچگونه دستوری را از دولتها یا بازیگران خارج از چارچوب سازمان ملل نمیپذیرد. به گفته او، مسیر حلوفصل برنامه هستهای ایران بهطور شفاف مشخص شده بود و پنج دور مذاکرات انجام شد، اما در آستانه ادامه این روند، رژیم صهیونیستی به خاک ایران حمله کرد؛ اقدامی که آشکارا برخلاف رویهها و سازوکارهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی بود.
سفیر روسیه در پایان با تأکید بر اینکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی هرگز برنامه هستهای ایران را دارای اهداف نظامی ندانسته است، گفت: در حال حاضر این قوانین و اصول بینالمللی هستند که بهطور جدی در حال نقض شدن هستند.
*چین: دیپلماسی جایگزین تقابل شود
نماینده چین نیز در این نشست به اجرای مکانیسم ماشه توسط سه کشور کشور اروپایی اعتراض کرد و در سخنانی گفت: فقط سه کشور مکانیسم پس گشت (اسنپ بک) را فعال کردند و این موضوع تا ماه اکتبر منقصی خواهد شد.
نماینده چین در این نشست شورای امنیت با ابراز نگرانی کشورش برای استفاده از این ابزارها، از موضع روسیه حمایت کرد و گفت که مکانیسم اسنپ بک دارای خلاهای قانونی بوده و شورای امنیت به توافق نرسیده است که سه کشور اروپایی دارای اختیار برای فعال کردن این مکانیسم هستند.
وی تصریح کرد: قطعنامه ۲۲۳۱ در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ منقضی شد و شورای امنیت بررسیهای خود در مورد برنامه هستهای ایران را متوقف کرده است. اما برخی از کشورها در حال تحمیل اراده خود برای مطرح کردن مسائلی هستند که به اتمام رسیدهاند و با این اقدام، اختیارات شورای امنیت را زیر سوال میبرند، اتحاد شورای امنیت را تضعیف میکنند و همچنین اختلافات را گسترش میدهند.
وی با ابراز نگرانی پکن در این زمینه گفت: چین از کشورهای عضو شورای امنیت میخواهد تا صادقانه پایان قطعنامه ۲۲۳۱ را در نظر بگیرند و اعتبار و همچنین اختیارات شورای امنیت را حفظ و شرایط سیاسی لازم را برای حل موضوع هستهای ایران مهیا کنند.
این دیپلمات کشور چین در بخش دیگری از سخنانش گفت: هدف قطعنامههای شورای امنیتریال عدم توسعه تسلیحات هستهای بوده، اما آمریکا در سال ۲۰۱۸ بصورت یکطرفه از توافق هستهای با ایران خارج شد و با همراهی اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران حمله کرد.
وی با تاکید بر اینکه ایران، هیچ قصدی برای ساخت سلاح هستهای ندارد، گفت: چه کسی باید نسبت به به خطر انداختن صلح و ثبات در خاورمیانه واکنش نشان دهد؟
او با بیان اینکه چین بطور فعال از آغاز مذاکرات هستهای حمایت میکند، تاکید کرد: باید تلاشهای مثبت ایران را ارج بگذاریم و به طور کامل به حقوق کشورهای عضو معاهده ان پی تی احترام گذاشته شود.
این دیپلمات کشور چین تاکید کرد: کشورها باید از تشدید تحریمها خودداری کنند و سوءاستفاده از شورای امنیت را کنار بگذارند.
نماینده چین تصریح کرد:از کشورهای اروپایی انتظار میرود به جای اتخاذ رویکردهای غیرسازنده، به تعهدات خود عمل کرده و بر اساس عدالت و انصاف رفتار کنند.
او تاکید کرد: ایران بارها بر ماهیت صلحآمیز فعالیتهای هستهای خود تاکید کرده و تولید سلاح هستهای در دکترین آن جایی ندارد؛ بنابر این همه طرفها میخواهیم مسیر دیپلماسی را جایگزین تقابل کنند.
*پاکستان: برجام را احیا کنید
معاون نمایندگی پاکستان نیز بر احیای برجام تاکید کرد و گفت: تمامی مسائل مربوط به برنامه هستهای ایران باید از طریق گفتوگو حل و فصل شوند و اقدامات قهری تنها شکاف اعتماد میان طرفین را تشدید میکند. وی با بیان اینکه تحریمها بیشترین آسیب را به مردم عادی میزند، تصریح کرد: اعتماد در ماههای گذشته به شدت آسیب دیده و باید بازسازی شود.
نماینده پاکستان تاکید کرد: باید از هرگونه اقدام ماجراجویانه پرهیز شود و برنامه هستهای ایران صرفا از مسیر گفتوگو و راهحل سیاسی قابل حلوفصل است.
*نماینده اتحادیه اروپا: هیچ تردیدی در اعتبار مکانیسم ماشه نیست
نماینده اتحادیه اروپا نیز در این نشست شورای امنیت سازمان ملل گفت:هیچ «شکی» در مورد اعتبار استفاده از مکانیسم ماشه نیست و نباید در مورد اعتبار استفاده از این مکانیسم «شکی» وجود داشته باشد.
این مقام اتحادیه اروپا مدعی شد: با این حال، «بازگشت تحریمها و محدودیتهای هستهای نباید پایان دیپلماسی باشد و کاملاً برعکس».
او از تهران خواست تا اطلاعات بهروز و قابل تایید در مورد مقدار و محل نگهداری مواد هستهای و فعالیتهای مرتبط را به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه دهد.
*مخالفت انگلیس با اظهارات چین و روسیه درباره ایران
«آرچی یانگ» نماینده انگلیس نیز در این نشست شورای امنیت استدلالهای روسیه و چین را برای توجیه اقدامات ضد ایرانی خود رد کرد و مدعی شد: نشست امروز کاملا همگام با رویهها و اهداف شورای امنیت است.
این دیپلمات انگلیسی مدعی شد: همانطور که روسیه و چین میدانند مکانیسم ماشه در تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۲۵ کامل شد و در نتیجه قطعنامه ۲۲۳۱ همچنان اجرایی است و در دستور کار شورای امنیت است. ما همچنین یادآور میشویم که شش قطعنامه شورای امنیت و تحریمها پس از اجرایی شدن مکانیسم ماشه فعال شدند و ضروری است که ایران و همه اعضای شورای امنیت و سازمان ملل به قطعنامههای شورای امنیت پایبند باشد.
وی در بخش دیگری از سخنانش بدون محکوم کردن حمله اسرائیل و آمریکا به ایران مدعی شد: ایران به مدت ۶ ماه دسترسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را محدود کرده است در حالی که آژانس میگوید محدودیت فنی وجود ندارد و هیچ توجیه غیرنظامی برای بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده ۶۰ درصدی ایران وجود ندارد.
این مقام انگلیسی با بیان این ادعا که لندن در کنار شرکای خود در تروئیکای اروپایی، آماده است از راهحل دیپلماتیک حمایت کند، مدعی شد: ما با همه طرفهای گفتوگو در تعامل هستیم و طرفین را تشویق میکنیم به میز مذاکره بازگردند.
وی با بیان این ادعا که رفع تحریمهای آینده همچنان ممکن است، آن را مشروط به برداشتن گامهای مشخص، قابل راستیآزمایی و پایدار برای رسیدگی به نگرانیهای بینالمللی درباره برنامه هستهای از سوی تهران دانست و مدعی شد: از ایران و همه کشورهای عضو میخواهیم بهطور کامل از تصمیمات شورای امنیت درباره برنامه هستهای ایران تبعیت کنند.
ادعاهای نماینده فرانسه: ذخایراورانیوم ایران برای تولید ۱۰ بمب هستهای کافیست
نماینده فرانسه در این نشست شورای امنیت با توجیه اقدامات سه کشور اروپایی ادعا کرد: حدود سه ماه پیش این شورا مکانیزم ماشه را اجرا کرد و پس از آن تحریمها اجرایی شدند که دلیل آن نقض مکرر و مداوم تعهدات از سوی ایران بر اساس برجام بود.
وی به رغم پایان یافتن قطعنامه ۲۲۳۱ مدعی شد: این روند همچنان ادامه دارد و تنها در زمانی منقضی محسوب میشود که موضوع برنامه هستهای ایران حل شده باشد. باید توجه شود که قطعنامه ۲۲۳۱ تنها زمانی منقضی میشود که تضمینهای معتبر در مورد ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران تامین شود. در غیر این صورت قطعنامه ۲۲۳۱ همچنان معتبر است و فرانسه خواهان ادامه نشستهای شورای امنیت است.
نماینده فرانسه با بیان این ادعا که «هیچ یک از اعضای این شورا رسماً به ارائه گزارش دبیرکل در مورد قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) اعتراض نکردهاند» از این موضوع استقبال و ادعا کرد: «عدم اجرای تعهدات بینالمللی ایران در رابطه با برنامه هستهایاش، تهدیدی جدی برای صلح و امنیت بینالمللی است.»
وی مدعی شد: آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) به مدت شش ماه به حساسترین سایتهای برنامه هستهای در خاک ایران دسترسی نداشته و «هیچ راهی» برای تأیید وضعیت ۴۵۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده با خلوص ۶۰ درصد ندارد. اگر این ذخایر به سطوح غنیسازی نظامی برسد، «این ذخایر برای تولید ۱۰ بمب هستهای کافی خواهد بود». ایران تنها کشوری است که تا این سطح غنیسازی میکند.
*ادعاهای نماینده دانمارک همسو با دیگر کشورهای اروپایی
در این نشست دانمارک نیز با همراهی تروئیکا اعلام کرد: ذخایر اورانیوم غنیسازی شده ایران بیشتر از هر کشور دیگری است که برنامه تسلیحات هستهای ندارد.
وی با تکرار ادعاهای واشنگتن ادعا کرد: ایران هرگز نباید به سلاح هستهای دست پیدا کند. ما نگران کاهش همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستیم و هیچ توجیه غیرنظامی برای انباشت اورانیوم با غنای بالا نمیبینیم.
ادعای آمریکا: شورای امنیت باید بر عدم اشاعه سلاحهای هستهای ایران تمرکز کند
«جفری بارتوس» سفیر و معاون نمایندگی آمریکا در شورای امنیت نیز در سخنانی گفت: این شورا به موضوع عدم اشاعه، به ویژه در رابطه با جمهوری اسلامی ایران متعهد است و باید به این کار ادامه دهد.
وی مدعی شد: همانطور که با صدور گزارش دبیرکل در مورد قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) نشان داده شد، به استثنای بندهای ۷، ۸ و ۱۶-۲۰، واضح است که «این قطعنامه و تمهیدات عملی مرتبط با آن همچنان به قوت خود باقی است».
نماینده آمریکا ادعا کرد: علاوه بر این، طبق فرآیند اسنپ بک، شورا تصمیم گرفته است قطعنامههای ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸) و ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) را دوباره اجرایی کند.
وی مدعی شد که این متون محدود است و نمیتواند به یک برنامه هستهای که به دنبال فعالیت خارج از دید جامعه بینالمللی است، بپردازد.
*آلمان: شورا باید رئیس کمیته تحریمهای ۱۷۳۷ را انتخاب کند
نماینده آلمان نیز در این نشست شورای امنیت همسو با دیگر کشورهای غربی تاکید کرد: «شورای امنیت باید در مورد رئیس کمیته تحریمهای ۱۷۳۷ به توافق برسد» تا هیات کارشناسان بتواند در اسرع وقت شروع به کار کند.
دیپلمات کشور آلمان مدعی شد: «ارزیابیهای مستقل آنها برای شفافیت و نظارت موثر حیاتی است.»
وی بدون محکوم کردن حملات اسرائیل و آمریکا به ایران ادعا کرد: «قطعنامههای شورای امنیت که دوباره برقرار شدهاند، ابزاری برای تشویق تعامل سازنده هستند. به نفع همه ماست که ایران به سلاح هستهای دست پیدا نکند.»
انتهای پیام
