سلطان مُلک سخن، سعدی

به گزارش خبرگزاری برنا، روزنامه آرمان به قلم قادر باستانی نوشت: اردیبهشتِ دل‌انگیز، ماه سعدی است. ایرانیان تا پیش از رواج مدارس‌رسمی، سوادآموزی را با کتاب گلستان سعدی شروع می‌کردند: منّت خدای را... فکر نمی‌کنم در دنیا زبانی باشد که بدین فصاحت، مقصود را بتواند بیان کرده باشد.

سخن سعدی، فخر بشر است. نه فقط فارسی‌زبانان، بلکه نوع بشر به این کلام سحرانگیز سعدی مباهات می‌کند و بدان رشک می‌ورزد. اخلاق با فرهنگ زندگی مردم، پیوندی عمیق دارد و سعدی مبدع پیوند اخلاق با فرهنگ انسانی است. شاعر پارسی‌گوی ایران، مرد دنیادیده‌ای است که ارزش‌های تمدنی را به بشریت هدیه کرده است.

سعدی شاعر حکمت، سفر و صلح است. او در جوانی از شیراز به بغداد رفت و در مدرسه نظامیه این شهر به تحصیل پرداخت. سعدی در آنجا از آموزه‌های امام محمد غزالی بیشترین تاثیر را پذیرفت. در آن مدرسه، اساتید و دانشجویان، مستمری ثابت و مشخصی داشتند. آری صحبت 700 سال پیش است.

در آن زمان، اهل دانش به لحاظ اجتماعی و اقتصادی، از جایگاه ویژه و امنیت خاطر فراوانی بهره‌مند بودند. پس از پایان تحصیل در بغداد، سعدی مانند یک جهانگرد حرفه‌ای، به سفرهای گوناگونی رفت و از سرزمین‌های بسیاری دیدن کرد. استاد سخن به عراق، شام و حجاز سفر کرد و گفته می‌شود از هندوستان، تُرکستان، آسیای صغیر، غزنین، آذربایجان، فلسطین، چین، یمن و آفریقای شمالی نیز دیدن کرد. او در سفرها سختی بسیار کشید و آبدیده شد. حکایات شیرین سعدی، پندآموز و مشحون از لذت‌های کلامی است که هر خواننده و شنونده‌ای را مسحور خود می‌کند. سعدی، ایمان را مایه آرامش می‌دانست و راه التیام زخم‌های بشر را محبت و دوستی قلمداد می‌کرد.

گفته‌اند علت عمر دراز سعدی نیز ایمان قوی او بود. شعر «بنی‌آدم اعضای یک پیکرند» سعدی، شهرت جهانی دارد. این قطعه شعر، در مجموعه پیام‌های فضاپیمای ویجر، به عنوان پیام انسان ساکن کُره خاکی، برای فضاهای دوردست فرستاده شد. دبیرکل سازمان یونسکو نیز در یک سخنرانی خود، این شعر را برای حضار خواند.

بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، در سخنرانی سال ۲۰۱۲ خود در تهران، با اشاره به این شعر گفت که در ورودی سازمان ملل، فرش عظیمی قرار داردکه زینت‌بخش دیوار سازمان ملل و هدیه‌ای از سوی مردم ایران است و در کنار آن سخنان اعجاب‌آور سعدی، شاعر بزرگ ایرانی قرار دارد. کوتاه سخن اینکه قدر مفاخر فرهنگی خود را بیش و بهتر از این بدانیم و آن را به نسل بعدی منتقل کنیم.

گرچه برخی منتقدین، بر گرایش‌های محافظه‌کارانه سعدی در بوستان و گلستان، انگشت گذاشته و از این لحاظ، او را شایسته نقد دیده‌اند، اما باید گفت شعر سلطان مُلک سخن، خرمن معرفت است. پس برو خوشه‌چین باش سعدی صفت؛ که گردآوری خرمن معرفت.